ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ελευσίνα: Από «νεκροταφείο» πλοίων, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης;

Ελευσίνα: Από «νεκροταφείο» πλοίων, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης;
Εγκαταλελειμμένο δεξαμενόπλοιο στην Ελευσίνα
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Παντελής Σαίτας

«Δεκάδες ναυάγια κείτονται στον κόλπο της Ελευσίνας. Η ελληνική κυβέρνηση θέλει επιτέλους να τα εξαφανίσει, το ερώτημα είναι: πού να τα πάει;»: με τα λόγια αυτά, η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung θέτει ένα από τα βασικά ερωτήματα του ρεπορτάζ της για την «παρηκμασμένη», όπως την αποκαλεί, Ελευσίνα.

Κάνοντας μια αναδρομή στην μακραίωνη ιστορία της Ελευσίνας, η εφημερίδα διερωτάται εάν και κατά πόσο μπορεί να αλλάξει κάτι ενόψει της θητείας της πόλης ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.

«Όσα συνέβαιναν τις νύχτες στο ναό παραμένουν μέχρι σήμερα μυστήριο. Όσοι βρίσκονταν εκεί δεν μπορούσαν να αποκαλύψουν τίποτα. Ο ίδιος τόπος λέγεται μέχρι σήμερα Ελευσίνα και συνεχίζει να είναι γεμάτος μυστικά. Μυστικά που κρύβονται στα βάθη της θάλασσας. Πλοία βυθισμένα, ξεχασμένα.

Σε ένα γραφικό κόλπο, προστατευμένο από κάθε πλευρά και ευνοημένο από τις καιρικές συνθήκες, υπάρχουν τόσα πολλά παρατημένα ναυάγια που θα έπρεπε να φωτίζονται με μικρούς φάρους, για να μην προσκρούσουν διερχόμενα πλοία», γράφει η γερμανική εφημερίδα.

Εκεί βρίσκεται, για παράδειγμα, το κρουαζιερόπλοιο Meditarrean Sky που βυθίστηκε πριν 15 χρόνια αλλά και το Noor 1, το τάνκερ που βρέθηκε το 2014 με δύο τόνους κοκαΐνη.

Η δημοσιογράφος συνομιλεί με τον 60χρονο μαθηματικό Χρήστο Χρηστάκη, ο οποίος βρίσκεται πίσω από την πρωτοβουλία «Ecoeleusis» με στόχο την απομάκρυνση των ναυαγίων από τον κόλπο, ιδίως όσων είναι επιβλαβή για το περιβάλλον.

«Πρέπει να σκεφτούμε τις επόμενες γενιές», λέει εκείνος περιγράφοντας συνοπτικά την κατάσταση ως: «Συνθήκες τρίτου κόσμου». Υπεύθυνη για την κατάσταση θεωρεί τη διοίκηση του λιμανιού: «Θέλουμε να κάνει κάτι, αλλά δεν κάνει τίποτα». Στο ίδιο ρεπορτάζ μιλά και ο νέος διευθυντής του λιμανιού Ελευσίνας, Χαράλαμπος Γαργαρέτας.

«Δεν φανταζόμουν τι θα έβρισκα εδώ, η κατάσταση είναι τραγική», λέει ο 34χρονος οικονομολόγος, που πριν αναλάβει τη θέση αυτή εργαζόταν στο ΤΑΙΠΕΔ.

«Η ιδιωτικοποίηση κρατικής περιουσίας, όρος των διεθνών πιστωτών, είναι στην Ελλάδα μήλον της έριδος», γράφει η εφημερίδα, αλλά ο Γαργαρέτας εκτιμά ότι «χωρίς ιδιώτες επενδυτές το λιμάνι της Ελευσίνας δεν θα μπορούσε να επιβιώσει».

Ο ίδιος προσπαθεί να αλλάξει την κατάσταση, αναζητώντας ακόμη και ιδιοκτήτες παλιών πλοίων ώστε να βρεθεί από κοινού λύση. Ωστόσο, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, δεν έχει καταφέρει ακόμη να κερδίσει την εμπιστοσύνη των κατοίκων της περιοχής, μιας περιοχής που τόσο πολύ συνέβαλε στη βιομηχανική ανάπτυξη της Ελλάδας επί δεκαετίες και για έναν ακόμη λόγο: χάρη στα εργοστάσια βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.

Το ρεπορτάζ κλείνει με αναφορές στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021, που θα είναι η Ελευσίνα με μότο «Μετάβαση στην ΕΥφορία» (Transition to EUphoria). Πρότυπο είναι η γερμανική περιοχή του Ρουρ, η οποία κατάφερε να μετατρέψει τα παλιά ορυχεία σε χώρους τέχνης.

«Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να γίνει και στην Ελευσίνα», λέει ο Χρηστάκης, επειδή υπάρχουν πολλά βιομηχανικά ερείπια.

Ο διευθυντής του λιμανιού σκέφτεται ήδη: «Πώς θα έρθει κόσμος στην Ελευσίνα, τι θα τους δείξουμε και τι θα κάνουμε με τη βρώμικη πλευρά της Ελευσίνας; Πρέπει να την κρύψουμε ή να πούμε 'είναι εδώ, δείτε την;'».

Ο ίδιος δείχνει να γνωρίζει τα προβλήματα της περιοχής, στην οποία, όπως λέει, εδώ και χρόνια έχει θησαυρίσει η μαφία. «Αν δεν αλλάξουμε εμείς τα πράγματα, ποιος θα το κάνει;», διερωτάται.

Σχετικές ειδήσεις