Oι νέοι γυρίζουν την πλάτη στις ειδήσεις - Πώς ενημερώνονται - Η μάστιγα της παραπληροφόρησης
Τα Social Media προτιμά για την ενημέρωση της, η γενιά Ζ (σ.σ. τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά το 1998). Οι εφημερίδες, το ραδιόφωνο αλλά και η τηλεόραση αποτελεί παρελθόν για τους νέους, άλλωστε οι περισσότεροι χρήστες σε αυτές τις ηλικίες απέκτησαν σύνδεση στο διαδίκτυο ως ανήλικοι και δεν έχουν αναμνήσεις από το τοπίο της ενημέρωσης πριν από τον ερχομό του Διαδικτύου - H Δρ Ελένη Ρεβέκκα Στάιου, Επικοινωνιολόγος ΕΜΜΕ ΕΚΠΑ μιλώντας στο Newsbomb.gr αναφέρθηκε στον τρόπο ενημέρωσης των νέων, στα προβλήματα που δημιουργούνται ενώ παράλληλα έδωσε συμβουλές σχετικά με τη σωστή ενημέρωση των χρηστών του διαδικτύου.
«Άγνωστη λέξη» φαίνεται να αποτελεί η εφημερίδα για τους νέους καθώς επιλέγουν να ενημερώνονται μέσω των social media. Άλλωστε με την ταχύτητα διάχυσης της πληροφορίας, μέχρι να τυπωθούν οι εφημερίδες, να αποσταλούν και να φτάσουν στα χέρια του αναγνώστη, ο νέος έχει λάβει ήδη τις πληροφορίες που χρειάζεται από το ίντερνετ.
«Κατά βάση οι νέοι ηλικίας 25-30 ενημερώνονται από Social Media, όπως το TikTok και το Instagram. Πρόκειται για μέσα που είναι πιο χαλαρά που διαθέτουν περισσότερα βίντεο και φωτογραφίες, δεν είναι όπως το Twitter. Όταν ενημερώνονται από τα άλλα μέσα βλέπουν τον τίτλο και σπανίως πατούν μέσα προκειμένου να διαβάσουν τι λέει το άρθρο», ανέφερε η Δρ Ελένη Ρεβέκκα Στάιου, Επικοινωνιολόγος ΕΜΜΕ ΕΚΠΑ μιλώντας στο Newsbomb.gr.
Επιλέγουν social media για τις ειδήσεις και απορρίπτουν σταδιακά τις ιστοσελίδες
Όπως ανέφερε το Ινστιτούτο Reuters για την «Μελέτη της Δημοσιογραφίας στην ετήσια Έκθεσή του για τις Ψηφιακές Ειδήσεις», oι χρήστες ενδιαφέρονται περισσότερο για τις διασημότητες, τις influencers και τα πρόσωπα που εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε σχέση με τους δημοσιογράφους, σε πλατφόρμες όπως οι TikTok, Instagram και Snapchat.
Η μελέτη αναφέρει ότι το TikTok είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο δίκτυο κοινωνικής δικτύωσης που εμφανίζεται στην έκθεση και χρησιμοποιείται για ενημέρωση από το 20% των χρηστών ηλικίας 18 με 24 ετών, ποσοστό αυξημένο κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον περασμένο χρόνο.
Λιγότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες εξέφρασαν μεγάλο ενδιαφέρον για τις ειδήσεις συνολικά, πολύ λιγότεροι δηλαδή από τους 6 στους 10 που ήταν το 2017.
«Δεν υπάρχουν εύλογες αιτίες για να περιμένει κάποιος ότι εκείνοι που έχουν γεννηθεί στα χρόνια του 2000 ξαφνικά θα αρχίσουν να προτιμούν τις παλαιομοδίτικες ιστοσελίδες, πολλώ δε μάλλον τα έντυπα και τις τηλεοπτικές ειδήσεις μόνο και μόνο επειδή μεγαλώνουν», γράφει στην έκθεση ο διευθυντής του Ινστιτούτου Reuters, ο Ράσμους Νίλσεν. Η έκθεση βασίστηκε σε διαδικτυακή δημοσκόπηση που διενεργήθηκε σε δείγμα σχεδόν 94.000 ενηλίκων σε 46 χώρες περιλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Λιγότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων απάντησε ότι ένας καλός τρόπος για να ενημερώνονται είναι οι επιλεγμένες ειδήσεις με βάση την προηγούμενη επισκεψιμότητά τους, ποσοστό μειωμένο κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2016, όταν η έρευνα αυτή υπέβαλε για τελευταία φορά το ερώτημα αυτό.
Οι νέοι δεν εμπιστεύονται τις ειδήσεις
Εντύπωση αποτελεί ότι οι πολίτες προτιμούν να επιλέγονται οι ειδήσεις που θα διαβάσουν από αλγορίθμους και όχι από αρχισυντάκτες ή δημοσιογράφους.
Η εμπιστοσύνη στις ειδήσεις μειώθηκε κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες τον τελευταίο χρόνο, ανατρέποντας τα κέρδη που παρατηρήθηκαν σε πολλές χώρες στην κορύφωση της πανδημίας του κορονοϊού.
Κατά μέσο όρο, το 40% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι εμπιστεύονται τις περισσότερες ειδήσεις τις περισσότερες φορές. Οι ΗΠΑ έχουν καταγράψει αύξηση έξι ποσοστιαίων μονάδων στην εμπιστοσύνη τους στις ειδήσεις, φθάνοντας στο 32% αλλά παραμένουν μεταξύ των χαμηλότερων θέσεων στη σχετική κατάταξη.
Το 56% των πολιτών ανά τις αγορές των μέσων ενημέρωσης λέει ότι ανησυχεί για το πώς θα διακρίνει τη διαφορά ανάμεσα στις πραγματικές και στις ψευδείς ειδήσεις στο ίντερνετ–ποσοστό κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες αυξημένο σε σχέση με τον περασμένο χρόνο.
Η μάστιγα της παραπληροφόρησης των Social Media
Η γενιά Ζ (σ.σ. τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά το 1998) μπορεί να είναι η πιο ψηφιακά ενημερωμένη γενιά στον πλανήτη, αλλά αυτό δεν τους καθιστά άτρωτους από το να πιστεύουν και να διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες στο διαδίκτυο.
«Τα μέσα αλλάζουν τον τίτλο για να τραβήξουν το κοινό, ο τίτλος μπορεί να μην αντιπροσωπεύει 100% το περιεχόμενο του άρθρου. Επομένως, έχουμε μία κυκλική κατάσταση που για να τραβήξουν τα ΜΜΕ την προσοχή “τσιμπούν” τον τίτλο, μένουν οι χρήστες εκεί και δεν κάνουν ποτέ κλικ ώστε να δουν το περιεχόμενο και τον πραγματικό τίτλο. Αυτός είναι ένας κύκλος που δύσκολα “σπάει”, αλλάζει σε μεγαλύτερες ηλικίες όταν αρχίζουν και διαπιστώνουν ότι χρειάζονται περισσότερες λεπτομέρειες για να κατανοήσουν την είδηση», τόνισε η κ. Στάιου στο Newsbomb.gr.
«Πρόκειται για ένα μεγάλο πρόβλημα για όλους», αναφέρει στο CNBC Make it η Beth Goldberg, στέλεχος της Google.
«Νομίζω ότι η ευαισθησία της Gen Z στην παραπληροφόρηση είναι πιο σημαντική από άλλες ομάδες. Σίγουρα.», συμπληρώνει η Goldberg, επικεφαλής έρευνας και ανάπτυξης στο Jigsaw, μια μονάδα της Google που δημιουργήθηκε το 2010 για να μελετήσει και να παρακολουθεί την ηλεκτρονική κατάχρηση, παρενόχληση και παραπληροφόρηση.
Η γενιά Ζ είναι μια γενιά που βρίσκεται διαρκώς online, σύμφωνα με την Goldberg, αναφέροντας μια πρόσφατη μελέτη που υποστηρίζεται από την Google σχετικά με τις εξηγήσεις για την ευαισθησία των νέων στην παραπληροφόρηση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε «υπερφόρτωση πληροφοριών», όπου ο τεράστιος όγκος των διαθέσιμων πληροφοριών μπορεί να καταστήσει δυσκολότερη τη διάκριση του γεγονότος από τη μυθοπλασία, προσθέτει.
«Περισσότερα από τα μισά μέλη της νέας γενιάς λαμβάνουν τα περισσότερα νέα τους απευθείας από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με αυτό τον τρόπο είναι πολύ πιο πιθανό να πιστέψουν τους διαδικτυακούς παράγοντες επιρροής έναντι άλλων πηγών πληροφόρησης, όπως δείχνουν οι έρευνες. Αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι απαραίτητα μοναδικά για τη νέα γενιά, αλλά είναι πιο διαδεδομένα μεταξύ αυτής της ομάδας», λέει ο Goldberg.
Και περισσότερα από τα μισά μέλη της γενιάς Ζ περνούν περισσότερες από τέσσερις ώρες την ημέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό από το ποσοστό όλων των ενηλίκων των ΗΠΑ που είναι τόσο πολύ στο διαδίκτυο, σύμφωνα με έρευνα της Morning Consult του 2022.
Με ποιον τρόπο μπορεί να αντιμετωπιστεί η παραπληροφόρηση στα Social Media;
Η πληθώρα λανθασμένων πληροφοριών στο διαδίκτυο ανησυχεί ιδιαίτερα. Το συγκεκριμένο ζήτημα αναμένεται να επιδεινωθεί, καθώς η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να καταστήσει ευκολότερη τη δημιουργία και τη διάδοση fake news.
Όμως το πρόβλημα είναι επιλύσιμο λέει η Δρ Ελένη Ρεβέκκα Στάιου και δίνει τέσσερις συμβουλές.
«Αρχικά τον χρήστη πρέπει να τον ενδιαφέρει να ενημερωθεί σωστά, αν δεν τον ενδιαφέρει δεν μπορείς να τον αναγκάσεις», είπε η κ. Στάιου και πρόσθεσε:
- Κινητοποίηση: Οι νέοι πρέπει να κινητοποιηθούν, να ενημερωθούν για το κοινωνικό γίγνεσθαι και να εκπαιδευτούν να διαβάζουν τις ειδήσεις με κριτικό μάτι.
- Ενημέρωση: Να ενημερωθούν για το κομμάτι της παραπληροφορήσης, να καταλάβουν ότι αυτό που διαβάζουν δεν είναι 100% μία πραγματικότητα και ότι πρέπει να διαβάσουν το άρθρο για να καταλάβουν πλήρως και να πάρουν την πληροφορία που πρέπει.
- Εμπιστοσύνη ΜΜΕ: Να εκπαιδευτούν και να διαβάζουν ιστοσελίδες και ΜΜΕ που έχουν κάποιο κύρος, εδώ έρχεται και το πρόβλημα της εμπιστοσύνης στα ΜΜΕ.
- Φιλικός τρόπος γραφής: Θα ήταν θεμιτό να αλλάξει ο τρόπος γραφής ή ο τρόπος παρουσίασης της είδησης, δηλαδή να έχουν περισσότερες εικόνες και βίντεο, να υπάρχει περισσότερο από το περιεχόμενο που καταναλώνουν οι νεαρές ηλικίες. Το να τους φέρεις την είδηση στα “μέτρα τους” θα τους βοηθούσε να την κατανοήσουν.
Διαβάστε επίσης
De-Influencers: H νέα μορφή του influencing στο TikTok που «αγκαλιάζει» η Gen Z
Η σκοτεινή πλευρά των Social Media - Πώς διαταράσσουν την ψυχική υγεία των νέων
Τεχνητή νοημοσύνη σε ρόλο «Εξολοθρευτή»: Πώς μπορεί να απειλήσει την ανθρωπότητα
