ΚΟΣΜΟΣ

Η τέχνη των μαστόρων οπλοποιών

Η τέχνη των μαστόρων οπλοποιών

Η παιδική πανοπλία του αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Β΄, το ξίφος του Λεονίντ Μπρέζνιεφ και το στιλέτο του στρατάρχη Ιβάν Μπαγκραμιάν. Αριστουργήματα των Ρώσων οπλουργών εκτίθενται σε έκθεση στο Μουσείο «Kολόμενσκοε» της Μόσχας.

Το Ζλαταούστ (σ.τ.μ. Χρυσόστομος) είναι μια μικρή κωμόπολη στην Περιφέρεια του Τσελιάμπινσκ και ήδη επί αρκετούς αιώνες αποτελεί κέντρο της οπλοποιίας και της χαρακτικής τέχνης σε χάλυβα. Αυτό το χειμώνα μπορεί να δει κανείς τα καλύτερα έργα των οπλοποιών του Ζλαταούστ στην έκθεση, που εγκαινιάστηκε στο μουσείο-εθνικό πάρκο του «Koλόμενσκοε».

Για πρώτη φορά τον 17ο αιώνα προς αναζήτηση χρυσού και αργύρου ο τσάρος Αλεξέι Μιχάιλοβιτς απέστειλε σ’ αυτές τις περιοχές ερευνητική αποστολή. Τότε, είναι η αλήθεια, οι αναζητήσεις αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς. Τα τεράστια αποθέματα μεταλλευμάτων ανακαλύφθηκαν σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα, κατά τη βασιλεία της αυτοκράτειρας Ελισάβετ Πετρόβνα. Έκτοτε ξεκίνησε η ένδοξη ιστορία του Ζλαταούστ. Η παραγωγή αυξήθηκε και στις αρχές του 19ου αιώνα το οπλικό εργοστάσιο του Ζλαταούστ ήταν το μεγαλύτερο στη Ρωσική Αυτοκρατορία.

Το 1811 οργανώθηκε στο Ζλαταούστ η παραγωγή όπλων – έργων τέχνης. Δάσκαλοι των μαστόρων του Ζλαταούστ έγιναν οι ειδικοί από τη Γερμανία, τεχνίτες-οπλουργοί, που προσκλήθηκαν από το Ζόλινγκεν να εργαστούν στο εργοστάσιο, ανάμεσα στους οποίους και ο γνωστός μάστορας στη διακόσμηση ξιφών Βίλχελμ Σαφ με τους γιους του.

Οι Γερμανοί κατά τη διάρκεια έξι μηνών δίδασκαν στους μάστορες του Ζλαταούστ την τεχνική της «επιχρύσωσης με χρήση υδραργύρου». Ωστόσο αμέσως μετά την αποχώρηση των ξένων μαστόρων, οι Ρώσοι τεχνίτες εφηύραν δικές τους τεχνικές.

Η έκθεση παρουσιάζει ξίφη και σπάθες, μαχαίρια και στιλέτα, τόσο εκείνα, που κατασκευάζονταν για απλούς στρατιώτες, όσο και αυτά, που προορίζονται για τους ανώτερους αξιωματικούς διοικητές και προσωπικότητες με ηγετικά αξιώματα. Υπήρχαν και οι ειδικές παραγγελίες για την τσαρική οικογένεια. Ένα από τα αριστουργήματα της έκθεσης είναι η πανοπλία, που κατασκευάστηκε ειδικά για τον πρίγκιπα διάδοχο και μελλοντικό αυτοκράτορα Αλέξανδρο Β΄. Τριάντα τρεις τεχνίτες με επικεφαλής τον διάσημο Iβάν Μπουσούεφ εργάστηκαν γι’ αυτό το μοναδικό έργο τέχνης από το 1830 ως το 1833.

Το 2005, σύμφωνα με τα παλαιά σχέδια αποκατέστησαν τα χαμένα εξαρτήματα σύγχρονοι τεχνίτες. Η πανοπλία αυτή δεν δοκιμάστηκε τελικά ποτέ από τον διάδοχο: καθώς επί τρία χρόνια την κατασκεύαζαν κι άλλον έναν χρόνο τη μετέφεραν στην Αγία Πετρούπολη, ο μελλοντικός αυτοκράτορας ήδη πρόλαβε να μεγαλώσει. Κι έτσι η πανοπλία παρέμεινε απλώς ένα μουσειακό έκθεμα.

Στον 20ό αιώνα εμφανίζονται στα χαρακτικά έργα των τεχνιτών του Ζλαταούστ οι απεικονίσεις των κομμουνιστών ηγετών, οι οποίοι δεν ήταν αδιάφοροι για τα έργα των οπλοτεχνιτών. Πιο συγκεκριμένα στην έκθεση μπορεί να κανείς να δει το περίτεχνα διακοσμημένο σπαθί, που είχε κατασκευαστεί για τον Λεονίντ Μπρέζνιεφ.

Τη δεκαετία του 1990 ήρθαν στο Ζλαταούστ δύσκολοι καιροί, το περίφημο εργοστάσιο πτώχευσε. Οι τεχνίτες διατήρησαν, είναι η αλήθεια, τα μυστικά τους και τώρα, όπως και στο παρελθόν, οι μάστορες της περιοχής είναι διάσημοι σε όλον τον κόσμο. Τα έργα τους εμφανίζονται συχνά σε δημοπρασίες των μεγαλύτερων οίκων δημοπρασιών και αποτελούν το καμάρι πολλών μουσειακών και ιδιωτικών συλλογών.