«Η έκρηξη στο Μαρί και οι τράπεζες διέλυσαν την οικονομία»

Το σημαντικό στοιχείο από τα όσα είπε ενώπιον της Επιτροπής ο πρώην υπουργός είναι ότι η φονική έκρηξη στο Μαρί και ο υπέρογκος τραπεζικός τομέας διέλυσαν την οικονομία της Κύπρου. Επίσης, επέκρινε την κυβέρνηση Χριστόφια ότι «δεν έδειξε την ανάλογη ανταπόκριση σε εισηγήσεις του για μέτρα και ενέργειες». Διευκρίνισε ωστόσο ότι υπήρξαν και μέτρα τα οποία ενέκρινε η κυβέρνηση και απέρριπταν τα κόμματα (π.χ. αύξηση του εταιρικού φόρου και φόρος ακίνητης ιδιοκτησίας). Ο κ. Σταυράκης είπε ότι όταν ανέλαβε υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Χριστόφια προσπάθησε να υλοποιήσει το πρόγραμμα της κυβέρνησης, όπως αυτό του ζητήθηκε.

«Τα δύο κομβικά σημεία ήταν δικαιότερη κατανομή του εθνικού πλούτου και ανάπτυξη», ανέφερε, ενώ χαρακτήρισε το μέχρι τότε σύστημα εντελώς αστόχευτο, εξηγώντας ότι εκατομμυριούχοι έπαιρναν ίσα επιδόματα με μη έχοντες. Για τις δαπάνες και τα δημόσια οικονομικά, είπε ότι κατέθετε σημειώματα ενώπιον του τότε Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ αναφέρθηκε και σε προστριβές που είχε με άλλους υπουργούς.

Για του λόγου το αληθές παρέπεμψε στα πρακτικά των συνεδριάσεων. Επέμεινε στην άποψή του για έργα, όπως το Μέγαρο Πολιτισμού και ο δρόμος Πόλης Χρυσοχούς- Πάφου, λέγοντας ότι «αποτελούσαν και αποτελούν έργα δαπανηρά» και τάχθηκε εναντίον της κατασκευής τους. Αναφερόμενος στην οικονομική κρίση, είπε ότι αυτή ξεκίνησε κατά την περίοδο που τελούσε υπουργός, από την κατάρρευση της «Lehman Brothers», η οποία συμπαρέσυρε οικονομίες άλλων χωρών.

Προκειμένου να μην επηρεαστεί η Κύπρος, η κυβέρνηση, με τη συμφωνία των κομμάτων υιοθέτησε μέτρα ύψους 490 εκατομμυρίων ευρώ, σε δύο πακέτα, προσέθεσε και τόνισε ότι Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε χαρακτηρίσει τότε τα μέτρα αυτά «έγκαιρα και στοχευμένα».

Ερωτηθείς αν εκτιμούσε ότι οι επιπτώσεις της κρίσης στην Κύπρο θα ήταν αυτές που είναι σήμερα, απάντησε ότι δεν θεωρούσε ότι θα επηρεαζόταν σε αυτό τον βαθμό. Για τα δημοσιονομικά του κράτους αναφέρθηκε σε έλλειμμα 6% το 2009 και 5,3% το 2010, λέγοντας ότι η Κύπρος πέτυχε μικρότερο έλλειμμα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Για το δημόσιο χρέος είπε ότι αυτό ήταν 59,5% το 2008, όταν ανέλαβε, και 60,8% το 2010, μισό χρόνο πριν την αποχώρησή του από τη θέση του υπουργού. Συγκριτικά, σημείωσε, την περίοδο αυτή, το χρέος στην Ευρώπη ανέβηκε 13 φορές περισσότερο απ' ό,τι στην Κύπρο. Ο κ. Σταυράκης είπε ότι επί της υπουργίας του λήφθηκαν μέτρα, όπως:

- Η φορολόγηση τραπεζών και προνομίων, όπως γήπεδα γκολφ.
- Η κατάργηση διπλών και τριπλών συντάξεων.
- Η αναχαίτιση αύξησης των δημοσίων υπαλλήλων.

Για τις τράπεζες ανέφερε ότι όταν αποχώρησε, αυτές δεν είχαν ΕLA και η ανεργία ήταν χαμηλή. Ο πρώην υπουργός θα συνεχίσει την κατάθεσή του στις 8 Μαΐου, ενώ τη Δευτέρα 29 Απριλίου θα καταθέσει ο διάδοχός του στο υπουργείο Κίκης Καζαμίας.

Κατάθεση της γενικής ελέγκτριας

Εξάλλου, η γενική ελέγκτρια της Κυπριακής Δημοκρατίας Χρ. Γιωρκάτζη διατύπωσε στην Επιτροπή την εκτίμηση ότι «σε μια χώρα, όπου επικρατεί η ανοχή, η αναξιοκρατία, η ευθυνοφοβία και μερικές φορές η απαξίωση των νόμων και θεσμών μια ανθρώπινη τραγωδία, όπως αυτή στο Μαρί, και μια οικονομική τραγωδία, όπως η σημερινή, ήταν περίπου προδιαγεγραμμένες».

Η φοροδιαφυγή και τα αδήλωτα εισοδήματα δημιουργούν σοβαρότατο πρόβλημα, σημείωσε και ανέφερε ότι υπάρχουν ακόμη άτομα, τα οποία δεν έχουν φορολογικό φάκελο στο Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων. Από δειγματοληπτικό έλεγχο που έγινε, σημείωσε η κα. Γιωρκάτζη, διαπιστώθηκε ότι πολίτες διαθέτουν σκάφη αναψυχής, πολυτελή αυτοκίνητα και μεγάλη ακίνητη περιουσία, αλλά δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα.