Γ. Χατζηπαύλου: Ερωτήσεις γονέων παιδεύουσι τέκνα

Εδώ και μερικά χρόνια έχω περάσει την ηλικία που όλοι σε ρωτούν αν παντρεύτηκες κι έχω μπει σε εκείνη που σε ρωτούν αν έχεις παιδιά. Αν τα έχεις κάνει και τα δύο είσαι τυχερός. Διότι στην αντίθετη περίπτωση πρέπει να δώσεις εξηγήσεις και ικανοποιητικές μάλιστα. Φυσικά τις ερωτήσεις αυτές τις κάνουν κυρίως παντρεμένοι που έχουν παιδιά. Διότι έχω καταλήξει, μετά από εκτενή παρατήρηση, ότι οι γονείς είναι οι πιο περίεργοι άνθρωποι στον κόσμο.

Ποτέ κανένας ελεύθερος φίλος μου δεν μου έχει πει «τι θα γίνει, δεν θα παντρευτείς»; Αντιθέτως, με τους παντρεμένους το θέμα αυτό είναι το αγαπημένο τους για να ακολουθήσει το ζήτημα «δηλαδή εσύ δεν θέλεις να κάνεις παιδιά»; Φυσικά η συζήτηση αυτή συνοδεύεται από σύντομες επιδείξεις των ικανοτήτων των παιδιών τους. «Δείξε πώς παίζεις με την μπάλα, πες μας πώς κάνει ο γάιδαρος, πώς ροχαλίζει όταν κοιμάται ο μπαμπάς, πώς χορεύει το Τρύφωνας Σαμαράς στην τηλεόραση».

Οι γονείς είναι περίεργοι άνθρωποι. Στα μάτια όσων δεν έχουν παιδιά ο τρόπος που σκέφτονται και ενεργούν είναι ακατανόητος. Ρωτούν για παράδειγμα τα παιδιά τους προφανή πράγματα. Πού είναι ο αφαλός σου; Το παιδί αν μπορούσε να μιλήσει κανονικά θα τους έλεγε «εκεί που ήταν και τις προηγούμενες 400 φορές που με ρώτησες».

Έτσι αρκείται να τους δείξει βαριεστημένα τον αφαλό του μήπως και το αφήσουν ήσυχο. Αλλά εκείνοι ρωτάνε ξανά με την πρώτη ευκαιρία! Διότι κάθε συγγενής, γνωστός, γείτονας ή φίλος πρέπει να μάθει ότι το παιδί ξέρει πού είναι ο αφαλός του! Αλλά όπως και να έχει η επανάληψη είναι η μητέρα της μαθήσεως. Προσωπικά, έχω σκεφτεί πολλές φορές όταν επισκέπτομαι τον κολλητό μου να φοράω καρτελάκι με το όνομά μου ώστε ο 2χρονος γιος του όταν τον ρωτάνε κάθε 2 λεπτά «ποιος είναι αυτός» να απαντάει «γράφει πάνω».

Επιπλέον οι γονείς μεταθέτουν την δική τους αναζήτηση αυτογνωσίας στο παιδί όταν κατά τη διάρκεια των μηνών που μεσολαβούν από τα πρώτα λογάκια του μωρού μέχρι την ημέρα που θα πάει νηπιαγωγείο και θα ησυχάσει του ζητάνε να τους λέει ξανά και ξανά «ποιος είναι ο μπαμπάς» και «ποια είναι η μαμά». Είμαι πλέον βέβαιος ότι η απόγνωση εκείνη την ώρα στο βλέμμα του παιδιού εκφράζει την ανησυχία ότι θα πρέπει να μεγαλώσει με δύο ανθρώπους που αφενός δεν γνωρίζουν ποιοι είναι αφετέρου το ξεχνάνε ένα λεπτό αφότου τους είπες.

Αφού λοιπόν το παιδί περάσει αυτό το στάδιο και πάει σχολείο πλέον καλείται να απαντάει σε ερωτήσεις κατεύθυνσης. «Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις»; Φυσικά οι γονείς περιμένουν να ακούσουν μεγαλεπήβολα σχέδια όπως δικαστικός, βιομήχανος, εφοπλιστής. Ξεχνάνε όμως το τρομερό ενδιαφέρον που δείχνουν τα παιδιά στη λάσπη τα καδρόνια και τα χώματα στο παιχνίδι τους κι όταν τους απαντούν ότι θέλουν να γίνουν οικοδόμοι έρχονται αντιμέτωποι με τον ταμπλά! Εκεί τα παιδιά παίρνουν την εκδίκησή τους από τους γονείς για όλα τα ανόητα κουίζ που έλυναν κατά τη διάρκεια των 4 πρώτων χρόνων της ζωής τους.

Όμως οι γονείς δεν έχουν πει την τελευταία τους λέξη. Έτσι επανέρχονται ανανεωμένοι την περίοδο της εφηβείας. Οι ερωτήσεις εκεί αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Ειδικά εκείνες που αφορούν στη σχέση του παιδιού με το άλλο φύλο. «Έχεις κάποιο κορίτσι, πώς τη λένε, σε ποια τάξη πάει, είναι καλή μαθήτρια, πού τη γνώρισες, τι δουλειά κάνουν οι γονείς της, πού μένει, εγώ την έχω δει, είναι καλή κοπέλα, τι θέλει να σπουδάσει, είναι όμορφη, με αυτήν μίλαγες χθες που μπήκα στο δωμάτιό σου, σε απασχολεί από τα μαθήματα»; Αν το παιδί δεν αντέξει την ανάκριση, όπως είναι φυσιολογικό και δυσανασχετήσει το πιο πιθανό είναι ο γονιός να εκφράσει την απορία του με την παροιμιώδη φράση «ε, καλά δεν ρώτησα και τίποτα»!

Γνώριμες φράσεις που αποδεικνύουν ότι ο «γονιός» είναι ένας θεατρικός ρόλος καλογραμμένος που τόσα χρόνια δεν έχει αλλάξει καθόλου. Δεν διδάσκεται, απλά τον ζεις. Είναι σαν υπάρχει μέσα μας και με ένα μαγικό τρόπο ενεργοποιείται με την εμφάνιση του παιδιού. Και δεν τελειώνει ποτέ. Άλλωστε δεν εξηγείται διαφορετικά το γεγονός ότι αφού η μαμά σου σε μαλώσει που άργησες 26 ολόκληρα δευτερόλεπτα να γυρίσεις από το φροντιστήριο θα πρέπει να απολογηθεί στη δική της για το έντονο μαύρισμα που έχει «πράγμα που σημαίνει ότι κάθεται πολλές ώρες στον ήλιο χωρίς αντηλιακό και δεν κάνει καλό, κατάλαβες»;

ΥΓ: Χωρίς να ήμουν μπροστά ή να έχω αποδείξεις, είμαι βέβαιος ότι όταν η Μαργαρίτα ρωτούσε τον μικρό Γιωργάκη Παπανδρέου «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις» εκείνος απαντούσε «πράιμ μίνιθτερ οφ γκριθ. Μάμυ γουέαρ ιζ γκριθ»;

Γιώργος Χατζηπαύλου, ηθοποιός