movember
Πηγή: Getty Images
ΥΓΕΙΑ

Movember: Ένα μουστάκι σώζει ζωές

Ο Νοέμβριος είναι μήνας ευαισθητοποίησης και πρόληψης για την υγεία των ανδρών. 

Στην καρέκλα του μπαρμπέρη κάθισαν χιλιάδες άνδρες σε όλο τον κόσμο τις προηγούμενες ημέρες, για να τους βρει ο Νοέμβριος με καθαρό πρόσωπο, έτοιμους να αφήσουν μουστάκι για ένα μήνα. Καθώς θα μεγαλώνει το μουστάκι τους, θα συζητήσουν, θα μαζέψουν δωρεές και θα προτρέψουν άλλους άνδρες να νοιαστούν για την ψυχική τους υγεία και για την πρόληψη των ανδρολογικών παθήσεων.

Το κίνημα «Movember» (από τις λέξεις Mustache - November/μουστάκι και Νοέμβριος) γεννήθηκε πριν από περίπου 20 χρόνια σε μια αυστραλιανή παμπ, έγινε παγκόσμιο φαινόμενο και πλέον έχει καθιερωθεί σε πολλές χώρες του κόσμου, ως η ετήσια αφορμή για τον απαραίτητο προληπτικό έλεγχο της υγείας των ανδρών.

Οι πρώτοι τριάντα «γενναίοι» που δέχτηκαν την πρόκληση του «Movember», άφησαν μουστάκι για ένα μήνα, τον Νοέμβριο του 2003, σε μια περίοδο που θεωρείτο ντεμοντέ. Από την επόμενη χρονιά η πρόκληση συνδυάστηκε με τη συγκέντρωση χρημάτων για έναν καλό σκοπό, με πρώτο στόχο την ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του προστάτη. Από τότε, οι δοκιμασίες και προκλήσεις που λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο, είναι ποικίλες, ευφάνταστες και κάποιες, αρκετά σύνθετες. Απευθύνονται κυρίως σε άνδρες, δεν αποκλείουν όμως τις γυναίκες.

Από γλυπτά στην άμμο, τούρτες, μέχρι και το Μπιγκ Μπεν έχει κοσμήσει το μουστάκι του «Movember», πάντα με κίνητρο τη συγκέντρωση δωρεών. Το 2018, ο Henry Crew μπήκε στο Βιβλίο Γκίνες ως το νεαρότερο άτομο που έκανε το γύρο του κόσμου με μηχανή. Διένυσε πάνω από 56.000 χιλιόμετρα περνώντας από 35 χώρες, για να συγκεντρώσει χρήματα για το κίνημα «Movember».

Φέτος, οι πυροσβέστες της Κορνουάλης διοργανώνουν μαραθώνιο χορού, στο τέλος της βάρδιας, στις 26 Νοεμβρίου. Η πρόκληση είναι να υπάρχει πάντα ένας πυροσβέστης στην πίστα για 24 ώρες. Πέρυσι είχαν συγκεντρώσει 8.200 λίρες. Μία ακόμα σταθερή πρόκληση είναι να περπατήσει ή να τρέξει κάποιος 60 χιλιόμετρα μέσα σε ένα μήνα, ως φόρο τιμής «στους 60 άνδρες που χάνονται κάθε ώρα από αυτοκτονίες».

Με νομική μορφή ιδρύματος πλέον, το «Movember Foundation» -που συμπεριλήφθηκε για δύο συνεχόμενες χρονιές στις 100 κορυφαίες ΜΚΟ του κόσμου- επικεντρώνει τις δράσεις που χρηματοδοτεί σε τέσσερις κύριους τομείς: στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη και του καρκίνου των όρχεων, στην ψυχική υγεία και στην πρόληψη των αυτοκτονιών. Έχει χρηματοδοτήσει πάνω από 1.200 project σε όλο τον κόσμο και έχει βάλει στόχο, το 2030 να έχει μειωθεί η πρόωρη ανδρική θνητότητα κατά 25%. Γιατί όπως το ίδιο το κίνημα θεωρεί, «οι άνδρες πεθαίνουν κατά μέσο όρο πέντε χρόνια νωρίτερα από τις γυναίκες, και για λόγους οι οποίοι μπορούν να προληφθούν. Που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να είναι έτσι: όλοι μπορούμε να αναλάβουμε δράση ώστε να ζούμε υγιέστερες, πιο ευτυχισμένες και μεγαλύτερες σε διάρκεια ζωές».

Το «Movember», με περισσότερα από 6 εκατομμύρια μέλη στην κοινότητά του, έχει δεχθεί και έντονη κριτική. Αμφισβητείται το κατά πόσο κατευθύνει τους άνδρες στην ορθή, επιστημονική πρόληψη, συσκοτίζοντας το κάθε πότε και ποια εξέταση είναι κατάλληλη για κάθε ηλικία. Κατηγορείται ότι ευνοεί τις διακρίσεις του φύλου και ότι στο τέλος αυτό που μένει είναι οι δοκιμασίες -και όχι η πρόληψη- που έφεραν εις πέρας οι «Mo Bros» και «Mo Sistas».

Σύμφωνα δε με επιστημονική δημοσίευση στο «Scandinavian Journal of Public Health» το 2016, η επίδραση του «Movember» στις νέες διαγνώσεις καρκίνου του προστάτη κρίνεται πολύ περιορισμένη, συγκρίνοντας τα παραπεμπτικά διαγνωστικών εξετάσεων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από την εκστρατεία του Νοεμβρίου. Πάντως, επισημαίνεται ότι έχει συμβάλει στο πεδίο της ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο.

Πρόληψη με ή χωρίς μουστάκι

Με ή χωρίς μουστάκι, αυτό που πρέπει να μείνει είναι η πρόληψη για όλα τα προβλήματα υγείας και μεταξύ αυτών για τις ανδρολογικές παθήσεις, στην κατάλληλη ηλικία και με τη σωστή επιστημονική καθοδήγηση. Ο καρκίνος του προστάτη παραμένει ο συχνότερος σε εμφάνιση καρκίνος στους άντρες στην Ευρώπη, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν από τους πλέον δύσκολους καρκίνους σε επίπεδο ψυχολογικής διαχείρισης. Η πιθανότητα εμφάνισής του αυξάνει με την ηλικία. Ένα στα επτά άτομα άνω των 75 ετών μπορεί να εμφανίσει καρκίνο του προστάτη, ενώ στα άτομα άνω των 85 ετών η πιθανότητα αυξάνει και φτάνει σε 1 στα 5. Η κληρονομικότητα επίσης συντελεί στον κίνδυνο ανάπτυξης αυτού του τύπου του καρκίνου, ενώ καθοριστικό ρόλο παίζει και ο τρόπος ζωής.

Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι ιάσιμος αν διαγνωσθεί σε αρχικό στάδιο. Πάνω από το 90% των περιπτώσεων που έχουν έγκαιρη διάγνωση, έχουν ριζική ιατρική παρέμβαση. Για τον λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικός ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος στους άνδρες άνω των 50 ετών, ενώ, σε περίπτωση που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη, ο έλεγχος θα πρέπει να πραγματοποιείται από την ηλικία των 40 ετών. Ο ετήσιος έλεγχος περιλαμβάνει ειδική εξέταση αίματος του δείκτη του προστατικού αντιγόνου PSA, καθώς και κλινική εξέταση από τον γιατρό.

Επίσης, βασική συνιστώσα για την επίτευξη και διατήρηση σωματικής και πνευματικής υγείας, είναι η φυσική δραστηριότητα. Οποιαδήποτε μορφή συστηματικής σωματικής άσκησης εξασφαλίζει τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα οφέλη.

Ανεξάρτητα από την ηλικία, η συστηματική άσκηση συμβάλλει σε ένα ευρύ φάσμα ευεργετικών δράσεων σε ψυχικό και σωματικό επίπεδο. Τα οφέλη αυτά περιλαμβάνουν μειωμένο κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου, όπως ο καρκίνος του προστάτη, διατήρηση των γνωστικών λειτουργιών και μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης και άνοιας, αύξηση της ανοχής στο στρες και βελτιωμένο έλεγχο των ορμονών του στρες, χαμηλότερα επίπεδα άγχους και καλύτερη ποιότητα ύπνου, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, καλύτερη σεξουαλική ζωή και ευεξία.

Είναι πλέον αποδεδειγμένο πως η φυσική δραστηριότητα και η άσκηση μειώνουν την επίπτωση πολλών νοσημάτων συμπεριλαμβανομένων και των κακοηθειών και μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο και ισχυρό θεραπευτικό εργαλείο ενάντια στην εμφάνιση, στην πρόοδο και στην υποτροπή της νόσου. Επιδημιολογικά δεδομένα από τις ΗΠΑ, υποδεικνύουν πως η συχνή σωματική δραστηριότητα και οι σωστές διατροφικές συνήθειες μπορούν να αποτρέψουν το 40% όλων των κακοηθειών.

Διαβάστε επίσης:

Θεραπευτική άσκηση: «Φάρμακο» για το άγχος και την κατάθλιψη

Τα Φιλαράκια: Θλίψη για τον θάνατο του «Γκάνθερ» σε ηλικία 59 ετών από καρκίνο

O Ρομπ Χάλφορντ των Judas Priest αποκάλυψε τη μάχη του με τον καρκίνο

Δείτε όλο το Weekend Edition εδώ