Ο Μικρός Ήρωας συνεχίζει να εμπνέει τους Έλληνες μέχρι σήμερα
Ο Λεωκράτης Ανεμοδουράς μιλάει στο Newsbomb.gr για τον ρόλο του θρυλικού Μικρού Ήρωα στην ψηφιακή εποχή μας.
Ο Γιώργος Θαλάσσης ή Παιδί-Φάντασμα είναι ο Μικρός Ήρως που έκανε γενιές Ελλήνων να ταυτιστούν μαζί του, να μπουν στα παπούτσια του και να τα βάλουν με τις δυνάμεις των κατακτητών. Το απαράμιλλο θάρρος του, οι ενέργειές του, ο ακέραιος χαρακτήρας του σαγήνεψαν το αναγνωστικό κοινό μιας εποχής. Το απόλυτο κατόρθωμα του χάρτινου ήρωα κατάφερα να συσπειρώσει όλους τους Έλληνες σε μια περίοδο πολύ κρίσιμη.
Ο Λεωκράτης Ανεμοδουράς είναι η τρίτη γενιά που δίνει ζωή στον Μικρό Ήρωα. Μιλώντας στο Newsbomb.gr εξηγεί πώς ο παππούς του, Στέλιος Ανεμοδουράς, που εμπνεύστηκε τον Γιώργο Θαλάσση προσπάθησε να τον καθιερώσει στις επόμενες γενιές.
Σήμερα, ο ίδιος μαζί με το «παιδί-φάντασμα» δίνουν μια μάχη δύσκολη με σκοπό να επικρατήσει έναντι του ψηφιακού κόσμου. Όπως όμως εξηγεί, «Όλοι στη ζωή μας χρειαζόμαστε έναν Μικρό Ήρωα».
Το προφίλ του Γιώργου Θαλάσση
Ο έφηβος που είχε χάσει και τους δύο γονείς του στον βομβαρδισμό του λιμανιού του Πειραιά το 1941 από τη γερμανική αεροπορία, γνώριζε καλά τις πολεμικές τέχνες και είχε αποφασίσει να αγωνιστεί με κάθε τρόπο ώστε να απελευθερωθεί η Ελλάδα από τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους κατακτητές. Ο Γιώργος Θαλάσσης ή αλλιώς το Παιδί-Φάντασμα πάλεψε με εχθρούς και πράκτορες φέρνοντας εις πέρας αποστολές που φάνταζαν ακατόρθωτες.
Συμπαραστάτες στην προσπάθειά του είχε δύο στενούς φίλους του. Την όμορφη, μελαχρινή αγαπημένη του Κατερίνα (γνωστή και ως Νίκη, Το Κορίτσι-Φάντασμα, Ελλάς η Γαλάζια Θύελλα), με την οποία συνδεόταν με πλατωνική ερωτική σχέση, και τον Σπίθα που με το χιούμορ του έδινε μια άλλη οπτική στο ανάγνωσμα. Όπως και ο Γιώργος Θαλάσσης, ο Σπίθας είχε χάσει κι αυτός και τους δυο γονείς του και ζούσε με τη γιαγιά του.
Ραντεβού κάθε Τρίτη στα περίπτερα
Κάθε Τρίτη, εκατοντάδες παιδιά άφηναν το χαρτζιλίκι τους στα περίπτερα όλης της Ελλάδας, αφού τότε κυκλοφορούσε το εβδομαδιαίο 32σέλιδο περιοδικό. Είχε περιορισμένη εικονογράφηση, τον δικό του χαρακτηριστικό τίτλο και ήταν ημιαυτοτελές. Το κύριο μέρος της αφήγησης ολοκληρωνόταν στο τεύχος. Η συνέχειά της, με το αναμενόμενο, λυτρωτικό τέλος δημοσιευόταν συνήθως στις δύο πρώτες σελίδες του αμέσως επόμενου που είχε καινούριο τίτλο και ξεκινούσε η νέα περιπέτεια.
Ο Λεωκράτης Ανεμοδουράς τονίζει ότι αν και στις καταγραφές να φαινόταν ότι το περιοδικό πουλούσε 10.000 με 12.000 τεύχη ανά εβδομάδα, ωστόσο το διάβαζαν πολλά περισσότερα παιδιά, αφού το ένα το δάνειζε σε άλλο. Κάποια δε, είχαν κάνει συμφωνία με τους περιπτεράδες και το νοίκιαζαν με χαμηλότερη τιμή!
Στις 24 Φεβρουαρίου του 1953 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του Μικρού Ήρωα που έφερε τίτλο «Ελεύθερος Σκλάβος». Μια αρχή ονειρική, μια αρχή που έμελλε να γράψει ιστορία.
«Ο Ανεμοδουράς ξεκίνησε αυτό το ανάγνωσμα με έναν συνεργάτη του ο οποίος ασχολείτο με το οικονομικό κομμάτι και ήταν κάθετα αρνητικός να εκδοθεί ο Μικρός Ήρως. Δηλαδή το περιεχόμενο κατοχή σε μια περίοδο μετεμφυλιακή όπου υπήρχαν αριστερά και δεξιά στρατόπεδα, θεωρούσε ότι θα δημιουργήσει πρόβλημα. Το ανάγνωσμα όμως έκανε το εξής, ένωνε τους Έλληνες. Ήταν πατριωτικό χωρίς καμία χροιά άσχημη. Πατριωτικό απέναντι σε έναν κατακτητή, σε έναν τύραννο. Και από το πρώτο φύλλο πήγε πάρα πολύ καλά».
- Ποιοι ήταν οι βασικοί ήρωες του αναγνώσματος;
«Το παιδί-φάντασμα, ο Γιώργος Θαλάσσης. Ένα ορφανό Ελληνόπουλο ο οποίος στην ουσία αναλάμβανε αποστολές για την Ελλάδα και για τους συμμάχους. Είχε τα χαρακτηριστικά - δεν θα λέγαμε υπέρ-ήρωα - αλλά είχε κάποια στοιχεία, έβλεπε στο σκοτάδι, γνώριζε πάρα πολλές ξένες γλώσσες, γνώριζε πολεμικές τέχνες κάτι το οποίο ήταν υπερβολικό για ένα 13χρονο παιδί. Και βέβαια είχε έναν ηθικό και ακέραιο χαρακτήρα. Αυτό ήταν το χαρακτηριστικό.
Η Κατερίνα ήταν πάντα στο πλευρό του, δυναμική και συμμετείχε σε όλες τις αποστολές και βέβαια τον Σπίθα ο οποίος ήταν ένας εντός εισαγωγικών "ελαφρύς" χαρακτήρας, ο οποίος έδινε έναν τόνο χιουμοριστικό. Δηλαδή μέσα στο σκοτεινό και στο μαύρο της κατοχής "έσπαγε" με χιουμοριστικούς διαλόγους τη δράση και την περιπέτεια».
- Ποια ήταν τα πιο δυνατά τεύχη;
«Θα έλεγα το νούμερο 1 σίγουρα, στο οποίο ο Γιώργος Θαλάσσης δίνει τον όρκο ότι θα υπερασπίζεται την Ελλάδα. Δίνει έναν όρκο τιμής. Πολύ σημαντικά είναι και αυτά που έχουν γίνει από το 2015 και μετά με τον Γιώργο Βλάχο στο σενάριο και τον Κώστα Φραγκιαδάκη στην εικονογράφηση, όπως το "Η Ακρόπολη Κινδυνεύει", μια πολύ ωραία περιπέτεια που εστιάζεται στην Ακρόπολη που είναι υπό κίνδυνο από τους τυράννους. Αλλά ακόμη και η τελευταία, που είναι λίγο προβοκατόρικος ο τίτλος, ο οποίος είναι "Παιδί-φάντασμα είσαι προδότης" και είναι σε μορφή κόμικ. Αυτό κυκλοφόρησε πριν λίγες ημέρες».
- Η δράση τοποθετείται στα χρόνια της κατοχής από την ανοιξη του 1943 έως το καλοκαίρι του 1944. Ήταν μια περίοδος τόνωσης όσον αφορά το αίσθημα των αναγνωστών;
«Ναι, σίγουρα ήταν μια περίοδος τόνωσης για τους αναγνώστες που ήταν παιδιά ηλικίας 8-16 ετών και την οποία είχαν βιώσει. Ή μπορεί να είχαν δει, να είχαν ακούσει ή να τους είχαν διηγηθεί οι γονείς τους πράγματα και καταστάσεις. Βαριές και δύσκολες καταστάσεις, πείνας, σκοτωμών… Οπότε αυτό αναβίωνε κάτι μέσα τους και νομίζω ότι ήταν ένα από τα στοιχεία της επιτυχίας του αναγνώσματος».
- Το δικτατορικό καθεστώς επέβαλε διακοπή κυκλοφορίας του Μικρού Ήρωα. Αν δεν του έκοβε τη φόρα θα μιλάγαμε για κάτι πολύ διαφορετικό σήμερα;
«Στην ουσία εκείνη την περίοδο όλα τα αναγνώσματα περνούσαν από μια διαδικασία λογοκρισίας και μπορεί να κόβονταν στο πρακτορείο, ακόμη και αν δεν άρεσε το εξώφυλλο. Αυτό συνέβη τρεις-τέσσερις φορές σε βάρος του Ανεμοδουρά. Σκεφτείτε ένα εβδομαδιαίο περιοδικό που του σταματάνε την κυκλοφορία τη μία εβδομάδα.Έχασε τη ροή του, τη δυναμική του και στην ουσία εξασθένησε. Έκανε μια προσπάθεια να το βγάλει μετά σε εικονογραφημένο, δηλαδή σε κόμικ, αλλά δεν είχε την ίδια απήχηση. Δεν ξέρω αν θα μπορούσε να αγγίξει και τις γενιές του '70 και μετά».
- Πως εξηγείται ότι ο κόσμος τις δεκαετίες '50 και '60 δεν είχε συνέλθει από την δίνη του πολέμου, αλλά έδινε τα χρήματά του για να αγοράσει τον Μικρό Ήρωα;
«Εδώ υπάρχει το εξής. Τα νούμερα δεν δείχνουν την αναγνωσιμότητα. Ο Μικρός Ήρωας πουλούσε 10.000 - 12.000 φύλλα αλλά η αναγνωσιμότητα μπορεί να έφθανε τις 150.000 με 170.000. Πώς εξηγείται αυτό; Έπαιρνα εγώ το περιοδικό και το έδινα στο φίλο μου και αυτός με την σειρά του σε άλλον ή το έδινε πίσω στον περιπτερά που του το είχε χρεώσει με χαμηλότερη τιμή για να το ξαναπουλήσει. Οπότε υπήρχε ένα τέτοιο νταλαβέρι και όλα τα παιδιά διάβαζαν τον Μικρό Ήρωα».
- Ο Στέλιος Ανεμοδουράς κράτησε «ζωντανό» τον Μικρό Ήρωα…
«Ναι, το συνέχισε και σε εικονογραφημένη μορφή, μετά το επανέκδοσε το 1976, το 1985, δηλαδή ο Στέλιος Ανεμοδουράς έκανε προσπάθειες και για τις νέες γενιές που ερχόντουσαν κάθε εφτά χρόνια να τις φέρει ξανά στο ανάγνωσμα. Θεωρούσε πως πραγματικά βοηθάει, ότι θα μπορούσε να είναι ένα ανάγνωσμα που μπορεί να διδάξει την κάθε γενιά».
- Σήμερα όμως βλέπουμε τα παιδιά «βυθισμένα» στις οθόνες των τάμπλετ και των κινητών. Χρειάζονται έναν Μικρό Ήρωα στη ζωή τους;
«Σίγουρα χρειάζονται έναν Μικρό Ήρωα, σίγουρα χρειάζονται ένα πρότυπο. Το σίγουρο είναι ότι όλοι μας μαλθακοποιούμαστε από αυτό το ψηφιακό περιβάλλον, δεν ξέρω τι πρότυπα έχουμε και η απάντηση είναι ότι όχι μόνο τα παιδιά αλλά και εμείς χρειαζόμαστε έναν Μικρό Ήρωα στην ζωή μας σήμερα».
Διαβάστε επίσης
Πλούτος ή απειλή η γλώσσα των νέων - Το slang λεξικό της νέας γενιάς
The Watcher: Η πραγματική ιστορία πίσω από τη νέα σειρά του Netflix
Τα 15 βιβλία που θα διαβάσουμε αυτό το φθινόπωρο
