Ποιοι Τούρκοι; Στον Πόντο μιλάνε ποντιακά 100 χρόνια μετά τη Γενοκτονία
100 χρόνια μετά τα δραματικά γεγονότα της Γενοκτονίας των Ποντίων, ο σημερινός Πόντος συνεχίζει να θυμίζει τον Πόντο που γνωρίζαμε, παρά την αλλαγή του πληθυσμιακού χάρτη της περιοχής. Ή μήπως… αυτός ο «χάρτης», δεν άλλαξε και τόσο πολύ από όσο πιστεύουμε;
Η μαζική εξόντωση 353.000 Ελλήνων και ο βίαιος εκτοπισμός πολλών χιλιάδων ακόμα, φαίνεται ότι δεν ήταν αρκετά για τον ολοκληρωτικό ξεριζωμό και της πανάρχαιας ποντιακής κουλτούρας, γλώσσας και τέχνης.
Το Newsbomb.gr πραγματοποίησε οδοιπορικό στον Πόντο, στην περιοχή της σημερινής βορειοανατολικής Τουρκίας, στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, στον μυθικό τόπο του Ιάσωνα και των Αμαζόνων, του Μιθριδάτη και της βυζαντινής αίγλης. Οι εκπλήξεις που μας περίμεναν ήταν πολλές…
Ο Βασίλης Καρυοφυλλίδης, που έχει βραβευθεί για τον «άθλο» του να ταξιδέψει από την Αθήνα στην Τραπεζούντα και πίσω με ποδήλατο, θέλοντας έτσι να τιμήσει την επέτειο της Γενοκτονίας και τους προγόνους του, μας ξενάγησε με την παρέα του στο ιερότερο μέρος απανταχού των Ποντίων, την Παναγία Σουμελά. Μαζί, αναζητήσαμε τα χνάρια των προπαππούδων του, εκεί που γεννήθηκαν και μεγαλούργησαν, μέχρι να πάρουν τον πικρό δρόμο της προσφυγιάς – και ήταν από τους τυχερούς…
Στην Τραπεζούντα, την Κερασούντα, τα Σούρμενα και στα γύρω χωριά, εντοπίσαμε «Ρωμιούς», οι οποίοι πρόθυμα γλέντησαν μαζί μας με τη λύρα και χορούς, έτσι όπως μόνο οι Πόντιοι γνωρίζουν, και μοιράστηκαν μαζί μας το τραπέζι τους, μιλώντας σε μια γλώσσα κατανοητή σε όλους… Ένας 99χρονος δε, εν ζωή τότε στα δραματικά γεγονότα, μας έπαιξε τη λύρα του και μας αφηγήθηκε…
Δείτε φωτογραφίες:
«Η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο»
Τα «ρωμαίικα», η ποντιακή διάλεκτος, όχι μόνο δεν έχουν εξαφανιστεί, αλλά είναι πολλοί, γηραιότεροι αλλά κυρίως νέοι, που την ομιλούν ακόμα, με υπερηφάνεια και μάλιστα… «ανοιχτά». Μέχρι και τη δεκαετία του 1990, κάτι τέτοιο απαγορευόταν από το τουρκικό καθεστώς, οπότε οι σημερινοί «Ρωμιοί» του Πόντου τη χρησιμοποιούσαν κατ΄ιδίαν, κυρίως στα σπίτια τους και σε κλειστές συγκεντρώσεις.
Σε αυτές τις συγκεντρώσεις και πίσω από τις κλειστές πόρτες ήταν που έμαθαν από τους γονείς τους (κι αυτοί από τους παππούδες τους) πολλά ακόμα: Την ποντιακή λύρα, τους ποντιακούς χορούς, την ιδιαίτερη κουζίνα, τα ήθη και έθιμα.
Στα δραματικά χρόνια των τουρκικών εκτοπίσεων και δολοφονιών, αλλά και αρκετά νωρίτερα, σε ορισμένους δόθηκε η επιλογή: Ασπαστείτε το Ισλάμ ή θάνατος. Όσοι επέλεξαν το πρώτο, διατήρησαν κρυφά τα έθιμά τους, με τους απογόνους τους ωστόσο να έχουν πια τουρκική συνείδηση, μουσουλμανικό θρήσκευμα αλλά να μιλάνε περιέργως… «αρχαία ελληνικά», και συγκεκριμένα τη διάλεκτο των «ρωμαίικων»!
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 1996 ο Τούρκος ερευνητής Ömer Asan με το βιβλίο του «Ο Πολιτισμός του Πόντου» σόκαρε την κοινή γνώμη, αναφέροντας ότι τα ποντιακά τα μιλάνε άπταιστα περισσότεροι από 300.000 Τούρκοι πολίτες, σε περισσότερα από 60 χωριά αλλά και μέσα στην Τραπεζούντα! Ο ίδιος, διώχθηκε με τον αντιτρομοκρατικό νόμο διότι «προπαγάνδιζε την απόσχιση του κράτους». Το γεγονός αυτό, καταδεικνύει ίσως και τον πιο κρυφό φόβο του σύγχρονου τουρκισμού…
Τούρκοι με γνώσεις της τοπικής διαλέκτου ή ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι; Όπως διαπίστωσε το Νewsbomb.gr, αυτοί οι άνθρωποι, ο αριθμός των οποίων δεν καθίσταται δυνατό να διευκρινιστεί, μιλάνε, σκέφτονται και διασκεδάζουν «ρωμαίικα», χωρίς ωστόσο να υποψιάζονται τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την πραγματική καταγωγή τους.
Τι θα συμβεί αν οι επόμενες γενιές αναζητήσουν να μάθουν περισσότερα για τους προ-παππούδες τους; Τον Πόντο του χθες, πριν τη Γενοκτονία, τον γνωρίζουμε. Τον Πόντο του αύριο;
«Η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο», έλεγαν οι παλαιότεροι...
Δείτε το αποκαλυπτικό οδοιπορικό του newsbomb.gr στον Πόντο:
Διαβάστε επίσης:
Το Newsbomb στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης: Το αίτημα για επαναλειτουργία πιο επιτακτικό από ποτέ
Αγιά Σοφιά: Πώς είναι σήμερα το λαμπρό μνημείο που βεβήλωσε ο Ερντογάν
Ελλάδα-Τουρκία: Έρχεται η πιο σκοτεινή ώρα; 10 ειδικοί προειδοποιούν
Η Γενετική μίλησε: Οι σημερινοί Έλληνες έχουν «μυθική» καταγωγή!
