Τι κρύβουν οι μαζικές ενδείξεις θαυμασμού - Οι ηδονοβλεπτικές τάσεις των τηλεθεατών διαμορφώνουν το

ΕΛΛΑΔΑ

Γιατί τόσο χαμός με τα ριάλιτι; Τι λένε στο Newsbomb.gr παίκτριες του Survivor για τη συμμετοχή τους

Γιατί τόσο χαμός με τα ριάλιτι; Τι λένε στο Newsbomb.gr παίκτριες του Survivor για τη συμμετοχή τους
pixabay

Τάση; Νέα εποχή; Νέα δεδομένα; Πως να μπορέσει να εξηγήσει κανείς το γεγονός πως αυτή την στιγμή στα χέρια των παραγωγών των reality shows της επόμενης χρονιάς υπάρχουν 30.000 αιτήσεις…  Και σίγουρα πρόκειται για έναν αριθμό που θα μεγαλώσει το επόμενο διάστημα.

Τα όνειρα των νέων ανθρώπων της χώρας συμπυκνώνονται στις μικρές οθόνες. Θα αναρωτηθεί κανείς είναι δυνατόν να χωράνε σε μικρά κουτιά οι βλέψεις των ανθρώπων του αύριο;

Κι όμως το εύκολο χρήμα, η φήμη λειτουργούν ως μεταβλητές που καθορίζουν αυτή την φιλοσοφία σκέψης.

Όμως η ιστορία έχει δείξει πως πρόκειται για πρόσωπα-κομήτες που ξεβράζονται με ευκολία από το ίδιο το σύστημα που τους έβαλε δυναμικά στις ζωές μας. Λίγες είναι οι εξαιρέσεις ανθρώπων που μπήκαν σε κάποιο reality και αξιοποίησαν προς όφελος τους όλη την αναγνωρισιμότητα γύρω από το όνομα τους.

Στο Newsbomb.gr μιλούν οι διακεκριμένοι ψυχολόγοι & συγγραφείς οι Γιώργος Λάγιος και Αλεξάνδρα Καπάτου και «ακτινογραφούν» το φαινόμενο του big-brotheρισμού ενώ παίκτριες που έπαιξαν φέτος στο survivor Ελίζαμπεθ Ελέτσι και Σοφία Μαργαρίτη μοιράζονται εμπειρίες και σκέψεις τους στο Newsbomb.gr

Γιώργος Λάγιος, Ψυχοθεραπευτής- Συγγραφέας: Οι ηδονοβλεπτικές τάσεις του κοινού και οι «ευάλωτοι» παίχτες

Η ζωή πίσω από την κλειδαρότρυπα είναι αυτό που προκαλεί το ενδιαφέρον των τηλεθεατών και παράλληλα τους ιντριγκάρει που μπορεί να βλέπει χωρίς να τον ξέρουν εξηγεί στο Newsbomb.gr ο ψυχοθεραπευτής-συγγραφέας Γιώργος Λάγιος.

Ο Γιώργος Λάγιος

Συγκεκριμένα λέει, «Τα τηλεοπτικά προγράμματα τύπου reality shows δεν είναι κάτι καινούργιο ούτε για τα ελληνικά δεδομένα και σαφώς ούτε για τα διεθνή. Παρά το γεγονός ότι τηλεοπτικά σόου ανάλογης μορφής προϋπήρχαν, η νέα μορφή που καθιερώθηκε στις αρχές του 2000 έφερε μεγάλες αλλαγές τόσο για την συμμετοχή όσο και για την παρακολούθηση τους. Πλέον, στο 2021, τα reality shows κατακλύζουν την τηλεόραση ως ένα εύπεπτο μέσο διασκέδασης για τηλεθεατές που θέλουν «να ξεχαστούν» ή που δεν δύνανται να εμπλακούν με κάτι πολυπλοκότερο. Εκτός από αυτά, σημαντικός παράγοντας της μεγάλης τηλεθέασης είναι και οι ηδονοβλεπτικές τάσεις, τόσο μεταφορικά όσο και κυριολεκτικά, των ατόμων που βρίσκουν μεγαλύτερη απόλαυση στο να παρακολουθούν τις ζωές των άλλων».

Στην συνέχεια ο κ. Λάγιος στέκεται στα ενδιαφέροντα ευρήματα που προκύπτουν από έρευνες, «Το πλεονέκτημα που προσφέρει ένα τέτοιο τηλεοπτικό σόου για τους συμμετέχοντες είναι ανάλογο. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που είναι περισσότερο πιθανό να συμμετέχουν σε ένα reality show, έχουν χαρακτηριστικά προσωπικότητας που ευνοούν το ελεύθερο μοίρασμα πληροφοριών με αγνώστους, ακόμα και αν πρόκειται για πολύ ευαίσθητες πληροφορίες».

Αναγνωρισιμότητα και εύκολα χρήματα

Αμέσως μετά θίγει το θέμα της αναγνωρισιμότητας αλλά και πως αυτή έρχεται.

«Εκτός από αυτό, οι συμμετέχοντες συνήθως αρέσκονται στο να μαθαίνουν άλλοι για την ζωή τους και τροφοδοτούνται ψυχικά από την έκθεση και το δράμα που κυριαρχεί σε κάθε μορφής σόου. Είναι όμως αυτά αρκετά για να μπει κάποιος σε αυτή τη διαδικασία;

Σίγουρα, η γρήγορη αναγνωρισιμότητα και τα εύκολα χρήματα είναι ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας. Έχει παρατηρηθεί ότι σε εποχές κρίσης αξιών (οικονομικά, ηθικά, πολιτισμικά, κ.α.), οι άνθρωποι τείνουν να ψάχνουν τον πιο σύντομο δρόμο για να επιβιώσουν. Αν και η οικονομική επιβίωση είναι ένα μεγάλο κίνητρο για πολλούς, αντίστοιχη βαρύτητα φέρει και η ψυχολογική επιβίωση. Αν και οι περισσότεροι συμμετέχοντες δείχνουν έναν δυναμικό χαρακτήρα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, κατά βάθος είναι στατιστικά περισσότερο πιθανό να είναι αρκετά ευάλωτοι, πληγωμένοι, και να νιώθουν ότι πρέπει να αποδείξουν την αξία τους δημόσια για να λάβουν την αποδοχή που τόσο αποζητούν από συγκεκριμένα πρόσωπα. Έτσι, τα reality shows μετατρέπονται σε μια εύκολη και θελκτική λύση για την επίτευξη αυτών των συχνά ασυνείδητων προσδοκιών».

Η συνολική ευθύνη

Τι μπορεί να σημαίνει όμως αυτό πρακτικά για την κοινωνία; Διερωτάται ο ψυχολόγος και συγγραφέας και δίνει την δική του απάντηση, «Ως ένα κοινωνικό φαινόμενο, τα reality shows δεν πρέπει να εξετάζονται απομονωμένα από άλλους κοινωνικούς παράγοντες. Σίγουρα είναι πολύ εύκολο να επιρρίπτονται οι ευθύνες σε ένα σόου, όμως είναι απαραίτητο να αναλογιστούμε πώς συμβάλει ο κάθε ένας μας με την δύναμη που έχει για την επικράτηση αυτού του φαινομένου. Επί παραδείγματι, είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο η ενασχόληση των τηλεοπτικών εκπομπών με τα νεότερα από κάθε reality, και ο σχολιασμός που είναι φαινομενικά καλοπροαίρετος και με στόχο την ενημέρωση αλλά κάνει τους παίκτες βορά σε όποιον έχει έναν τρόπο σχολιασμού. Επίσης, η «θεοποίηση» των συμμετεχόντων, η εκτενής ενασχόληση με την προσωπική τους ζωή ακόμα και μετά την έξοδο από ένα παιχνίδι, καθώς και η χρησιμοποίηση των γνωστότερων συμμετεχόντων από τρίτους για οικονομικό ή άλλο προσωπικό όφελος εντείνει τις αρνητικές κοινωνικές προεκτάσεις.

Όμως, όσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν γίνεται μια εκ βαθέων συζήτηση για το φαινόμενο αυτό, και όσο οι αξίες που προβάλλονται είναι η γρήγορη αναγνωρισιμότητα και η καθιέρωση ανθρώπων ως «σημαντικοί» για την κοινωνική ζωή χωρίς να έχουν να προσφέρουν κάτι, τόσο περισσότερα άτομα θα θέλουν να συμμετέχουν σε ένα reality show ως άλλα κύμβαλα αλαλάζοντα. Αυτό συμβαίνει και θα συνεχίσει να συμβαίνει κυρίως γιατί οι νέοι άνθρωποι παραδειγματίζονται από τους συμμετέχοντες, χωρίς να γνωρίζουν ότι αρκετές φορές τα αποτελέσματα είναι παραποιημένα. Επίσης, η κοινωνική καθιέρωση αυτών των ατόμων χωρίς να έχουν προσπαθήσει ιδιαίτερα κάνουν ακόμα πιο ελκυστική την προοπτική συμμετοχής.

Επομένως, η ευθύνη είναι συλλογική. Πριν λοιπόν βιαστούμε να καταδικάσουμε το φαινόμενο αυτό, θα πρέπει να αναλογιστούμε ποια είναι η δική μας ατομική συμβολή, και πώς μπορούμε να συνεισφέρουμε στην αναδιοργάνωση μιας κοινωνικής δομής που θα αναδεικνύει τις πραγματικές αντί για τις επίπλαστες δεξιότητες και που θα αναγνωρίζει τη σημαντικότητα του να κινηθεί το συλλογικό ασυνείδητο πέρα από την άκριτη αποθέωση των εύπεπτων αυτών προγραμμάτων».

Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, Συγγραφέας: Η διαχείριση της επόμενης ημέρας και οι παγίδες

Η Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, Συγγραφέας Αλεξάνδρα Καππάτου μιλώντας στο Newsbomb.gr δίνει μια άλλη διάσταση στο κοινωνικό αυτό θέμα, διατυπώνοντας τις επιπτώσεις της επόμενης γενιάς που στηρίζεται στα reality και παράλληλα σκιαγραφεί την επόμενη ημέρα για τα παιδιά που βγαίνουν απ’ αυτά.

«Τα reality έχουν κατακτήσει την προτίμηση του τηλεοπτικού κοινού όλων των ηλικιών και δη των νέων. Ειδικά την περίοδο της καραντίνας αποτέλεσαν μια ευχάριστη διέξοδο από μια μουντή, απειλητική, στερημένη καθημερινότητα.

Η Αλεξάνδρα Καππάτου

Η συμμετοχή των νέων σε ένα reality τους δίνει την αίσθηση ότι έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν εμπειρίες που -στα όρια της δικής τους κανονικής ζωής- δε θα μπορούσαν.

Αναδεικνύει τις βαθύτερες επιθυμίες τους για κάτι «μεγαλειώδες», μία διέξοδο ή έστω ένα διάλειμμα από μία καθημερινότητα που δεν τους ικανοποιεί.

-Δίνει ακόμα πιο άμεσες και απτές υποσχέσεις. Χρήματα, συμβόλαια, ταξίδια, φήμη χωρίς τον κόπο και το χρόνο που συνήθως απαιτείται για να τα αποκτήσει κανείς εκτός τηλεόρασης, είναι ένας τρόπος να αποδείξουν στον περίγυρό τους ότι είναι ικανότεροι ή μπορούν να καταφέρουν περισσότερα απ’ όσα οι άλλοι περίμεναν από αυτούς».

Στην συνέχεια η κυρία Καππάτου υπογραμμίζει, «όταν οι νέοι διαπιστώνουν ότι υπάρχουν κι άλλα παιδιά που ίσως «λάμπουν» περισσότερο ή ότι τελικά τα πράγματα είναι πιο δύσκολα απ’ όσο περίμεναν, (συμμετέχουν σε δράματα, ανταγωνισμούς, τσακωμούς, κλπ) απογοητεύονται, θυμώνουν, στεναχωριούνται και νιώθουν ανεπαρκείς.

Μεταφράζουν συχνά την επιστροφή στη καθημερινότητα τους ως αποτυχία, ή τη μη προτίμηση του κοινού στο πρόσωπό τους σαν απόρριψη. Όλα αυτά επηρεάζουν σημαντικά την αυτοεκτίμηση τους και την αυταξία τους.

Καλούνται να διαχειριστούν τη δημοσιότητα και όλα τα παρελκόμενά της όπως τον σχολιασμό των επιλογών και των συμπεριφορών τους από τον Τύπο ή τους τηλεθεατές και ένα σωρό ακόμα ανθρώπους που δε γνωρίζουν προσωπικά..

Αυτές οι πρωτόγνωρες καταστάσεις τους προκαλούν έντονο άγχος αγωνία ,ανασφάλεια για την απόδοσή τους, την αποδοχή από τους άλλους, κατά την περίοδο του reality αλλά και για το πως θα συνεχίσουν τη ζωή τους μετά το σόου».

Σοφία Μαργαρίτη στο Newsbomb.gr: Μακάρι οι αιτήσεις να απευθύνονταν σε πραγματικές θέσεις εργασίας με προοπτικές

Την Σοφία Μαργαρίτη την γνωρίσαμε μέσα από το Survivor που προβλήθηκε φέτος. Η ίδια με αφοπλιστική ειλικρίνεια μιλά στο Newsbomb.gr για τους λόγους που μπήκε στο reality ενώ σχολιάζει και τις εκδηλώσεις υπερβολικού θαυμασμού στα αεροδρόμια. Τονίζει δε πως με τόσους μήνες εγκλεισμού ήταν φυσικό ο κόσμος να ταυτιστεί με κάποιους παίχτες.

Η Σοφία Μαργαρίτη

Η ευχή της είναι ότι μακάρι οι αιτήσεις για τα reality να αντιστοιχούσαν σε θέσεις εργασίας με προοπτικές.

Πολύ προσγειωμένη και ιδιαίτερα εύστοχα λέει στο Newsbomb.gr «δεν πήγα να ζήσω την εμπειρία, να δοκιμάσω τα όρια μου η να βγω από την safe zone μου όπως λέγεται από αρκετούς. Ξεκάθαρα το κίνητρο μου ήταν μόνο οικονομικό ασχέτως του αποτελέσματος.

Όλοι όσοι βρέθηκαν στο αεροδρόμιο να υποδεχθούν τους παίκτες, το έκαναν θεωρώ για να δείξουν την αγάπη και τον θαυμασμό τους. Μετά από τόσους μήνες εγκλεισμού και μεγάλης τηλεθέασης του συγκεκριμένου παιχνιδιού, το κοινό ήταν λογικό να ταυτιστεί με κάποιους παίκτες. Ευχής έργον θα ήταν όλες αυτές οι αιτήσεις να απευθύνονταν σε πραγματικές θέσεις εργασίας με προοπτικές και σωστές απολαβές».

Ελίζαμπεθ Ελέτσι στο Newsbomb.gr: Θετικό πρόσημο η συμμετοχή μου στο Survivor

Η Ελίζαμπεθ Ελέτσι είχε λάβει μέρος στο φετινό Survivor και μοιράζεται την εμπειρία της με τους αναγνώστες του Newsbomb.gr ενώ παράλληλα σχολιάζει και τις «έντονες» εκδηλώσεις θαυμασμού του κόσμου.

Η Ελίζαμπεθ Ελέτσι

Τι κερδίσατε από την συμμετοχή σας στο reality;

«Μόνο θετικά πρόσημα μου απέφερε η συμμετοχή μου στο Survivor!

Έχουν «ανοίξει» οι δρόμοι σε πολλές δουλειές που πάλευα να μπω τόσα χρόνια καθώς είμαι στον χώρο της τηλεόρασης πολλά χρόνια, ασκώ την δημοσιογραφία 12 χρόνια, και γενικότερα με έχει βοηθήσει σε πολλές εκφάνσεις της ζωής μου! Τόσο στα προσωπικά όσο και στα επαγγελματικά»

Πως εξηγείτε τις εκδηλώσεις θαυμασμού του κόσμου (βλ. Τριαντάφυλλο – james)

«Ήταν υπερβολικές! Ζήσαμε έξαφνου το παλιό ΠΑΣΟΚ το Αθάνατο, του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου! Ας χαλαρώσουμε λίγο! Παιδιά ενός ριάλιτι επιβίωσης είναι ο Τριαντάφυλλος και ο James δεν κατέκτησαν το έπαθλο! Ο Τριαντάφυλλος έχει αποδείξει εδώ και πολλά χρόνια ποιος είναι! Είναι ένας ένας αξιόλογος τραγουδιστής και έχει μεγάλο fan club! Πιο κατανοητό μου ήταν αυτός ο θαυμασμός του κόσμου! Του James μου φάνηκε άτοπο και ανούσιο…»

30.000 αιτήσεις νέων για να μπουν στα reality της νέας σεζόν… το σχόλιο σας.

«Μου φαίνεται πολύ φυσιολογικό! Το Survivor είναι ένα ριάλιτι επιβίωσης,μια υπέροχη εμπειρία ζωής που όλοι θα ήθελαν να το ζήσουν!

Είμαι ίσως ο ιδανικός αυτόπτης μάρτυρας που το βίωσα αυτό,διότι είχα δηλώσει συμμετοχή και πριν 2 χρόνια στο Ελλάδα-Τουρκία που τελικά δεν ευδοκίμησε γιατί δεν ήθελαν διάσημους αλλά μόνο Αθλητές!

Ευχαριστώ τον Θεό και φυσικά την παραγωγή της Acun Medya που με επέλεξε για να είμαι στο φετινό καστ που πραγματικά σημειώνει ασυναγώνιστα νούμερα τηλεθέασης! Νιώθω πολύ ευγνωμοσύνη!».

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.