Δύο χρόνια χωρίς τη Μαριάννα Βαρδινογιάννη - Η σπουδαία προσφορά μιας γυναίκας με μεγάλο έργο

Δύο χρόνια μετά τον θάνατο της Μαριάννας Βαρδινογιάννη, η μνήμη της παραμένει ζωντανή και το έργο της συνεχίζει να εμπνέει και να συγκινεί. Η απώλειά της, στις 24 Ιουλίου 2023 στην Αθήνα, άφησε ένα μεγάλο κενό στην ελληνική κοινωνία.

Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, ήταν μία γυναίκα που δεν της χαρίστηκε τίποτα. Όλα όσα κατάφερε ήταν αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς, αγώνα και βαθιάς αγάπης για τους ανθρώπους και την πατρίδα της.

Πίστευε σε έναν καλύτερο κόσμο. Έναν κόσμο με αξίες, αρχές και σεβασμό. Δεν σταμάτησε ποτέ να προσφέρει, να βοηθά και να στηρίζει όσους είχαν ανάγκη. Με το έργο της και τη στάση ζωής της, άφησε ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στις καρδιές των Ελλήνων. Η Μαριάννα δεν ήταν απλώς μια σημαντική προσωπικότητα, ήταν ένας άνθρωπος που έδωσε νόημα στη λέξη «προσφορά» και έγινε παράδειγμα για όλους μας.

Η αφετηρία της Μαριάννας

Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη γεννήθηκε και πέρασε τα πρώτα της χρόνια στην Ερμιόνη, ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό του νομού Αργολίδας. Το αποκαλούσε πάντα «μικρή της πατρίδα» και το κρατούσε βαθιά μέσα στην καρδιά της.

Μεγάλωσε σε μια οικογένεια δεμένη, με ηθικές αρχές και βαθιά αγάπη. Ο πατέρας της, ο Γιώργος Μπουρνάκης, ήταν έμπορος, η μητέρα της, Ευαγγελία και η αδελφή της, Ελευθερία, ήταν πάντα στο πλάι της. Το πατρικό τους, ένα όμορφο νεοκλασικό σπίτι, ήταν γεμάτο διδάγματα ζωής. Εκεί έμαθε πως η αληθινή ευτυχία βρίσκεται στην προσφορά και στη στήριξη των άλλων.

Όπως έλεγε η ίδια: «Ήμουν ευτυχισμένο παιδί. Οι γονείς μου μού έμαθαν να πιστεύω στους ανθρώπους και να παλεύω για το δίκαιο. Αυτές οι αναμνήσεις είναι ο οδηγός της ψυχής μου».

Τα παιδικά της χρόνια ήταν γεμάτα χαρούμενες στιγμές και παιχνίδια δίπλα στη θάλασσα. Το Δημοτικό Σχολείο της Ερμιόνης, της «γέννησε» την αγάπη για τη γνώση, την Ιστορία και τον Πολιτισμό. Εκεί άρχισε να καλλιεργείται μέσα της η βαθιά εκτίμηση για την Αρχαιολογία και την ελληνική κληρονομιά.

Η Ερμιόνη δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί για τη Μαριάννα το προσωπικό της καταφύγιο. Εκεί επέστρεφε, εκεί συνέχισε να προσφέρει. Ενίσχυσε την τοπική κοινωνία με υποτροφίες και έργα για τα παιδιά. Ίδρυσε τα «Βραβεία Πολιτισμού Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», προσφέροντας νέες ευκαιρίες στους νέους της περιοχής, ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα, με την υποστήριξη και της οικογένειάς της.

Η μητέρα της υπήρξε καθοριστική μορφή. Δεν ήταν λίγες οι νύχτες που «κρυφά» έφευγε από το σπίτι για να αφήσει τρόφιμα σε οικογένειες που είχαν ανάγκη, χωρίς κανείς να το καταλάβει.

«Μοιραζόμαστε τις ευλογίες που μας δίνει ο Θεός», της έλεγε, μια φράση που τη συνόδευσε σε όλη της τη ζωή και τη βοήθησε να διαμορφώσει τον χαρακτήρα της.

Ωστόσο, τα παιδικά της χρόνια δεν ήταν μόνο ξέγνοιαστα. Ο Εμφύλιος ανάγκασε την οικογένειά της να φύγει προσωρινά στον Πειραιά. Ήταν μια δύσκολη περίοδος, αλλά και ένα μάθημα ζωής. Από τότε έμαθε τι σημαίνει να κρατάς γερά στα δύσκολα και να υπερασπίζεσαι ό,τι πιστεύεις.

Οι σπουδές και τα πρώτα βήματα στον Πειραιά

Οι γονείς της Μαριάννας Βαρδινογιάννη πίστευαν βαθιά στη δύναμη της Παιδείας. Έτσι, μετά το Δημοτικό, όπου η Μαριάννα διακρίθηκε ως άριστη μαθήτρια και σημαιοφόρος, πήρε την απόφαση, με την ενθάρρυνση της μητέρας της, να συνεχίσει τις σπουδές της στον Πειραιά.

Στην καινούργια αυτή πόλη δεν πήγε μόνο για το Γυμνάσιο, ξεκίνησε ταυτόχρονα μαθήματα αγγλικών και γαλλικών, κάτι πρωτοποριακό για την εποχή. Εκείνη την περίοδο, η ζωή της επρόκειτο να αλλάξει για πάντα.

Η γνωριμία με τον Βαρδή: Ένας έρωτας που άντεξε στον χρόνο

Σε ένα φιλικό σπίτι στον Πειραιά, γνώρισε τον Βαρδή Ι. Βαρδινογιάννη, νεαρό αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού, με καταγωγή από ιστορική οικογένεια της Κρήτης. Ήταν η αρχή ενός μεγάλου έρωτα. Από την πρώτη στιγμή, ένιωσαν ότι οι ζωές τους ήταν φτιαγμένες για να πορευτούν μαζί.

Παρότι αργότερα η Μαριάννα έφυγε για τις Ηνωμένες Πολιτείες για να σπουδάσει Οικονομικά στο Κολοράντο, η σχέση τους όχι μόνο δεν χάθηκε, αλλά δυνάμωσε. Επικοινωνούσαν αδιάκοπα με γράμματα και, όταν ο Βαρδής βρέθηκε για υπηρεσία στη Χαβάη, η Μαριάννα ταξίδεψε ως εκεί για να τον δει.

Μετά τον γάμο τους, ξεκίνησαν τη ζωή τους από ένα μικρό διαμέρισμα στην Κυψέλη. Εκείνος εργαζόταν στο Ναυτικό και εκείνη στον ραδιοφωνικό σταθμό της αμερικανικής βάσης στο Ελληνικό, ως δημοσιογράφος. Στη δουλειά της γνώρισε τη Μελίνα Μερκούρη, με την οποία ανέπτυξε μια βαθιά φιλία που κράτησε μια ζωή.

«Γνωριστήκαμε νέοι, αλλά από την πρώτη στιγμή ξέραμε ότι η ζωή μας θα είναι κοινή. Περάσαμε πολλά, εύκολα και δύσκολα, αλλά μείναμε πάντα ενωμένοι», είχε πει η ίδια, αναπολώντας εκείνα τα πρώτα χρόνια.

Το πιο σπουδαίο έργο της ζωής της

Με τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, απέκτησαν πέντε παιδιά: τον Γιάννη, τη Χριστιάννα, τον Γιώργο, τον Νίκο και τη Βαρδιάννα. Για τη Μαριάννα, η οικογένεια ήταν το μεγαλύτερο δώρο και η απόλυτη προτεραιότητά της. Με αφοσίωση και στοργή, φρόντιζε κάθε λεπτομέρεια της ζωής των παιδιών της.

«Το μόνο που ονειρεύτηκα ήταν να φτιάξω μια αγαπημένη οικογένεια. Και νιώθω ευλογημένη που το κατάφερα», έλεγε συχνά με συγκίνηση.

Η δοκιμασία της εξορίας

Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, ο Βαρδής εξορίστηκε στην Αμοργό, μαζί με άλλους αξιωματικούς που αντιτάχθηκαν στο καθεστώς. Παρόλο που είχαν ήδη αποκτήσει τρία παιδιά, το ένα νεογέννητο, η Μαριάννα δεν δίστασε να τον ακολουθήσει στο νησί. Πήρε τα δύο μεγαλύτερα και ταξίδεψε με καΐκι μέσα στον χειμώνα, για να είναι μαζί του.

Το σπίτι όπου έμειναν δεν είχε ούτε ρεύμα, αλλά η ανθρωπιά των ντόπιων τους στήριξε. «Κάθε πρωί βρίσκαμε στο περβάζι ένα μπουκάλι γάλα, δυο αυγά, ένα ζεστό καρβέλι ψωμί. Δεν θα τους ξεχάσω ποτέ», έλεγε συγκινημένη.

Η εμπειρία της εξορίας την καθόρισε για πάντα. Παρά τη μετέπειτα κοινωνική της καταξίωση, έμεινε πάντα απλή, γνήσια και προσιτή. Δεν ξέχασε ποτέ τι σημαίνει ανθρώπινη δυσκολία και τι αξία έχει η αλληλεγγύη.

O επιχειρηματικός κολοσσός που γιγαντώθηκε

Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, μια μεγάλη προσωπική απώλεια σηματοδότησε την αρχή ενός νέου δρόμου, ο ξαφνικός θάνατος του μεγαλύτερου αδελφού του Βαρδή, Νίκου Βαρδινογιάννη. Ο Βαρδής αναλαμβάνει την ηγεσία των οικογενειακών επιχειρήσεων. Με ακεραιότητα, εργατικότητα και βαθύ αίσθημα ευθύνης, γρήγορα ξεχωρίζει όχι μόνο ως επιχειρηματίας, αλλά ως ένας ηθικός ηγέτης που πορεύεται πάντα με αρχές.

Η Μαριάννα, πάντα στο πλευρό του, μαζί, έχτισαν έναν επιχειρηματικό κολοσσό που γιγαντώθηκε, αλλά ποτέ δεν απομακρύνθηκε από τις ρίζες και τις αξίες του.

Καθώς ο όμιλος Βαρδινογιάννη αναπτυσσόταν εντυπωσιακά, το ζευγάρι αναδείχθηκε διεθνώς. Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν τους απομάκρυνε από τις αρχές με τις οποίες ξεκίνησαν.

Η ακεραιότητα, η σεμνότητα, η αγάπη για την Ελλάδα, η ανάγκη να προσφέρουν χωρίς αντάλλαγμα, ήταν πάντα στο επίκεντρο. Ήταν και οι δύο φορείς μιας φιλοσοφίας ζωής που έλεγε: όσο ψηλά κι αν φτάσεις, οφείλεις να κοιτάς πίσω και να στηρίζεις αυτούς που χρειάζονται ένα χέρι βοήθειας.

Με κοινή πυξίδα την αγάπη για την πατρίδα και τον συνάνθρωπο, ο Βαρδής και η Μαριάννα ανέπτυξαν ένα τεράστιο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο. Όχι ως πράξη φιλανθρωπίας, αλλά ως στάση ζωής. Το έργο τους ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα και τους τοποθέτησε δίκαια ανάμεσα στους σημαντικότερους εθνικούς ευεργέτες της σύγχρονης Ελλάδας.

Το ίδρυμα «Ελπίδα»

Αφού αφιέρωσε χρόνια στην ανατροφή των πέντε παιδιών της, η Μαριάννα ξεκίνησε τη δική της αυτόνομη κοινωνική δράση. Η μητρότητα αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη πίσω από το μεγάλο της όραμα: την ίδρυση, το 1990, του Σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ – Σύλλογος Φίλων Παιδιών με Καρκίνο».

Σε μια εποχή που δεν υπήρχε σχεδόν καμία υποδομή για παιδιά με καρκίνο στην Ελλάδα, η Μαριάννα έφερε την αλλαγή. Το έργο της ΕΛΠΙΔΑΣ δημιούργησε το πρώτο πλήρως εξοπλισμένο ογκολογικό νοσοκομείο για παιδιά, που σήμερα είναι ένα από τα καλύτερα της Ευρώπης. Πίσω από κάθε τι, η ίδια ήταν παρούσα, όχι μόνο ως ιδρύτρια, αλλά ως άνθρωπος: ήξερε τα παιδιά με το μικρό τους όνομα.

Το 1990, 48 γυναίκες, με επικεφαλής τη Μαριάννα, ίδρυσαν την ΕΛΠΙΔΑ. Είχαν ένα κοινό όραμα: Να σταθούν στο πλευρό των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους. Επηρεασμένη και από τη μαρτυρία της συζύγου του Αμερικανού πρέσβη, η οποία περιέγραφε το πόσες οικογένειες ζητούσαν βίζα για θεραπεία στις ΗΠΑ, η Μαριάννα πήρε μια απόφαση ζωής: να δημιουργήσει την απαραίτητη φροντίδα εδώ, στην Ελλάδα.

Η ΕΛΠΙΔΑ κατάφερε να κινητοποιήσει την κοινωνία και να σπάσει τα ταμπού γύρω από τον παιδικό καρκίνο. Μέσα σε δύο χρόνια, ιδρύθηκε η πρώτη Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών για παιδιά στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία». Έλληνες γιατροί εκπαιδεύτηκαν στο εξωτερικό για να εφαρμόσουν τις πιο σύγχρονες θεραπείες.

Το έργο δεν σταμάτησε εκεί. Δημιουργήθηκε και ο Ξενώνας ΕΛΠΙΔΑ, ένα «δεύτερο σπίτι» για οικογένειες που έρχονταν από μακριά για να φροντίσουν τα παιδιά τους. Εκεί βρήκαν υποστήριξη, ζεστασιά και ελπίδα χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.

Το 1992 πραγματοποιήθηκε η πρώτη μεταμόσχευση μυελού των οστών σε παιδί στην Ελλάδα. Η Μαριάννα βρισκόταν εκεί, όχι από μακριά, αλλά μέσα στο χειρουργείο, στο πλευρό του γιατρού και της οικογένειας. Η συγκίνηση ήταν τεράστια όταν το παιδί βγήκε υγιές και επέστρεψε σπίτι του. Αυτή ήταν, όπως η ίδια είπε, η μεγαλύτερη ανταμοιβή της ζωής της.

Το όραμα της Μαριάννας δεν περιορίστηκε στην υγεία. Ήθελε να ενώσει δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο, να φέρει κοντά επιστήμονες και νοσοκομεία από όλο τον κόσμο, για να χτίσει έναν «Χάρτη Ειρήνης και Ελπίδας». Δημιούργησε συνεργασίες με τα μεγαλύτερα ογκολογικά κέντρα διεθνώς και έθεσε τα θεμέλια για μια υγεία χωρίς σύνορα για κάθε παιδί.

Το 1997 ιδρύει το Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, μέσω του οποίου ξεδιπλώνεται ένα τεράστιο ανθρωπιστικό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό έργο σε διεθνές επίπεδο. Το 2012, ιδρύει τον Σύλλογο «Όραμα ΕΛΠΙΔΑΣ», δημιουργώντας ένα εθνικό κίνημα εθελοντών δοτών μυελού των οστών, πάνω από 165.000 νέοι Έλληνες προσφέρθηκαν να σώσουν έναν συνάνθρωπο.

Μια Ελληνίδα που τιμήθηκε παγκοσμίως

Το 1999, η UNESCO την ανακηρύσσει Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως, τη μοναδική Ελληνίδα που κατείχε ποτέ αυτόν τον τίτλο. Ακολούθησαν οι υψηλότερες διεθνείς τιμητικές διακρίσεις, ανάμεσά τους:

• Ο Τίτλος του Αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής από τη Γαλλική Δημοκρατία (2015)
• Ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Ευποιίας από την Ελληνική Δημοκρατία (2020)
• Το Βραβείο Nelson Mandela του ΟΗΕ (2020) – η κορυφαία τιμή για την ανθρωπιστική προσφορά

Παρά τις διεθνείς διακρίσεις και το τεράστιο έργο της, η Μαριάννα παρέμεινε πάντα βαθιά οικογενειακή. Αφοσιωμένη σύζυγος, μητέρα πέντε παιδιών, γιαγιά 13 εγγονών και δισέγγονη τριών, δήλωνε: «Είμαι πάντα παρούσα, όπως ήμουν και ως μητέρα. Η μεγαλύτερη ευλογία είναι να βλέπεις τα παιδιά σου να μεγαλώνουν και να γίνονται ευαίσθητοι, ενεργοί άνθρωποι».

Η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη δεν ήταν μόνο μια σπουδαία Ελληνίδα. Ήταν μια γυναίκα που έδωσε, αγάπησε και πίστεψε στον άνθρωπο. Το έργο της, σε κάθε του μορφή, παραμένει μια ζωντανή παρακαταθήκη αγάπης, ήθους και ελπίδας για τις επόμενες γενιές.

Σπουδές και διακρίσεις

Aναλυτικά οι τίτλοι σπουδών και οι ακαδημαϊκές διακρίσεις της Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη:

Σπουδές:

• Mphil στην Αρχαιολογία (University of Sheffield – Hν. Βασίλειο)
• Πτυχίο Ανωτάτων Σπουδών στην Ιστορία της Τέχνης (Deree – The American College of Greece)
• Πτυχίο Ανωτάτων Σπουδών στα Οικονομικά (University of Denver – ΗΠΑ)

Ακαδημαϊκές διακρίσεις:

• Επίτιμη Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2019)
• Επίτιμη Διδάκτωρ του Tbilisi State Medical University (2016)
• Τιμητικό δίπλωμα του Πανεπιστημίου της Γεωργίας (2011)
• Επίτιμη Διδάκτωρ στις Ανθρωπιστικές Σπουδές (Deree – The American College of Greece, 2010)
• Επίτιμη Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου London Metropolitan (2008)
• Επίτιμη Διδάκτωρ Νομικής του Πανεπιστημίου Sheffield (1997)

Τα βιβλία της Μαριάννας Βαρδινογιάννη

Παράλληλα με τη συνεχή και ασταμάτητη δράση της, εξέδωσε δύο βιβλία:

• Το «Μελετώντας τις προκλήσεις της γυναικείας ταυτότητας – Αναζητήσεις στη Μινωική Κοινωνία» μέσα από το οποίο μετουσίωσε σε έργο την αγάπη της για την Κρήτη, την Αρχαιολογία και την πίστη της στη γυναικεία δύναμη, και
• το βιβλίο «Από Μητέρα σε Μητέρα», έναν οδηγό για όλες τις νέες μητέρες, γραμμένο με μεγάλη αγάπη και ευαισθησία για το παιδί και τη νέα μητέρα.

Παράλληλα με τα βιβλία που συνέγραψε η ίδια, ανέλαβε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία πολλών και σημαντικών εκδόσεων για την Τέχνη, τον Πολιτισμό και την Εκπαίδευση:

• Οι 10 βασικές αρχές της Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού (1997), μια έκδοση εικονογραφημένη από τον ζωγράφο Μανώλη Χάρο, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Ιδρύματος για το Παιδί και την Οικογένεια (Ελληνικά/Αγγλικά).
• «Η Αρπαγή της Ευρώπης» (1997) – περιλαμβάνει τα πρακτικά του ομώνυμου Στρογγυλού Τραπεζιού (Ελληνικά/ Αγγλικά).
• Πρακτικά του Ευρωπαϊκού Φόρουμ «Οικογένεια – Ευρώπη 21ος αιώνας: Όραμα και θεσμοί» – Εκδ. ΛΙΒΑΝΗ, 1998 (Ελληνικά/Αγγλικά/Γαλλικά).
• Πρακτικά της Ευρωπαϊκής Συνάντησης για το Παιδί και την Οικογένεια στον 21ο αιώνα – Εκδόσεις ΣΙΔΕΡΗ (Γαλλικά).
• Πρακτικά του Συνεδρίου «Σεξουαλική Κακοποίηση και Παιδοφιλία στο Internet» – Εκδόσεις ΣΙΔΕΡΗ (Ελληνικά/ Αγγλικά).
• Πρακτικά της Συνάντησης Αθηνών - Δελφών για τα Παιδιά και την Ειρήνη – Εκδόσεις ΣΙΔΕΡΗ (Αγγλικά). “AKROPOLIS” – ένα λεύκωμα από τις συναυλίες του Jean-Michel Jarre στο Ηρώδειο (Έκδοση: ΕΛΠΙΔΑ). Λεύκωμα της Έκθεσης «Η ενότητα ενός μοναδικού μνη-μείου, του Παρθενώνα» (Αγγλικά).
• Λεύκωμα της Έκθεσης Ζωγραφικής «Αποκαλύπτοντας το Πρόσωπο» (Γαλλικά).
• Πρακτικά της Συνάντησης για το παιδί ως θύμα πολέμου και αγγελιοφόρος της ειρήνης – Εκδόσεις ΣΙΔΕΡΗ (Αγγλικά).
• Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου για την Κλιματική Αλ-λαγή (2009) – Εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ (Αγγλικά).
• Πρακτικά της Διεθνούς Συνάντησης για τον Παρθενώνα επ’ ευκαιρία της παγκόσμιας εκστρατείας “RETURN – RESTORE – RESTART” – (2015) (Ελληνικά/Αγγλικά).
• Πρακτικά του Συνεδρίου «Ελληνιστική Αλεξάνδρεια, Τιμώ-ντας 24 Αιώνες» – Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, Χρήστος Σ. Ζερεφός – Εκδόσεις Archaeopress Publishing Ltd, 2017.
• Πρακτικά Ημερίδας «Η Ελλάδα στο Σύγχρονο Κόσμο, η εθνική ταυτότητα και οι προκλήσεις του 21ου αιώνα» (2018).
• «Ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO» (2019).
• Αποφθέγματα του Nelson Mandela, με αφορμή τον Πα-νελλήνιο Διαγωνισμό Ζωγραφικής 2021 του Ιδρύματος «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», σε συνεργασία με την Παι-δική Πινακοθήκη Ελλάδας με τίτλο «Αν υπάρχουν όνειρα, τότε υπάρχουν και οι δρόμοι που οδηγούν στον στόχο τους» (2021).
• Πρακτικά της Αφιερωματικής Εκδήλωσης με αφορμή τη
• Διεθνή Ημέρα Nelson Mandela: «Ανθρώπινα Δικαιώματα και Εκπαίδευση: Το όραμα για ένα καλύτερο αύριο» (2021).
• Πρακτικά Συμποσίου «Ελλάδα και Πολιτιστική Κληρονομιά», που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της UNESCO, στο περιθώριο της 41ης Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού, σε συνεργασία με την Πρωτοβουλία 21 (2021).
• Πρακτικά Βραβείων Πολιτισμού «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» Δήμου Ερμιονίδας (2021).
• Πρακτικά Διαδικτυακής Ημερίδας «UNESCO: Ανοιχτή Επιστήμη, Τεχνητή Νοημοσύνη, Νέοι Ορίζοντες, Οράματα και Όρια» (2022).
• «Ένδυμα Ψυχής», έκδοση που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Έκθεση «Ένδυμα Ψυχής», των Βαγγέλη Κύρη και Ανατόλι Γεωργίεφ, στο Μουσείο της Ακρόπολης (2022-2023).

Οι διακρίσεις της Μαριάννας ήταν πάντα αφιερωμένες στα παιδιά και στην Ελλάδα

Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη είχε λάβει αναρίθμητες τιμητικές διακρίσεις από όλο τον κόσμο για το τεράστιο ανθρωπιστικό της έργο. Ποτέ όμως δεν θεώρησε πως της ανήκαν προσωπικά. Όπως έλεγε πάντα, «ανήκουν στους μικρούς ήρωες της ΕΛΠΙΔΑΣ, τα παιδιά και στην Ελλάδα». Για εκείνη, κάθε βραβείο ήταν μια αναγνώριση του συλλογικού αγώνα.

Αρχηγοί κρατών, διεθνείς οργανισμοί, πανεπιστήμια και άλλοι φορείς σε όλο τον κόσμο τίμησαν τη Μαριάννα. Εκείνη, με τον μοναδικό της τρόπο, δεχόταν αυτές τις διακρίσεις με σεμνότητα και αξιοπρέπεια, ευχαριστώντας πάντα την οικογένειά της και την ελληνική κοινωνία που στήριζε το όραμά της.

Μερικές από τις σημαντικότερες διακρίσεις που έλαβε:

• Το 1999 ανακηρύχθηκε Πρέσβυς Καλής Θελήσεως της UNESCO, η μόνη Ελληνίδα πολίτης με αυτή την ιδιότητα.
• Το 2015 της απονεμήθηκε ο τίτλος του Αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής από τη Γαλλική Δημοκρατία.
• Το 2020 έλαβε τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Ευποιίας από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Την ίδια χρονιά, ο ΟΗΕ της απένειμε το Βραβείο Nelson Mandela, την ανώτατη ανθρωπιστική διάκριση των Ηνωμένων Εθνών, αναγνωρίζοντας την παγκόσμια προσφορά της στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Για εκείνη, η στιγμή που της ανακοινώθηκε η απονομή του Βραβείου Nelson Mandela ήταν βαθιά συγκινητική: «Έκλαψα από χαρά και περηφάνεια. Όχι για εμένα αλλά γιατί ένιωσα ότι τιμήθηκαν οι Έλληνες που στάθηκαν δίπλα μου για πάνω από 30 χρόνια. Ό,τι έκανα, το έκανα μαζί με όλους εκείνους που πίστεψαν στην ΕΛΠΙΔΑ. Στο πρόσωπό μου, τιμήθηκε ο κοινός μας αγώνας».

Διαβάστε επίσης

• Άγαλμα της Μαριάννας Βαρδινογιάννη στο Ογκολογικό Νοσοκομείο Παίδων
• Μεγάλη δράση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού στην Ογκολογική Μονάδα Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη»
• Ξεκινά η μετάβαση στο Ογκολογικό Νοσοκομείο «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη-ΕΛΠΙΔΑ»- Ανακοινώνεται νέο ΔΣ