ΚΟΣΜΟΣ

Υφαντής στο Newsbomb: Πρόκληση αλλά και αναγκαιότητα η διεύρυνση του ΝΑΤΟ - Η τουρκική «παραφωνία»

Το αίτημα ένταξης Φινλανδίας, Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αλλάζει τα παγκόσμια γεωστρατηγικά δεδομένα
Το αίτημα ένταξης Φινλανδίας, Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αλλάζει τα παγκόσμια γεωστρατηγικά δεδομένα
ΑΡ

Ο Κώστας Υφαντής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο εξηγεί στο Newsbomb.gr τη σημασία της ένταξης Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και μιλάει για τουρκική παραφωνία

Με την σχεδόν βέβαιη πλέον απόφαση Σουηδίας και Φινλανδίας να ζητήσουν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ απαντώνται οι όποιες ερωτήσεις αν υπήρχαν για τον αν ο κόσμος άλλαξε μετά την 24η Φεβρουαρίου όταν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις εισέβαλλαν στην Ουκρανία.

Η σχετική απόφαση και η εκτός απροόπτου έναρξη της διαδικασίας τις επόμενες ημέρες αποκαλύπτει και το πώς αλλάζει η στρατηγική φυσιογνωμία του κόσμου. Οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ Ρωσίας και Δύσης αποκτούν και θεσμική διάσταση. Το ΝΑΤΟ ενισχύεται και η Ρωσο-ΝΑΤΟική μεθόριος επεκτείνεται για πάνω από 1300 χιλιόμετρα.

Οι συγκρίσεις με τον Ψυχρό Πόλεμο

Η Συμμαχία διευρύνει την Βορειοανατολική της πτέρυγα και το δίλημμα ασφάλειας οξύνεται. Η Γερμανία αυξάνει τις αμυντικές της δαπάνες, και όλη η Ευρώπη με τις γνωστές εξαιρέσεις βοηθά την Ουκρανική αντίσταση. Κάποιες και κάποιοι αποκαλούν την κατάσταση νέο Ψυχρό Πόλεμο. Προς το παρόν μόνο Ψυχρός δεν είναι.

Αλλά αν υπάρχουν αναλογίες και ομοιότητες, τότε αυτές εντοπίζονται στο επίπεδο της στρατηγικής. Ευρώπη και ΗΠΑ δρομολογούν την ταχεία ενεργειακή του απεξάρτηση από την Ρωσία, κάτι εξαιρετικά δύσκολο και με μεγάλο οικονομικό αλλά κυρίως κοινωνικό κόστος. Την ίδια στιγμή ένα δόγμα ανάσχεσης είναι υπό επεξεργασία.

Για την Σουηδία και την Φινλανδία τα πράγματα είναι απλά. Η Ρωσική εισβολή επιβεβαίωσε φόβους που ενώ υπήρχαν είχαν κρατηθεί μακριά από την δημόσια συζήτηση. Ακόμη και μετά το 2014, και οι δύο χώρες έκαναν ότι μπορούσαν για να διατηρήσουν τις σχέσεις τους με τη Μόσχα σε ένα καλό και λειτουργικό επίπεδο.

Φινλανδία και Σουηδία δεν νιώθουν ασφαλείς

Όμως η εισβολή ερμηνεύθηκε, σωστά, ως μια βίαιη και επιθετική έκφραση ενός αναθεωρητισμού που δεν θα σταματήσει στην Ουκρανία. Φινλανδία και Σουηδία δεν νιώθουν ασφαλείς. Τόσο απλά! Το να παραμείνουν ουδέτερες θεωρείται ότι είναι μια ανοιχτή πρόσκληση στην Μόσχα να επιδιώξει την επιστροφή σε πολιτικές «φινλανδοποίησης».

Κάθε σοβαρή ανάλυση δεν μπορεί παρά να θεωρήσει ότι το επόμενο βήμα της Μόσχας θα ήταν να ελέγξει τον Κόλπο της Φινλανδίας, να περιορίσει την πρόσβαση κάθε άλλου σε όλη την Βαλτική Θάλασσα και στην Θάλασσα του Μπάρεντς.

Στρατηγική αναγκαιότητα και ηθική υποχρέωση η ένταξη στο ΝΑΤΟ

Οι δύο αιώνες σουηδικής ουδετερότητας και τα σχεδόν ογδόντα χρόνια φινλανδικής ουδετερότητας ξαφνικά χάνουν την πολιτική αξία τους και το στρατηγικό τους νόημα. Δύο από τις μακράν πιο ανεπτυγμένες κοινωνικά και πολιτικά δημοκρατίες στην ιστορία του κόσμου κινδυνεύουν να απωλέσουν την διεθνοπολιτική τους αυτονομία.

Η ένταξη του ΝΑΤΟ με τους όρους που γίνεται και στην συγκεκριμένη συγκυρία είναι μια μεγάλη πρόκληση αλλά υπακούει σε μια εξίσου μεγάλη στρατηγική αναγκαιότητα και μια ηθική υποχρέωση. Δεν είναι δυνατόν δύο δημοκρατίες σαν την Σουηδία και την Φινλανδία, προπύργια υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανοιχτές κοινωνίες-καταφύγια προσφύγων και καταπιεσμένων να μείνουν «έξω στο κρύο».

Η Τουρκία είναι μόνη και απομονωμένη

Η μόνη παραφωνία είναι η Τουρκική στάση. Η Άγκυρα μετεωρίζεται μεταξύ της αυτονόητης απαίτησης για Συμμαχική συνοχή και των δικών της διλημμάτων σε σχέση με την Ρωσία. Η επίκληση των δήθεν «σχέσεων» της Φινλανδίας και Σουηδίας με τρομοκρατικές οργανώσεις γίνεται γιατί η Άγκυρα δεν τολμά να διατυπώσει τις πραγματικές τους επιφυλάξεις και αντιρρήσεις.

Αυτές έχουν να κάνουν με την αντίδραση της Μόσχας και την προοπτική η Τουρκία να αναγκαστεί να πάρει θέση απέναντι στην Μόσχα. Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές η Τουρκία είναι μόνη και απομονωμένη. Τα περιθώριά της για ουσιαστική διαφοροποίηση είναι ελάχιστα.

Διαβάστε επίσης:

Ο Ερντογάν κάνει άνω - κάτω το ΝΑΤΟ: Δεν θα δώσουμε συγκατάθεση για ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας