ΣΠΟΡ

Ολυμπιακοί Αγώνες: Από τους 250 αθλητές του 1896 στους 11.000 του Τόκιο - Όσα έγιναν σε 125 χρόνια

 Τζέσε Όουενες, Αδόφλος Χίτλερ, Πύρρος Δήμας, Σεργκέι Μπούμκα και Γιουσέιν Μπολτ
Στη φωτογραφία μεταξύ άλλων απεικονίζονται οι Τζέσε Όουενες, Αδόφλος Χίτλερ, Πύρρος Δήμας, Σεργκέι Μπούμκα και Γιουσέιν Μπολτ
AP

Μια ιστορική αναδρομή των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων - Πώς από τους 250 αθλητές από 14 χώρες στην Ολυμπιάδα της Αθήνας το 1896 φτάσαμε στους 11.000 αθλητές από 206 χώρες. Τα γεγονότα που σημάδεψαν τα τελευταία 125 χρόνια.

Ούτε οι πιο αισιόδοξοι φίλοι των Ολυμπιακών Αγώνων δεν φαντάζονταν κατά την αναβίωσή τους το 1896 ότι 125 χρόνια μετά, τόσο οι Αγώνες του Ρίο το 2016 όσο και του Τόκιο φέτος θα αριθμούσαν περισσότερους από 11.000 αθλητές από 205 χώρες (συν την ομάδα των προσφύγων).

Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των δεκαετιών το Λονδίνο κατάφερε να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες τρεις φορές (1908, 1948 και 2012), ενώ από δύο διοργανώσεις πραγματοποίηθηκαν σε Αθήνα, Παρίσι, Λος Αντζελες και Τόκιο. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ακυρώθηκαν δύο φορές, το 1916 και το 1940 εξαιτίας του Α' και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αντίστοιχα, ενώ αναβλήθηκαν άλλες δύο, το 1944 όπου έγιναν το 1948 (Β' Παγκόσμιος Πόλεμος) και το 2020 ( αναβολή Ολυμπιακών Αγώνων εξαιτίας της πανδημίας κορονοϊού).

Πώς φτάσαμε όμως από τους 250 αθλητές της Αθήνας στους 11.000+ του Ρίο και του Τόκιο; Ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή μερικών εκ των σημαντικότερων στιγμών της διοργάνωσης τα τελευταία 125 χρόνια!

Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνα 1896: H αναβίωση

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896 γνωστοί και ως Αγώνες της 1ης Ολυμπιάδας, ήταν η πρώτη διεθνής αθλητική διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων μετά την αναβίωσή τους στη σύγχρονη εποχή. Κεντρικός χώρος της διοργάνωσης ήταν το ανακαινισμένο Παναθηναϊκό Στάδιο. Τους Αγώνες αναβίωσε ο Πιερ Ντε Κουμπερτέν

Στον πάνθεον της ιστορίας πέρασε ο Σπύρος Λούης, ο Έλληνας μαραθωνοδρόμος ο οποίος μπήκε πρώτος στο στάδιο. Εκεί τον υποδέχτηκε ο κόσμος μαζί με τον διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο και τον πρίγκιπα Γεώργιο και τον κέρασαν κρασί, γάλα, μπύρα, αυγά πασχαλινά, πορτοκαλάδα και άλλα δώρα. Ο μύθος λέει ότι ο βασιλιάς Γεώργιος ρώτησε τον Λούη τι δώρο θα ήθελε να του προσφέρει, και εκείνος του απάντησε: «Ένα γαϊδουράκι να με βοηθάει να κουβαλάω το νερό».

Ολυμπιακοί Αγώνες Παρίσι 1900: Ο Πιερ Ντε Κουμπερτέν πήγε τη διοργάνωση στη χώρα του

Τέσσερα χρόνια μετά οι Ολυμπιακοί Αγώνες διοργανώθηκαν στο Παρίσι με τη βοήθεια του Πιερ Ντε Κουμπερτέν ο οποιος επέμενε να μην γίνουν για δεύτερη συνεχόμενη τετραετία στην Αθήνα.

Ολυμπιακοί Αγώνες Σεντ Λούις 1904: Οι αθλητές τριπλασιάστηκαν, δύο Έλληνες στα μετάλλια

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1904 η Ελλάδα κατέκτησε δυο μετάλλια με τον Περικλή Κακούση στην άρση βαρών τον Νικόλαο Γεωργαντά στο δίσκο. Συμμετείχαν 651 αθλητές από 12 χώρες, οι τριπλάσιοι από αυτούς που πήραν μέρος στην Αθήνα, οκτώ χρόνια πριν.

Ολυμπιακοί Αγώνες Λονδίνο 1908: Κυριαρχία των διοργανωτών

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο ο αριθμός των αθλητών εκτοξεύτηκε σε 2.008 από 28 χώρες. Η διοργανώτρια χώρα έσπασε την κυριαρχία των ΗΠΑ στα μετάλλια, με 146 συνολικά (εκ των οποίων τα 56 ήταν χρυσά).

Ολυμπιακοί Αγώνες Στοκχόλμη 1912:

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 1912, η αλλιώς οι Αγώνες της 5ης Ολυμπιάδας της σύγχρονης εποχής, διοργανώθηκαν στο Στοκχόλμη της Σουηδίας από τις 5 Μαΐου έως και τις 22 Ιουλίου. Οι ΗΠΑ κατέκτησαν την κορυφή στα χρυσά μετάλλια, ωστόσο έχασαν την πρωτιά στον συνολικό αριθμό από τους διοργανωτές (65 έναντι 63).

Ολυμπιακοί Αγώνες Αμβέρσα 1920

Ολυμπιακοί Αγώνες Παρίσι 1924: Οι διοργανωτές... μπήκαν μέσα παρά τις γεμάτες εξέδρες

Το κόστος των αγώνων της 8ης Ολυμπιάδας υπολογίζεται σε εκατ. γαλλικά φράγκα. Με συνολικά έσοδα 5.4 εκατ. φράγκα, οι αγώνες επέφεραν σημαντική οικονομική ζημιά, παρά το γεγονός ότι οι θεατές έφταναν τους 60.000 κάθε φορά. Συνολικά αγωνίστηκαν 3.089 αθλητές, οι περισσότεροι μέχρι εκείνη την Ολυμπιάδα.

Ολυμπιακοί Αγώνες Άμστερνταμ 1928

Ολυμπιακοί Αγώνες Λος Άντζελες 1932

Ολυμπιακοί Αγώνες Βερολίνο 1936: Οι αγώνες του Τζέσε Όουενς

Η συμμετοχή 49 εθνών και 3.961 αθλητών στους αγώνες του Βερολίνου αποτέλεσε νέο ρεκόρ συμμετοχής. O αθλητής που ξεχώρισε ήταν ο Τζέσε Όουενς, ο οποίος κέρδισε τέσσερα χρυσά ολυμπιακά μετάλλια, προκαλώντας έκπληξη και θαυμασμό, αλλά και την οργή των φυλετιστών του Γ' Ράιχ. Αργότερα ο Όουενς δήλωσε: Ο Χίτλερ έπρεπε να έρθει και να φύγει απ’ το στάδιο πολύ συγκεκριμένες ώρες. Χρειάστηκε να αποχωρήσει πριν την απονομή των μεταλλίων για τα 100 μέτρα, αλλά πριν φύγει έτυχε να περάσω δίπλα απ’ τις θέσεις του επιτελείου του. Με χαιρέτησε από μακριά και τον χαιρέτησα κι εγώ.

Στο βιβλίο του Τζέρεμι Σαπ, για τους Ολυμπιακούς του ’36, υπάρχει η εξής δήλωση του Όουενς: «Δεν με σνόμπαρε ο Χίτλερ, αλλά ο Φράνκλιν Ρούσβελτ. Ο Πρόεδρος δεν μου έστειλε ούτε ένα τηλεγράφημα...».

Ολυμπιακοί Αγώνες Λονδίνο 1948: Οι πρώτοι μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1948 ήταν οι πρώτοι αγώνες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά παρ'όλα αυτά συμμετείχαν περισσότεροι αθλητές από όλους τους προηγούμενους αγώνες, 4.104. Η Γερμανία δεν είχε το δικαίωμα συμμετοχής.

Ολυμπιακοί Αγώνες Ελσίνκι 1952: Ρεκόρ αθλητών

Στο Ελσίνκι το 1952 σημειώθηκε ακόμα ένα ρεκόρ συμμετοχής αθλητών, με 4.955.

Ολυμπιακοί Αγώνες Μελβούρνη 1956: Κυριαρχία της Σοβιετικής Ένωσης

Στη Μελβούρνη το 1956 η Σοβιετική Ένωση κατάφερε να ξεπεράσει τις ΗΠΑ με 98 μετάλλια έναντι 74. Στην τρίτη θέση τερμάτισε η διοργανώτρια Αυστραλία με 35 μετάλλια.

Ολυμπιακοί Αγώνες Ρώμη 1960:

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1960, οι αγώνες της 17ης Ολυμπιάδας της σύγχρονης εποχής, διοργανώθηκαν στη Ρώμη από τις 25 Αυγούστου έως και τις 11 Σεπτεμβρίου. Πήραν μέρος 4.727 άνδρες και 611 γυναίκες, από 83 χώρες. Η Ε.Σ.Σ.Δ. κυριάρχησε στα μετάλλια. Συγκέντρωσε 43 χρυσά, 29 ασημένια και 31 χάλκινα, έναντι 34-21-16 των Η.Π.Α., 13-10-13 της Ιταλίας, 12-19-11 της Γερμανίας κ.λπ. Συνολικά, 44 κράτη κατέκτησαν μετάλλιο.

Ολυμπιακοί Αγώνες Τόκιο 1964: Στον αστερισμό του Αμπέμπε Μπικίλα

Στους Αγώνες του 1964 η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, για πρώτη φορά, επισήμως απέκλεισε την Νότια Αφρική λόγω της πολιτικής του απαρτχάιντ (έγινε πάλι δεκτή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992).

Θρυλική μορφή του παγκόσμιου αθλητισμού ήταν ο Αιθίοπας μαραθωνοδρόμος Αμπέμπε Μπικίλα, ο πρώτος που κατέκτησε δύο χρυσά μετάλλια στο αγώνισμα αυτό. Νίκησε, όπως και το 1960. Αυτή τη φορά, φορώντας παπούτσια.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1964 η Λαρίσα Λατίνινα από την Σοβιετική Ένωση, αθλήτρια της Γυμναστικής, έφτασε τα 18 μετάλλια.

Ολυμπιακοί Αγώνες Μεξικό 1968: Το υψηλό υψόμετρο επηρέασε θετικά και αρνητικά τους αθλητές

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 συμμετείχαν 112 χώρες με 5.516 αθλητές και αθλήτριες σε 172 αγωνίσματα και 18 αθλήματα. Το υψηλό υψόμετρο της πόλης δημιούργησε προβλήματα αναπνοής σε πολλούς αθλητές αλλά παράλληλα βοήθησε και άλλους στο να επιτύχουν υψηλές επιδόσεις.

Ήταν οι πρώτοι Αγώνες που έγιναν σε μια χώρα του αναπτυσσόμενου κόσμου. Σημαδεύτηκαν από τους φοιτητές που έπεσαν νεκροί από πυρά της μεξικανικής αστυνομίας κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων (Σφαγή του Τλατελόλκο) καθώς και από τις διαμαρτυρίες για τη ρατσιστική πολιτική των Η.Π.Α. απέναντι στους μαύρους Αμερικάνους.

Ολυμπιακοί Αγώνες Μόναχο 1972: Η μεγάλη σφαγή

Το πρωί της 5ης Σεπτεμβρίου 1972, ένας κομάντο των παλαιστινίων τρομοκρατών της οργάνωσης Μαύρος Σεπτέμβρης, εισέβαλε στο Ολυμπιακό χωριό και κράτησε 11 ισραηλινούς αθλητές σε ομηρία, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση 200 φυλακισμένων παλαιστινίων. Δύο ισραηλινοί αθλητές εκτελέστηκαν.

Το βράδυ, ένα δράμα εξελίχθηκε στο αεροδρόμιο του Μονάχου όπου οι τρομοκράτες προσπάθησαν να διαφύγουν με τους ομήρους για το Κάιρο. Με την επέμβαση της γερμανικής αστυνομίας, σκοτώθηκαν οι 9 ισραηλινοί όμηροι καθώς και οι πέντε από τους οκτώ τρομοκράτες. Το σύνολο των θυμάτων ανέβηκεστους 18. Την επομένη, οι Ολυμπιακοί Αγώνες συνεχίστηκαν...

Ολυμπιακοί Αγώνες Μόντρεαλ 1976:

Οι συμμετοχές στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 έφτασαν τις 92 χώρες με 6.084 αθλητές και αθλήτριες που πήραν μέρος σε 198 αγωνίσματα των 21 αθλημάτων.

Σημειώνεται ότι τέσσερα χρόνια μετά την τραγωδία του Μονάχου, τα μέτρα ασφαλείας ήταν αυξημένα και για αυτόν τον λόγο ξοδεύτηκαν 100 εκατομμύρια δολάρια για την ασφάλεια αθλητών και αποστολών, ενώ 16.000 αστυνομικοί και στρατιώτες χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των Αγώνων.

Μορφή των Αγώνων ήταν η Ρουμάνα γυμνάστρια, Νάντια Κομανέτσι με το απόλυτο «10άρι».

Ολυμπιακοί Αγώνες Μόσχα 1980:

Οι Αγώνες του 1980 σημαδεύτηκαν από το μποϋκοτάζ των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και άλλων 64 χωρών, εξαιτίας της σοβιετικής εισβολής στο Αφγανιστάν το 1979. Συνολικά συμμετείχαν 80 χώρες με 5.179 αθλητές που πήραν μέρος σε 209 αγωνίσματα των 21 αθλημάτων. Στην ιστορία των Αγώνων έμεινε και η θρυλική μασκότ, ο Μίσα!

Ολυμπιακοί Αγώνες Λος Άντζελες 1984:

Ήταν οι τρίτοι συνεχόμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες που σημαδεύτηκαν από μποϋκοτάζ. Αυτή τη φορά η ΕΣΣΔ και οι χώρες του ανατολικού μπλοκ απείχαν, επικαλούμενες λόγους ασφαλείας, όμως ήταν φανερό πως επρόκειτο για απάντηση στο μποϋκοτάζ των Αμερικανών το 1980.

Πήραν μέρος 141 χώρες, με 6.829 αθλητές, σε 221 αγωνίσματα των 21 αθλημάτων. Ο Αμερικανός σπρίντερ, Καρλ Λιούις ήταν ο αθλητής - μορφή των Αγώνων, με 4 χρυσά μετάλλια.

Ολυμπιακοί Αγώνες Σεούλ 1988

Ολυμπιακοί Αγώνες Βαρκελώνη 1992: Η διοργάνωση της Dream Team!

Το βωμό στο Ολυμπιακό Στάδιο άναψε ο Παραολυμπιακός τοξοβόλος, Αντόνιο Ρεμπόλο, με ένα φλεγόμενο βέλος. Για πρώτη φορά έγιναν δεκτοί στην καλαθοσφαίριση επαγγελματίες αθλητές του ΝΒΑ. Έτσι δημιουργήθηκε η αμερικανική «Dream Team» με τους Μάικλ Τζόρνταν, Μάτζικ Τζόνσον, Τσαρλς Μπάρκλεϊ και Λάρι Μπερντ, οι οποίοι κέρδισαν το χρυσό μετάλλιο με μεγάλη ευκολία επί της Κροατίας.

Από ελληνικής πλευράς ύστερα από 12 χρόνια, κατακτήθηκαν 2 μετάλλια και μάλιστα χρυσά. Αρχικά από τον νεαρό τότε 20χρονο Πύρρο Δήμα στην άρση βαρών, ενώ ακολούθησε το χρυσό μετάλλιο της Βούλας Πατουλίδου στα 100 μέτρα εμπόδια με χρόνο 12.64.

Η Βούλα Πατουλίδου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992
Η Βούλα Πατουλίδου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992AP Photo/Denis Paquin

Ολυμπιακοί Αγώνες Ατλάντα 1996: Η πιο εμπορευματικοποιημένη διοργάνωση στην ιστορία

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Ατλάντα θεωρούνται οι πλέον εμπορευματικοποιημένοι στην ιστορία του θεσμού, καθώς τα χρήματα που συγκέντρωσε η οργανωτική επιτροπή από τηλεοπτικά δικαιώματα, χορηγούς, εισιτήρια ανήλθαν στο ποσό των 2.3 δισ.

H Ελλάδα κέρδισε 4 χρυσά και 4 αργυρά μετάλλια. Οι χρυσοί Ολυμπιονίκες ήταν ο Πύρρος Δήμας, ο Κάχι Καχιασβίλι, ο Νίκος Κακλαμανάκης και ο Ιωάννης Μελισσανίδης. Τα αργυρά μετάλλια κατέκτησαν οι: Λεωνίδας Κόκκας, Βαλέριος Λεωνίδης, Λεωνίδας Σαμπάνης και Νίκη Μπακογιάννη.

Ολυμπιακοί Αγώνες Σίδνεϊ 2000: Οι αγώνες του Κώστα Κεντέρη

Οι 10.651 αθλητές μαζί με τους 5.500 προπονητές και συνοδούς από 199 χώρες αποτέλεσε ακόμα ένα ρεκόρ. Υπήρξαν συνολικά 300 τελετές απονομής μεταλλίων από 28 διαφορετικά αθλήματα. Πρώτη στη συγκομιδή μεταλλίων ήταν η χώρα των Ηνωμένων Πολιτειών με 26 χρυσά, 24 ασημένια και 31 χάλκινα.

Η μεγαλύτερη ελληνική επιτυχία ήταν αναμφισβήτητα το χρυσό του Κώστα Κεντέρη στα 200 μέτρα.

Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνα 2004: Η επιστροφή των αγώνων στο σπίτι τους

Οι 28οι Ολυμπιακοί Αγώνες πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα από τις 13 έως τις 29 Αυγούστου 2004. Συμμετείχαν περίπου 10.500 αθλητές μαζί με 5.500 προπονητές και συνοδούς από 201 χώρες, ενώ υπήρξαν συνολικά 301 τελετές απονομής μεταλλίων από 28 διαφορετικά αθλήματα. Η χώρα μας κατέκτησε συνολικά 16 μετάλλια, ενώ η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας έμεινε στην ιστορία ως μία από τις πιο καλοφτιαγμένες τελετές όλων των εποχών.

Στην Αθήνα του 2004 ξεχώρισαν ο Μάικλ Φελπς στην κολύμβηση, η Γερμανίδα Μπριγκίτε Φίσερ στο κανό/καγιάκ και ο Μαροκινός Χισάμ Ελ Γκερούζ, ενώ ήταν οι τελευταίοι Ολυμπιακοί Αγώνες για τον Πύρρο Δήμα.

Ολυμπιακοί Αγώνες Πεκίνο 2008

Στους Αγώνες, έλαβαν μέρος περίπου 11.000 αθλητές μαζί με 5.500 προπονητές και συνοδούς από 204 χώρες. Διεξήχθησαν συνολικά 37 αγωνίσματα από 28 διαφορετικά αθλήματα, ενώ η τελετή έναρξης στο νέο Εθνικό Στάδιο του Πεκίνου ξεκίνησε στις 8:00 μ.μ. τοπική ώρα, στις 8 Αυγούστου του 2008. Η ημερομηνία επιλέχθηκε λόγω της σύντομης αναπαράστασής της: 08-08/08/08, με τον αριθμό 8 να συμβολίζει την ευημερία για τους Κινέζους.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, το 2008, Ο Γιουσέιν Μπολτ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που έτρεξε τα εκατό μέτρα σε χρόνο 9,69 δευτερολέπτων.

Ολυμπιακοί Αγώνες Λονδίνο 2012

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 συμμετείχαν συνολικά 10.768 αθλητές από 204 χώρες. Όπως αναφέραμε παραπάνω το Λονδίνο είχε ήδη φιλοξενήσει τις διοργανώσεις του 1908 και 1948 και έγινε έτσι η πρώτη πόλη που δοργάνωσε τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες. Πρώτη στη συγκομιδή μεταλλίων ήταν η χώρα των Ηνωμένων Πολιτειών, με την Κίνα και τη διοργανώτρια Μεγάλη Βρετανία να ακολουθούν.

Ακολουθεί μια εντυπωσιακή σκηνή από την τελετή έναρξης στην οποία επιστρατεύτηκε τόσο η Βασίλισσα Ελισάβετ όσο και ο Ντάνιελ Κρεγκ aka Τζέιμς Μποντ!

Ολυμπιακοί Αγώνες Ρίο 2016:

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες 2016 πραγματοποιήθηκαν στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας από τις 5 έως τις 21 Αυγούστου του 2016 και ήταν οι πρώτοι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες υπό την προεδρία στη ΔΟΕ του Τόμας Μπαχ. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ο Φελπς έγραψε ιστορία καθώς έφτασε τα 20 ολυμπιακά μετάλλια στην καριέρα του.

Τα Ελληνικά Μετάλλια Στους Ολυμπιακούς Αγώνες

ΕΤΟΣΟΛΥΜΠΙΑΔΑΜΕΤΑΛΛΙΑΧΡΥΣΑΑΡΓΥΡΑΧΑΛΚΙΝΑ
1896Αθήνα50101921
1900Παρίσι
1904Άγιος Λουδοβίκος2101
1906Αθήνα3791315
1908Λονδίνο4031
1912Στοκχόλμη2101
1920Αμβέρσα1010
1924Παρίσι
1928Άμστερνταμ
1932Λος Άντζελες
1936Βερολίνο
1948Λονδίνο
1952Ελσίνκι
1956Μελβούρνη1001
1960Ρώμη1100
1964Τόκιο
1968Μέξικο1001
1972Μόναχο2020
1976Μόντρεαλ
1980Μόσχα3102
1984Λος Άντζελες2011
1988Σεούλ1001
1992Βαρκελώνη2200
1996Ατλάντα8440
2000Σίδνευ13463
2004Αθήνα16664
2008Πεκίνο4022
2012Λονδίνο2002
2016Ρίο6312

Με πληροφορίες από Wikipedia

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.