Πώς να εξαφανίσετε τα «ίχνη» σας στο Διαδίκτυο σε 7 βήματα - Tι λέει ειδικός στο Newsbomb.gr

Όλο και περισσότεροι χρήστες του Ίντερνετ ανησυχούν για το απόρρητο των κινήσεών τους - Η Κέλλυ Ιωάννου, Διευθύντρια του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Κυβερνοασφάλεια, μιλώντας στο Newsbomb.gr πρότεινε επτά βήματα μέσω των οποίων ο χρήστης μπορεί να «καθαρίσει» το μεγαλύτερο μέρος του ψηφιακού του αποτυπώματος.

Αναστασία - Βασιλική Γκολέμη

14/04/2023 13:33

Οι άνθρωποι πλέον σπαταλούν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους στο διαδίκτυο, χρησιμοποιώντας σελίδες στις οποίες αποθηκεύονται προσωπικά δεδομένα. Άλλωστε είναι γνωστό πως τοποθετώντας ένα όνομα στην αναζήτηση της Google βγαίνουν προσωπικά στοιχεία για το πρόσωπο που ψάχνουμε. Άρα κατά κάποιο τρόπο η διάσημη μηχανή αναζήτησης μας έχει «φακελωμένους».

Από τη στιγμή που κάτι βρίσκεται στο διαδίκτυο, δεν είναι εύκολο να διαγραφεί εντελώς καθώς υπάρχουν ορισμένα στοιχεία τα οποία μένουν αποθηκευμένα στη βάση του διαδικτύου. Τον Απρίλιο του 2022, η Google προσέθεσε νέες επιλογές για τη διαγραφή των προσωπικών πληροφοριών από τη μηχανή αναζήτησής της, όπως στοιχεία ταυτότητας ή φωτογραφίες, στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, επαφών, προσωπικών πληροφοριών και συγκεκριμένων δεδομένων, όπως είναι τα ιατρικά αρχεία. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η εταιρεία θα αφαιρέσει τα προσωπικά στοιχεία που περιλαμβάνονται σε δημοσιευμένα άρθρα ή σε βάσεις δεδομένων δημόσιων αρχείων.

Η λειτουργία αυτή ήρθε να προστεθεί στην ήδη υπάρχουσα επιλογή για τη διαγραφή περιεχομένου από την αναζήτηση που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε πρόκληση βλάβης, όπως πορνογραφικό υλικό χωρίς συναίνεση, εικόνες ανηλίκων ή παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων. Για τους κατοίκους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Google συμμορφώθηκε με το Άρθρο 17 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων για Δικαίωμα διαγραφής, το οποίο κατευθύνει όλες τις εταιρείες στην ΕΕ να διαγράφουν τα προσωπικά δεδομένα των ατόμων κατόπιν αιτήματος.

«Είναι δύσκολο να διαγραφούν εντελώς όλα τα ίχνη της δραστηριότητας ενός ατόμου από το Διαδίκτυο, καθώς από τη στιγμή που οι πληροφορίες δημοσιεύονται στο διαδίκτυο, μπορούν να αναπαραχθούν και να αποθηκευτούν σε πολλά διαφορετικά μέρη», ανέφερε η Κέλλυ Ιωάννου στο Newsbomb.gr.

Επτά βήματα προστασίας του ψηφιακού αποτυπώματος

Μιλώντας στο Newsbomb.gr η Κέλλυ Ιωάννου, Διευθύντρια του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Κυβερνοασφάλεια, Επικεφαλής Καθηγήτρια στον τομέα της Εγκληματολογίας και της Εγκληματολογικής Ψυχολογίας στο Κολλέγιο Ανθρωπιστικών
Επιστημών ICPS College ανέφερε επτά βήματα που μπορούν να ληφθούν για να ελαχιστοποιηθεί το διαδικτυακό αποτύπωμα ενός χρήστη:

Διαγραφή περιττών λογαριασμών: Μεταβείτε σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλους διαδικτυακούς λογαριασμούς και διαγράψτε όσους δεν χρειάζονται πλέον.
Κατάργηση προσωπικών στοιχείων: Επεξεργαστείτε ή διαγράψτε προσωπικές πληροφορίες από τυχόν λογαριασμούς που απομένουν, όπως όνομα, διεύθυνση, αριθμό τηλεφώνου και διεύθυνση email.
Χρησιμοποιήστε ψευδώνυμο: Σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε ένα ψευδώνυμο αντί για ένα πραγματικό όνομα όταν δημιουργείτε νέους διαδικτυακούς λογαριασμούς.
Χρήση VPN: Χρησιμοποιήστε ένα εικονικό ιδιωτικό δίκτυο (VPN) για να αποκρύψετε τη διεύθυνση IP σας και να κρυπτογραφήσετε την κυκλοφορία σας στο Διαδίκτυο.
Κατάργηση αποτελεσμάτων αναζήτησης: Υποβάλετε αιτήματα στις μηχανές αναζήτησης για την κατάργηση συνδέσμων σε προσωπικές πληροφορίες, όπως παλιά προφίλ μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή αναρτήσεις ιστολογίου.
Κατάργηση προσωπικών δεδομένων από data brokers: Υποβάλετε αιτήματα εξαίρεσης σε data brokers για την κατάργηση προσωπικών στοιχείων. Τα δεδομένα εκατομμυρίων καταναλωτών συλλέγονται συστηματικά και χρησιμοποιούνται από εταιρείες (τις λεγόμενες data brokers), οι οποίες αποκομίζουν ακόμη μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη, δίνοντας πρόσβαση σε τρίτους στις προσωπικές πληροφορίες εκαττομυρίων καταναλωτών που διαθέτουν.
Εξετάστε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσετε μια μηχανή αναζήτησης που δίνει προτεραίοτητα στο απόρρητο: Μεταβείτε σε μια μηχανή αναζήτησης που δίνει προτεραιότητα στο απόρρητο, όπως το DuckDuckGo, που δεν παρακολουθεί τη δραστηριότητα των χρηστών ούτε συλλέγει προσωπικές πληροφορίες.

«Αν και μπορεί να είναι δύσκολο να διαγραφούν εντελώς όλα τα ίχνη της διαδικτυακής δραστηριότητας ενός ατόμου, η λήψη αυτών των βημάτων μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση του ψηφιακού του αποτυπώματος και στην αύξηση του απορρήτου του στο διαδίκτυο», τόνισε η Διευθύντρια του Διεθνούς Ινστιτούτου για την
Κυβερνοασφάλεια.

H Κέλλυ Ιωάννου, Διευθύντρια του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Κυβερνοασφάλεια, Επικεφαλής Καθηγήτρια στον τομέα της Εγκληματολογίας και της Εγκληματολογικής Ψυχολογίας στο Κολλέγιο Ανθρωπιστικών Επιστημών ICPS College.

Πώς να προστατευτείτε από τους χάκερς

Η αποθήκευση προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο ανοίγει συζήτηση για τις κυβερνοεπιθέσεις και τις παραβιάσεις καθώς χιλιάδες αρχεία κλέβονται παγκοσμίως κάθε χρόνο.

Κακόβουλοι απατεώνες επιδιώκουν να κλέψουν δεδομένα, να κρυπτογραφήσουν αρχεία, να αποσπάσουν οικονομικά στοιχεία κ.ά. Οι χάκερς βασίζονται σε δοκιμασμένες μεθόδους, όπως η παραβίαση, η κλοπή ή η απόκτηση των κωδικών πρόσβασης και η εκμετάλλευση ευπαθειών λογισμικού.

Ο Phil Muncaster της εταιρίας ψηφιακής ασφάλειας ESET, πριν από λίγο καιρό είχε δηλώσει πως «όσες περισσότερες ιστοσελίδες και εφαρμογές χρησιμοποιεί κάποιος για να μοιραστεί προσωπικές πληροφορίες και πληροφορίες λογαριασμού, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να παραβιαστούν τα προσωπικά στοιχεία, εάν μία από αυτές τις εταιρείες παραβιαστεί ή εάν κάποιος γίνει στόχος επίθεσης».

Δέκα συμβουλές για ασφαλή περιήγηση στο Διαδίκτυο

Ακολουθούν, σύμφωνα με την ESET, δέκα τρόποι για να περιορίσετε το ψηφιακό σας αποτύπωμα, με βάση την αρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων (data minimization):

Μην συμπληρώνετε διαδικτυακές έρευνες. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο από διαγωνισμούς και προσφορές βραβείων, συχνά με αντάλλαγμα τη συμπλήρωση διαδικτυακών ερευνών. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για καλυμμένες εκστρατείες μάρκετινγκ για τη δημιουργία λίστας επαφών. Προσοχή, όμως, γιατί κάποιες φορές μπορεί να είναι κακόβουλες ενέργειες με σκοπό την κλοπή των προσωπικών σας πληροφοριών για χρήση σε εκστρατείες ηλεκτρονικού «ψαρέματος» ή/και για πώληση στο σκοτεινό διαδίκτυο.
Κρατήστε την τοποθεσία σας μυστική. Μία από τις πιο παρεμβατικές μορφές καταγραφής δεδομένων είναι αυτή που παρακολουθεί την τοποθεσία σας. Από αυτήν, τρίτα μέρη μπορούν να συνθέσουν μια εξαιρετικά λεπτομερής εικόνα των καθημερινών σας κινήσεων και συνηθειών. Αυτό δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο το ψηφιακό σας απόρρητο, αλλά μπορεί, επίσης, να θέσει σε κίνδυνο και τη σωματική σας ασφάλεια. Είναι καλό να φροντίσετε να σταματήσετε τις εφαρμογές που παρακολουθούν την τοποθεσία σας.
Περιορίστε την εγγραφή στα ψηφιακά newsletters. Οι εμπορικές επωνυμίες ασχολούνται πολύ με τα ψηφιακά newsletters.
Κατεβάστε λιγότερες εφαρμογές. Οι εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας συχνά απαιτούν από τους χρήστες να δώσουν σημαντικό αριθμό προσωπικών ή/και οικονομικών πληροφοριών για να λειτουργήσουν όπως προβλέπεται. Ενδέχεται, επίσης, να παρακολουθούν την τοποθεσία, τη δραστηριότητα περιήγησης και άλλες πληροφορίες που στη συνέχεια μοιράζονται με τρίτους. Είναι λογικό ότι όσο λιγότερες εφαρμογές έχετε, τόσο λιγότερο εκτεθειμένες θα είναι οι πληροφορίες σας. Κάντε την έρευνά σας, προτού αποφασίσετε αν είναι κάτι που πραγματικά χρειάζεστε. Είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να κάνετε τακτικά ένα «ξεσκαρτάρισμα» των συσκευών σας για να αφαιρείτε τυχόν εφαρμογές που δεν έχετε χρησιμοποιήσει για καιρό. Παράλληλα, ελέγξτε τα δικαιώματα για όσες εφαρμογές αποφασίσετε να κρατήσετε.
Δημιουργήστε λιγότερους λογαριασμούς και προχωρήστε στον καθαρισμό όσων ήδη διαθέτετε. Οι εταιρείες δεν θέλουν απλώς την παραγγελία σας. Θέλουν την αφοσίωσή σας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλές θα σας ωθήσουν στη δημιουργία λογαριασμών και στην ανταλλαγή πληροφοριών που μπορούν να αξιοποιηθούν με αυτόν τον τρόπο. Θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, όπως ένα κατάστημα ηλεκτρονικού εμπορίου. Αντισταθείτε στον πειρασμό να το κάνετε, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι η πληρωμή και άλλες λεπτομέρειες δε θα αποθηκευτούν την επόμενη φορά που θα επισκεφθείτε το online κατάστημα. Μια μικρή ταλαιπωρία είναι συχνά το τίμημα που πληρώνουμε για μεγαλύτερη ιδιωτικότητα και ασφάλεια. Αν με τα χρόνια έχετε δημιουργήσει διαδικτυακούς λογαριασμούς που δε χρειάζεστε και δεν χρησιμοποιείτε πια, κλείστε τους.
Μη δίνετε ευαίσθητα δεδομένα. Μερικές φορές η ανταλλαγή πληροφοριών είναι αναπόφευκτη για να αποκτήσετε τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που θέλετε. Αλλά προσέξτε ποιες πληροφορίες αποκαλύπτετε. Εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο, μην μοιράζεστε αριθμούς τηλεφώνου, διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και κατοικίας, οικονομικά στοιχεία και αριθμούς κοινωνικής ασφάλισης, τα οποία έχουν μεγάλη ζήτηση στον σκοτεινό κόσμο του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Τα ηλεκτρονικά μηνύματα και οι αριθμοί τηλεφώνου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παράδειγμα για την αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ψαρέματος (phishing). Χρησιμοποιήστε λογαριασμούς επισκεπτών όταν κάνετε αγορές μέσω διαδικτύου για να μειώσετε περαιτέρω τον κίνδυνο.
Σκεφτείτε διπλά πριν μοιραστείτε κάτι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα social media είναι σαν ένα ψηφιακό μεγάφωνο. Για πολλούς χρήστες το περιεχόμενο που μοιράζονται θα πάρει «likes», θα ξαναμοιραστεί και θα είναι πρακτικά αδύνατο να αφαιρεθεί ή να αποσυρθεί μόλις κυκλοφορήσει στον κυβερνοχώρο. Επομένως, είναι σημαντικό να εξετάσει κανείς πρώτα πώς μπορεί να γίνει δεκτό αυτό το περιεχόμενο από τους άλλους και τους υποψήφιους εργοδότες. Και αν περιέχει ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με την εργασία και την προσωπική ζωή. Επίσης, σκεφτείτε να περιορίσετε το προφίλ σας στους διαδικτυακούς σας φίλους/επαφές και να μην προσθέσετε κανέναν που δεν γνωρίζετε στην πραγματική ζωή.
Εξασκήστε το δικαίωμα διαγραφής («δικαίωμα στη λήθη»). Σε ορισμένα μέρη του κόσμου, μεταξύ αυτών και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το υποκείμενο των δεδομένων μπορεί να ζητήσει τη διαγραφή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν. Το λεγόμενο «δικαίωμα στη λήθη» καθορίζεται στο πλαίσιο του ΓΚΠΔ (Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων – GDPR) της ΕΕ. Αναζητήστε στο διαδίκτυο το όνομά σας για να δείτε τι υπάρχει εκεί έξω και επικοινωνήστε απευθείας με τους ιδιοκτήτες ιστοσελίδων για να ζητήσετε τη διαγραφή. Στη συνέχεια, επικοινωνήστε με μηχανές αναζήτησης όπως η Google για να κάνετε το ίδιο.
Απενεργοποιήστε τα cookies. Τα cookies, όσο ωραία και αν ακούγονται, στην πραγματικότητα είναι μικροσκοπικά αρχεία που μεταφορτώνονται στον υπολογιστή ή στη συσκευή σας, όταν επισκέπτεστε μια ιστοσελίδα. Χρησιμοποιούνται από τους ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας για να σκιαγραφούν το προφίλ των επισκεπτών της και να αποθηκεύουν τις προτιμήσεις τους για μελλοντικές επισκέψεις. Ενώ αυτό μπορεί να κάνει την εμπειρία πλοήγησης καλύτερη, πολλοί χρήστες θα προτιμούσαν να μην μοιράζονται αυτού του είδους τις πληροφορίες, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν ονόματα χρηστών και κωδικούς πρόσβασης. Εάν σας δοθεί η δυνατότητα επιλογής κατά την επίσκεψη σε μια ιστοσελίδα, απλά αρνηθείτε να αποδεχτείτε τα cookies. Μπορείτε επίσης να απενεργοποιήσετε την παρακολούθηση από τρίτους πηγαίνοντας στις ρυθμίσεις απορρήτου του προγράμματος περιήγησής σας.
Μειώστε τον αριθμό των συσκευών που χρησιμοποιείτε. Αναλογιστείτε πόσες συσκευές και υπολογιστές χρησιμοποιείτε. Κάθε μία από αυτές τις συσκευές είναι ένας πιθανός θησαυρός δεδομένων, ο οποίος θα μπορούσε να εκτεθεί σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής της συσκευής.