Όσα διηγήθηκε ο Πάγκαλος για το βράδυ των Ιμίων - Οι κρίσιμες συνομιλίες με τους Αμερικανούς

Ο Θόδωρος Πάγκαλος ήταν ένας πολιτικός που κάθε δημοσιογράφος και δη διπλωματικός συντάκτης ήθελε να μιλά μαζί του.

Με την ευφυία του, τη ζωηρή του μνήμη και τη διαύγειά του διηγούνταν σε κάθε ευκαρία περιστατικά από τη θητεία του ως υπουργός εξωτερικών από το 1996 εως το
1999.

Δυο γεγονότα σημάδεψαν την πολιτική του διαδρομή τα οποία αποτελούν ξεχωριστά κεφάλαια στην ιστορία της χώρας.

Το πρώτο είναι η υπόθεση Οτσαλάν και το δεύτερο οι χειρισμοί τη νύχτα των Ιμιών.

Όπως διηγούνταν ο Θόδωρος Πάγκαλος, θυμόταν με κάθε λεπτομέρεια τις
τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους Αμερικανούς εκείνο το βράδυ της 31ης
Ιανουαρίου και δη με τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο οποίος είχε αναλάβει και τον
ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ο Πάγκαλος έλεγε
ότι ήταν βέβαιος ότι απώτερος στόχος των Τούρκων δεν ήταν η πολεμική
σύρραξη, αλλά η δημιουργία τετελεσμένων προσωρινής συγκυριαρχίας που
θα οδηγούσαν τις δύο χώρες σε απευθείας διαπραγμάτευση. Οι συγγραφείς
Αθανάσιος Έλλις και Μιχάλης Ιγνατίου που ήταν τότε στην Ουάσινγκτον έχουν
μάλιστα καταγράψει στο βιβλίο τους τον περίφημο διάλογο μεταξύ Πάγκαλου
και Χόλμπρουκ: «Έχουμε τη διατύπωση απαιτήσεων στο Αιγαίο» είπε ο
Αμερικανός αξιωματούχος στον Πάγκαλο εκείνη τη νύχτα. « No, no, no. No
men of war δηλαδή όχι στρατιωτικούς, «no army elemens whatsoever”
δηλαδή όχι πολεμικά πλοία και « no flags” όχι σημαίες.

Ο Πάγκαλος του απάντησε «Εγώ δεν είμαι έτοιμος να δεχτώ το no flags, η ελληνική σημαία είναι νομίμως σε ελληνικό έδαφος. Να αποσυρθούν οι στρατιωτικοί μας. Δεν
έχουν κανένα λόγο εξάλλου να καθίσουν εκεί.

Ο Χολμπρούκ μίλησε στη συνέχεια με την τουρκική πλευρά και ξανατηλεφώνησε στον Πάγκαλο: « Οι Τούρκοι δεν δέχονται καμία συμφωνία αν παραμείνει η ελληνική σημαία, είναι αδύνατον» .

Ο Πάγκαλος τότε απάντησε : «Εντάξει να υποχωρήσω στο θέμα αυτό, να αποσύρουμε και οι δύο τις σημαίες μας και να επιστρέψουμε στο status quo ante».

O Θόδωρος Πάγκαλος πάντα έλεγε ανοιχτά ότι το επεισόδιο σταμάτησε με παρέμβαση των Αμερικανών. Ωστόσο είχε ενοχληθεί με τον Κώστα Σημίτη που από το βήμα της Βουλής ευχαρίστησε τους Αμερικανούς το οποίο δεν ήταν στο κείμενο του λόγου του. Πίστευε ότι το είπε για να καθησυχάσει τις ΗΠΑ καθώς μόλις είχε εκλεγεί πρωθυπουργός. Ο Πάγκαλος δεν αρνήθηκε επίσης ποτέ ότι είπε και την περίφημη φράση που ήταν για αρκετά χρόνια στα απόρρητα έγραφα των Αμερικανών: «Οι ισχυροί άνεμοι θα καταστρέψουν τη σημαία και η Ελλάδα δεν θα την αντικαταστήσει».

Ο έμπειρος πολιτικός και εμβληματική φυσιογνωμία πίστευε ότι η πολιτική
είναι μια αμείλικτη δραστηριότητα και ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τι κρύβουν
οι άλλοι στο μυαλό και την ψυχή τους. Άφησε την τελευταία του πνόη χθες το
μεσημέρι έχοντας δίπλα του τη σύζυγό του Χριστίνα.

Διπλωμάτες και συνεργάτες του με τους οποίους συνομίλησα είχε όλοι να πούνε ένα καλό λόγο. Και όλοι έλεγαν για το χιούμορ του, για την αδυναμία του στο καλό
φαγητό, για την ευθύτητά του.

Και αυτά είναι μια σπουδαία κληρονομιά για την υστεροφημία ενός πολιτικού όσο και οι υποθέσεις που χειρίστηκε.