ΦΑΡΜΑΚΟ

Εγκρίθηκε η πρώτη γονιδιακή θεραπεία για σπάνια παιδική γενετική νόσο

ema
Σπάνια γενετική νόσος που επηρεάζει περίπου 1 στα 116.000 παιδιά
ΑΠΕ-ΜΠΕ/EPA

Σοβαρή αναπηρία, δυνητικά θανατηφόρα, προκαλεί η ανεπάρκεια του ενζύμου AADC (Αρωματικής L-Άμινο-Οξικής-Δεκαρβοξυλάσης). Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έδωσε το «πράσινο φως» για τη διάθεση της πρώτης γονιδιακής θεραπείας για τη νόσο στην Ευρώπη.   

Σύμφωνα με την Ελληνική Παιδονευρολογική Εταιρεία, η ανεπάρκεια του ενζύμου της Αρωματικής L-Άμινο-Οξικής-Δεκαρβοξυλάσης είναι μια σπάνια γενετική νόσος, που στην Ευρώπη επηρεάζει περίπου 1 στα 116.000 παιδιά. Ανήκει στην κατηγορία των διαταραχών νευροδιαβιβαστών, χωρίς καμία ειδική θεραπεία μέχρι τώρα. Συνήθως εκδηλώνεται με έντονη συμπτωματολογία από τους πρώτους μήνες της ζωής, επηρεάζοντας τη σωματική, ψυχική και συμπεριφορική σφαίρα.

Η σπάνια αυτή γενετική διαταραχή προκαλεί σοβαρές κινητικές διαταραχές στο προσβεβλημένο παιδί, με αδυναμία επίτευξης των κινητικών στόχων, όπως η δυνατότητα να βαδίσει, να καθίσει, ή ακόμα και να ελέγξει το κεφάλι του. Οι γνωσιακές λειτουργίες επηρεάζονται επίσης σημαντικά, με αποτέλεσμα νοητική υστέρηση και διαταραχή ομιλίας. Η ταλαιπωρία των παιδιών με ανεπάρκεια AADC συχνά επιδεινώνεται από επεισόδια οφθαλμικών κρίσεων που μοιάζουν με επιληπτικές κρίσεις, συχνούς εμέτους, προβλήματα συμπεριφοράς και διαταραχές ύπνου.

Ο συνδυασμός αναπτυξιακής διαταραχής με συνοδό υποτονία, και ταυτόχρονη παρουσία οφθαλμογυρικών κρίσεων και διαταραχών από το αυτόνομο νευρικό σύστημα, θέτουν ισχυρά την υποψία ανεπάρκειας του ενζύμου της AADC. Συνεχείς φυσιοθεραπευτικές, λογοθεραπευτικές και άλλες παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων των χειρουργικών επεμβάσεων, απαιτούνται συχνά για τη διαχείριση δυνητικά απειλητικών για τη ζωή επιπλοκών, όπως λοιμώξεων ή και σοβαρών προβλημάτων σίτισης και αναπνοής.

Μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση των αρχικών πειραματικών μελετών, το eladocagene exuparvovec είναι η πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία τροποποίησης της νόσου AADCd (Ανεπάρκεια του ενζύμου της Αρωματικής L-Άμινο-Οξικής-Δεκαρβοξυλάσης (AADC) στην Ευρώπη. Η συγκεκριμένη θεραπεία αποτελεί ένα σημαντικό ιατρικό και τεχνολογικό επίτευγμα, καθώς είναι η πρώτη εγκεκριμένη γονιδιακή θεραπεία, που εγχύεται σε σημεία στόχους, απευθείας εντός του εγκεφάλου. Εκεί, μέσω ενός ιού φορέα μεταφέρεται το υγιές γονίδιο και αντικαθιστά το παθολογικό, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να παραγάγει σε φυσιολογικές πλέον ποσότητες το ένζυμο της AADC με αποτέλεσμα την προοδευτική βελτίωση των κλινικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με αυτό.

Η θεραπεία αυτή, λόγω της πολυπλοκότητας της χορήγησης και της σπανιότητας της νόσου, δύναται να χορηγηθεί στα προσβεβλημένα παιδιά εκτός Ελλάδας, σε δύο εξειδικευμένα κέντρα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά από αξιολόγηση και έγκριση της προβλεπόμενης αποζημίωσης από τις ελληνικές υγειονομικές υπηρεσίες. Η μετάβαση στο εξωτερικό αφορά αποκλειστικά τη χορήγηση της γονιδιακής θεραπείας και η συνέχιση της παρακολούθησης και αξιολόγησης γίνεται από τους θεράποντες ιατρούς στην Ελλάδα.

Διαβάστε επίσης:

Ανοίγουν πιλοτικά τα απογευματινά χειρουργεία στο ΕΣΥ