O πόλεμος στην Ουκρανία επισκίασε το 2022
O πόλεμος στην Ουκρανία επισκίασε το 2022
Πηγή: ΑΡ
ΚΟΣΜΟΣ

Aνασκόπηση 2022: Ο πλανήτης «στις φλόγες», από την Ουκρανία στο Ιράν

Aνασκόπηση 2022: Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα καταγράψουν το 2022 ως μία χρονιά ορόσημο που σηματοδοτεί το τέλος μίας εποχής και την αρχή μίας άλλης. Οικονομικές, περιβαλλοντικές και γεωπολιτικές αναταραχές καθόρισαν τους τελευταίους 12 μήνες, σε ένα έτος που σφραγίστηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ Β' του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το 2022 ήταν μια χρονιά που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Ο πόλεμος «επέστρεψε» στη «γηραιά ήπειρο», αλλάζοντας τα παγκόσμια γεωπολιτικά και οικονομικά δεδομένα, η βασίλισσα Ελισάβετ -η μακροβιότερη μονάρχης που πέρασε από το Μπάκιγχαμ- έφυγε από τη ζωή και η ανθρωπότητα «συμφιλιώθηκε» κατά κάποιο τρόπο με τον κορονοϊό, παρά την ταχύτατη εξάπλωση της μετάλλαξης «Όμικρον». Τη χρονιά που φεύγει ο πληθυσμός της Γης ξεπέρασε τα 8 δισεκατομμύρια, ορόσημο που επαναφέρει φόβους για την επάρκεια υδάτινων πόρων και τροφίμων στο «παγκόσμιο χωριό».

Το μωρό Νταμιάν που γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου στη Δομινικανή Δημοκρατία, ήταν αυτό που έκανε τον παγκόσμιο πληθυσμό να ξεπεράσει τα 8 δισεκατομμύρια. «Η κινδυνολογία για τον υπερπληθυσμό μάς αποσπά από τα ζητήματα στα οποία οφείλουμε να εστιάσουμε» εμφανίστηκαν καθησυχαστικοί οι υπεύθυνοι του ΟΗΕ, τονίζοντας ότι τα νέα πληθυσμιακά ορόσημα συνιστούν μία καλή ευκαιρία για να εστιάσουν οι κυβερνήσεις τις προσπάθειές τους στην αρωγή προς τις γυναίκες, τα παιδιά και όσους έχουν μείνει στο περιθώριο.

Το 2002, ο εφιάλτης του πολέμου επέστρεψε στην Ευρώπη, με τις συνακόλουθες απειλές για πυρηνικά πλήγματα, η βασίλισσα Ελισάβετ πέθανε και η «πόρτα έκλεισε» σταθερά στην πολιτική στρατηγικής εμπλοκής των ΗΠΑ με την Κίνα. Επίσης οι ανθρωπιστικές κρίσεις βάθυναν. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εστίασε την προσοχή στους Ουκρανούς που εγκατέλειπαν την πατρίδα τους, αναζητώντας ασφάλεια στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα να περάσουν σε δεύτερη μοίρα ανθρωπιστικές και προσφυγικές κρίσεις που μαίνονται εδώ και χρόνια σε άλλα μέρη του κόσμου.

Περίπου 32 εκατομμύρια άνθρωποι είναι σήμερα πρόσφυγες, έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους δηλαδή λόγω διώξεων, συγκρούσεων ή βίας. Αν συμπεριληφθούν και οι εσωτερικά εκτοπισμένοι, οι άνθρωποι που έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους αλλά συνεχίζουν να ζουν στην πατρίδα τους, ο αριθμός ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια, αριθμός κατά 13 εκατομμύρια μεγαλύτερος από το τέλος του 2021, αριθμός που ισοδυναμεί δηλαδή με τους πληθυσμούς της Ιρλανδίας, της Λιθουανίας και της Νέας Ζηλανδίας μαζί.

Παρ'ολα αυτά, οι τελευταίοι δώδεκα μήνες «έφεραν» και κάποια καλά νέα. Η πανδημία του κορονοϊού παρουσίασε ύφεση και τα κρούσματα μειώθηκαν αισθητά σε πολλές χώρες, παρά την ταχύτατη εξάπλωση της μετάλλαξης «Όμικρον» και η ιστορική συμφωνία στην COP15 που διεξήχθη στο Μόντρεαλ λίγο πριν φύγει το 2002, το λεγόμενο «σύμφωνο ειρήνης με τη φύση». Οι χώρες συμφώνησαν σε έναν οδικό χάρτη που έχει κυρίως ως στόχο την προστασία του 30% του πλανήτη ως το 2030 και στην αποδέσμευση 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετήσιας βοήθειας για την διατήρηση της φύσης για τις αναπτυσσόμενες χώρες

Διπλωματικό «θρίλερ» με τον Τζόκοβιτς

Η χρονιά ξεκίνησε με ένα μεγάλο αθλητικό «θρίλερ» και πρωταγωνιστή τον μεγάλο τενίστα Νόβακ Τζόκοβιτς. Η απόρριψη της βίζας του από τις αυστραλιανές αρχές έγινε βασικό θέμα συζήτησης στις αρχές του 2022, απογοήτευσε τους θαυμαστές του και τον ηρωοποίησε ακόμη περισσότερο στην πατρίδα του, τη Σερβία.

Ο Τζόκοβιτς απελάθηκε από την Αυστραλία, ενώ είχε ταξιδέψει στη χώρα με ιατρική εξαίρεση, ώστε να αγωνιστεί στο Αυστραλιανό Open. Αφού πρώτα… κρατήθηκε «αιχμάλωτος», δικαιώθηκε κερδίζοντας την παραμονή του στη χώρα, στο τέλος έχασε στο «μπρα ντε φερ» με την κυβέρνηση φεύγοντας από την Αυστραλία ηττημένος , μετά την απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης, Άλεξ Χοκ, να ακυρώσει τη βίζα του. Το δικαστήριο απέρριψε ομόφωνα την έφεση του Σέρβου τενίστα, αφού οι αρχές υποστήριξαν ότι η παρουσία του θα πυροδοτούσε ταραχές στη χώρα, καθώς ο Τζόκιβιτς όπως είπαν «εμπνέει το κίνημα των μη εμβολιασμένων».

O Nόβακ ΤζόκοβιτςΑ.Ρ

Το «σίριαλ», ξεκίνησε στις 4 Ιανουαρίου και ολοκληρώθηκε στις 16 του μήνα, με τον «Νόλε» να αποχωρεί από την Αυστραλία, με προορισμό την πατρίδα του τη Σερβία και την παγκόσμια κοινή γνώμη διχασμένη για το περιστατικό. «Είμαι εξαιρετικά απογοητευμένος με την απόφαση. Νιώθω άβολα που υπήρξα το επίκεντρο των τελευταίων εβδομάδων και ελπίζω ότι όλοι τώρα μπορούμε να επικεντρωθούμε στο παιχνίδι και το τουρνουά που αγαπώ» είπε ο Τζόκοβιτς μετά την πολυήμερη περιπέτειά του.

Πόλεμος στην «καρδιά» της Ευρώπης

Ο Φεβρουάριος του 2002 θα μείνει στην ιστορία ως ο μήνας που ξεκίνησε ο πόλεμος που άλλαξε για πάντα την Ευρώπη και για κάποιους δεν αποκλείεται να κλιμακωθεί ακόμη και σε πυρηνικό πόλεμο. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» όπως την αποκαλεί η Μόσχα, ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, μετά από εντολή του πρόεδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και αποτελεί ουσιαστικά κορύφωση της συνεχιζόμενης εδώ και 8 χρόνια Ρωσο-ουκρανικής διαμάχης.

Λίγο αργότερα, πύραυλοι χτύπησαν τη πρωτεύουσα του Κιέβου, ενώ την ίδια ημέρα η εισβολή ξεκίνησε σε πολλαπλά μέτωπα. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε καθεστώς στρατιωτικού νόμου και ζήτησε να στρατολογηθούν όλοι οι άντρες-κάτοικοι μεταξύ 18-60 ετών, απαγορεύοντάς τους την έξοδο από τη χώρα. Στο διάγγελμά του ο Πούτιν αμφισβήτησε την κυριαρχία της Ουκρανίας και υποστήριξε ότι η χώρα κυβερνείται από νεοναζί, που καταδιώκουν τις ρωσικές μειονότητες εντός της Ουκρανίας, ανταποκρινόμενος όπως είπε στην έκκληση των ηγετών των ρωσόφωνων περιοχών, Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ για βοήθεια με στόχο την «υπεράσπιση των ανθρώπων που επί οκτώ χρόνια υφίστανται διωγμούς και γενοκτονία από το καθεστώς του Κιέβου».

Φλόγες, χάος και καταστροφή δέκα μήνες μετά την έναρξη του πολέμου στην ΟυκρανίαΑ.Ρ

Ο πόλεμος που συνεχίζεται δέκα και πλέον μήνες μετά, οδήγησε στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στη γηραιά ήπειρο από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείπουν τη χώρα και σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού της Ουκρανίας να εκτοπίζεται. Η εισβολή προκάλεσε επίσης παγκόσμια επισιτιστική κρίση και ελλείψεις σε τρόφιμα και βασικά αγαθά.

Η εισβολή της Ρωσίας αποκάλυψε επίσης σημαντικές γεωπολιτικές διαιρέσεις. Η Δύση συσπειρώθηκε κατά βάση πίσω από το Κίεβο, ενώ η Κίνα και οι περισσότερες χώρες στη Λατινική Αμερική, την Ασία, την Αφρική δεν το έκαναν. Στην εκπνοή του 2022, η κατάπαυση του πυρός μοιάζει απίθανη. Η Ρωσία στοχεύει κρίσιμες υποδομές της Ουκρανίας, ελπίζοντας ότι ο χειμώνας θα κάνει ό,τι δεν μπόρεσε ο ρωσικός στρατός, να σπάσει δηλαδή τη βούληση και το ηθικό της Ουκρανίας. Η Ουκρανία ζητάει διαρκώς περισσότερη βοήθεια από τη Δύση και ζει με διαρκή μπλακ-άουτ και ο υπόλοιπος κόσμος παλεύει να προσαρμοστεί στις κρίσεις τιμών, τις διαταραχές εφοδιασμού και τις ελλείψεις τροφίμων που προκλήθηκαν από τον πόλεμο, αναταραχή που θα συνεχιστεί και το 2023.

Ιστορική ανακάλυψη στην Ανταρκτική

Στις 5 Μαρτίου γράφτηκε μία «χρυσή σελίδα» στην ιστορία της εξερεύνηση της Ανταρκτικής, της «παγωμένης ηπείρου» που κρύβει μυστήρια και...θησαυρούς για τους ερευνητές.Το Endurance, το μυθικό πλοίο του Άγλλου εξερευνητή Ερνεστ Σάκλετον, βρέθηκε 106 χρόνια μετά τη βύθισή του περίπου τρεις χιλιάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το πλοίο είχε παγιδευθεί στον πάγο επί μήνες προτού βυθιστεί το 1915, αναγκάζοντας τον Σάκλετον και τους άνδρες του να επιχειρήσουν μια εκπληκτική απόδραση με τα πόδια και με μικρές βάρκες.Το βίντεο από το πλοίο που κυκλοφόρησε, δείχνει ότι το Endurance βρίσκεται σε αξιοσημείωτη κατάσταση.

«Ολοκληρώσαμε με επιτυχία την πιο δύσκολη έρευνα ναυαγίου στον κόσμο», δήλωσε ο επικεφαλής της αποστολής. Μια ομάδα θαλάσσιων αρχαιολόγων και τεχνικών εντόπισε το ναυάγιο στο βυθό της θάλασσας Βέντελ στην Ανταρκτική, χρησιμοποιώντας υποθαλάσσια drone. Η Συνθήκη της Ανταρκτική για την προστασία της περιοχής ορίζει ότι το ναυάγιο θεωρείται ιστορικό μνημείο. Τα υποβρύχια δεν το άγγιξαν, ενώ οι εικόνες και οι σαρώσεις θα χρησιμοποιηθούν ως βάση για εκπαιδευτικό υλικό και μουσειακά εκθέματα. Σχεδιάζεται επίσης η δημιουργία ενός σχετικού ντοκιμαντέρ.

Ανησυχία για την «ευλογιά των πιθήκων»

Στις 6 Μαΐου το Λονδίνο ανέφερε το πρώτο κρούσμα της «ευλογιάς των πιθήκων», μίας σχετικά άγνωστης μέχρι τότε ασθένειας που τους επόμενους μήνες προκάλεσε παγκόσμιο συναγερμό. Η σπάνια ιογενής λοίμωξη που μέχρι πρότινος εμφανιζόταν κατά βάση σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής φέρεται να «δρούσε ανενόχλητη» για καιρό όπως επεσήμανε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Μόλις δύο μήνες αργότερα, ο αριθμός των αναφερόμενων κρουσμάτων ξεπέρασε τις 17.000 σε 75 χώρες. Λίγο πριν εκπνεύσει ο χρόνος ο ΠΟΥ άλλαξε επίσημα το όνομα της νόσου που αποκαλείται πλέον «mpox» (αντί για monkeypox). Η αλλαγή αυτή σημειώθηκε μετά από καταγγελίες πως το αρχικό όνομα του ιού στιγματίζει τα κρούσματα και συνδέεται με ρατσιστικές αναφορές.

monkeypox.jpg
Aνησυχία για την ευλογιά των πιθήκωνΑ.Ρ

Όπως ανέφερε ο ΠΟΥ, ο παλιός όρος θα χρησιμοποιείται παράλληλα με τον νέο για ένα χρόνο, προκειμένου να καταργηθεί σταδιακά. Η χρήση του όρου αποφασίστηκε έπειτα από συζητήσεις μεταξύ εμπειρογνωμόνων, κρατών και της κοινωνίας των πολιτών. Toυς τελευταίους μήνες, η μεγάλη μείωση που καταγράφηκε στα κρούσματα, έθεσε τέλος στον συναγερμό στις ΗΠΑ και πιθανότητα σύντομα σε όλο τον κόσμο.

Φονικός σεισμός στο Αφγανιστάν

Στις 22 Ιουνίου ένας καταστροφικός σεισμός μεγέθους 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ «χτύπησε» μία φτωχή και απομονωμένη περιοχή του νοτιοανατολικού Αφγανιστάν και άφησε πίσω περισσότερους απο 1160 νεκρούς. Χιλιάδες άνθρωποι τραυματίστηκαν και δεκάδες χιλιάδες έμειναν χωρίς στέγη. Ο σεισμός είχε μέγεθος 6,1 ρίχτερ και επίκεντρο περίπου 45 χιλιόμετρα από την πόλη Χοστ. Έγινε αισθητός σε απόσταση 500 χιλιομέτρων, ακόμη και στο Πακιστάν και στην Ινδία.

Την ώρα που σημειώθηκε η δόνηση πολλοί Αφγανοί κοιμούνταν και δεν πρόλαβαν καν να αντιδράσουν με αποτέλεσμα ολόκληρες οικογένειες να καταπλακωθούν από τη λάσπη. Ο σεισμός χτύπησε το Αφγανιστάν σε μια στιγμή που η χώρα έχει απομονωθεί διεθνώς μετά την ανακατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, τον Αύγουστο του 2021. Δυτικές κυβερνήσεις δεν αναγνωρίζουν το καθεστώς, ενώ πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις και ξένες αποστολές έχουν αποχωρήσει.

Η δολοφονία του Σίνζο Άμπε

Στις 8 Ιουλίου, ο Σίνζο Άμπε, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της Ιαπωνίας και ο πλέον αναγνωρίσιμος πολιτικός στη χώρα μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία, το 2020, δολοφονήθηκε την ώρα που μιλούσε σε πολιτική εκδήλωση στην πόλη Νάρα. Πυροβολήθηκε από πίσω σε κοντινή απόσταση και κατέληξε στο νοσοκομείο όπου πεντέμιση ώρες αργότερα, διαπιστώθηκε ο θάνατός του.

Iάπωνες λένε το τελευταίο αντίο στον Σίνζο ΆμπεΑ.Ρ

Δράστης ήταν ένας πρώην αξιωματικός του ναυτικού, ο οποίος παρέκαμψε τους αυστηρότατους ιαπωνικούς νόμους για την οπλοκατοχή κατασκευάζοντας ένα αυτοσχέδιο δίκαννο. Ο 41χρονος Τετσούγια Γιαμαγκάμι είπε στους αστυνομικούς που τον συνέλαβαν ότι είχε σκοπό να σκοτώσει τον Αμπε γιατί θεωρούσε ότι ο πρώην πρωθυπουργός ήταν «μέλος συγκεκριμένης οργάνωσης».

Πρόκειται για την Εκκλησία της Ενοποίησης, ή «σέκτα Μουν», που κατηγορείται πως πιέζει ασφυκτικά τα μέλη της για να τους αποσπά χρήματα. Ένα απο τα φερόμενα θύματά της ήταν και η μητέρα του δράστη.

Επίθεση στον Σαλμάν Ρουσντί

Στις 12 Αυγούστου ο 75χρονος συγγραφέας Σαλμάν Ρουσντί, παγκοσμίως γνωστός για το βιβλίο του «Οι Σατανικοί Στίχοι», τραυματίστηκε πολύ σοβαρά σε επίθεση που δέχθηκε με μαχαίρι καθώς ετοιμαζόταν να ανέβει στο βήμα, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στην Τσοτάκουα, στην πολιτεία της Νέας Υόρκης.

Ο γεννημένος στην Ινδία Βρετανός λογοτέχνης διακομίστηκε αμέσως σε νοσοκομείο, υποβλήθηκε σε χειρουργικές επεμβάσεις και σε θεραπεία στις ΗΠΑ, έχασε όμως την όραση από το ένα του μάτι και τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί το ένα του χέρι, ανακοίνωσε τον Οκτώβριο ο λογοτεχνικός πράκτοράς του, Άντριου Γουάιλ.

O Σαλμάν ΡουσντίΑ.Ρ

Δράστης ήταν ο 24χρονος Χαντί Ματάρ, γιος Λιβανέζων προσφύγων στις Ηνωμένες Πολιτείες που ομολόγησε λίγο μετά από τη φυλακή ότι είχε διαβάσει μόνο μερικές σελίδες από τους «Σατανικούς Στίχους», το βιβλίο που ο Αγιατολάχ Χομεϊνί, ο αρχιτέκτονας της ισλαμικής επανάστασης στο Ιράν το 1979 είχε περιγράψει ως βλάσφημο.

Ο Mατάρ μάλλον δεν κατάλαβε το νόημα του κειμένου που διάβασε, αλλά δεν χρειαζόταν να το καταλάβει για να ακολουθήσει τυφλά την εντολή να σκοτώσει τον «ασεβή άνθρωπο που είχε προσβάλει το Ισλάμ». Εντόπισε τον στόχο του μέσω βίντεο στο YouTube και αποφάσισε ότι η καλύτερη στιγμή για να δράσει ήταν σε μια ομιλία που είχε προγραμματιστεί να δώσει ο Ρούσντι σχετικά με τον ρόλο των ΗΠΑ ως καταφύγιο για τους απειλούμενους συγγραφείς.

Το 15ο μυθιστόρημα του Ρούσντι, με τίτλο «Πόλη της Νίκης» θα κυκλοφορήσει τον Φεβρουάριο από τον εκδοτικό οίκο Penguin Random House. Πρόκειται για την «επική αφήγηση» γυναίκας τον 14ο αιώνα σε τμήμα της σημερινής Ινδίας.

Ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ 'Β

Η Βασίλισσα Ελισάβετ Β' απεβίωσε από φυσικά αίτια σε ηλικία 96 ετών, το μεσημέρι της 8ης Σεπτεμβρίου 2022 στο Κάστρο Μπαλμόραλ και η Μεγάλη Βρετανία βυθίστηκε στο πένθος. Η υγεία της είχε αρχίσει να επιδεινώνεται μετά τον θάνατο του συζύγου της και το τελευταίο διάστημα είχε αρχίσει να μειώνει τις εμφανίσεις της και να κυκλοφορεί με μπαστούνι. Δύο ημέρες πριν από το θάνατό της ωστόσο πρόλαβε να «αποχαιρετίσει» τον Μπόρις Τζόνσον που παραιτήθηκε και να διορίσει τη Λιζ Τρας πρωθυπουργό της χώρας.

Ήταν η 15η και τελευταία πρωθυπουργός που όρκισε, ενώ οι επτά δεκαετίες της βασίλισσας στον αγγλικό θρόνο άρχισαν με τον Γουίνστον Τσόρτσιλ. Η Ελισάβετ ανέβηκε στο θρόνο το 1952, βασίλευσε επί 70 χρόνια και 214 ημέρες και υπήρξε η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, η δεύτερη στην καταγεγραμμένη ιστορία , μετά τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ της Γαλλίας, και η μακροβιότερη γυναίκα-αρχηγός κράτους.

Τη διαδέχθηκε στο θρόνο ο μεγαλύτερος γιος της Κάρολος, πρίγκιπας της Ουαλίας, έχοντας στο πλευρό του τη βασιλική σύζυγο Καμίλα. Ο Κάρολος που προετοιμαζόταν σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του για να αναλάβει τον ρόλο του, καλείται να αποκαταστήσει την ηγεσία και τη σταθερότητα που παρείχε η μητέρα του για επτά δεκαετίες . Και να αναδιαμορφώσει τον θεσμό της μοναρχίας στον 21ο αιώνα, αν θέλει όχι μόνο να ευημερήσει αλλά και να επιβιώσει, με φόντο το «ντόμινο» απόσχισης χωρών της Καραϊβικής.

Η «επανάσταση της μαντήλας» στο Ιράν

Στις 16 Σεπτεμβρίου, η 22χρονη Ιρανή κουρδικής καταγωγής Μαχσά Αμίνι πέθανε στην Τεχεράνη, ενώ βρισκόταν υπό κράτηση. Συνελήφθη από την «αστυνομία ηθών» επειδή δεν φορούσε «σωστά» τη μαντήλα και σύμφωνα με την εκδοχή των Αρχών κατέρρευσε ξαφνικά ενώ βρισκόταν στο «κέντρο αναμόρφωσης». Ιρανοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι πέθανε αφού υπέστη «καρδιακή προσβολή» και έπεσε σε κώμα, ο πατέρας της ωστόσο λέει ότι «ψεύδονται κατάφωρα» και πως οι γιατροί αρνήθηκαν να τον αφήσουν να δει την κόρη του μετά τον θάνατό της, επειδή ξυλοκοπήθηκε.

Στις «φλόγες» παραμένει το Ιράν μετά τον θάνατο της Μάχσα ΑμίνιΑΡ

Το τραγικό τέλος της Αμίνι έγινε σύμβολο της βίας κατά των γυναικών στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν και πυροδότησε άμεσα διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο. Οι ηγέτες της Ισλαμικής Δημοκρατίας , οι οποίοι το 2022 βίωσαν την πιο σημαντική πρόκληση για την κυριαρχία τους από τότε που ανήλθαν στην εξουσία το 1979 προχώρησαν σε βίαιη καταστολή. Το «κίνημα της μαντήλας» δε λέει να κοπάσει, εκατοντάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, χιλιάδες έχουν συλληφθεί, ενώ ορισμένοι έχουν εκτελεστεί.

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτιμούσαν πως τουλάχιστον 500 διαδηλωτές είχαν σκοτωθεί και άλλοι 18.000 είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια των μαζικών κινητοποιήσεων απ’ άκρου σ’ άκρο της χώρας.

Πρωθυπουργός της Βρετανίας ο Ρίσι Σούνακ

Δεκάδες μέλη της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον παραιτήθηκαν τον Ιούλιο για να διαμαρτυρηθούν για τα σκάνδαλα της κυβέρνησης του «Bojo», οδηγώντας τον στην έξοδο. Τον διαδέχθηκε η Λιζ Τρας, η οποία κέρδισε το θλιβερό ρεκόρ της συντομότερης θητείας στην ιστορία της Βρετανίας, αποχωρώντας από τη Ντάουνιγκ Στριτ μετά απο μόλις σαράντα πέντε ημέρες. Αμέσως μετά, ο Ρίσι Σούνακ έγινε ο πέμπτος πρωθυπουργός της Βρετανίας μετά το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016. Γιος Ινδών μεταναστών από την Ανατολική Αφρική, είναι ο πρώτος μη λευκός και μη χριστιανός πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας.

O Ρίσι ΣούνακΑΡ

Ο Σούνακ ήρθε για πρώτη φορά στο προσκήνιο στη Βρετανία όταν, σε ηλικία 39 ετών, έγινε υπουργός Οικονομικών υπό τον Μπόρις Τζόνσον. Ανέλαβε καθήκοντα τον Φεβρουάριο του 2020 και μέσα σε λίγες εβδομάδες βρέθηκε να αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πρόκληση που κλήθηκε να φέρει σε πέρας οποιοσδήποτε προκάτοχός του μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο: να ισορροπήσει την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς ξεκινούσε η πανδημία και τα απανωτά lockdown.

Η δημοτικότητά του εκτοξεύθηκε όταν υποσχέθηκε να κάνει «ό,τι χρειάζεται» για να βοηθήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν την πανδημία, αποκαλύπτοντας πακέτο βοήθειας ύψους 350 δισεκατομμυρίων λιρών. Είναι παντρεμένος με την Ακσάτα Μούρτι, κόρη του Ινδού δισεκατομμυριούχου Nαραγιάνα Μούρτι, ιδρυτή του κολοσσού Infosys Ltd. Ο Σούνακ υπήρξε ο πλουσιότερος βουλευτής του κοινοβουλίου, ένας άνδρας με εξαιρετικά προνομιούχο υπόβαθρο, αφοσιωμένος στην ιδεολογία της Μάργκαρετ Θάτσερ, με ένα πολύ καλά οργανωμένο επικοινωνιακό επιτελείο στο πλευρό του που τον βοήθησε να αναρριχηθεί

«Halloween» εφιάλτης στη Νότια Κορέα

Εκατόν πενήντα οκτώ άνθρωποι ποδοπατήθηκαν μέχρι θανάτου κατά την διάρκεια των εορτασμών του Halloween και η οργή των πολιτών ξεχειλίζει για μια από τις πιο θανατηφόρες καταστροφές στη χώρα εν καιρώ ειρήνης. Τα θύματα ήταν στην πλειοψηφία τους νέοι και ήταν μεταξύ των 100.000 που κατέληξαν στην περιοχή Ιταεβόν στην πρωτεύουσα της Νότιας Κορέας για να γιορτάσουν το πρώτο Ηallowwen μετά την πανδημία.

Καθώς το πλήθος γινόταν όλο και πιο απείθαρχο, επηρεασμένο προφανώς και από την κατανάλωση αλκοόλ, άρχισε να επικρατεί συνωστισμός. Εκατοντάδες άνθρωποι ποδοπατήθηκαν σε ένα λαβύρινθο από στενά σοκάκια. Τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το πλήθος άρχισε να κινείται προς ένα σημείο όταν ακούστηκε ότι έφτασε εκεί μια διασημότητα. Τότε ήταν που συνέβη η τραγωδία.

Για «μια τραγωδία που δεν έπρεπε να συμβεί» μίλησε ο πρόεδρος της χώρας Γιουν Σοκ-γελ και διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνησή του θα διερευνήσει τα αίτια «για να διασφαλίσει ότι τέτοιο δυστύχημα δεν θα επαναληφθεί στο μέλλον». Ο υπουργός Εσωτερικών του Λι Σανγκ Μιν εξακολουθεί να αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις να παραιτηθεί για τους χειρισμούς του στο περιστατικό

Το Twitter στα χέρια του Μασκ

Στις 28 Οκτωβρίου, ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ μετά απο ένα πολύμηνο «σίριαλ» απέκτησε το Twitter έναντι 44 δισ. δολαρίων και εγκαινίασε μία νέα εποχή στη δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης. Ώρες αργότερα, ο νέος ιδιοκτήτης κατακλύστηκε από εκκλήσεις και αιτήματα από κατόχους λογαριασμών που είχαν αποκλειστεί από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης και από παγκόσμιους ηγέτες.

«Δεν αγόρασα το Twitter γιατί θα ήταν εύκολο. Δεν το έκανα για να βγάλω περισσότερα χρήματα. Το έκανα για να προσπαθήσω να βοηθήσω την ανθρωπότητα, την οποία αγαπώ. Και το κάνω με ταπεινότητα, αναγνωρίζοντας ότι η αποτυχία στην επιδίωξη αυτού του στόχου, παρά τις καλύτερες προσπάθειές μας, είναι μια πολύ πραγματική πιθανότητα» δήλωσε ο Μασκ, επιχειρώντας να προλάβει τη θύελλα αντιδράσεων.

O Έλον ΜασκΑΡ

Δεν τα κατάφερε καθώς οι χειρισμοί του μέχρι σήμερα προκαλούν επικρίσεις. Λίγες ημέρες μετά το «χρυσό ντιλ» μαζικά e-mail απόλυσης άρχισαν να καταφτάνουν στα εισερχόμενα των εργαζόμενων στον κολοσσό του Twitter: «Σήμερα είναι η τελευταία σας εργάσιμη ημέρα στην εταιρεία», έγραφε το μήνυμα. Ο Μασκ προχώρησε σε μαζικές απολύσεις ενώ κάλεσε εκείνους που θα παραμείνουν να δουλεύουν εντατικά, εφοδιάζοντας τα γραφεία με...κρεβάτια. Πολλοί διάσημοι εγκατέλειψαν το Twitter, καταγγέλλοντας τις πρακτικές του, ενώ εκατομμύρια χρήστες επέκριναν τις εξελίξεις, διαβλέποντας το θάνατο του μέσου, αν όχι το τέλος της σημερινής μορφής και λειτουργίας του.

Ο Λούλα επέστρεψε στο τιμόνι της Βραζιλίας

Στο δεύτερο γύρο των κρίσιμων εκλογών στη Βραζιλία, ο κεντροαριστερός Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα συγκέντρωσε το 50,9% των ψήφων, έναντι του 49,1% που συγκέντρωσε ο αντίπαλός του, Ζαΐρ Μπολσονάρο. «Θα ζήσουμε νέους καιρούς ειρήνης, αγάπης και ελπίδας», δήλωσε ο 77χρονος πρώην μεταλλωρύχος, ο οποίος είχε παραγκωνιστεί από τις εκλογές του 2018, στις οποίες ο Μπολσονάρου διεκδίκησε την εξουσία, αφού φυλακίστηκε με κατηγορίες για διαφθορά που αργότερα ακυρώθηκαν.

O Λούλα ντα ΣίλβαΑΡ

Ήταν μια από τις πιο βίαιες εκλογές στην πρόσφατη ιστορία της Βραζιλίας, με επιθέσεις με πολιτικά κίνητρα εναντίον υποψηφίων, αξιωματούχων, κυβερνητικών υπαλλήλων από το 2020, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Πολιτικής και Εκλογικής Βίας. Υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις εκφοβισμού, απειλών, ακόμη και δολοφονίες απλών πολιτών.

Αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, οι υποστηρικτές του Μπολσονάρο, απέκλεισαν εκατοντάδες δρόμους σε όλη τη χώρα και περικύκλωσαν βάσεις του στρατού για να απαιτήσουν στρατιωτικό πραξικόπημα. Οι κάτοικοι στις φαβέλες, στον Αμαζόνιο και στις πιο φτωχές γειτονιές της χώρας την ίδια ώρα προσδοκούν μια νέα εποχή. Aπό την αύξηση της θρησκευτικής ελευθερίας μέχρι την προστασία του Αμαζονίου, μεγάλες ελπίδες συνοδεύουν την επάνοδο του Λούλα στο τιμόνι της Βραζιλίας.

Καταδίκη Ιμάμογλου

Aφού έπαιξε το χαρτί του «ειρηνοποιού» στην Ουκρανία, απείλησε το ΝΑΤΟ με το «πάγωμα» της ένταξης Σουηδίας και Φινλανδίας και προετοίμασε το έδαφος για χερσαία επιχείρηση στη Συρία, ο Ερντογάν επέστρεψε…δριμύτερος στο εσωτερικό, με το βλέμμα στις εκλογές που θα διεξαχθούν σε λιγότερο από έξι μήνες στην Τουρκία.

Στόχος του η πολιτική εξόντωση του μεγάλου του αντιπάλου Εκρέμ Ιμάμογλου, του ανθρώπου που το 2019 εξοστράκισε μετά από 25 χρόνια το κυβερνών ΑΚΡ από τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης και κατάφερε να συσπειρώσει την αντιπολίτευση. Σφοδρός επικριτής της κυβέρνησης, ο Ιμάμογλου καταδικάστηκε τον Δεκέμβριο σε φυλάκιση δύο ετών, επτά μηνών και 15 ημερών για ένα σχόλιο που έκανε σε ομιλία του το 2019, όταν είπε πως αυτοί που ακύρωσαν τις τοπικές εκλογές που διεξήχθησαν τότε στην Κωνσταντινούπολη ήταν «ανόητοι».

O Eκρέμ ΙμάμογλουΑΡ

Η καταδίκη του και η πιθανή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων εν μέσω προεκλογικής περιόδου, προκάλεσε πολιτικό σεισμό στην Τουρκία και έβγαλε στο δρόμο χιλιάδες υποστηρικτές του. «Η Τουρκία βρίσκεται σε σταυροδρόμι και το μπλοκ της αντιπολίτευσης θα νικήσει τον Ερντογάν με την κοινή λογική και για το κοινό μας μέλλον», είπε ο ίδιος, επαναλαμβάνοντας με νόημα το σλόγκαν της νικηφόρας προεκλογικής του εκστρατείας: «Όλα θα πάνε καλά»

Η απόφαση κατά του Ιμάμογλου καθιστά αβέβαιο το πολιτικό του μέλλον, ενισχύει όμως παράλληλα τη δημοτικότητά του. Αν αποτύχει το «χαρτί Ιμάμογλου» ο Ερντογάν σχεδιάζει να αυξήσει τις συντάξεις, να ενισχύσει τον κατώτατο μισθό και να στηρίξει τους φοιτητές, σε μία προσπάθεια να επουλώσει επιφανειακά και πρόσκαιρα τα βαθειά «τραύματα» που ο ίδιος δημιούργησε στην τουρκική οικονομία.