Mπουράκ Μπεκντίλ στο Νewsbomb.gr: «Ο Ερντογάν γαβγίζει αλλά δεν δαγκώνει»

Νατάσα Παυλοπούλου

21/04/2023 16:20

Θεωρείτε ότι ο φονικός σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου επηρέασε τις πολιτικές εξελίξεις; Πώς αλλάζει τις προοπτικές του Ερντογάν;

Απο καθαρά πολιτική σκοπιά, ο σεισμός ήταν μία μεγάλη δοκιμασία και ένα φιάσκο δημοσίων σχέσεων για τον Ερντογάν. Μπορεί να αλλάξει το παιχνίδι, αλλά μπορεί και όχι. Μπορεί να γίνει καταλύτης, αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι στην αναμέτρηση του Μαΐου, ο νικητής θα κερδίσει μόνο με μικρή διαφορά.

Αλλά μπορεί και όχι, αν υπολογίσουμε το γεγονός ότι η ζώνη του σεισμού έχει έναν πληθυσμό βαθιά αφοσιωμένο στον Ερντογάν. Συνολικά, θα ήταν λογικό να προβέψουμε ότι ο σεισμός μπορεί να έχει διαβρώσει τη δημοτικότητα του Ερντογάν σε εθνικό επίπεδο, μεταξύ μίας έως δύο ποσοστιαίων μονάδων.

Αν ο Κιλιτσντάρογλου νικήσει τον Ερντογάν τι θα μπορούσε να αλλάξει άμεσα; Πιστεύετε ότι η αντιπολίτευση θα κινηθεί νομικά εναντίον του Ερντογάν και των συμμάχων του;

Πρώτα από όλα αξίζει να σημειώσουμε ότι αυτή δεν θα είναι μια καθαρή, αποφασιστική ψήφος: θα υπάρξει πολύς θόρυβος, μετεκλογικές μάχες, ακόμη και πιθανή βία, ενστάσεις για αποτελέσματα, μία πιθανή επανακαταμέτρηση, αντενστάσεις και κατηγορίες και από τις δύο πλευρές για νοθεία. Μπορεί να περάσουν μήνες μέχρι να καταλαγιάσει η μετεκλογική «σκόνη». Οι νέες εκλογές μπορεί να είναι επίσης μια πιθανότητα.

Οι τουρκικές εκλογές δεν είναι όπως αυτές στην Ελλάδα ή σε άλλες δημοκρατικές χώρες όπου ένας ηγέτης χάνει και προσχωρεί στην αντιπολίτευση και αναλαμβάνει τα ηνία νέος ηγέτης. Για τον Ερντογάν δεν υπάρχει επιλογή μεταξύ της κυβέρνησης και της ένταξης στις τάξεις της αντιπολίτευσης: πρόκειται για διακυβέρνηση ή δίωξη.

Οι στενότεροι σύμμαχοι και οι επιχειρηματικοί του φίλοι θα βρεθούν επίσης αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο ποινικής δίωξης, σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή ηγεσίας. Όπως προείπα ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της βίας, ένας σχεδόν εμφύλιος πόλεμος που μπορεί να ξεσπάσει μεταξύ των βίαιων οπαδών του Ερντογάν και των Τούρκων κατά του Ερντογάν.

Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε την ιστορία της δικής σας δίωξης από το καθεστώς;

Τα τελευταία 21 χρόνια που ο Ερντογάν -και η ελίτ γύρω του- κυβέρνησε την Τουρκία, υπήρξε ένας ατελείωτος αριθμός εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από το καθεστώς: κρατικές συμβάσεις αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ ανατέθηκαν σε φιλικές εταιρείες χωρίς διαγωνισμούς ή οποιοδήποτε είδος ανταγωνισμού.

Εκατοντάδες άνθρωποι φυλακίστηκαν σε δίκες-παρωδία. Υπήρξαν πολλά περιστατικά βίας κατά ειρηνικών διαδηλωτών· Το φαινόμενο του νεποτισμού είναι εκτεταμένο. Διαπιστώθηκε μυστική υποστήριξη ριζοσπαστικών ισλαμιστών. Και σημειώθηκαν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που θα έβλεπε κανείς μόνο σε κράτη-παρίες (rogue states) και δικτατορίες.

Πώς άλλαξε η Τουρκία στα χρόνια του Ερντογάν; Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στη χώρα αυτή τη στιγμή;

Η διακυβέρνηση του Ερντογάν έχει εξισλαμίσει την Τουρκία με λάθος τρόπο: επικροτείται η επίδειξη του Ισλάμ, χωρίς ηθικές αξίες: το καθεστώς δίνει έμφαση στη μαντήλα, τις προσευχές της Παρασκευής, τη νηστεία κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, προκρίνεται ένα ορισμένο σχήμα στο μουστάκι και η ελευθερία για ριζοσπαστική ισλαμιστική δραστηριότητα ενώ αποθαρρύνεται η αντίδραση της κοινωνίας απέναντι στη διαφθορά, τον νεποτισμό και την αδικία.

Το νεο-οθωμανικό του όραμα για την περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, κατέληξε τελικά στη διεθνή απομόνωση της Τουρκίας: με τη δημιουργία μιας σειράς από «βεντέτες» με την Ελλάδα, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία (και κρυφά με τον Λίβανο και το Ιράν).

Ο Ερντογάν έχει δηλώσει πολλές φορές ως πολιτική του αποστολή την «ανατροφή ευσεβών (μουσουλμανικών) γενεών». Αντ' αυτού το μόνο που έχει καταφέρει είναι να αναθρέψει μια διεφθαρμένη, οπορτουνιστική, ανήθικη αλλά «μουσουλμανική» γενιά που βασίζεται στην οικογενειοκρατία. Σε ένα πράγμα, ωστόσο, πρόσφερε τεράστια υπηρεσία στη χώρα του: έδειξε σε δεκάδες εκατομμύρια Τούρκους τι θα σήμαινε να ζουν κάτω από ένα ισλαμιστικό αυταρχικό καθεστώς.

Οι Κούρδοι ως ρυθμιστές στην τουρκική πολιτική σκηνή. Πώς θα καθορίσει η ψήφος τους αυτές τις εκλογές;

Οι Κούρδοι μπορεί να είναι οι ρυθμιστές σε αυτές τις εκλογές. Αλλά προσοχή εδώ: ο Ερντογάν εξακολουθεί να είναι ο πιο δημοφιλής ηγέτης. Έχει ακόμα μια μεγάλη βάση ψηφοφόρων που λιμοκτονούν, αλλά τον λατρεύουν λόγω του ισλαμισμού/εθνικισμού του.

Θα σας περιγράψω μία συνέντευξη στο δρόμο που παρακολούθησα πρόσφατα: Ο ρεπόρτερ ρώτησε έναν φτωχό άντρα: «Πώς είναι η οικονομική σου κατάσταση;» Και ο άντρας, σχεδόν δακρυσμένος, απάντησε: «Έχω ένα νεογέννητο μωρό… Δεν έχω την οικονομική δυνατότητα να του αγοράσω γάλα». Τραγική φράση. Ο ρεπόρτερ στη συνέχεια τον ρώτησε: «Ποιον θα ψηφίσετε;» «Τον Ερντογάν» απάντησε. «Μα γιατί;» Και εκείνος είπε: «Επειδή μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε τζαμί».

Όταν κάποιος προσπαθεί να κατανοήσει την τουρκική πολιτική θα πρέπει πρώτα να κατανοήσει την τουρκική κοινωνιολογία. Η Τουρκία είναι μια χώρα όπου ο μέσος όρος εκπαίδευσης είναι τα 6,5 χρόνια. Το 95% των Τούρκων δεν έχει ταξιδέψει ποτέ στο εξωτερικό. Ο μέσος Τούρκος συμπεριφέρεται σαν ένας υπερβολικά συναισθηματικός 13χρονος έφηβος.

Ένας σχολικός νταής δηλητηριασμένος από τις ψευδαισθήσεις του παρελθόντος και το παλαιό μεγαλείο της Oθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, η κουρδική υποστήριξη προς το αντιπολιτευόμενο μπλοκ είναι στρατηγική και έχει τη δυνατότητα να αλλάξει το παιχνίδι. Λειτούργησε καλά στις δημοτικές εκλογές του 2019, όταν το κόμμα του Ερντογάν έχασε την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και άλλες μεγάλες πόλεις.

Συμμερίζεστε τον φόβο ότι οι επόμενες εκλογές της Τουρκίας θα μπορούσαν να είναι ψήφος για την ίδια τη δημοκρατία;

Ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να στήσει καλπονοθεία, αναμφίβολα. Αλλά η ικανότητά του να το κάνει αυτό περιορίζεται στο 0,5-1% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο. Το ζήσαμε στις εκλογές του 2019. Σύμφωνα με τις εντολές του Ερντογάν, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο ακύρωσε τη νίκη της αντιπολίτευσης στην Κωνσταντινούπολη με διαφορά 13.000 ψήφων.

Στην επανάληψη, η αντιπολίτευση κέρδισε με διαφορά 800.000 ψήφων. Η Τουρκία είναι μια αποτυχημένη δημοκρατία. Όμως, οι εκλογές και η καταμέτρηση ψήφων είναι τα τελευταία σταθερά στοιχεία του δημοκρατικού οικοδομήματος.

Μοιραστείτε μαζί μας τις σκέψεις σας για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η Ελλάδα ψηφίζει την ίδια περίοδο με εσάς…

Είμαι αισιόδοξος. Όποιος και αν κερδίσει περιμένω μια σχετική νηνεμία στο Αιγαίο. Εάν νικήσει ο Ερντογάν, θα είναι πολύ απασχολημένος παλεύοντας με μια οικονομία που καταρρέει. Θα πιεστεί περαιτέρω από τους «δυτικούς εταίρους» της Τουρκίας δηλαδή τις, ΗΠΑ, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ». Γνωρίζει ότι αν κλιμακώσει τις εντάσεις με την Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρές δυτικές κυρώσεις. Μπορεί να κάνει μερικές προκλητικές ενέργειες μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Αλλά δεν περιμένω κάτι σοβαρό.

Τα νεο-οθωμανικά φτερά του έχουν ψαλιδιστεί εδώ και καιρό. Με αυτά που έχει κάνει κατά της Ελλάδας έχει κερδίσει τη φράση ότι «το γάβγισμα του είναι χειρότερο από το δάγκωμά του». Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας στο άμεσο μέλλον. Ο Ερντογάν είναι τζογαδόρος αλλά όχι αυτοκτονικός. Αν, από την άλλη, κερδίσει η αντιπολίτευση, το μέλλον θα είναι πολύ πιο φωτεινό.

Η Τουρκία θα επιστρέψει σταδιακά στη φιλοδυτική της τροχιά, η νεο-οθωμανική εξωτερική πολιτική θα μπει στο καλάθι των αχρήστων, οι σχέσεις με τις ΗΠΑ, την ΕΕ, το Ισραήλ και την Ελλάδα θα βελτιωθούν ριζικά και αρκετά γρήγορα. Θα υπάρξει μια περίοδος επαναξιολόγησης της εξωτερικής πολιτικής, μια περίοδος διόρθωσης, αποκατάστασης, αλλά όλα θα είναι καλύτερα για την Τουρκία και τους γείτονές της.

Λίγα λόγια για τον Μπουράκ Μπεκτντίλ

Ο Mπουράκ Μπεκντίλ είναι Τούρκος πολιτικός αρθρογράφος που έγραφε στην εφημερίδα Hurriyet επί 29 χρόνια. Από το 1997 καλύπτει τα θέματα της Τουρκίας στο Defense News, ενώ διετέλεσε επικεφαλής του γραφείου της Άγκυρας για το Dow Jones Newswires και την τηλεόραση CNBC-e. Έχει συνεισφέρει σε ετήσιες επισκοπήσεις στον τομέα της εθνικής άμυνας για θεσμούς κατά της διαφθοράς όπως η Transparency International και η Global Integrity.

Είναι συνεργάτης στο Middle East Forum (Φιλαδέλφεια) και γράφει τακτικά για το Middle East Quarterly (Philadelphia) και το Gatestone Institute (Νέα Υόρκη). Aρθρογραφεί επίσης στο Perspectives, ένα περιοδικό του Κέντρου Στρατηγικών Σπουδών Begin-Sadat, Πανεπιστήμιο Bar-Ilan (Τελ Αβίβ.)

Ο Μπεκντίλ έχει γράψει κεφάλαια στο αμερικανικό λογοτεχνικό περιοδικό διηγημάτων «Glimmer Train Stories» και το «Όχι πια Σύμμαχοι: Το νέο τουρκικό χαλιφάτο του Ερντογάν και η ανερχόμενη απειλή των τζιχαντιστών στη Δύση» (Ally No More: Erdogan's New Turkish Caliphate and the Rising Jihadist Threat to the West).

Το έργο του με τίτλο «Η ημισέληνος και το Άστρο του Δαυίδ: Ρέκβιεμ για την εβραϊκή ζωή στην Τουρκία» έφτασε στον ημιτελικό για το βραβείο Bernard Lewis Memorial Prize το 2021. Ο James Cuno, ιστορικός τέχνης και πρόεδρος του J. Paul Getty Trust, περιγράφει τον Μπεκντίλ ως «συχνό επικριτή του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν». Το 2001, ένα Δικαστήριο Βαρέων Εγκλημάτων στην Άγκυρα τον καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης 20 μηνών με αναστολή για τη στήλη του στην οποία σατίριζε τη
διαφθορά στο δικαστικό σώμα.

Σχόλια, αποσπάσματα και άρθρα του Bekdil έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των Wall Street Journal, The Economist, BBC, The Guardian, Reuters, Associated Press, Bloomberg, Los Angeles Times, The Commentator, New York Times, National Review Online , Algemeiner, NPR, Washington Times, Die Presse, Haaretz, The Jerusalem Post, Toronto Star, Financial Times, Al-Monitor, Le Figaro, ABC, El Pais, Stern, Al- Arabiya, Helsingin Sanomat, Racjonalista, Moyen -Orient, Courier International, ISN Security Watch και Coloquio (Congreso Judio Latinoamerico) και το Jewish Chronicle (Λονδίνο).

Διαβάστε επίσης

Τι θα κρίνει το μέλλον του Ερντογάν και γιατί ό,τι γίνεται στην Τουρκία δεν μένει μόνο στην Τουρκία

Έλληνες, Κρυπτοχριστιανοί και Γενετική, η νέα «βόμβα» στα θεμέλια του τουρκικού εθνικισμού

Ποιοι Τούρκοι; Στον Πόντο μιλάνε ποντιακά 100 χρόνια μετά τη Γενοκτονία

Αγιά Σοφιά: Πώς είναι σήμερα το λαμπρό μνημείο που βεβήλωσε ο Ερντογάν

Δείτε όλο το Weekend Edition εδώ