Δασμοί Τραμπ: Πώς αλλάζει τους μεταπολεμικούς κανόνες εμπορίου

Το εκτελεστικό διάταγμα του Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώθηκε μετά από μήνες ανάμεικτων μηνυμάτων από τον ίδιο και φρενήρεις προσπάθειες εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ να αποτρέψουν έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο. Ο Αμερικανός πρόεδρος έπληξε δεκάδες εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ με δασμούς, ενώ επισημοποίησε πρόσφατες συμφωνίες με άλλους, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, καθώς βύθισε την παγκόσμια οικονομία σε μια νέα εποχή εμπορικού ανταγωνισμού.

Οι κρίσιμοι εξαγωγείς προς τις ΗΠΑ, όπως η Ταϊβάν, ο σημαντικότερος εξαγωγέας ημιαγωγών στον κόσμο, θα υποστούν νέους υψηλούς δασμούς. Ο Τραμπ αύξησε επίσης τους δασμούς στον Καναδά, σύμμαχο και σημαντικό εμπορικό εταίρο, στο 35%. Η Ινδία έχει πληγεί με ποσοστό 25% και η Ελβετία με 39%.

Το εκτελεστικό διάταγμα που ανακοινώθηκε το βράδυ της Πέμπτης (31/7), ανέφερε ότι οι δασμοί σχεδιάστηκαν για να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα της Αμερικής με πολλές χώρες, το οποίο περιέγραψε ως «ασυνήθιστη και εξαιρετική απειλή για την εθνική ασφάλεια και την οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών». Οι δασμοί θα αυξήσουν επίσης τα έσοδα των ΗΠΑ, ανέφερε το διάταγμα, αντανακλώντας το σχέδιο του Τραμπ να χρησιμοποιήσει τους δασμούς στις εισαγωγές για να πληρώσει τις βαθιές μειώσεις εγχώριων φόρων.

Το νέο καθεστώς σηματοδοτεί μια άμβλυνση των επιθετικών δασμών που ανακοίνωσε ο πρόεδρος την «ημέρα της απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου, αλλά εξακολουθεί να τοποθετεί τον πραγματικό δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ στο υψηλότερο επίπεδό του εδώ και δεκαετίες, υπογραμμίζοντας την προσπάθεια του Τραμπ να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια οικονομική τάξη.

Τραμπ: Η εφαρμογή δασμών προχωρά «πολύ καλά, πολύ ομαλά»

Ο Τραμπ δήλωσε στο NBC News ότι η εφαρμογή των δασμών προχωρά «πολύ καλά, πολύ ομαλά». Απευθυνόμενος στις χώρες που δεν έχουν ακόμη διαπραγματευτεί συμφωνίες με τις ΗΠΑ, είπε ότι είναι πλέον «πολύ αργά» για να επιτευχθεί συμφωνία πριν τεθούν σε ισχύ νέοι δασμολογικοί συντελεστές.

«Δεν σημαίνει ότι κάποιος δεν θα έρθει σε τέσσερις εβδομάδες και θα πει ότι μπορούμε να κάνουμε κάποιο είδος συμφωνίας», πρόσθεσε. Ερωτηθείς για τις αυξήσεις τιμών για τους Αμερικανούς καταναλωτές, απάντησε: «Η μόνη τιμή που έχει αυξηθεί είναι τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια που εισέρχονται».

Ερωτήθηκε επίσης για τον Βραζιλιάνο πρόεδρο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντε Σίλβα, ο οποίος έχει ορκιστεί να αντιταχθεί στην ατζέντα των δασμών του Τραμπ. «Αυτό είναι εντάξει. Αλλά δεν χρειάζεται να κάνει δουλειές με τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάτι που με ικανοποιεί», είπε ο Τραμπ

«Πρόκειται για ένα νέο σύστημα εμπορίου», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης. «Μεταβαίνουμε από ένα σύστημα όπου η βασική αρχή ήταν η αποτελεσματικότητα με κάθε κόστος... σε ένα σύστημα όπου η βασική αρχή είναι το δίκαιο και ισορροπημένο εμπόριο, όπου μπορούμε να προστατεύσουμε τα οικονομικά μας συμφέροντα επιτυγχάνοντας παράλληλα την απελευθέρωση της αγοράς στο εξωτερικό».

Το διάταγμα ακολούθησε μήνες ανάμεικτων μηνυμάτων από τον Τραμπ και προσπάθειες των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ να αποτρέψουν έναν πλήρη εμπορικό πόλεμο με την ισχυρότερη οικονομία του κόσμου.

Ορισμένοι εταίροι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της ΕΕ και της Ιαπωνίας, εξασφάλισαν συμφωνίες εγκαίρως - αν και οι επικριτές σε αυτές τις χώρες αμφισβήτησαν τις λεπτομέρειες των συμφωνιών με τον Τραμπ. Οι νέες εντολές επισημοποίησαν τους δασμολογικούς συντελεστές που σχετίζονται με τις συμφωνίες.

Ο Καναδάς, του οποίου ο πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ κέρδισε τις εκλογές νωρίτερα φέτος δεσμευόμενος να αντισταθεί στην «οικονομική δύναμη» του Τραμπ, δεν κατάφερε να βρει λύση παρά την προσπάθεια άσκησης πίεσης στην Ουάσινγκτον την τελευταία στιγμή.

Ο Χάουαρντ Λάτνικ, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, ο οποίος έπαιξε κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, δήλωσε στο Fox News την Πέμπτη ότι ο Κάρνεϊ ήταν «κουφός» που δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι ο Καναδάς θα αναγνωρίσει την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση - μια κίνηση που εξόργισε τον Τραμπ εν μέσω των εμπορικών διαπραγματεύσεων.

Ο Νταγκ Φορντ, πρωθυπουργός της πιο πυκνοκατοικημένης επαρχίας του Καναδά, του Οντάριο -ενός σημαντικού εξαγωγέα ανταλλακτικών οχημάτων στις ΗΠΑ- κάλεσε την Οτάβα να αντιδράσει με δασμό 50% στον αμερικανικό χάλυβα και αλουμίνιο.
«Τώρα δεν είναι η ώρα να αναβάλουμε την ισχύ. Πρέπει να κρατήσουμε τη θέση μας», έγραψε ο Φορντ στο X.

Ο δασμός 35% στα καναδικά προϊόντα, που ανακοινώθηκε σε ξεχωριστή εντολή, θα ξεκινήσει την Παρασκευή. Ωστόσο, τα προϊόντα που συμμορφώνονται με τους όρους της εμπορικής συμφωνίας του 2020 για τη Βόρεια Αμερική θα εξακολουθούν να εξαιρούνται από τους υψηλότερους δασμούς. Οι δασμοί σε άλλες χώρες θα ξεκινήσουν σε επτά ημέρες, δίνοντας χρόνο στα τελωνεία των ΗΠΑ να τους εφαρμόσουν.

Ο πρόεδρος της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-τε, χαρακτήρισε την Παρασκευή τον δασμολογικό συντελεστή 20% που επέβαλαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές από τη χώρα του «προσωρινό» και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα μπορούσε να μειωθεί μέσω περαιτέρω συνομιλιών.

Οι νέοι δασμοί επιδιώκουν επίσης να στοχεύσουν χώρες ανάλογα με το εμπορικό τους ισοζύγιο με τις ΗΠΑ. Όσες αγοράζουν περισσότερα αγαθά από τις ΗΠΑ από όσα εξάγουν στην Αμερική θα λάβουν δασμό 10%, ενώ όσες έχουν μικρό πλεόνασμα θα αντιμετωπίσουν δασμό 15%. Άλλες χώρες που δεν είχαν διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ ή είχαν μεγαλύτερα πλεονάσματα θα αντιμετωπίσουν υψηλότερους δασμούς.

Η αναλυτική λίστα με τους δασμούς και τις εξαιρέσεις

10%: Νήσοι Φώκλαντ, Ηνωμένο Βασίλειο και όλες οι άλλες χώρες που δεν αναφέρονται στο εκτελεστικό διάταγμα

15%: Αφγανιστάν, Αγκόλα, Βολιβία, Μποτσουάνα, Καμερούν, Τσαντ, Κόστα Ρίκα, Ακτή Ελεφαντοστού, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Ισημερινός, Ισημερινή Γουινέα, Φίτζι, Γκάνα, Γουιάνα, Ισλανδία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ιορδανία, Λεσόθο, Λιχτενστάιν, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μαυρίκιος, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Ναουρού, Νέα Ζηλανδία, Νιγηρία, Βόρεια Μακεδονία, Νορβηγία, Παπούα Νέα Γουινέα, Νότια Κορέα, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Τουρκία, Ουγκάντα, Βανουάτου, Βενεζουέλα, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε

18% - Νικαράγουα 19% - Καμπότζη, Ινδονησία, Μαλαισία, Πακιστάν, Φιλιππίνες 20% - Μπαγκλαντές, Σρι Λάνκα, Ταϊλάνδη, Ταϊβάν, Βιετνάμ

25% - Μπρουνέι, Ινδία, Καζακστάν, Μολδαβία, Τυνησία 30% - Αλγερία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Λιβύη, Νότια Αφρική

35% - Ιράκ, Σερβία

39% - Ελβετία

40% - Λάος, Μιανμάρ (Βιρμανία)

41% - Συρία

Υπάρχουν ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις

Η Κίνα βρίσκεται ακόμα στη μέση διαπραγματεύσεων Ο Καναδάς αντιμετωπίζει δασμό 35% που τίθεται σε ισχύ σήμερα 1η Αυγούστου

Το Μεξικό αντιμετωπίζει δασμό 25% στη φαιντανύλη, 25% στα αυτοκίνητα και 50% στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τον χαλκό - όλα αυτά σε 90 ημέρες

Τα προϊόντα από την ΕΕ αντιμετωπίζουν δασμούς από 0% έως περίπου 15%. Αυτοί οι συντελεστές τίθενται σε ισχύ στις 7 Αυγούστου

Η Βραζιλία αναφέρθηκε στο εκτελεστικό διάταγμα ως χώρα με δασμό 10% - αλλά αυτός είναι ξεχωριστός από τον δασμό 40% που ανακοινώθηκε χθες, που σημαίνει ότι αντιμετωπίζει συντελεστή 50% στα περισσότερα προϊόντα

Διαβάστε επίσης