ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Πως τα «Abenomics» έβγαλαν την Ιαπωνία από το τέλμα – Η οικονομική κληρονομιά του Σίνζο Άμπε

Ο Σίνζο Άμπε, ο δολοφονηθείς πρώην πρωθυπουργός της Ιαπωνίας
Ο Σίνζο Άμπε, ο δολοφονηθείς πρώην πρωθυπουργός της Ιαπωνίας
AP

Ο Σίνζο Άμπε, ο δολοφονηθείς πρώην πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, πέρα από την πολυετή του διακυβέρνηση στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, δημιούργησε και μια οικονομική σχολή, η οποία αφορά στη στρατηγική αντιμετώπισης του χαμηλού πληθωρισμού και της χαμηλής παραγωγικότητας. Αυτό το πλαίσιο παρεμβάσεων – μεταρρυθμίσεων ονομάσθηκε «Abenomics».

Ο Άμπε από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 προσπάθησε να επαναφέρει στη ζωή την οικονομία της Ιαπωνίας, η οποία για περισσότερες από δύο δεκαετίες στασιμότητας και μια βαριά οικονομική κρίση στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ήταν καθηλωμένη.

Η στρατηγική του Άμπε στόχευε στην τροφοδότηση της οικονομικής ανάπτυξης και σε υψηλότερους μισθούς. Αυτό επιδιώχθηκε με χαλαρή νομισματική πολιτική, δημοσιονομικά κίνητρα και διαρθρωτικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Ο Άμπε, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός της Ιαπωνίας την περίοδο 2006-2007 και μεταξύ 2012-2020, ενθάρρυνε τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια και την ποσοτική χαλάρωση και έτρεξε προγράμματα δημοσίων επενδύσεων δισεκατομμυρίων δολαρίων για νέες υποδομές και δωρεές μετρητών.

Το σχέδιο μεταρρυθμίσεων των «Abenomics» στόχευε στην ενίσχυση της παραγωγικότητας με τη μείωση της γραφειοκρατίας και των εταιρικών φόρων, καθώς και στην επέκταση του ταχέως γηρασμένου εργατικού δυναμικού της χώρας ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών, ηλικιωμένων και μεταναστών.

Τα «Abenomics» είχαν μερική επιτυχία στην αναζωογόνηση της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, η οικονομική ανάπτυξη επιταχύνθηκε από την ύφεση των δεκαετιών του 1990 και του 2000, οι εξαγωγές αυξήθηκαν και η ανεργία έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών. Μεταξύ 2015 και 2017, η Ιαπωνία κατέγραψε οκτώ συνεχόμενα τρίμηνα θετικής ανάπτυξης – το μεγαλύτερο σερί για σχεδόν 30 χρόνια.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της σχεδόν οκταετούς θητείας του Άμπε ως πρωθυπουργού, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ήταν κατά μέσο όρο μόλις 0,9%. Ο φιλόδοξος στόχος του Άμπε για ενίσχυση του ονομαστικού ΑΕΠ στα 600 τρισεκατομμύρια γιεν μέχρι το 2020 δεν υλοποιήθηκε ποτέ και παραμένει ανεκπλήρωτος μέχρι σήμερα.

Επιπλέον, ο πληθωρισμός και η αύξηση των μισθών δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες, μειώνοντας τα οικονομικά κέρδη που επιτεύχθηκαν. Από αυτή την άποψη, η βελτίωση της πραγματικής οικονομίας κατά την θητεία του Σίνζο Άμπε ήταν περιορισμένη.