Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης: Εμβολιαστική κόπωση και διστακτικότητα απειλούν τη δημόσια υγεία
«Αναγκαία η ανάπτυξη εμβολιαστικής κουλτούρας»
Εμβολιαστική κόπωση καταγράφεται στους πολίτες, αλλά και στους επαγγελματίες υγείας μετά τους μαζικούς εμβολιασμούς για την Covid-19. Σε συνδυασμό με την διστακτικότητα για τους εμβολιασμούς που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία, κινδυνεύουμε να χάσουμε όσα με κόπο έχουμε καταφέρει τόσα χρόνια μέσω των Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμών και της εφαρμογής τους. Τα παραπάνω τονίζει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης, από τις 24 έως τις 30 Απριλίου.
«Τα εμβόλια είναι μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του 20ου αιώνα και παραμένουν βασικό κοινωνικό αγαθό. Συμβάλλουν καθοριστικά στην πρόληψη και στην προστασία από τα λοιμώδη νοσήματα. Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας (ΠΣΕΥ/ΝΠΔΔ) συντάσσεται με τους φορείς υγείας, υποστηρίζοντας ότι ο εμβολιασμός είναι αναπόσπαστο στοιχείo της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Τα εμβόλια είναι κρίσιμα για την πρόληψη και τον έλεγχο των μολυσματικών ασθενειών, ενισχύουν την παγκόσμια ασφάλεια υγείας και αποτελούν ζωτικό εργαλείο στην αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής» τόνισε η Δρ. Μαρία Σακουφάκη, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας (ΠΣΕΥ/ΝΠΔΔ) κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου, που οργάνωσε ο Σύλλογος με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης.
Ιλαρά
Χαρακτηριστικό είναι ότι σε πρόσφατη μελέτη του ΕΟΔΥ για την ιλαρά και την εκτίμηση της εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού στην Ελλάδα με δεδομένα από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, φάνηκε ότι παιδιά που γεννήθηκαν το 2018 στη χώρα μας και έλαβαν ΑΜΚΑ εντός των 12 μηνών από τη γέννησή τους, είχαν εμβολιαστική κάλυψη με μία τουλάχιστον δόση εμβολίου MMR 96,12% και με δύο τουλάχιστον δόσεις 87,06%. Ωστόσο, ελέγχοντας τον έγκαιρο εμβολιασμό του πληθυσμού μελέτης, δηλαδή τη χορήγηση των δύο δόσεων του εμβολίου μέσα στους προβλεπόμενους από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού χρόνους, διαπιστώθηκε ότι η εμβολιαστική κάλυψη για το εμβόλιο MMR μειωνόταν σημαντικά. Τα παραπάνω υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα ελέγχου της εμβολιαστικής κατάστασης του πληθυσμού και του έγκαιρου εμβολιασμού τους στην μεταπανδημική εποχή.
«Ο εμβολιασμός αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της υγείας, θεμέλιο μιας υγιούς κοινωνίας και ακρογωνιαίο λίθο του συστήματος πρωτοβάθμιας υγειονομικής φροντίδας. Συνιστά μία από τις πιο αποτελεσματικές δημόσιες υγειονομικές παρεμβάσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ωστόσο, ο εμβολιασμός εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές αντιστάσεις στην Ευρώπη, όπως αποτυπώνουν ορισμένα ανησυχητικά στατιστικά δεδομένα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δραματική αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς, που καταγράφουν τον υψηλότερο αριθμό των τελευταίων 25 ετών. Παρότι η Ελλάδα παραμένει σταθερός υποστηρικτής του εμβολιασμού, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού. Αναμφίβολα, έχουμε ακόμη σημαντικό έργο μπροστά μας, έργο που απαιτεί ολοκλήρωση, ενώ ταυτόχρονα είναι ζωτικής σημασίας να προστατεύσουμε τα κεκτημένα μας. Είναι επιτακτική ανάγκη να επενδύσουμε στη συστηματική συλλογή και ανάλυση δεδομένων, δίνοντας προτεραιότητα σε στρατηγικές και αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Προάγοντας την εκπαίδευση και εγγραμματοσύνη στον τομέα της υγείας, μπορούμε να επικεντρωθούμε στις ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά, τα άτομα με χαμηλό εισόδημα και οι Έλληνες και Ελληνίδες που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Αξιοποιώντας, παράλληλα, πλήρως τις υποδομές πρωτοβάθμιας και κοινοτικής υγειονομικής φροντίδας να ενισχύσουμε τη συνολική εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού» δήλωσε ο Dr. Joao Breda, Επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα, Ειδικός Απεσταλμένος του Περιφερειακού Διευθυντή του ΠΟΥ Ευρώπης και Επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ στην Ελλάδα.
Έξαρση κοκκύτη
«Το 2024 είχαμε 4.800% αύξηση των περιστατικών κοκκύτη και καταγράφηκαν δύο θάνατοι βρεφών, ένας από συγκυτιακό ιό (RSV), ενώ είχαμε και 3 θανάτους από μηνιγγιτιδόκκοκο σε διάστημα ενός έτους. Τα ποσοστά του εμβολιασμού έναντι της γρίπης είναι μειωμένα σε σχέση με την περίοδο 2023-2024, ενώ η πτώση του ποσοστού εμβολιασμού των επαγγελματιών υγείας για το ίδιο νόσημα είναι ανησυχητική» ανέφερε η Δέσποινα Τοπάλη, Γενική Γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας – ΝΠΔΔ, Επισκέπτρια Υγείας MSc, PhDc, Κέντρο Υγείας Κατερίνης.
«Ένας στους τρεις ενήλικες θα νοσήσει κάποια στιγμή από έρπητα ζωστήρα με το 30% να αναπτύσσει μεθερπητική νευραλγία ή και δυνητικά σοβαρές επιπλοκές και παρ όλα αυτά η εμβολιαστική κάλυψη αυτή τη στιγμή είναι λίγο πιο πάνω από το 12% σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα. Χαμηλή είναι επίσης η εμβολιαστική κάλυψη και για πνευμονιόκοκκο, ενός βακτηρίου που δημιουργεί σοβαρές και επικίνδυνες για την υγεία ασθένειες όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα, βακτηριαιμία, μέση ωτίτιδα κ.α. Απογοητευτική είναι επίσης η εμβολιαστική κάλυψη για τον ΗPV, ένα εμβόλιο που προστατεύει από 6 διαφορετικές μορφές καρκίνου και κονδυλώματα, η οποία κατ' εκτίμηση είναι στο 54% για τα κορίτσια και 30% για τα αγόρια. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι μετά τους μαζικούς εμβολιασμούς για την Covid-19, έχει επέλθει εμβολιαστική κόπωση στους πολίτες οι οποίοι δεν ακολουθούν τις συστάσεις για εμβολιασμό. Δυστυχώς το φαινόμενο της εμβολιαστικής κόπωσης καταγράφεται και στους επαγγελματίες υγείας και σε συνδυασμό με την διστακτικότητα για τους εμβολιασμούς που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία, κινδυνεύουμε να χάσουμε όσα με κόπο έχουμε καταφέρει τόσα χρόνια μέσω των Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμών και της εφαρμογής τους. Αρκεί άραγε να έχουμε ένα εξαιρετικό Εθνικό πρόγραμμα Εμβολιασμών τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες; Να έχουμε διαθεσιμότητα και κάλυψη του κόστους από τα ασφαλιστικά ταμεία;
»Η απάντηση είναι ότι είναι πολύ σημαντικό να τα έχουμε όλα αυτά και ευτυχώς τα έχουμε, αλλά δεν είναι από μόνα τους αρκετά. Απαιτείται η προαγωγή του εμβολιασμού και η κατανόηση τόσο από τους επαγγελματίες υγείας όσο και από τους πολίτες της αξίας των εμβολιασμών, της συνεισφοράς τους στην κοινωνία, στα εθνικά συστήματα υγείας και στο μέλλον των επόμενων γενεών αλλά και τη διασφάλιση καλύτερης ποιότητας ζωής για τους ανθρώπους χωρίς τις επιπλοκές και τις αναπηρίες των νοσημάτων που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό. Είναι αναγκαία η ανάπτυξη εμβολιαστικής κουλτούρας, εγγραματοσύνης του πληθυσμού και συστηματικής προσπάθειας μέσα από συνεργατικές προσπάθειες των πολιτών, των επαγγελματιών υγεία και της πολιτείας για διατήρηση και αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού όπου απαιτείται», κατέληξε η κυρία Τοπάλη.
«Να καλυφθούν τα εμβολιαστικά κενά»
«Ο εμβολιασμός είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, αποτελεί δημόσιο αγαθό και έχει σώσει τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους. Τα εμβόλια προστατεύουν παιδιά και ενήλικες και διασφαλίζουν την προστασία και άλλων ατόμων μέσω του φαινομένου της συλλογικής ανοσίας, εμποδίζοντας την εξάπλωση νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 σημειώθηκε ανησυχητική παγκόσμια μείωση των ποσοστών εμβολιασμού με αποτέλεσμα να υπάρχει επιτακτική ανάγκη να καλυφθούν τα εμβολιαστικά κενά που προκλήθηκαν από τυχόν χαμένες δόσεις και να διασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση στον εμβολιασμό» επεσήμανε η κυρία Θεανώ Γεωργακοπούλου, MD, MPH, PhD, Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Πρόληψης Μεταδοτικών Νοσημάτων, Γενική Διεύθυνση Επιδημιολογικής Επιτήρησης, Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Σημειώνεται ότι η Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου. Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία του εμβολιασμού για τη γενικότερη υγεία και ευημερία του παγκόσμιου πληθυσμού. Φέτος, καθώς το 2025 είναι το ενδιάμεσο σημείο της διεθνούς στρατηγικής για το εμβολιασμό έως το 2030, η Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης επικεντρώνεται όχι μόνο στα οφέλη του εμβολιασμού σήμερα, αλλά και στις δυνατότητες που προσφέρει για την υγεία των ανθρώπων τα επόμενα χρόνια.
Ο σχολιασμός είναι απενεργοποιημένος