Ιωάννης Σαρακιώτης: Αμερικανικές εκλογές και Ελληνικά διλήμματα

Γραφει ο Ιωάννης Σαρακιώτης

Το ξημέρωμα της 9ης Νοεμβρίου βρήκε τον πλανήτη παγωμένο από την απρόσμενη – για τους «ειδικούς» – εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στη θέση του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών.

Είναι περιττό να σχολιασθούν οι προβλέψεις των συγκεκριμένων αναλυτών, μιας και πλέον έχουμε και ιδία εμπειρία στην Ελλάδα με τις αντίστοιχες προβλέψεις και αναλύσεις τους για την εκλογική «κατακρήμνιση» του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, πολλοί εξ αυτών συνεχίζουν, έως και σήμερα, στο ίδιο μοτίβο κατά τρόπο εμμονικό και ιδεοληπτικό.

Η αλλαγή του Αμερικανού Προέδρου βρίσκει την Ελλάδα στο μέσο μίας μεγάλης προσπάθειας οικονομικής, διοικητικής και γενικότερης ανασυγκρότησης. Οι στρατηγικές στοχεύσεις της χώρας, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, παραμένουν σταθερές με άξονα κυρίως την απομείωση του χρέους, την έξοδο στις αγορές και την επιστροφή στην ανάπτυξη.

Οι εν λόγω προτεραιότητες δε μεταβάλλονται ως διακηρυγμένοι στόχοι, αλλά η στρατηγική υλοποίησής τους οφείλει να διαμορφωθεί στη βάση των νέων δεδομένων. Για παράδειγμα, η ανάληψη πρωτοβουλιών σύγκλισης με την Ρωσία σαφώς και επηρεάζουν τα περιθώρια χάραξης πολιτικής και πραγματοποίησης ελιγμών εκ μέρους της χώρας μας. Ενδεχόμενη αύξηση της αμερικανορωσικής συνεργασίας θα αποτελούσε γεγονός ιστορικών προεκτάσεων, που δε θα άφηνε ανεπηρέαστη την ελληνική εξωτερική πολιτική.

Τι θα αποφασίσουν οι ΗΠΑ για τη θέση τους στη Μέση Ανατολή; Τι θα σήμαινε μια ενδεχόμενη αλλαγή του κέντρου βάρους της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής από την Ευρώπη προς τον Ειρηνικό; Θα υπάρξει ειρήνευση στην περιοχή έτσι ώστε οι άνθρωποι να ευημερούν στον τόπο τους και να μην αναγκάζονται σε βίαιο διωγμό; Θα δοθούν τα ανάλογα αναπτυξιακά κίνητρα και θα αντιμετωπισθεί η τρομοκρατία στη Συρία; Θα εμπεδωθεί η δημοκρατία;

Η εκλογή του Τραμπ θέτει στην Ελλάδα, ως άμεσα ενδιαφερόμενη λόγω της προσφυγικής κρίσης, τέτοιου είδους επιτακτικά διλήμματα. Είναι δύσκολο να προταθεί μία ενδεδειγμένη λύση, αλλά είναι βέβαιο ότι η χώρα μας οφείλει να προτάξει το εθνικό συμφέρον της με γνώμονα το σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και τα δίκαια των λαών.

Ως ξεχωριστό γεγονός, η έκβαση των εκλογών είναι ένα μήνυμα προς το κατεστημένο της Ουάσιγκτον. Η Χίλαρι Κλίντον απορρόφησε όλους τους κραδασμούς ενός συστήματος, το οποίο δείχνει να καταρρέει. Η κα Κλίντον εκπροσώπησε ό,τι πιο παλιό και υποβοηθήθηκε από συμφέροντα, τα οποία έχουν ταυτιστεί με την καθεστηκυία αμερικανική ελίτ.

Αντίθετα, ο Τραμπ προέταξε την ανατροπή, την αλλαγή, το νέο με τρόπο λαϊκίστικο, εκκεντρικό και πολλές φορές, αντιθεσμικό με απειλές για μη αναγνώριση ενός αρνητικού – για τον ίδιο – αποτελέσματος. Ασχέτως αν το εννοεί και αν θα υλοποιήσει τις υποσχέσεις του, πρόκειται για μια αρνητική ψήφο προς την Κλίντον και όχι θετική προς τον Τραμπ, η οποία αναδεικνύει τη δίψα και την έντονη επιθυμία των ψηφοφόρων να ταραχθούν τα λιμνάζοντα νερά μιας ελιτίστικης αντίληψης για την πολιτική.

Η επιλογή του αμερικανικού λαού – και όχι φυσικά ο Τραμπ καθ’ εαυτός – πρεσβεύει ακριβώς τη μεταστροφή από όσα γνωρίζαμε και την ανάγκη καλλιέργειας μιας νέας επικοινωνίας των λαών με τις πολιτικές εξουσίες. Υπενθυμίζει την υποχρέωση των πολιτικών να εισακούν τα προβλήματα των πολιτών και να μην επαναπαύονται στην πρόσκαιρη μακαριότητα μιας μεγαλόσχημης κυβερνητικής θέσης.

Με αφορμή, λοιπόν, τις εξελίξεις στις ΗΠΑ, ας συγκρατήσουμε ως διδάγματα τα εξής: Επιστροφή στην τόσο παραμελημένη, αλλά σημαντικότατη «χαμηλή πολιτική». Επαναπροσήλωση στα πραγματικά καθημερινά προβλήματα και σύναψη ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου πολιτικής εξουσίας και πολιτών.

*Ο Ιωάννης Σαρακιώτης είναι δικηγόρος και βουλευτής Φθιώτιδας του ΣΥΡΙΖΑ.