Τουρκία: Η προσοχή τώρα στραμμένη στο Κογκρέσο για τα F-16

Μετά και την δημοσίευση στην εφημερίδα της κυβέρνησης της Τουρκίας με την οποία ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν επικυρώνει την απόφαση της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η προσοχή πλέον στρέφεται στο Κογκρέσο που θα πρέπει να λάβει απόφαση υπό ποιες προϋποθέσεις θα δοθούν τα μαχητικά στην Τουρκία.

Από την στιγμή που ο Αμερικανός πρόεδρος έστειλε την επιστολή και αυτή θα διαβιβαστεί προς τις αρμόδιες Επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων και Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας και της Βουλής, ενεργοποιείται αυτομάτως ένα χρονικό περιθώριο 30 ημερών. Αν σε αυτό το διάστημα δεν υπάρξει αρνητική απάντηση από το Κογκρέσο, η συμφωνία θα γίνει.

Το ελληνικό λόμπι έχει ήδη ενεργοποιηθεί ώστε το Κογκρέσο να διαφωνήσει με την προτεινόμενη διαδικασία. Ήδη ομάδα ομογενειακών οργανώσεων έστειλε επιστολή προς τις επιτροπές ζητώντας από τους συγκεκριμένους νομοθέτες να εξετάσουν ενδελεχώς τις τελευταίες λεπτομέρειες για τη πιθανή πώληση μαχητικών F-16 στην Τουρκία.

Οι συγκεκριμένες οργανώσεις κάνουν λόγο για έναν εκβιασμό που πραγματοποίησε η Τουρκία με αφορμή την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και προτρέπουν τους νομοθέτες να ζητήσουν μηχανισμούς που θα καθιστούν υπεύθυνη την Άγκυρα εάν συνεχίσει να αγνοεί τη νομοθεσία, τα συμφέροντα και τις συμμαχίες των ΗΠΑ.

Ο νόμος περί «Ελέγχου Εξαγωγής Όπλων» του 1976 τούς παρέχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε «ψήφισμα μη έγκρισης». Σε αυτή την περίπτωση ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δύο επιλογές, είτε να ακυρώσει την πώληση αποδεχόμενος την άποψη του Κογκρέσου, είτε να θέσει βέτο στη βούλησή του, επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφαλείας. Το συγκεκριμένο βέτο μπορεί να παρακαμφθεί μόνο με πλειοψηφία δύο τρίτων Βουλής και Γερουσίας.

Οι όροι του Κογκρέσου για την έγκριση της πώλησης των F-16 ήταν δύο. Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ η οποία έκλεισε και η σύμφωνη γνώμη της Αθήνας. Ο Αμερικανός υπουργός εξωτερικών είχε στείλει επιστολή προς τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με την οποία διαβεβαίωνε πως τα νέα και τα αναβαθμισμένα μαχητικά δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ελλάδας. Είχε στείλει επίσης επιστολή και προς την Επιτροπή Εξωτερικών της Γερουσίας, η οποία ανέφερε ότι αν σε κάποιο στάδιο της πώλησης η Τουρκία αρχίσει εκ νέου τις παραβιάσεις, η διαδικασία δύναται να ανασταλεί ή να «παγώσει».

Το χθεσινό δημοσίευμα των New York Times σύμφωνα με το οποίο η Τουρκία διαβεβαιώνει το Κογκρέσο των ΗΠΑ με επιστολή του πως σκοπεύει να προχωρήσει στην αποκλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα στο Αιγαίο εντάσσεται στις διπλωματικές πιέσεις που ασκεί η Άγκυρα ώστε να περάσει η συμφωνία.

Η ελληνική διπλωματία κινείται επίσης και έχει σημασία η συνάντηση που θα έχει ο Γιώργος Γεραπετρίτης με τον Άντονι Μπλίνκεν στην Ουάσινγκτον στις 9 Φεβρουαρίου για τον στρατηγικό διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ. Εντός του Απριλίου θα γίνει και νέος γύρος ΜΟΕ με την Τουρκία, αυτή τη φορά σε τουρκικό έδαφος.