Τα πρόσωπα «κλειδιά» στη συμφωνία για τα F-35: Οι εγγυήσεις των Αμερικανών και ο ρόλος της Τουρκίας

Από την ημέρα που ο πρωθυπουργός συνάντησε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και συζήτησαν για τα F-35 και τους όρους υπό τους οποίους θα πάρει η Τουρκια τα F-16 ξεκίνησε ένας διπλωματικός μαραθώνιος στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο.

Οι δύο Αμερικανοί πρέσβεις, ο Τζώρτζ Τσούνης στην Αθήνα και ο Τζεφ Φλέικ στην Άγκυρα ανέλαβαν τις διαβουλεύσεις με τα Υπουργεία Εθνικής Άμυνας των δύο χωρών. Το ελληνοαμερικανικό λόμπι στην Ουάσιγντον ανέλαβε να αναδείξει το θέμα της τουρκικής επιθετικότητας στο Αιγαίο και επέμεναν να συνδέουν την πώληση των μαχητικών με τη λήψη γραπτών διασφαλίσεων ότι δεν θα λειτουργήσουν ως επιθετικά όπλα προς την Ελλάδα. Aλλά και η τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο ίδιος ο
Αμερικανός πρόεδρος Τζο ΜπΆιντεν με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στις 14 Δεκεμβρίου έπαιξε ρόλο.

Οι Αμερικανοί πέτυχαν την υποχώρηση της Αγκυρας και του βέτο για την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης την παροχή των F-35 στην Ελλάδα. Διεμήνυσαν δηλαδή ότι η προμήθεια των σύχρονων μαχητικών θα προχωρούσε ανεξάρτητα από το τουρκικό αίτημα για την αναβάθμιση τωνF-16. Τις λεπτομέρειες για την συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35 και την συνεπακόλουθη αγορά των 20+20 υπερσύγχρονων μαχητικών πέμπτης γενιάς αλλά και την πλήρη περιγραφή του δωρεάν πακέτο προς την χώρα μας περιέγραψε στην επιστολή του προς τον πρωθυπουργό, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης που έλαβε την επιστολή από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Άντονι Μπλίνεκν τονίζει ότι έτσι «αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων» και σημειώνει: «Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35».

Η Ελλάδα έχει ήδη παραλάβει 18 Rafale , τα υπόλοιπα 6 αναμένονται στις αρχές τους 2025, παραλαμβάνει ήδη τα αναβαθμισμένα F-16 Viper, η παραλαβή των οποίων αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2027, ενώ την άνοιξη του ίδιου έτους αναμένονται τα πρώτα τρία από τα συνολικά επτά ελικόπτερα τύπου Romeo για το Πολεμικό Ναυτικό, τα κορυφαία ελικόπτερα παγκοσμίως για ανθυποβρυχιακή δράση.

Την ικανοποίηση του για την υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο NATO από την Τουρκία εξέφρασε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, Γκρέγκορι Μικς. Ο βουλευτής της Νέας Υόρκης ήταν ένας από τους τέσσερις νομοθέτες που έπρεπε να «ανάψουν το πράσινο φως» προκειμένου να προχωρήσει η πώληση των μαχητικών F-16 στην Τουρκία.