Στα «σχοινιά» η Ιταλία: Η Κομισιόν απέρριψε τον προϋπολογισμό της - Έχει «Plan B» η Ρώμη;

Στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή επισημαίνει ότι ο ιταλικός προϋπολογισμός δεν συμμορφώνεται με τη δημοσιονομική σύσταση που απηύθυνε στην Ιταλία το Συμβούλιο της ΕΕ, στις 13 Ιουλίου 2018.

Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, ο Επίτροπος Οικονομίας, Πιερ Μοσκοβισί ανέφερε ότι η «γνώμη» που υιοθέτησε σήμερα η Επιτροπή για τον ιταλικό προϋπολογισμό, δεν αποτελεί έκπληξη για κανέναν, καθώς το προσχέδιο προϋπολογισμού της ιταλικής κυβέρνησης αντιπροσωπεύει σαφή και σκόπιμη παρέκκλιση από τις δεσμεύσεις της Ιταλίας.

Ωστόσο, ο Μοσκοβισί τόνισε ότι «η πόρτα δεν κλείνει».

Όπως είπε, η Επιτροπή θέλει να συνεχίσει το διάλογο με τις ιταλικές Αρχές και καλωσόρισε τη δέσμευση του Ιταλού υπουργού οικονομικών, Τζοβάνι Τρία προς τον σκοπό αυτό.

Ο Μοσκοβισί τόνισε, επίσης, ότι η Ιταλία δεν έχει απαντήσει σε τρία σοβαρά ζητήματα: στο ύψος του διαρθρωτικού ελλείμματος, στη σημασία του χρέους και στην προοπτική της ανάπτυξης.

Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής για το Ευρώ, Βάλντις Ντομπρόβσκις δήλωσε ότι «η ευρωζώνη βασίζεται σε ισχυρούς δεσμούς εμπιστοσύνης, σύμφωνα με τους κανόνες που είναι ίδιοι για όλους», προσθέτοντας ότι η Επιτροπή προσβλέπει σε έναν ανοιχτό και εποικοδομητικό διάλογο με τις ιταλικές Αρχές, κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούλιο του 2018, το Συμβούλιο συνέστησε στην Ιταλία να προβεί σε διαρθρωτική βελτίωση ύψους 0,6% του ΑΕΠ. Το προσχέδιο προϋπολογισμού που υπέβαλε η Ιταλία προβλέπει, αντιθέτως, μια διαρθρωτική επιδείνωση ύψους 0,8% του ΑΕΠ το 2019.

Η Επιτροπή τονίζει το γεγονός ότι ο ιταλικός προϋπολογισμός προβλέπει δημοσιονομική επέκταση κοντά στο 1% του ΑΕΠ, ενώ το Συμβούλιο είχε συστήσει δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά και το μέγεθος της απόκλισης (χάσμα περίπου 1,4% του ΑΕΠ ή 25 δισ. ευρώ) είναι «πρωτοφανή στην ιστορία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης».

Η Ιταλία έχει τρεις εβδομάδες από σήμερα για να στείλει στην Επιτροπή τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό για το 2019. Είναι η πρώτη φορά που η Επιτροπή ζητά από μια χώρα της ευρωζώνης να αναθεωρήσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού της.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, το δημόσιο χρέος της Ιταλίας διαμορφώθηκε στο 131,2% του ιταλικού ΑΕΠ το 2017, είναι το δεύτερο υψηλότερο δημόσιο χρέος στην ΕΕ και ένα από τα υψηλότερα στον κόσμο.

Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι το κόστος εξυπηρέτησης του ιταλικού χρέους απορροφά ένα σημαντικά μεγαλύτερο ποσό δημόσιων πόρων στην Ιταλία από ό,τι στην υπόλοιπη ευρωζώνη, γεγονός που επιβαρύνει τις παραγωγικές δαπάνες της χώρας. Για παράδειγμα, οι δαπάνες για τόκους της Ιταλίας ανήλθαν το 2017 σε περίπου 65,5 δισεκατομμύρια ευρώ ή 3,8% του ΑΕΠ, που ήταν γενικά το ίδιο ποσό δημόσιων πόρων που προορίζονταν για την εκπαίδευση.

Έχει τελικά η Ιταλία σχέδιο Β;

Νωρίτερα, ο επικεφαλής του Κινήματος Πέντε Αστέρων και αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, Λουίτζι Ντι Μάιο, είχε δηλώσει ότι η Ρώμη γνωρίζει πολύ καλά πως η απόρριψη του προϋπολογισμού της ερχόταν κι έτσι δεν χρειαζόταν να περιμένει την επίσημη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Εξέφρασε, πάντως, την ελπίδα ότι θα συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης και υπουργός Εσωτερικών, Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος τόνισε ότι η κυβέρνηση θα ακούσει όλες τις πλευρές, αλλά δεν πρόκειται να υποχωρήσει.

Τα περί ύπαρξης «Plan B» όσον αφορά στον προϋπολογισμό του 2019 απέρριψε πάντως ο Ιταλός πρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο πρακτορείο Bloomberg.

Παράλληλα, αναφέρθηκε στις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησής του αναφορικά με την αντιπαράθεση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Δεν έχουμε κανένα σχέδιο Β. Το ιταλικό σπρεντ δεν θα φτάσει τις 400 μονάδες διότι επαναλάβαμε ότι η Ιταλία δεν θα βγει από το Ευρώ», τόνισε ο Κόντε.

Πρόσθεσε, δε, ότι «το 2,4% είναι το ανώτατο όριο της σχέσης ελλείμματος-ΑΕΠ. Αν η οικονομική ανάπτυξη θα είναι ισχυρή, το ποσοστό θα είναι χαμηλότερο. Διαφορετικά, θα υπάρξει μείωση των δημοσίων δαπανών». «Δεν παίζουμε σε ρωσική ρουλέτα, δεν παίζουμε με το μέλλον των παιδιών μας», υπογράμμισε επίσης ο επικεφαλής της ιταλικής κυβέρνησης.

Απρόθυμος να αναθεωρήσει τον προϋπολογισμό ο Κόντε

Την πρόθεσή του να διατηρήσει ως έχει τον προϋπολογισμό, αλλά ταυτόχρονα να προχωρήσει σε διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξέφρασε πάντως ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε, κατά την άφιξή του στη Μόσχα για επίσημη επίσκεψη.

«Θα αντιπαρατεθούμε με στοιχεία, με τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη, με την αξία των μεταρρυθμίσεων που έχουμε προτείνει και θα παρουσιαστούμε σε τρεις εβδομάδες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να συνεχίσουμε αυτόν τον εποικοδομητικό, ειλικρινή και ψύχραιμο διάλογο», είπε ο Κόντε μιλώντας σε Ρώσους και Ιταλούς δημοσιογράφους.

«Δεν πρόκειται για αυτοσχεδιασμό, είναι ένας προϋπολογισμός που τον μελετήσαμε επί μακρόν και κατά συνέπεια το να πούμε σήμερα ή αύριο το πρωί ότι τον αναθεωρούμε δεν θα είχε νόημα. Ο προϋπολογισμός αυτός εκφράζει την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής μας» επέμεινε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισηγείται μια άλλη κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής, οπότε θα αντιπαραβάλλουμε τις ιδέες μας, θα τις εξετάσουμε και θα δούμε αν θα καταφέρουμε να πείσουμε την Κομισιόν για την αξία των επιλογών μας», κατέληξε ο Κόντε.\

«Δεν επιτίθενται σε μια κυβέρνηση, αλλά σε έναν λαό»

Από την πλευρά του, ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών, Ματέο Σαλβίνι, κατέστησε σαφές ότι «μόνο το ιταλικό κοινοβούλιο μπορεί να βελτιώσει τον δημόσιο προϋπολογισμό της χώρας».

«Είναι μέτρα που στοχεύουν στην ανάπτυξη, στην εργασία και στο δικαίωμα στην σύνταξη και στην υγεία», πρόσθεσε ο γραμματέας της Λέγκα, προσθέτοντας: «Ακούμε την γνώμη όλων, αλλά δεν γυρνάμε πίσω».

Ο γραμματέας της Λέγκα και υπουργός εσωτερικών αναφέρθηκε από το Βουκουρέστι στην απόρριψη του ιταλικού προϋπολογισμού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Δεν επιτίθενται σε μια κυβέρνηση, αλλά σε έναν λαό. Είναι πράγματα που εκνευρίζουν ακόμη περισσότερο τους Ιταλούς. Και ύστερα, κάποιοι παραπονιούνται ότι η ΕΕ είναι στο κατώτατο επίπεδο δημοτικότητας στην ιστορία της», είπε ο Σαλβίνι.

Παράλληλα, ο πρόεδρος της ιταλικής βουλής και στέλεχος των Πέντε Αστέρων Ρομπέρτο Φίκο τόνισε ότι «θα υπάρξει διαρκής διάλογος της ιταλικής κυβέρνησης με την Κομισιόν, σε μια δυναμική που θα βασίζεται στην προσπάθεια να παρουσιάσει και να εξηγήσει, η Ιταλία, τα συμφέροντά της στην Ευρώπη».

«Ξέρουμε ότι είμαστε το τελευταίο φράγμα για την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων των Ιταλών»

O αρχηγός των Πέντε Αστέρων και αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, Λουίτζι Ντι Μάιο, σχολίασε, μέσω διαδικτύου, την απόρριψη του ιταλικού δημόσιου προϋπολογισμού από μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

«Ξέρουμε ότι είμαστε το τελευταίο φράγμα για την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων των Ιταλών. Και για τον λόγο αυτό δεν θα σας απογοητεύσουμε. Ξέρουμε ότι αν παραδοθούμε, θα γυρίσουν άμεσα οι "ειδήμονες" που τάσσονται υπέρ των τραπεζών και της λιτότητας. Και για τον λόγο αυτό δεν θα παραδοθούμε. Ξέρουμε ότι ακολουθούμε τον σωστό δρόμο. Και για τον λόγο αυτό δεν θα σταματήσουμε», έγραψε ο Ντι Μάιο.

Παράλληλα, νωρίτερα, ο αρχηγός των Πέντε Αστέρων δήλωσε ότι «οι αγορές αγαπούν περισσότερο την Ιταλία, απ΄ ό,τι κάποιοι Ευρωπαίοι επίτροποι» και ζήτησε από τους Ιταλούς «να νικήσουν τον φόβο».

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματταρέλλα, τέλος, μιλώντας στους δημάρχους της χώρας, υπογράμμισε με νόημα ότι «κανείς δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την ανάγκη της δημοσιονομικής ισορροπίας», διότι «το μη βιώσιμο χρέος κινδυνεύει να βαρύνει τα παιδιά και τα εγγόνια μας».

Σε αντίθεση, πάντως, με όσα υποστηρίζει η ιταλική κυβέρνηση σχετικά με τον προϋπολογισμό του 2019 και τη διαμάχη με τις Βρυξέλλες, η ιταλική εφημερίδα «Il Messaggero» υποστηρίζει πως υπάρχει Plan B.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας, η ιταλική κυβέρνηση είναι έτοιμη να προσαρμόσει τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, εάν οι αγορές αντιδράσουν αρνητικά στα σχέδιά της και το spread εκτοξευθεί.

Πρόκειται, δηλαδή, για ένα εναλλακτικό σχέδιο, που περιλαμβάνει τον επαναπροσδιορισμό των μέτρων για τις συντάξεις και το βασικό εισόδημα, τα οποία θα μπορούσαν να αναβληθούν ή και να ακυρωθούν. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης με την Κομισιόν.

Τέλος, η ιταλική κυβέρνηση ελπίζει και στην παρέμβαση της ΕΚΤ, σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη. Σύμφωνα με πληροφορίες της La Stampa, η Ρώμη ελπίζει ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να αγοράσει ιταλικά assets, εάν χρειαστεί.

Αμέσως μετά τα ιταλικά δημοσιεύματα, οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων υποχώρησαν, μετά το άλμα που έκαναν στην αρχή της σημερινής συνεδρίασης. Η διαφορά της απόδοσης (spread) του ιταλικού 10ετούς ομολόγου έναντι του αντίστοιχου γερμανικού μειώθηκε κατά δέκα μονάδες βάσης από τα υψηλά επίπεδα της ημέρας στις 303,7 μονάδες βάσης και οι τιμές των ιταλικών ομολόγων (που κινούνται αντίστροφα από τις αποδόσεις τους) αντέστρεψαν τις αρχικές απώλειες.

Οι αποδόσεις των διετών ομολόγων υποχώρησαν έξι μονάδες βάσης στο 1,399%, έχοντας αυξηθεί προηγουμένως κατά δέκα μονάδες βάσης, ενώ η απόδοση του πενταετούς ομολόγου μειώθηκε κατά τέσσερις μονάδες βάσης, στο 2,75%.

Έξαλλος Ιταλός ευρωβουλευτής έβγαλε το παπούτσι του και «συνέθλιψε» τις σημειώσεις του Μοσκοβισί

Στο μεταξύ, ένας ευρωβουλευτής της ακροδεξιάς Λέγκας, ενός εκ των δύο κομμάτων στην κυβέρνηση συνασπισμού της Ιταλίας, έβγαλε το παπούτσι του και «συνέθλιψε» με αυτό τις σημειώσεις του Ευρωπαίου επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί, μετά τη συνέντευξη Τύπου στο Στρασβούργο αναφορικά με την απόρριψη του ιταλικού προϋπολογισμού.

Ο Άντζελο Τσιόκα ανέβηκε στο βήμα μετά τις δηλώσεις Μοσκοβισί και πήρε τις σημειώσεις του από το τραπέζι. Κατόπιν σήκωσε ένα παπούτσι, με το οποίο άρχισε να χτυπάει τα φύλλα, αφήνοντας στην κυριολεξία άφωνο τον Γάλλο επίτροπο.

«Στο Στρασβούργο, περπάτησα (με μια σόλα που κατασκευάστηκε στην Ιταλία!!!) στο βουνό των ψεμάτων που ο Μοσκοβισί έγραψε εναντίον της χώρας μας!!! Η Ιταλία αξίζει τον σεβασμό» έγραψε σε tweet λίγο αργότερα ο ευρωβουλευτής.

«Πίστευα ότι επρόκειτο για έναν υπάλληλο του Κοινοβουλίου, που πήρε τις σημειώσεις μου. Όχι, ήταν ένας βουλευτής! Αυτοί που συνθλίβουν κείμενα και αποφάσεις με το χτύπημα ενός παπουτσιού δεν σέβονται ούτε τους κανόνες ούτε τους θεσμούς ούτε τη Δημοκρατία. Δεν σέβονται καν το λειτούργημά τους» ήταν η αντίδραση του Μοσκοβισί στο Twitter.