Alpha Bank: Σοβαρό το πλήγμα της πανδημίας για τις γυναίκες στην ελληνική αγορά εργασίας

Η χώρα μας κατατάσσεται στην 98η θέση σε σύνολο 156 χωρών και καλύπτει το 68,9% του έμφυλου χάσματος. Οι μεγαλύτερες διαφορές εντοπίζονται στον οικονομικό και τον πολιτικό στίβο, ενώ στην Εκπαίδευση και την Υγεία σημειώνονται εξαιρετικές επιδόσεις στους σχετικούς δείκτες (99,4% και 96,6%, αντίστοιχα).

Στον τομέα της Οικονομίας παρουσιάζεται μέτρια επίδοση (67,2%), κυρίως λόγω των μισθολογικών ανισοτήτων, αλλά και του χαμηλού ποσοστού των γυναικών που κατέχουν θέση ευθύνης (ανώτεροι αξιωματούχοι, διευθυντικά στελέχη: 38,9%). Αξιοσημείωτο είναι ότι ο τομέας της Πολιτικής παρουσιάζει ιδιαίτερα χαμηλή βαθμολογία, μόλις 12,3%, κυρίως εξαιτίας του χαμηλού ποσοστού των γυναικών που κατέχουν υπουργικές θέσεις.

Η δομική παθογένεια της ελληνικής αγοράς εργασίας ως προς την έμφυλη ανισότητα παραμένει, καθώς η διαφορά του ποσοστού της ανεργίας ανδρών και γυναικών ανήλθε, τον Δεκέμβριο 2020, σε 6,7 μονάδες και ήταν η υψηλότερη μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27). Συγκεκριμένα, το εποχικά διορθωμένο ποσοστό της ανεργίας των γυναικών διαμορφώθηκε σε 19,5%, τον Δεκέμβριο 2020, που αποτελεί, επίσης, το υψηλότερο στην ΕΕ-27, ενώ των ανδρών σε 12,8%, το οποίο ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο, μετά το αντίστοιχο ποσοστό της Ισπανίας. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι τα ποσοστά της ανεργίας τόσο των γυναικών, όσο και των ανδρών βαίνουν μειούμενα στη χώρα μας, τα τελευταία χρόνια, έχοντας σημειώσει σωρευτική πτώση, τον Δεκέμβριο 2020, σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2013 , κατά 12,3 και 12,6 μονάδες, αντίστοιχα.

Πτώση του ποσοστού της ανεργίας των γυναικών αλλά και των ανδρών σημειώθηκε, επίσης, και σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2019, κατά 0,9 και 0,5 μονάδες, αντίστοιχα. Παράλληλα, το 2020, ο αριθμός των απασχολούμενων ανδρών, σύμφωνα με τα τριμηνιαία μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (ηλικίες έως 74 ετών), μειώθηκε κατά 1,6%, ενώ, αντίθετα, των γυναικών αυξήθηκε οριακά, κατά 0,2%. Συνεκτιμώντας τις μεταβολές των παραπάνω μεγεθών συμπεραίνουμε ότι, παρά την πανδημική κρίση, το χάσμα απασχόλησης των δύο φύλων (gender employment gap) μειώθηκε το 2020, γεγονός που οφείλεται, κυρίως, στα μέτρα στήριξης της απασχόλησης που εφαρμόστηκαν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας.

Όπως αναφέρει και το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υπάρχουν ενδείξεις ότι μετά το πέρας της πανδημικής κρίσης και της σταδιακής κατάργησης των μέτρων στήριξης, το χάσμα απασχόλησης μεταξύ των δύο φύλων θα διευρυνθεί εκ νέου.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την Τελική Έκθεση Πισσαρίδη (Νοέμβριος 2020), το ποσοστό συμμετοχής στην αγορά εργασίας, δηλαδή το εργατικό δυναμικό προς τον πληθυσμό, είναι συγκριτικά χαμηλό στην Ελλάδα (Eurostat, 2019: 68,4% έναντι 73,4% στην ΕΕ-27, για ηλικίες έως 64 ετών), γεγονός που οφείλεται πρωτίστως στη χαμηλή συμμετοχή των γυναικών.

Ο λόγος των γυναικών που συμμετέχουν στο εργατικό δυναμικό, προς τον πληθυσμό των γυναικών, υπολείπεται σημαντικά τόσο του αντίστοιχου λόγου των ανδρών, όσο και του μέσου όρου της ΕΕ-27, αν και η τάση του, από το 2002, έως και το 2019, ήταν ανοδική. Το 2020, εκτιμάται -σύμφωνα με τα τριμηνιαία μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία της Eurostat- ότι το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, στην Ελλάδα, μειώθηκε εκ νέου, κατά μία ποσοστιαία μονάδα περίπου, σε 59,4%, ενώ και το ποσοστό των ανδρών σημείωσε αντίστοιχη πτώση (2019: 76,7%, 2020: 75,5%).

Το τελευταίο ήταν απόρροια της πανδημίας που οδήγησε, μεταξύ άλλων, στη μείωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού στην Ελλάδα κατά 2,3%, σε ετήσια βάση, καθώς, λόγω των μέτρων περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας και των υγειονομικών συνθηκών, αρκετά άτομα που αναζητούσαν εργασία δήλωσαν ότι δεν είναι άμεσα διαθέσιμα να εργαστούν. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ετήσιος ρυθμός μείωσης των οικονομικά ενεργών γυναικών υπερέβη, το 2020, τον αντίστοιχο των ανδρών (-2,4%, έναντι -2,2%).