Τραπεζικές κρίσεις: Πώς προκαλείται και πώς αποφεύγεται το «ατύχημα»
Οι παρεμβάσεις που έκαναν τις προηγούμενες ημέρες οι αρχές σε ΗΠΑ και Ελβετία για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τη διάσωση των Silicon Valley Bank, Signature Bank και Credit Suisse, ελαχιστοποίησαν τις πιθανότητες για μια τραπεζική κρίση, ωστόσο οι ανησυχίες για τις πιθανές δευτερογενείς επιπτώσεις παραμένουν. Προκύπτουν δε ερωτήματα για το εάν οι περιπτώσεις των προαναφερόμενων τραπεζών θα μπορούσαν να προμηνύουν σοβαρότερα παγκόσμια οικονομικά προβλήματα μέσα σε ένα περιβάλλον συνεχιζόμενης σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής.
Το Newsbomb.gr χαρτογραφεί το πως φθάσαμε στη σημερινή κατάσταση των πολλαπλά εμφανιζόμενων «τραπεζικών ατυχημάτων» και τί θα μπορούσε να ακολουθήσει:
1) Τα ατυχήματα έχουν πάντα πολλές αιτίες
Τα προβλήματα σε Silicon Valley Bank και Credit Suisse δεν θα είχαν συμβεί εάν οι δύο τράπεζες είχαν εφαρμόσει σοβαρότερη διαχείριση κινδύνων. Δεν θα είχαν συμβεί εάν οι επόπτες έκαναν σωστά τη δουλειά τους. Δεν θα είχαν συμβεί εάν οι τραπεζικοί κανονισμοί προσανατολίζονταν καλύτερα στο να αντανακλούν τις αξίες της αγοράς παρά τις τιμές απόκτησης των περιουσιακών στοιχείων που κατέχουν οι τράπεζες. Δεν θα είχαν συμβεί αν δεν είχαμε απότομες αυξήσεις των επιτοκίων διεθνώς. Δεν θα είχαν συμβεί εάν οι τράπεζες είχαν ανταποκριθεί ταχύτερα στα αναδυόμενα προβλήματα.
Με απλά λόγια υπάρχουν πολλά διαφορετικά στοιχεία που οδήγησαν στα προαναφερόμενα «ατυχήματα». Αλλά η μεγάλη εικόνα είναι πως πρόκειται για μια σημαντική εποπτική και κανονιστική αποτυχία.
2) Θα έχουμε και άλλες Silicon Valley Bank, Signature Bank και Credit Suisse;
Κάθε φορά που υπάρχουν σεισμοί, υπάρχει λόγος ανησυχίας για περισσότερες δονήσεις που θα ακολουθήσουν. Λίγες μέρες μετά τα γεγονότα στη Silicon Valley Bank, υπήρξε σημαντική πίεση γύρω από πιστωτικά ιδρύματα στην Ευρώπη. Ενδέχεται να υπάρξουν οικονομικοί μετασεισμοί. Είναι πολύ πιθανό ότι όλα αυτά θα έχουν κάποια επίπτωση στα επίπεδα δανεισμού και επομένως, και στην παγκόσμια οικονομία. Κάποια από τα επερχόμενα προβλήματα θα προέλθουν από τις ανησυχίες των μετόχων, πιστωτών, επενδυτών και καταθετών για την κατάσταση των τραπεζών, κάποια άλλα όμως μπορεί να προέλθουν από την αυστηροποίηση των κανονιστικών ρυθμίσεων.
3) Ποιο θα ήταν το κακό σενάριο;
Να έχουμε περισσότερα τραπεζικά ιδρύματα που θα αντιμετωπίσουν προβλήματα εμπιστοσύνης και αναλήψεις καταθέσεων. Αυτό θα οδηγούσε στη μείωση της προσφοράς πιστώσεων που, με τη σειρά της, θα επηρέαζε το επίπεδο των επενδύσεων και την οικονομική δραστηριότητα, (που με τη σειρά τους επηρεάζουν την οικονομική υγεία των δανειοληπτών).
Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιο θα είναι το μέγεθος αυτών των επιπτώσεων. Αλλά υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι. Σε Ευρώπη και ΗΠΑ, το γεγονός ότι οι τράπεζες έχουν επικεντρωθεί ιδιαίτερα στον δανεισμό εταιρειών που ασχολούνται με το real estate -σε μια εποχή που ορισμένα τμήματα των εμπορικών ακινήτων, όπως τα κτίρια γραφείων, αντιμετωπίζουν πιέσεις- είναι κάτι που πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά.
4) Ποιος ο ρόλος των ρυθμιστικών Αρχών;
Μετά την οικονομική κρίση του 2008 η ρυθμιστική και εποπτική κοινότητα έχει δείξει πως διαθέτει ουσιαστική εξουσία να ενεργεί κατά τη διακριτική της ευχέρεια χωρίς να απαιτείται νέα νομοθεσία. Έχουν το προνόμιο να σχεδιάζουν τεστ αντοχής όπως τους βολεύει. Έχουν την ικανότητα να ορίζουν τι συνιστά κεφάλαιο και πώς μετράται το κεφάλαιο. Έχουν τη δυνατότητα να πιστοποιούν ή να μην πιστοποιούν ότι οι τράπεζες βρίσκονται σε υγιή θέση και έτσι να μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν. Επομένως, οι ρυθμιστικές αρχές έχουν πολύ ουσιαστικό περιθώριο δράσης.
5) Ποιες είναι οι ευθύνες των εποπτών των τραπεζών;
Καλούνται να τηρήσουν δύσκολες ισορροπίες. Από τη μία πλευρά, πρέπει να διασφαλίσουν την χρηματοπιστωτική ασφάλεια. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να αποφύγουν τις πιστωτικές στενώσεις. Από τη μία πλευρά, πρέπει να μεγιστοποιήσουν τη λογοδοσία για εκείνες τις οντότητες ή τα άτομα που έχουν κάνει λανθασμένες οικονομικές εκτιμήσεις. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη στη ροή των πιστώσεων.
6) Θα επηρεάσει αυτή η κατάσταση τις μελλοντικές αποφάσεις της ΕΚΤ και της Fed για τα επιτόκια;
Αν και η ΕΚΤ προχώρησε σε αύξηση επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης για το Μάρτιο κανείς δεν ξέρει τη συνέχεια. Το ίδιο ισχύει και για τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής της Fed. Ο κανόνας είναι πως οτιδήποτε επηρεάζει τις οικονομικές προοπτικές επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων της ΕΚΤ και της Federal Reserve. Και αυτό ισχύει ακόμη και σε μια περίοδο όπως η τρέχουσα που οι κεντρικές τράπεζες παλεύουν να τιθασεύσουν την ακρίβεια.
Έμπειροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν πως οι χρηματοοικονομικές πιέσεις δεν πρέπει να αποτελέσουν δικαιολογία για την απώλεια της εστίασης της ΕΚΤ και της Fed από τον πληθωρισμό. Αλλά πρέπει να διατηρήσουν αυτή την εστίαση έχοντας επίγνωση των οικονομικών συνθηκών.
Διαβάστε επίσης
Οι επενδυτές αναζητούν την επόμενη ευάλωτη τράπεζα
Πόσο επιβαρύνει τους δανειολήπτες η νέα αύξηση επιτοκίων της ΕΚΤ
ΗΠΑ: Από την Κυριακή η Fed έχει δανείσει σχεδόν 12 δισεκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικές τράπεζες
Λαγκάρντ: Ο τραπεζικός τομέας της ευρωζώνης είναι ανθεκτικός
