Ρεύμα και φυσικό αέριο: Πότε κόβεται η ελεύθερη μετακίνηση με οφειλές στους παρόχους

Στο στόχαστρο των αλλαγών στον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ έως τις 26 Απριλίου, βρίσκεται η ελεύθερη μετακίνηση των καταναλωτών από προμηθευτή σε προμηθευτή σε περίπτωση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Η ανάγκη αλλαγής του Κώδικα έχει προκύψει από το 2020 όταν εκδόθηκε απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που προέβλεπε ότι θα πρέπει να τηρείται η αρχή της αναλογικότητας όσον αφορά στην μετακίνηση των καταναλωτών από προμηθευτή σε προμηθευτή ωστόσο ακόμη δεν έχει προχωρήσει. Η δομή των αλλαγών έχει γίνει γνωστή από τον ίδιο τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρο Σκυλακάκη, τον περασμένο Οκτώβριο όταν δήλωσε ότι θα τροποποιήσει το άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας ώστε να θέσει φραγμούς στην ελεύθερη μετακίνηση των καταναλωτών σε περίπτωση ληξιπρόθεσμων οφειλών, επιχειρώντας έτσι να σταματήσει τη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών στους παρόχους.

Οφειλές μέχρι και σε τρεις παρόχους

Μετά από ληξιπρόθεσμες οφειλές μέχρι και σε τρεις παρόχους μπαίνει φραγμός στη μετακίνηση των καταναλωτών ενέργειας είτε ηλεκτρικού ρεύματος είτε φυσικού αερίου.

Με βάση τα όσα προβλέπονται στον Κανονισμό, ο οποίος ισχύει και για την αγορά φυσικού αερίου, οι οικιακοί καταναλωτές που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές έως και σε τρεις προμηθευτές δεν θα μπορούν να μετακινηθούν σε άλλο πάροχο. Το ίδιο ισχύει και όταν υπάρχει εντολή αποκοπής, ενώ στην περίπτωση των εμπορικών καταναλωτών ρεύματος ή φυσικού αερίου με ανεξόφλητες οφειλές δίνεται η δυνατότητα μετακίνησης σε δύο παρόχους, ενώ δεν θα μπορούν να μετακινούνται σε τρίτο εάν δεν εξοφλήσουν ή διακανονίσουν τις οφειλές τους στον προηγούμενο.

Ειδικότερα η αλλαγή προμηθευτή επιτρέπεται σε όλες τις περιπτώσεις εκτός από τις εξής:

-Η περίπτωση κατά την οποία έχει υποβληθεί από τον προμηθευτή στον αρμόδιο Διαχειριστή εντολή απενεργοποίησης μετρητή φορτίου

-Η περίπτωση κατά την οποία έχει υποβληθεί και είναι ενεργή Εντολή Επισήμανσης του πελάτη ως υπερήμερου στο σύστημα του αρμόδιου Διαχειριστή από τρεις διαφορετικούς προμηθευτές για τους οικιακούς καταναλωτές και από δύο για τους μη οικιακούς πελάτες.

Βασικό πυλώνα του νέου συστήματος παίζει η επισήμανση των καταναλωτών με οφειλές κοινώς το «κοκκίνισμα». Ετσι, η Εντολή Επισήμανσης Πελάτη ως υπερήμερου μπορεί να υποβληθεί από τρεις προμηθευτές για τους οικιακούς και από δυο προμηθευτές για τους μη οικιακούς.

Οι πλέον σημαντικές προβλέψεις του Κώδικα Προμήθειας για τις δυνατότητες αλλαγής προμηθευτή συνοψίζονται στα εξής:

• Ο προμηθευτής οφείλει να προβλέπει δυνατότητα εξόφλησης του λογαριασμού σε δόσεις και έχει το δικαίωμα επικοινωνίας με τον πελάτη για τη υπενθύμιση της οφειλής του και προσφέροντας τη δυνατότητα εξόφλησης σε δόσεις που δεν μπορεί να είναι λιγότερες από έξι.
• Αν παρέλθει άπρακτη και η δεύτερη κατά σειρά προθεσμία εξόφλησης, δηλαδή δυο μήνες ο προμηθευτής οφείλει να επικοινωνήσει με τον πελάτη εντός δέκα ημερών για να του προσφέρει πρόταση διακανονισμού και εφόσον ο καταναλωτής δεν δεχθεί ο προμηθευτής υποβάλει Εντολή Επισήμανσης.
• Μετά την αλλαγή προμηθευτή και εφόσον δεν πληρωθεί ο τελικός λογαριασμός ο προμηθευτής οφείλει να επικοινωνήσει με τον πρώην πελάτη για να του προσφέρει πρόταση διακανονισμού. Στην περίπτωση που ο πρώην πελάτης δεν δεχτεί τον διακανονισμό, ο παλαιός προμηθευτής υποβάλει Εντολή Επισήμανσης του Πελάτη.
• Η Εντολή Επισήμανσης πελάτη ως υπερήμερου μπορεί να υποβληθεί από τρεις προμηθευτές για τους οικιακούς και από δυο προμηθευτές για τους μη οικιακούς.
• Σε πελάτες οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσχέρεια ή αδυναμία αποπληρωμής λογαριασμών, ο προμηθευτής υποχρεούται να παρέχει, ειδικά προγράμματα ρύθμισης εξόφλησης λογαριασμών ή διακανονισμού παλαιότερων οφειλών.
• Το σύστημα επισήμανσης πρώην πελατών αφορά οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες από την 1.1.2020 και μετά.
• Εάν κατά την πρώτη εφαρμογή υπάρξουν ενεργές Εντολές Επισήμανσης για Πελάτη ως υπερήμερου από τρεις προμηθευτές για τους οικιακούς και από δυο προμηθευτές για τους μη οικιακούς καταναλωτές περιορίζεται αυτομάτως το δικαίωμα αλλαγής προμηθευτή του πελάτη.

Σημειώνεται ότι οι καταναλωτές μαζί με την αίτηση προσφοράς που θα καταθέτουν στον προμηθευτή που επιθυμούν να μετακινηθούν θα παρέχουν εξουσιοδότηση προκειμένου ο προμηθευτής να ζητά από τον αρμόδιο Διαχειριστή ιστορικά δεδομένα κατανάλωσης για χρονική περίοδο που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη, τυχόν ιστορικό Εντολών Επισήμανσης Πελάτη ως υπερήμερου ή/και απενεργοποίησης φορτίου μετρητή. Επίσης, στο περιεχόμενο της σύμβασης προμήθειας θα περιλαμβάνονται οι συνέπειες υπερημερίας λόγω μη εμπρόθεσμης εξόφλησης του λογαριασμού κατανάλωσης και η διαδικασία υποβολής Εντολής Επισήμανσης Πελάτη ως υπερήμερου και εντολής απενεργοποίησης μετρητή. Ενώ υπάρχει ρητή πρόβλεψη περί παροχής συγκατάθεσης του Πελάτη για την παροχή πληροφοριών προς τον νέο Προμηθευτή σχετικά με την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών ή/και τυχόν Εντολών Επισήμανσης Πελάτη ως υπερήμερου ή/και εντολής απενεργοποίησης μετρητή φορτίου λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών, στο πλαίσιο επεξεργασίας αίτησης του Πελάτη για αλλαγή Προμηθευτή.