Συντάξεις: Tα ποσά από τα αναδρομικά για τις προσφυγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο

Στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ βρίσκονται προς εκτέλεση πολλές τέτοιες αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου με αναδρομικά για τις κρατήσεις ΕΑΣ σε συνταξιούχους που είτε προσέφυγαν πριν είτε μετά την απόφαση 244/2017 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματική η κράτηση ΕΑΣ στις κύριες συντάξεις του Δημοσίου ή από άθροισμα κύριων συντάξεων που υπερβαίνουν τα 1.400 ευρώ μικτά.

Οι συνταξιούχοι που δεν έχουν ασκήσει ένδικα μέσα δικαιούνται αναδρομικά από την ΕΑΣ που κατά τα φαινόμενα θα πληρωθούν με ένα εφάπαξ ποσό, το οποίο ενδέχεται να είναι μικρότερο από τις κρατήσεις που θα έπρεπε να τους επιστραφούν για το διάστημα των δύο ετών (2087-2018) που η ΕΑΣ κρίθηκε αντισυνταγματική.

Οι κρατήσεις της ΕΑΣ στις συντάξεις του Δημοσίου για τη διετία 2017 και 2018 αφορούν όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου (πολιτικούς και ειδικών μισθολογίων), οι οποίοι κατά την επίμαχη περίοδο ελάμβαναν μικτή κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ μηνιαίως.

Στους εν λόγω συνταξιούχους έχει καθολική εφαρμογή η δεύτερη απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (1975/2021) με την οποία οι κρατήσεις ΕΑΣ για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018 πρέπει να επιστραφούν γιατί είναι αντισυνταγματικές, ενώ με άλλο σκεπτικό η ίδια απόφαση είπε ότι από το 2019 και μετά οι κρατήσεις είναι συνταγματικές και για το λόγο αυτό συνεχίζουν να επιβάλλονται.

Τα αναδρομικά της ΕΑΣ

Στα αναδρομικά της ΕΑΣ οι συνταξιούχοι χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

• Σε συνταξιούχους που έκαναν αγωγές πριν το 2017, που βγήκε η πρώτη απόφαση για την αντισυνταγματικότητα της ΕΑΣ.
• Σε συνταξιούχους που προσέφυγαν για την ΕΑΣ μετά την απόφαση.
• Σε συνταξιούχους που δεν έκαναν αγωγή ούτε πριν ούτε μετά την απόφαση, αλλά ακολούθησαν τις υποδείξεις των αρμόδιων υπουργών και κυρίως του Γενικού Λογιστηρίου, καταθέτοντας κατά χιλιάδες τις ενστάσεις τους στο Γενικό Λογιστήριο με αίτημα να διακοπεί η κράτηση ΕΑΣ από τις συντάξεις τους και να τους επιστραφούν αναδρομικά από τις κρατήσεις μετά το 2017.

Οι συνταξιούχοι με αγωγές υπολογίζονται γύρω στις 8.000, εκ των οποίων οι περισσότεροι έχουν κάνει προσφυγές πριν την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και δικαιούνται επιστροφές έως 5 ετών, ενώ όσοι έκαναν προσφυγές μετά την απόφαση παίρνουν αναδρομικά 23 μηνών από τον Φεβρουάριο του 2017, που δημοσιεύτηκε η απόφαση, ως τον Δεκέμβριο του 2018.

Οι περισσότεροι συνταξιούχοι του Δημοσίου όμως δεν έχουν κάνει προσφυγές για την ΕΑΣ, αλλά βασίζουν τις διεκδικήσεις τους στις έγγραφες ενστάσεις τους, οι οποίες σύμφωνα με τη νομολογία των δικαστικών αποφάσεων στοιχειοθετούν δικαίωμα αναδρομικών. Πολλώ δε μάλλον που η πρώτη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (244/2017) αναγνωρίζει την αντισυνταγματικότητα της ΕΑΣ ανεξαρτήτως αν έχουν ασκηθεί ή όχι προσφυγές.

Το συνολικό ποσό επιστροφών έχει κοστολογηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου στα 420 εκατ. ευρώ. Αφορά περίπου 370.000 συνταξιούχους του Δημοσίου που αποχώρησαν πριν το νόμο Κατρούγκαλου με κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων πάνω από 1.400 ευρώ μικτά.

Η απόφαση δεν αφορά τους νέους από 13/5/2016 και μετά συνταξιούχους, γιατί με το νόμο Κατρούγκαλου η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική τόσο για τους νέους όσο και για παλαιούς συνταξιούχους.

Οι επιστροφές ΕΑΣ, σύμφωνα με τους αναλυτικούς πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», είναι τριών ταχυτήτων και φτάνουν ως και 12.235 ευρώ, ανάλογα με τη μισθολογική κατηγορία στην οποία ανήκουν οι συνταξιούχοι.

Σύμφωνα με τους ενδεικτικούς πίνακες του ενθέτου με τα αναδρομικά από την ΕΑΣ:
Οι συνταξιούχοι προερχόμενοι από ειδικά μισθολόγια (δικαστικοί, πανεπιστημιακοί κ.ά.) χωρίς προσφυγές δικαιούνται αναδρομικά για 23 μήνες με ποσά από 3.335 ευρώ έως 12.236 ευρώ.

Οι συνταξιούχοι απόστρατοι που ανήκουν επίσης στα ειδικά μισθολόγια, αλλά με μικρότερες συντάξεις έναντι των δικαστών και των πανεπιστημιακών, δικαιούνται αναδρομικά έως 10.120 ευρώ.

Οι υπόλοιποι συνταξιούχοι του Δημοσίου (εκπαιδευτικοί, υπουργείων, δημοσίων οργανισμών, νοσοκομείων, δήμων κ.λπ.) δικαιούνται αναδρομικά για 23 μήνες με ποσά από 575 ευρώ έως 6.256 ευρώ, εφόσον συνταξιοδοτήθηκαν ως υψηλόβαθμοι υπάλληλοι (γεν. διευθυντές, προϊστάμενοι, τμηματάρχες κ.λπ.).

Τα εντάλματα πληρωμής αναδρομικών από τον ΕΦΚΑ

Η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος” δημοσιεύει ενδεικτικά τρία εντάλματα πληρωμής αναδρομικών από τις κρατήσεις ΕΑΣ σε συνταξιούχους που άσκησαν ατομικές προσφυγές και δικαιώθηκαν με επιστροφές για 23 μήνες από Φεβρουάριο 2017 ως Δεκέμβριο 2028. Αναλυτκά:

• Με το πρώτο ένταλμα πληρωμής (έγγραφο 1) ο συνταξιούχος παίρνει αναδρομικά ΕΑΣ ή ΑΚΑΓΕ, όπως αναγράφεται στα ενημερωτικά σημειώματα των συντάξεων, 3.648,49 ευρώ και τόκους αναδρομικών 619,37 ευρώ, δηλαδή σύνολο επιστροφών 4.267 ευρώ.
• Με το δεύτερο ένταλμα πληρωμής (έγγραφο 2) ο συνταξιούχος παίρνει αναδρομικά ΑΚΑΓΕ 5.403,04 ευρώ και τόκους 917,23 ευρώ, δηλαδή σύνολο επιστροφών 6.320 ευρώ.
• Στο τρίτο ένταλμα πληρωμής (έγγραφο 3) ο ΕΦΚΑ καταβάλλει σε συνταξιούχο, κατόπιν δικαστικής απόφασης, αναδρομικά ΑΚΑΓΕ 5.127,62 ευρώ και τόκους 870,47 ευρώ, δηλαδή σύνολο επιστροφών 5.998 ευρώ.

Οι πληρωμές αναδρομικών ΕΑΣ με δικαστικές αποφάσεις δεν καθυστερούν, καθώς είναι άμεσα εκτελεστές από τη στιγμή που κοινοποιούνται στον ΕΦΚΑ.

Εκτός από αναδρομικά, οι συνταξιούχοι θα έχουν και μειώσεις στις κρατήσεις ΕΑΣ;

Το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται σενάρια για τη μείωση των κρατήσεων ΕΑΣ σε όλες τις συντάξεις πάνω από τα 1.400 ευρώ και όχι μόνον του Δημοσίου, καθώς εξαιτίας των κρατήσεων μηδενίζονται ή περιορίζονται σημαντικά οι αυξήσεις στις συντάξεις.

Το κέρδος για τους συνταξιούχους θα είναι, αφενός, η διατήρηση μεγαλύτερου μέρους από τις εισοδηματικές αυξήσεις και, αφετέρου, η μείωση των κρατήσεων από 20 ως και 70 ευρώ το μήνα.

Στα σενάρια που εξετάζονται περιλαμβάνεται και η κατάργηση της ΕΑΣ από τις επικουρικές συντάξεις. Οι αλλαγές θα ψηφιστούν το φθινόπωρο και θα εφαρμοστούν είτε εντός του 2024 είτε από το 2025.

Οι κερδισμένοι
Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που είχαν την προνοητικότητα να ασκήσουν αγωγές κατά του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για την ΕΑΣ προτού βγει η πρώτη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (η 244/2017) που την έκρινε αντισυνταγματική είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι, καθώς δικαιούνται αναδρομικά 5ετίας με ποσά ως και 35.000 ευρώ!

Οι χαμένοι

Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που αποχώρησαν μετά το νόμο Κατρούγκαλου και λαμβάνουν συντάξεις πάνω από 1.400 ευρώ μικτά δεν δικαιούνται καμία επιστροφή από την κράτηση ΕΑΣ, παρότι είναι ίδια με την κράτηση που επιστρέφεται στους παλαιούς συνταξιούχους. Αδικημένοι είναι παλαιοί και νέοι συνταξιούχοι από όλα τα άλλα Ταμεία (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ κ.ά.), γιατί η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας, που έχει τη δικαιοδοσία για τις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα.