Παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη; Τι δείχνουν οι έρευνες σε ό,τι αφορά στον κορονοϊό

H συζήτηση αυτή αφορά στο ποιες είναι οι πλέον κατάλληλες φαρμακευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του Covid-19 και την ανακούφιση των ασθενών.

Παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη; Ποια είναι η βέλτιστη επιλογή σύμφωνα με τους ειδικούς; Στην πραγματικότητα και οι δύο ουσίες έχουν αναλγητικές, αντιπυρετικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Συγκεκριμένα, η παρακεταμόλη, που αποτελεί την πιο ευρέως διαδεδομένη αναλγητική ουσία παγκοσμίως, ενδείκνυται για πονοκέφαλο, πυρετό και μεταξύ άλλων μυϊκούς πόνους, δηλαδή συμπτώματα τα οποία παρατηρούνται συχνά σε ασθενείς που πάσχουν από κορονοϊό. Όσο για την ιβουπροφαίνη, είναι ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο που μεταξύ άλλων, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του πυρετού, αλλά και τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της οστεοαρθρίτιδας.

Το ζήτημα είναι πως έρευνες οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί τους τελευταίους μήνες και οι οποίες βρίσκονται, ωστόσο, σε πρώιμο στάδιο ή δεν έχουν καταλήξει σε απολύτως ασφαλή αποτελέσματα, δείχνουν ότι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) -στα οποία ανήκει η ιβουπροφαίνη- δύνανται σε κάποιες περιπτώσεις να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του κορονοϊού.

Το θέμα πήρε μεγάλες διαστάσεις, προκαλώντας ανησυχία σε ιατρικό προσωπικό και ασθενείς. Αρκεί να αναφέρουμε πως ο ίδιος ο υπουργός Υγείας της Γαλλίας χρειάστηκε να προβεί σε σχετικές δηλώσεις[1] τον περασμένο Μάρτιο, ισχυριζόμενος δημοσίως ότι η παρακεταμόλη είναι η «προτιμώμενη επιλογή» για τη θεραπεία και την αντιμετώπιση του πυρετού στους ασθενείς με Covid-19. Τρεις ημέρες αργότερα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνέστησε στα άτομα με συμπτώματα κορονοϊού να αποφεύγουν τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs), μια άποψη για την οποία άλλαξε θέση έπειτα από ένα 24ωρο, ελλείψει επαρκών στοιχείων.

Σε κάθε περίπτωση, μέχρι στιγμής τα στοιχεία και οι απόψεις αναφορικά με τη χρήση της ιβουπροφαίνης για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του Covid-19 διίστανται. Σε ό,τι αφορά στην παρακεταμόλη, ωστόσο, σύμφωνα με έρευνες φαίνεται πως μπορεί να ανακουφίσει αποτελεσματικά από τον πονοκέφαλο και τον πυρετό λόγω κορονοϊού, δίχως να επιδεινώνει τα εν λόγω συμπτώματα ή τη γενικότερη κατάσταση του ασθενή[2]. Να αναφέρουμε απλώς ότι οι ειδικοί του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Βρετανίας (NHS), προτείνουν τη χρήση παρακεταμόλης στον πληθυσμό της Μεγάλης Βρετανίας για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων όπως εκείνα του Covid-19, παραμένοντας παράλληλα επιφυλακτικοί ως προς τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs)[3].

Τι συμβαίνει τελικά με τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα;

Για ποιον λόγο όμως, αρκετοί ειδικοί αποτρέπουν τους ασθενείς με Covid-19 ή εκείνους που εμφανίζουν «ύποπτα» συμπτώματα να στρέφονται στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και δη, στην ιβουπροφαίνη;

Σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα[4] υπάρχουν ενδείξεις πως η ιβουπροφαίνη δύναται να επιδεινώσει τη λοίμωξη στην περίπτωση νόσησης από κορονοϊό και να παρουσιάσει πιθανές παρενέργειες στους ασθενείς, σε σύγκριση με εκείνους που δεν χρησιμοποιούν αντιπυρετικά ή λαμβάνουν παρακεταμόλη. Η χρήση αντιπυρετικών, βέβαια, κρίνεται σχεδόν απαραίτητη στην περίπτωση του Covid-19, ειδικότερα αν αναλογιστούμε ότι σύμφωνα με έρευνες, στο 99% των περιπτώσεων νόσησης από κορονοϊό παρουσιάζεται πυρετός[5].

Για την ώρα πάντως, δεν υπάρχουν σαφή και ασφαλή στοιχεία σχετικά με το ότι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα επιδεινώνουν τα συμπτώματα του Covid-19 και αυξάνουν τις πιθανότητες να νοσήσει κάποιος από κορονοϊό. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις και παρατηρήσεις ότι η χρήση ιβουπροφαίνης δύναται να χειροτερέψει τα αποτελέσματα για ασθενείς με Covid-19[6]. Πιο αναλυτικά, υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών στους οποίους -σύμφωνα με τους ειδικούς- δεν θα έπρεπε να γίνει χρήση ιβουπροφαίνης, ωστόσο, δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι όλοι οι ασθενείς με Covid-19 πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.

Μέχρι στιγμής, λοιπόν, τα στοιχεία σε ό,τι αφορά στους κινδύνους της λήψης ιβουπροφαίνης σε ορισμένες περιπτώσεις ασθενών για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του κορονοϊού δεν επαρκούν ώστε να μπορούν οι ειδικοί να καταλήξουν σε ασφαλή συμπεράσματα. Διότι παρά τις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, οι ειδικοί δεν έχουν στη διάθεσή τους αρκετά στοιχεία που να δείχνουν ότι η λήψη ιβουπροφαίνης επιδεινώνει με σιγουριά τα συμπτώματα του κορονοϊού.

Σε κάθε περίπτωση, η παρακεταμόλη[7] παραμένει, όπως φαίνεται, μια αποτελεσματική και ασφαλής επιλογή για την ανακούφιση των ασθενών που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα της νόσου, όπως ο πονοκέφαλος και ο πυρετός.

[1] Can NSAIDs be used in children when COVID-19 is suspected? (Mar 24, 2020)

[2] A Contemporary Review of Neurological Sequelae of COVID-19

[3] A Contemporary Review of Neurological Sequelae of COVID-19

[4] Ibuprofen use and clinical outcomes in COVID-19 patients

[5] The use of ibuprofen to treat fever in COVID-19: A possible indirect association with worse outcome?

[6] COVID-19 and NSAIDS: A Narrative Review of Knowns and Unknowns

[7] A Contemporary Review of Neurological Sequelae of COVID-19