πολιτισμός - γεγονότα 2023
Πηγή: Newsbomb.gr
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι απεργίες στο Χόλιγουντ, το «Barbenheimer» και το Θέατρο Λυκαβηττού

Τα κυριότερα γεγονότα που μας απασχόλησαν από το χώρο του Πολιτισμού, της Τέχνης και της ποπ κουλτούρας το 2023.

Οι ιστορικές πολύμηνες απεργίες ηθοποιών και σεναριογράφων στο Χόλιγουντ, το φαινόμενο Barbenheimer, το νέο άλμπουμ των Rolling Stones, το πρώτο με πρωτότυπα τραγούδια μετά από 18 ολόκληρα χρόνια ή το τελευταίο ακυκλοφόρητο τραγούδι των Beatles με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και η επαναλειτουργία του ιστορικού θεάτρου Λυκαβηττού, είναι ορισμένα από τα κυριότερα πολιτιστικά γεγονότα που απασχόλησαν και συζητήθηκαν έντονα το 2023.

Το ιστορικό Θέατρο Λυκαβηττού και το Μπούρτζι

Εντός των συνόρων, το 2023 άνοιξε ξανά δύο ιστορικούς χώρους που περιμέναμε καιρό. Ο λόγος για το ιστορικό Θέατρο Λυκαβηττού και το Μπούρτζι στο Ναύπλιο.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, Αθηναίοι και τουρίστες ανηφόρισαν ξανά στο Λόφο του Λυκαβηττού για να απολαύσουν συναυλίες και παραστάσεις, στο πλήρως ανακαινισμένο θέατρο. Όσοι περάσαμε την πόρτα του, νιώσαμε ρίγη χαράς και συγκίνησης.

Το Θέατρο του Λυκαβηττού είχε κριθεί επικίνδυνο από στατική και δομική άποψη, με συνέπεια να σταματήσει η λειτουργία του. Έπειτα από 15 χρόνια αδράνειας, ένα από τα ιστορικότερα διατηρητέα νεότερα μνημεία της Αθήνας, υποδέχθηκε ξανά το κοινό μετά την ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης τα οποία υλοποιήθηκαν από τον Δήμο Αθηναίων, με χρηματοδότηση της Περιφέρειας συνολικού προϋπολογισμού 3.960.098,56 ευρώ.

Το έργο, διατηρεί την παλαιά μορφή του, αλλά αναβαθμίστηκε λειτουργικά με σεβασμό στην ιστορικότητα του και αναδιαμορφωμένο τον περιβάλλοντα χώρο, στη βάση του αρχικού σχεδιασμού του σπουδαίου αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου.

Την αυλαία άνοιξε η sold out συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου και ακολούθησαν οι Πυξ Λαη, ο τσελίστας Hauser, ο Γιάννης Χαρούλης, κ.ά. Το 2024 θα ανοίξει και πάλι τις πόρτες του με πιο πλούσιο πρόγραμμα από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Ήδη, το Rockwave Festival έχει ανακοινώσει ένα δεκαήμερο συναυλιών στον ιστορικό αυτό χώρο της Αθήνας.

Από τον Αύγουστο του 2023 το ιστορικό φρούριο Μπούρτζι στο Ναύπλιο ξεκίνησε την επαναλειτουργία του, ενώ τα επίσημα εγκαίνια έγιναν τον προηγούμενο Οκτώβριο. Στο μνημείο έχει γίνει εκτεταμένη συντήρηση και αποκατάσταση όλων των αυθεντικών τμημάτων του και μέχρι σήμερα έχει δεχτεί εκατοντάδες επισκέπτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το φρούριο εξυπηρέτησε την άμυνα της πόλης για 350 χρόνια, στα οποία δέχτηκε αρκετές επισκευές και από το 1833 έως το 1913 χρησιμοποιήθηκε ως τόπος διαμονής του δήμιου, που πραγματοποιούσε τις εκτελέσεις με γκιλοτίνα στο Παλαμήδι.

Το φρούριο κατασκευάστηκε την περίοδο της Α’ Ενετοκρατίας, στα τέλη του 15ου αιώνα, όταν ήταν προβλεπτής του Ναυπλίου ο Vittore Pasqualigo. Κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας ήταν γνωστό ως «φρούριο του βράχου» ή «της θάλασσας». Αργότερα κατά την περίοδο της Επανάστασης χρησιμοποιήθηκαν οι ονομασίες «θαλασσόπυργος» ή «Καστέλι». H ονομασία «Μπούρτζι», με την οποία είναι μέχρι σήμερα γνωστό, καθιερώθηκε στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Σκοπός της κατασκευής του ήταν η προστασία της εισόδου του λιμανιού της πόλης του Ναυπλίου.

Μπούρτζι
Έχει γίνει επισκευή και ανακατασκευή σε όλα τα λειτουργικά τμήματα των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων του φρουρίου. Στους προμαχώνες δημιουργήθηκαν μικρός εκθεσιακός χώρος και πωλητήριο και διατηρήθηκε η παλαιά χρήση του μικρού εστιατορίου και αναψυκτηρίου.Eurokinissi/ Φωτογραφία Αρχείου

Το Μουσείο Μαρία Κάλλας και ιστορικές συναυλιακές στιγμές

Μένουμε εντός συνόρων, για να «επισκεφθούμε» το Μουσείο Μαρία Κάλλας που άνοιξε τις πόρτες του τιμώντας τα 100 χρόνια από την γέννησή της, επί της οδού Μητροπόλεως 44, στις 25 Οκτωβρίου 2023. Το Μουσείο Μαρία Κάλλας είναι το πρώτο επισκέψιμο μουσείο με μόνιμη έκθεση και αυθεντικά αντικείμενα της ντίβας της όπερας και αναμένεται να προκαλέσει το ενδιαφέρον επισκεπτών από όλο τον κόσμο, ενισχύοντας τον τουρισμό και την πολιτιστική ζωή της πόλης της Αθήνας.

Το 2023 ήταν επίσης η χρονιά που έφερε τους θρυλικούς Guns N' Roses ξανά στην Ελλάδα. Ήταν Σάββατο 22 Ιουλίου 2023 και όσοι βρεθήκαμε στο ΟΑΚΑ -προτού βάλει προσωρινό λουκέτο- ζήσαμε μια από τις επικές συναυλίες που έχουν γίνει στη χώρα μας και μάλιστα υπό δύσκολες συνθήκες. Οι Guns N' Roses στα 60 τους -61 o κουρασμένος φωνητικά Axl και 58 πλέον ο Slash- δίδαξαν επαγγελματισμό, σεβασμό και τι σημαίνει rock n roll. Επί τρεις ώρες, ακούραστοι, έδιναν πόνο και -στην κυριολεξία- ίδρωσαν τη φανέλα.

Tον Ιούλιο του 2023 έσκασε η μεγάλη συναυλιακή βόμβα, που προκάλεσε ιστορικό ρεκόρ για τα συναυλιακά δεδομένα. Οι Coldplay έρχονται (;) στη χώρα μας για δύο συναυλίες στο ΟΑΚΑ, τον Ιούνιο του 2024. Μάλιστα, τα δύο back-to-back sold out καθιστούν το Music of the Spheres World Tour, ίσως το πιο ιστορικό συναυλιακό γεγονός στην Ελλάδα, τουλάχιστον για τα τελευταία αρκετά χρόνια.

Ωστόσο, οι συναυλίες στις 8 και 9 Ιουνίου 2024, εκτός από sold out είναι και λίγο στον αέρα, μετά το προσωρινό λουκέτο στο ΟΑΚΑ λόγω προβλήματος στατικότητας στα στέγαστρα. Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Αθλητισμού, του ΟΑΚΑ και του ΤΑΙΠΕΔ για το έργο «Ανακαίνιση Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών», παρελήφθη Μελέτη που κατέληγε ότι από το σύνολο των Κατασκευών Καλατράβα, μόνο τα δύο Στέγαστρα -του Κεντρικού Σταδίου και του Ποδηλατοδρομίου- δεν ανταποκρίνονταν στα κανονιστικά επιτρεπόμενα επίπεδα στατικής επάρκειας.

Οι ιστορικές απεργίες στο Χόλιγουντ

Οι σεναριογράφοι έδειξαν το δρόμο τον Μάιο του 2023 και οι ηθοποιοί του Χόλιγουντ ακολούθησαν σταματώντας κάθε επαγγελματική δραστηριότητα και βγαίνοντας στους δρόμους. Τελευταία φορά που είχαν ενώσει και πάλι τις δυνάμεις τους με απεργιακές κινητοποιήσεις ήταν τη δεκαετία του 1960.

Τόσο το SAG-AFTRA, όσο και το συνδικάτο Αμερικανών σεναριογράφων (Writers Guild of America — WGA) στρεφόμενοι εναντίον στούντιο και παραγωγών ζητούσαν δικαιότερες αμοιβές, καλύτερες εργασιακές συνθήκες, ιδιαίτερα στο περιβάλλον των streaming υπηρεσιών, αλλά και προστασία της εργασίας τους η οποία απειλείται από την ανάπτυξη του ΑΙ, θέλοντας να εξασφαλίσουν ότι δεν θα αντικατασταθούν από ψηφιακά αντίγραφα.

Λόγω των απεργιακών κινητοποιήσεων οι περισσότερες παραγωγές κατέβασαν ρολά, ενώ οι οικονομικές απώλειες αγγίζουν περίπου τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια.

Tα μέλη του σωματείου SAG-AFTRA έξω από τα στούντιο του Netflix
Tα μέλη του σωματείου SAG-AFTRA έξω από τα στούντιο του NetflixAP

Μετά από αρκετούς μήνες και σκληρές διαπραγματεύσεις, τα σωματεία αποφάσισαν να τερματίσουν τις απεργίες. Οι ανακατατάξεις και η αναστάτωση στο Χόλιγουντ είναι κάτι περισσότερη από εμφανής. Μπορεί συγγραφείς και ηθοποιοί να ήρθαν σε συμφωνία με τα στούντιο και να πέτυχαν καλύτερες αμοιβές, ωστόσο παρατηρούνται λιγότερες δουλειές, έντονος ανταγωνισμός και το ΑΙ να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια τους, παρά τη διασφάλιση των ηθοποιών και τους νέους κανόνες για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Ποιες είναι οι πραγματικές προθέσεις της βιομηχανίας; Θα φανεί τους επόμενους μήνες.

Το κινηματογραφικό φαινόμενο Barbenheimer

Το καλοκαίρι του 2023 ήταν μια ισχυρή τόνωση για τους κινηματογράφους σε παγκόσμιο επίπεδο, χάρη κυρίως στο «Barbenheimer», το δίδυμο δηλαδή των ταινιών blockbuster «Barbie» και «Oppenheimer».

Και οι δύο ταινίες κυκλοφόρησαν τον περασμένο Ιούλιο. Φυσικά, μιλάμε για δύο ταινίες εντελώς διαφορετικές σε ύφος και περιεχόμενο, καθώς η πρώτη είναι η ταινία της Γκρέτα Γκέργουιγκ βασισμένη στην κούκλα Barbie και η δεύτερη είναι το βιογραφικό έπος από τον Κρίστοφερ Νόλαν για τον φυσικό Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, τον πατέρα της ατομικής βόμβας.

Barbenheimer
Το διαδυκτιακό φαινόμενο Barbenheimer ξεκίνησε πριν την ταυτόχρονη κινηματογραφική κυκλοφορία των ταινιών μπλοκμπάστερ Barbie και Οπενχάιμερ στις 21 Ιουλίου του 2023AP

Η Barbie με πρωταγωνιστές την Μάργκοτ Ρόμπι και τον Ράιαν Γκόσλινγκ είναι η ταινία του 2023 με τις μεγαλύτερες εισπράξεις (1,4 δισ. δολάρια) και η 15η ταινία με τις μεγαλύτερες εισπράξεις όλων των εποχών. Από την άλλη, η ταινία του Νόλαν με πρωταγωνιστή τον Κίλιαν Μέρφι, έχει αγγίξει τα 950.6 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως και έχει γίνει η τρίτη ταινία του 2023 με τις μεγαλύτερες εισπράξεις

«Hackney Diamonds», το νέο άλμπουμ των Rolling Stones

Tον Οκτώβριο του 2023 οι θρυλικοί Rollings Stones κυκλοφόρησαν το νέο τους άλμπουμ με τίτλο «Hackney Diamonds». Το άλμπουμ περιλαμβάνει 12 νέα τραγούδια, τα οποία έγραψαν οι Μικ Τζάγκερ και Κιθ Ρίτσαρντς, εκτός από τρία κομμάτια στα οποία συμμετείχε στη δημιουργία τους και ο Αμερικανός συνθέτης, τραγουδιστής, κιθαρίστας και θρυλικός παραγωγός Andrew Watt. Ανάμεσα στα τραγούδια του δίσκου υπάρχουν δύο στα οποία είχαν δουλέψει με τον Τσάρλι Γουάτς.

Στο άλμπουμ συμμετέχουν οι Lady Gaga, Έλτον Τζον, Πολ ΜακΚάρτνεϊ, Στίβι Γουόντερ.

Το «Hackney Diamonds» αποτελεί απόδειξη ότι οι 80χρονοι Βρετανοί ροκάδες μπορούν ακόμα να υπερασπιστούν αξιοπρεπώς το στιλ που επινόησαν, παραμένοντας πιστοί στις μουσικές φόρμουλες που τελειοποίησαν πριν από δεκαετίες.

Υπενθυμίζεται ότι οι Rolling Stones τελευταία φορά που κυκλοφόρησαν ένα στούντιο άλμπουμ ήταν το 2016, μια συλλογή από blues διασκευές με τίτλο “Blue & Lonesome”. Το τελευταίο άλμπουμ του συγκροτήματος με πρωτότυπο υλικό ήταν το “A Bigger Bang” το 2005!

To «Hackney Diamonds» βγάζει τους Rolling Stones ξανά στο δρόμο, ξεκινώντας περιοδεία από το Χιούστον στις 28 Απριλίου 2024.

«Now And Then», το τελευταίο τραγούδι των Beatles

Και κάπου εδώ, οι Beatles μπαίνουν σφήνα στους Rolling Stones, κυκλοφορώντας το «Now And Then» το τελευταίο τραγούδι που γράφτηκε και ερμηνεύτηκε από τον Τζον Λένον. Σε αυτό αρχικά δούλεψαν οι Τζορτζ Χάρισον, Πολ ΜακΚάρτνεϊ και Ρίνγκο Σταρ και τέσσερις δεκαετίες αργότερα, οι δύο τελευταίοι το ολοκλήρωσαν.

Το κομμάτι κυκλοφόρησε στις Πέμπτη 2 Νοεμβρίου. Πρόκειται στην ουσία για ένα single που συνδυάζει στις δύο πλευρές του το τελευταίο τους τραγούδι Now And Then μαζί με το πρώτο, Love Me Do που κυκλοφόρησε το 1962.

Η ιστορία του Now And Then ξεκινά στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν ο Λένον ηχογράφησε ένα ντέμο με φωνητικά και πιάνο στο σπίτι του, στη Νέα Υόρκη. Η σύζυγος του, η Γιόκο Όνο, έδωσε το 1994 την ηχογράφηση στους Πολ, Τζορτζ και Ρίνγκο μαζί με τα υπόλοιπα demos του Τζον για τα Free As Bird και Real Love, τα οποία ολοκληρώθηκαν ως νέα τραγούδια των Beatles και αντίστοιχα κυκλοφόρησαν ως singles το 1995 και 1996, ως μέρος του The Beatles Anthology.

Την ίδια στιγμή τότε, οι Πολ, Τζορτζ και Ρίνγκο ολοκλήρωσαν μια πρόχειρη μίξη για το Now And Then με τον παραγωγό Jeff Lyne. Εκείνη την περίοδο όμως, οι τεχνολογικοί περιορισμοί εμπόδισαν τα φωνητικά και το πιάνο του Λένον στο να διαχωριστούν, για να επιτευχθεί η καθαρή αθόρυβη μίξη που απαιτείται για να τελειώσει το τραγούδι. Έτσι το Now And Then έμεινε στο ράφι, με την ελπίδα ότι μια μέρα θα το ξαναδουλέψουν!

Το τραγούδι οπτικοποιήθηκε με ένα συγκινητικά αστείο μουσικό βίντεο το οποίο «ξαναζωντανεύει» τους Τζον Λένον και Τζορτζ Χάρισον. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Πίτερ Τζάκσον του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, κάνοντας κάνει το ντεμπούτο και στη σκηνοθεσία ενός μουσικού βίντεο.