Ο Παγκόσμιος Νότος ενώνεται καθώς δύει η «Συλλογική Δύση»
Ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, μιλώντας την Κυριακή στην 25η Σύνοδο του Συμβουλίου Αρχηγών Κρατών του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), δήλωσε ότι ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) αναλαμβάνει μεγαλύτερες ευθύνες για τη διασφάλιση της περιφερειακής ειρήνης και σταθερότητας. Πρόσθεσε, ακόμη, πως ο Οργανισμός είναι βέβαιο ότι θα διαδραματίσει ακόμη μεγαλύτερο ρόλο και θα επιτύχει μεγαλύτερη πρόοδο, συμβάλλοντας περισσότερο στην ενίσχυση της ενότητας και της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών του, συγκεντρώνοντας τη δύναμη του Παγκόσμιου Νότου.
Στη διάρκεια της συνόδου κορυφής του SCO, ο Κινέζος Πρόεδρος έθεσε επίσης τον οδικό χάρτη για μια νέα παγκόσμια τάξη βασισμένη στον πολυμερισμό, την αλληλεγγύη και την κυρίαρχη ισότητα. Ένα διεθνές σύστημα με επίκεντρο τον ΟΗΕ, το οποίο αντιβαίνει στη δυτική ηγεμονία και παρέχει μια εναλλακτική λύση στην πολιτική ισχύος, τον ανταγωνισμό των εξοπλισμών και την εργαλειοποίηση της οικονομίας για λόγους “άμυνας”.
Τα χαρακτηριστικά του SCO είναι αποκαλυπτικά για τον περιφερειακό και παγκόσμιο ρόλο του. Με σημαντικές αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Ινδία μεταξύ των μελών του, ο SCO αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού και το ένα τέταρτο της παγκόσμιας οικονομίας. Στον SCO, συμμετέχουν 26 χώρες, με συνεργασία που καλύπτει περισσότερους από 50 τομείς και συνολική οικονομική παραγωγή σχεδόν 30 τρις δολαρίων.
Η 25η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στην Τιαντζίν, η μεγαλύτερη στην ιστορία του, ολοκληρώνεται με τρία κύρια συμπεράσματα που αποσκοπούν στην αναδιαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης προς ένα νέο μέλλον. Ο Πρόεδρος Σι πρότεινε την Πρωτοβουλία Παγκόσμιας Διακυβέρνησης, οι χώρες της Συνόδου Κορυφής του SCO συμφώνησαν να δημιουργήσουν την Τράπεζα Ανάπτυξης του SCO και η Ινδία και η Κίνα εισέρχονται επισήμως σε μια νέα εποχή σχέσεων.
Ο Δράκος και ο Ελέφαντας
Ο Κινέζος Πρόεδρος πραγματοποίησε διμερή συνάντηση με τον Ινδό Πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις των δύο χωρών εισέρχονται σε περίοδο ανάπτυξης, αφού πέρασαν με επιτυχία τη φάση της αποκλιμάκωσης μετά τη συνοριακή σύγκρουση του 2020. Πέρυσι, οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στο Καζάν κατά τη διάρκεια της 16ης Συνόδου Κορυφής των BRICS, την περασμένη εβδομάδα ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάγνκ Γι επισκέφτηκε το Νέο Δεχλί, ενώ η επίσκεψη του Ναρέντρα Μόντι αποτέλεσε την πρώτη στην Κίνα εδώ και 7 χρόνια.
Κατά τη διάρκεια της διμερούς συνάντησης, ο Πρόεδρος Σι δήλωσε ότι «Η διεθνής κατάσταση είναι ταυτόχρονα ρευστή και χαοτική... Είναι σωστή επιλογή και των δύο χωρών να είναι φίλες, να έχουν καλές γειτονικές και προσηνείς σχέσεις, να είναι εταίροι που επιτρέπουν η μία την επιτυχία της άλλης», προσθέτοντας ότι «Δεν πρέπει να αφήσουμε το ζήτημα των συνόρων να καθορίσει τη συνολική σχέση Κίνας-Ινδίας». Ο Πρωθυπουργός Μόντι από την πλευρά του δήλωσε ότι η Ινδία και η Κίνα επιδιώκουν στρατηγική αυτονομία και ότι οι δεσμοί τους δεν πρέπει να θεωρούνται υπό το πρίσμα μιας τρίτης χώρας. Ο Σι, τέλος, επισήμανε πως οι δύο χώρες αποτελούν δύο από τους αρχαιότερους πολιτισμούς της Ανατολής αλλά και τις δύο πολυπληθέστερες χώρες στον πλανήτη σήμερα.
Παρότι αποτελεί χώρα του Παγκόσμιο Νότου και ιδρυτικό μέλος των BRICS, η Ινδία συνεργάζεται συστηματικά με τη Δύση και εκλαμβάνεται ως περιφερειακό αντίβαρο στην Κίνα από τους Αμερικανούς πολιτικούς. Όμως, η Ινδία αλλάζει πλέον γραμμή πλεύσης υιοθετώντας πλήρως την πορεία του Παγκόσμιου Νότου και επιλέγει να εισέλθει στο νέο παγκόσμιο σύστημα σε εξέχουσα θέση από το να βρίσκεται σε μειονεκτική θέση κάτω από την ηγεμονία των ΗΠΑ στη «Συλλογική Δύση».
Υπό το πρίσμα αυτό, η μεταστροφή της Ινδίας προς μια νέα φάση προόδου στις διμερείς σχέσεις με την Κίνα, δε θα πρέπει να παρερμηνεύεται απλουστευμένα ως αντίδραση στην επιθετική στάση των ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα. Η συγκεκριμένη αλλαγή πορείας αφορά στη συνειδητοποίηση της ανάγκης για αυτονομία και αυτάρκεια, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη χρησιμοποίησή της από τις ΗΠΑ ως αντίβαρο στην Κίνα. Πρόκειται στην ουσία για μια μεταστροφή προς το κινεζικό μοντέλο αυτάρκειας.
Η Ινδία δεν αλλάζει συμμαχικό στρατόπεδο, μεταπηδώντας από τη συμμαχική δομή με τις ΗΠΑ στη συμμαχική δομή με την Κίνα. Η Ινδία αποφασίζει να ακολουθήσει το σύστημα του Παγκόσμιο Νότου, του πολυμερισμού, της αυτονομίας και της κυρίαρχης ισότητας. Η Ινδία επιλέγει νέο σύστημα, όχι νέο στρατόπεδο. Άλλωστε, μ’ αυτόν τον τρόπο λειτουργεί τόσο η Κίνα όσο και ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης, μέσω της ταύτισης δηλαδή των συμφερόντων και της συνεργασίας και όχι μέσω τεχνητών συνόρων και αντιτιθέμενων συμμαχικών στρατοπέδων.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και οι συμβολισμοί
Η 25η Σύνοδος Κορυφής του SCO, έλαβε χώρα την ίδια εβδομάδα με τη στρατιωτική παρέλαση για τον εορτασμό της 80ής επετείου της νίκης στον Πόλεμο Αντίστασης του Κινεζικού Λαού κατά της Ιαπωνικής Επιθετικότητας και στον Παγκόσμιο Αντιφασιστικό Πόλεμο. Ο Πόλεμος Αντίστασης της Κίνας, που διεξήχθη από το 1931 έως το 1945, αποτέλεσε ένα από τα πιο αιματηρά κεφάλαια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η παράλληλη διεξαγωγή της συνόδου κορυφής του SCO και του εορτασμού της 80ης επετείου νίκης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει έναν σημαντικό συμβολισμό. Έναν συμβολισμό που βασίζεται σε γεγονότα τα οποία οι Δυτικοί ιστορικοί του Β' Παγκοσμίου Πολέμου τις περισσότερες φορές ξεχνούν, αφού τόσο η συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης στη νίκη επί των Ναζί στη Δύση, σε ευρωπαϊκό έδαφος, όσο και της Κίνας στην επικράτηση επί των Ιαπώνων στην Ανατολή, σε ασιατικό έδαφος, ήταν καθοριστικές για την έκβασή του.
Για τον Παγκόσμιο Νότο και τη Ρωσία, τον ανατολικό δηλαδή κόσμο, ο ναζιστικός ιμπεριαλισμός δεν γίνεται αντιληπτός ως μια παρένθεση στη γερμανική ιστορία, όπως θεωρείται από τους Γερμανούς, ούτε ως αποκομμένο γεγονός μιας «αθώας» και ευημερούσας Δύσης, όπως θεωρείται από τις ΗΠΑ. Για τον ανατολικό κόσμο, τα γεγονότα διαβάζονται με ορθολογική ρεαλιστική ωμότητα: Η Ναζιστική Γερμανία αποτέλεσε μια χώρα στο κέντρο της Δύσης, γεωγραφικά και πολιτικά σε ευθυγράμμιση με τον Ιαπωνικό μιλιταρισμό. Ιμπεριαλισμός, παγκόσμια ηγεμονία και «Συλλογική Δύση», γίνονται αντιληπτά ως ενιαίο σύνολο στο εγχείρημα της Γερμανίας και της Ιαπωνίας να κυριαρχήσουν αποικιοκρατικά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Για το λόγο αυτό, η εκκίνηση ενός καινούργιου κόσμου, πραγματοποιείται την επέτειο της νίκης επί της σκοτεινότερης πλευράς του δύοντος.
Το μήνυμα της ταυτόχρονης Συνόδου Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης και του εορτασμού της επετείου της νίκης στον Παγκόσμιο Αντιφασιστικό Πόλεμο, είναι διπλό: Από τη μια, τα πεπραγμένα του Οργανισμού της Σαγκάης δείχνουν την πληθυσμιακή, εμπορική και οικονομική υπεροχή του Παγκόσμιου Νότου. Από την άλλη, η επέτειος δείχνει πως ο Παγκόσμιος Νότος μαζί με τη Ρωσία, έχουν κερδίσει ήδη μία φορά την ηγεμονική «Συλλογική Δύση», στα πρόσωπα της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιαπωνίας.