Οι εκλογές είναι κοντά. Και η τελική κρίση θα είναι των Ελλήνων

Ένα μεγάλο μέρος του δημοσίου χρέους διαγράφεται, το κόστος εξυπηρέτησης του νέου χρέους μειώνεται, εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση του τραπεζικού συστήματος και η λειτουργία της χώρας. Έναντι σκληρών θυσιών, η χρεοκοπία αρχίζει να αποτελεί πλέον ένα λιγότερο πιθανό σενάριο, ενώ ήδη άρχισε η ανάπτυξη να αποτελεί μέρος της νέας ευρωπαϊκής συζήτησης.

Δύο χρόνια τώρα η χώρα βρίσκεται σε μια μεγάλη περιπέτεια. Ολέθρια οικονομικά λάθη και αδέξιοι πολιτικοί χειρισμοί τη βύθισαν στην ανυποληψία και προκάλεσαν ανυπολόγιστο κοινωνικό κόστος. Επί μήνες η κυβέρνηση κουνούσε καταφατικά το κεφάλι σε κάθε μέτρο και πρόταση των δανειστών, με αίσθημα ενοχής και υποτέλειας. Για μια ακόμη φορά η πολιτική εκτέθηκε στις συνειδήσεις των πολιτών. Το χρονικό των πολιτικών αποφάσεων είναι πολύ πρόσφατο και πολύ δραματικό. Είναι ακόμη νωπές οι προεκλογικές υποσχέσεις, το «λεφτά υπάρχουν», η πρόσκληση στο ΔΝΤ με φόντο τις βαρκούλες στο Καστελόριζο, το «μαζί τα φάγαμε», η λεηλασία των εισοδημάτων, η επιδρομή των φόρων και η κατάργηση των δικαιωμάτων.

Είναι περισσότερο από προφανές σε κάθε Έλληνα πως η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ απονομιμοποιήθηκε εξαιτίας των σοβαρών της λαθών και πως η παρούσα κυβέρνηση συνεργασίας έχει μόνο τυπική κοινοβουλευτική νομιμοποίηση, και βεβαίως όχι λαϊκή, αφού βασίζεται σε ένα συσχετισμό πολιτικών δυνάμεων που είναι σήμερα τελείως διαφορετικός από το 2009. Οι εκλογές είναι πλέον αίτημα της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας που έχει το δικαίωμα να εκφραστεί πολιτικά για τη δύσκολη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα που έχει μπροστά της. Είναι ζήτημα δημοκρατίας να υπάρξει μια νέα εντολή ανάθεσης της διακυβέρνησης της χώρας. Όποια αποφασίσουν οι πολίτες. Είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί μια νέα αποτύπωση των πολιτικών δυνάμεων που θα οδηγήσουν τη χώρα στο μέλλον.

Υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για τη σύνθεση της νέας βουλής. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το νέο πολιτικό σκηνικό. Δημιουργήθηκαν νέοι πολιτικοί σχηματισμοί, ίσως υπάρξουν και άλλοι, μέσα σε μια πολιτική συγκυρία που πιθανώς να ευνοεί τη δημιουργία νέων κομμάτων. Αυτό όμως που χρειάζεται να κρίνουν οι πολίτες στις ερχόμενες εκλογές είναι η σταθερότητα της χώρας. Η προοπτική. Η δυνατότητα να κυβερνηθεί αποτελεσματικά και να κάνει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Ασφαλώς είναι γόνιμη κάθε συζήτηση. Και είναι ευπρόσδεκτη κάθε πολιτική και ιδεολογική κίνηση. Υπάρχει όμως μεγάλη απόσταση από τη συντεταγμένη έκφραση δυσαρέσκειας προς το πολιτικό σύστημα και την ευθύνη να κυβερνήσεις. Δεν μπορεί λοιπόν να αποτελεί πολιτικό ιδανικό για τη δημοκρατία μας να ευχηθούμε να γεμίσει η βουλή από αρχηγοκεντρικά κινήματα διαμαρτυρίας μερικών χιλιάδων ψήφων. Είναι σημαντικό να υπάρξουν κόμματα που μπορούν να κυβερνήσουν. Και αυτό βάζει στη συζήτηση και το θέμα της αριστεράς.

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια δημοσκοπική αύξηση της αριστεράς. Δεν είναι κάτι που παρατηρείται για πρώτη φορά. Το θέμα είναι αν αυτή τη φορά θα επαληθευτεί και στα αποτελέσματα των εκλογών. Και το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι αν η χώρα είναι έτοιμη να κάνει το πείραμα της αριστεράς. Το οποίο βεβαίως θα πρέπει να γίνει σε διαφορετικά εργαστήρια, αφού οι σχέσεις των αριστερών κομμάτων είναι κάθε άλλο παρά καλές. Το ΚΚΕ επιμένει στην αντιευρωπαϊκή του ρητορική, επιζητεί την επιστροφή στην δραχμή και ένα τρίτο δρόμο απομόνωσης για τη χώρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει μια δανειακή συμφωνία δικής του επινόησης, αντιδρά σε οποιαδήποτε θεσμική αλλαγή και αρνείται την πραγματικότητα. Και τέλος η νεοσύστατη ΔΗΜΑΡ έχει ρεύμα συμπάθειας, αλλά δεν έχει σχέδιο και επιμένει να ψηφίζει σταθερά όχι σε όλα, απλά με άλλο πολιτικό ύφος. Αν σήμερα η χώρα δεν έχει χρεοκοπήσει, ασφαλώς δεν οφείλεται στις ψήφους της αριστεράς. Στο ερώτημα αν υπάρχει μια ρεαλιστική πρόταση διακυβέρνησης από την αριστερά, η απάντηση είναι δυστυχώς όχι. Η αριστερά φαίνεται να αρκείται σε ένα αντιεξουσιαστικό θεσμικό ρόλο που της δίνει το δικαίωμα να κρίνει χωρίς την υποχρέωση να αποφασίζει. Και είναι η εκτίμησή μου πως τα υψηλά ποσοστά λιγότερο την ικανοποιούν και περισσότερο την φοβίζουν μήπως τελικά κληθεί κάποια φορά να (συν) κυβερνήσει και χρειαστεί να διαπιστώσει την απόσταση ανάμεσα στην ανέξοδη ρητορική και τη σκληρή πραγματικότητα.

Οι εκλογές είναι κοντά. Και η τελική κρίση θα είναι των Ελλήνων. Σε ένα σκηνικό που διαρκώς αλλάζει, δεν υπάρχουν εύκολες προβλέψεις. Ίσως το μόνο βέβαιο να είναι πως ζούμε σε κρίσιμους πολιτικά καιρούς.