Μεγαλοβδόμαδο στη Ζάκυνθο (video+photos)
Όλα αρχίζουν το Σάββατο του Λαζάρου. Στις 11 το πρωί οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούν και στα καμπαναριά της πόλης και των χωριών κρεμιέται το βαγί. Το βαγί στη Ζάκυνθο δεν είναι δάφνη, είναι φρέσκα κιτρινωπά φύλλα φοίνικα.Την Κυριακή των Βαϊων, μετά την Θεία Λειτουργία οι νόντσολοι(νεωκόροι Ι. Ναού), μοιράζουν σ’ όλα τα σπίτια βαγί για να τοποθετηθεί στις εικόνες του σπιτιού.
Τη Μεγάλη Τρίτη στις εκκλησίες ψάλλεται το τροπάριο της Κασσιανής. Την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί γίνεται ο Εσπερινός και η Θεία Λειτουργία σ’όλους τους Ιερούς Ναούς. Μετά απ’ αυτήν, όλοι πενθούν και οι καμπάνες δεν ξανακτυπούν, μέχρι το πρωϊ του Μεγάλου Σαββάτου.
Οι ιδιομορφίες του Ζακυνθινού εκκλησιαστικού τυπικού είναι πολλές. Ο Εσταυρωμένος επί παραδείγματι δεν εξέρχεται μετά την ανάγνωση του 5ου Ευαγγελίου όπως στην υπόλοιπη Ελλάδα αλλά μετά το 11ο . Τότε ψάλλεται από τη χορωδία ή τους ψάλτες ο περίφημος Ψαλμός “Ινα τι εφρύαξαν έθνη…”, ενώ λιτανεύεται ο Εσταυρωμένος. Το δωδέκατο Ευαγγέλιο “Τη επαύριον…”, ψαλλόμενο κι αυτό οπωσδήποτε στα “Ζακυνθινά”, αποτελεί το αποκορύφωμα της Ακολουθίας της Μεγάλης Πέμπτης.
Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και ακολούθως η Αποκαθήλωση. Μετά από λίγο ο Ιερέας θα εξέλθει απο το Ιερό Βήμα λιτανεύοντας τον Χριστό επί του ώμου του, τυλιγμένο σε λευκό σεντόνι.
Στη Ζάκυνθο η αμφιπρόσωπη ξυλόγλυπτη αγιογραφία του νεκρού Χριστού, που ονομάζεται “Αμνός”, λιτανεύεται και κατόπιν τοποθετείται στον Επιτάφιο. Οι επιτάφιοι στη Ζάκυνθο δε στολίζονται με λουλούδια, επειδή είναι ξυλόγλυπτοι, με επένδυση φύλλου χρυσού και βελούδου.
Τη Μεγάλη Παρασκευή στις 2.00 το μεσημέρι στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου του Μώλου, ξεκινά η λιτανεία του Εσταυρωμένου. Η πένθιμη λιτανεία αρχίζει υπό τους ήχους του “Ινα τι εφρύαξαν έθνη…” από την φιλαρμονική. Μαζί με τον Εσταυρωμένο λιτανεύεται, και η περίφημη Εικόνα της “Mater Dolorosa”, δηλαδή της Παναγίας του Πάθους. Η λιτανεία διασχίζει σχεδόν όλη την πόλη και επιστρέφει στην πλατεία Σολωμού, όπου, πάνω σε βάθρο, ο Μητροπολίτης ευλογεί τον κλήρο και τον λαο με τον Εσταυρωμένο. Η λιτανεία καταλήγει στον ίδιο ναό, όπου γίνεται η εναπόθεση του Χριστού στον Επιτάφιο.
Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται κανονικά σ’ όλους τους Ιερούς Ναούς η Ακολουθία του Επιτάφιου Θρήνου, χωρίς όμως λιτάνευση των Επιταφίων τους.
Στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων η Ακολουθία αυτή, σύμφωνα με παμπάλαιο έθιμο, δε γίνεται το βράδι της Μεγάλης Παρασκευής, αλλά τις πρώτες πρωϊνές ώρες του Μεγάλου Σαββάτου και συγκεκριμένα στις 2.00 το πρωί. Στις 4.00 περίπου το πρωί γίνεται η έξοδος του Επιταφίου. Ο Επιτάφιος επιστρέφει γύρω στις 5.30 στο ναό, όπου συνεχίζεται η Ακολουθία με "Τον Κύριο υμνείτε…” και την ξακουστή “Gloria” ή το “κομμάτι”. Αμέσως μετά την Πρώτη Ανάσταση ακολουθεί το σπάσιμο των πήλινων σταμνών από τις νοικοκυρές όλων των σπιτιών.
Τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου, στις 11.15 αρχίζει η Ακολουθία στο Μητροπολιτικό Ναό. Στις 11.45 ξεκινά η Αναστάσιμη πομπή για την πλατεία του Αγίου Μάρκου, όπου γίνεται η Ανάσταση.
Κατά την τοπική παράδοση, η Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία δεν τελείται αμέσως μετά σε κανένα ναό της πόλεως και των χωριών, αλλά το πρωί της Κυριακής του Πάσχα.
Photos: Flickr (Craig Morey, Live Zakynthos, Chris Hills, Heather Cowper, Ghost of Kuji)
Δημοφιλείς Ειδήσεις
