ΚΟΣΜΟΣ

Mπερλουσκόνι: Από σόουμαν σε κρουαζιερόπλοια, πρωθυπουργός -Τα ροζ σκάνδαλα και υποθέσεις διαφθοράς

O Σίλβιο Μπερλουσκόνι
O Σίλβιο Μπερλουσκόνι
Α.Ρ

Σίλβιο Μπερλουσκόνι: Η πολυετής καριέρα του σημαδεύτηκε από σκάνδαλα σεξ και διαφθοράς. Ήταν ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσωπα της ευρωπαϊκής πολιτικής γράφει ο Guardian

Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι περισσότερο γνωστός για το μόνιμο μαύρισμά του, τις γκάφες, τα πάρτι «bunga bunga» και τον υπέτρμετρο εγωισμό του, ήταν ένας λαϊκιστής που κυριάρχησε στη Ρώμη για περισσότερες από δύο δεκαετίες και μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της ευρωπαϊκής πολιτικής.

Ο μακροβιότερος μεταπολεμικός πρωθυπουργός της Ιταλίας πέθανε σε ηλικία 86 ετών, σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, κατείχε το ρόλο σε τρεις περιπτώσεις, ενώ στην πορεία συγκέντρωσε μια περιουσία που σύμφωνα με την περυσινή κατάταξη του περιοδικού Forbes, ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη της χώρας.

Μετρ της επικοινωνίας, ήξερε όχι απλώς να ξεπερνά τα σκάνδαλα, αλλά να βγαίνει από αυτά με το προφίλ και τη δημοτικότητά του ενισχυμένα αντιμετώπισε ποινική δίωξη περισσότερες από 30 φορές με κατηγορίες όπως υπεξαίρεση, ψευδή λογιστική και δωροδοκία δικαστή. Πολλές υποθέσεις απέτυχαν να εκδικαστούν, μερικές φορές επειδή ο Μπερλουσκόνι άλλαξε τον νόμο βάσει του οποίου είχε κατηγορηθεί.

Μόνο μία φορά καταδικάστηκε, για φορολογική απάτη, το 2013. Αυτό οδήγησε σε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών, εκ των οποίων τα τρία παραγράφηκαν έκανε ένα χρόνο κοινωφελούς εργασίας και αποκλείστηκε από το βουλευτικό αξίωμα για έξι χρόνια– επανακάμπτοντας, το 2019, ως ευρωβουλευτής.

Λέγοντας ότι η Ιταλία χρειάζεται έναν χαρισματικό αυτοδημιούργητο επιχειρηματία για να γίνει ξανά σπουδαία, ο Μπερλουσκόνι, ο οποίος είχε ασχοληθεί με τη μουσική και τραγουδούσε σε κρουαζιερόπλοια πριν δημιουργήσει μια τεράστια προσωπική περιουσία ως κατασκευαστής ακινήτων στο Μιλάνο και με την αυτοκρατορία του στη Fininvest των μέσων ενημέρωσης και της τηλεόρασης, ίδρυσε το συντηρητικό, υπέρ της αγοράς κόμμα Forza Italia και εισήλθε στην πολιτική στα τέλη του 1993.

Έγινε πρωθυπουργός τον Ιανουάριο του 1994, και παρόλο που η κεντροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού του διήρκεσε μόλις εννέα μήνες πριν καταρρεύσει, αφιέρωσε μεγάλο μέρος της πρώτης του θητείας, σύμφωνα με πολλούς επικριτές του, στη ψήφιση νόμων και στην προώθηση πολιτικών που θα τον προστάτευαν από τη δίωξη και την ενίσχυση των κερδών των ιδιωτικών του επιχειρήσεων.

Έχασε τις εκλογές του 1996 από τον ηγέτη της κεντροαριστεράς Ρομάνο Πρόντι, αλλά θριάμβευσε ξανά το 2001 και στη συνέχεια έγινε ο πρώτος Ιταλός πολιτικός του τελευταίου μισού αιώνα που ολοκλήρωσε μια πλήρη πενταετή θητεία, πριν χάσει ξανά από τον Πρόντι το 2006. Ξεκίνησε η τρίτη του θητεία το 2008, μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Πρόντι, και τελείωσε με την παραίτηση του Μπερλουσκόνι το 2011.

Με την Ιταλία υπό την επιτήρηση του ΔΝΤ και της ΕΕ τον Νοέμβριο, ακόμη και οι στενότεροι σύμμαχοί του επέκριναν την απροθυμία του Μπερλουσκόνι να λάβει τα δραστικά μέτρα που απαιτούνται για να τεθεί υπό έλεγχο η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης στον απόηχο της οικονομικής κρίσης της Ευρώπης, εγκαινιάζοντας μια τεχνοκρατική κυβέρνηση. Το δημόσιο χρέος της Ιταλίας διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του Μπερλουσκόνι.

Στην αναγκαστική εξαετή απουσία του, η πολιτική της Ιταλίας άλλαξε. Οι ψηφοφόροι του πρώην πρωθυπουργού αυτομόλησαν μαζικά στην ακροδεξιά «Λέγκα» του Ματέο Σαλβίνι, η οποία σχημάτισε έναν ανήσυχο συνασπισμό με το Κίνημα Πέντε Αστέρων μετά τις εκλογές του 2018, στις οποίες το κόμμα του Μπερλουσκόνι συγκέντρωσε 14% των ψήφων – από 37% το 2008 .

Αλλά ο δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας δεν δυσκολεύτηκε να κερδίσει τις εκλογές ως ευρωβουλευτής και επέστρεψε στην εθνική σκηνή πέρυσι όταν η Forza Italia εισήλθε σε έναν ασταθή ακροδεξιό συνασπισμό με τους αδελφούς της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι και τη Λέγκα του Σαλβίνι.

Ενισχύοντας τη φήμη που είχε ως πολιτικός αθυρόστομος με έφεση στις γκάφες και τις εξωφρενικές παραλείψεις, στη συνέχεια αποκάλεσε τη Μελόνι «αυταρχική, αλαζονική και προσβλητική», καυχιόταν για τους στενούς δεσμούς του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και ισχυρίστηκε ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ήταν υπεύθυνος για καταστροφή της χώρας του.

Ανάμεσα στις πολλές του γκάφες ο Μπερλουσκόνι είχε πει επίσης ότι ο Γερμανός κεντροαριστερός πολιτικός Μάρτιν Σουλτς θα μπορούσε να υποδυθεί έναν φρουρό Ναζί σε μια πολεμική ταινία και το 2008, συγκλόνισε πολλούς περιγράφοντας τον τότε εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ως «όμορφο, νέο και… ηλιοκαμένο».

Η καριέρα του σημαδεύτηκε επίσης από σεξουαλικά σκάνδαλα και αστείες ιστορίες για ροζ πάρτι «bunga bunga» στην πολυτελή βίλα του έξω από το Μιλάνο, ισχυρισμούς για παράνομο σεξ με μια 17χρονη χορεύτρια νυχτερινών κέντρων και μετέπειτα καταγγελίες για παραποίηση μαρτύρων.

Οι παραλληλισμοί με τον Ντόναλντ Τραμπ είναι εντυπωσιακοί: και οι δύο άνδρες ξεκίνησαν ως μεγιστάνες του real estate, έγιναν αστέρια των μέσων ενημέρωσης και ασχολήθηκαν με την πολιτική. Και οι δύο έχουν επισημάνει την υπονόμευση των καθιερωμένων θεσμών της χώρας τους, συμπεριλαμβανομένου του Τύπου και της δικαιοσύνης.

Απορριφθέντες από τα αντίστοιχα φιλελεύθερα κατεστημένα τους, και οι δύο απάντησαν –παρά τον μεγάλο τους πλούτο– με τη λαϊκίστικη τακτική να παρουσιάζονται ως η αληθινή φωνή του λαού ενάντια σε μια άγνωστη και διεφθαρμένη ελίτ.

Καθ' όλη τη διάρκεια της πολιτικής του σταδιοδρομίας, η κυριαρχία του Μπερλουσκόνι στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης - συμπεριλαμβανομένης της ιδιοκτησίας τριών τηλεοπτικών καναλιών - προκάλεσε δικαιολογημένες κατηγορίες για σύγκρουση συμφερόντων και υπέρβαση καθήκοντος. Θα ήταν λάθος, ωστόσο, να συμπεράνουμε ότι αυτή ήταν η μόνη εξήγηση για τη διαρκή επιτυχία του.

Ο λόγος που ο Μπερλουσκόνι επανεκλεγόταν συνεχώς είναι ότι εκπροσωπούσε ένα μέρος της Ιταλίας που τοποθετούσε το χρήμα και την εξουσία πάνω από τη δικαιοσύνη και ηθική. Η κληρονομιά του είναι πιθανό να μην είναι τα πάρτι bunga bunga, το bling και η χυδαιότητα, αλλά η απώλεια της πίστης του ιταλικού εκλογικού σώματος στην πολιτική τους τάξη – μια απώλεια που οδήγησε, κατά ειρωνικό τρόπο, στην εμφάνιση μιας νέας γενιάς εντελώς πιο ριζοσπαστικών, και πιο σκληροπυρηνικών λαϊκιστών πολιτικών.

Σχετικές ειδήσεις