Οι συμφωνίες του Αβραάμ: Τι είναι και γιατί τις επικαλέστηκε ο Νετανιάχου στην Κνεσέτ

Οι χώρες που έχουν υπογράψει τις συμφωνίες του Αβραάμ διαθέτουν «αρκετά στενά» περιθώρια ελιγμών για να μην θέσουν σε κίνδυνο την σχέση τους με το Ισραήλ

Δημήτρης Δρίζος

EPA
ΚΟΣΜΟΣ
2'

Ο Μπένιαμιν Νετανιάχου υποδέχτηκε τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στην Κνεσέτ για την επικύρωση της εκεχειρίας του Ισραήλ με την Χαμάς, σε μια ομιλία που σημαδεύτηκε από τις αναφορές στις «συμφωνίες του Αβραάμ».

Τι είναι οι συμφωνίες του Αβραάμ

Οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» αποτελούν μια σειρά ιστορικών συμφωνιών εξομάλυνσης σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και αρκετές αραβικές χώρες, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Υπογράφηκαν αρχικά τον Σεπτέμβριο του 2020, επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ, και σηματοδότησαν μια ριζική αλλαγή στο γεωπολιτικό τοπίο της Μέσης Ανατολής.

Πώς ξεκίνησαν οι συμφωνίες

Η πρωτοβουλία πήρε το όνομά της από τον βιβλικό Αβραάμ, τον κοινό πατριάρχη των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών — Ιουδαϊσμού, Χριστιανισμού και Ισλάμ.

Πρώτες χώρες που συμμετείχαν ήταν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, τα οποία αναγνώρισαν επισήμως το Ισραήλ και άρχισαν να αναπτύσσουν διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις.

Στη συνέχεια, ακολούθησαν το Σουδάν και το Μαρόκο, ενώ υπήρξαν συζητήσεις και με άλλες αραβικές χώρες, αν και χωρίς άμεσο αποτέλεσμα.

Ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών

Η κυβέρνηση Τραμπ προώθησε τις συμφωνίες ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη σταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής, τη μείωση της επιρροής του Ιράν και την ενίσχυση των αμερικανικών συμμαχιών στην περιοχή.

Ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, είχε χαρακτηρίσει τις συμφωνίες «ένα ιστορικό βήμα για την ειρήνη», ενώ ο ίδιος ο Τραμπ τις θεωρεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της προεδρίας του.

Τα οφέλη και οι αντιδράσεις

Οι συμφωνίες άνοιξαν τον δρόμο για εμπορικές συνεργασίες, ανταλλαγές τεχνολογίας και τουριστικές συμφωνίες ανάμεσα στο Ισραήλ και τις υπογράφουσες χώρες.

Παράλληλα, ενίσχυσαν την αίσθηση ασφάλειας για τα κράτη του Κόλπου απέναντι στην ιρανική απειλή. Ωστόσο, προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από τους Παλαιστινίους, που τις θεώρησαν «προδοσία» της υπόθεσής τους, καθώς δεν προέβλεπαν άμεση λύση για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.