Κάπου μέσα στη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ένα απίθανο βίντεο άρχισε να κυκλοφορεί στα γαλλόφωνα κοινωνικά δίκτυα. Υποστήριζε ότι στη Γαλλία βρισκόταν σε εξέλιξη πραξικόπημα και ότι ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ενδέχεται να είχε ανατραπεί.
Το βίντεο, προϊόν τεχνητής νοημοσύνης, συγκέντρωσε εκατομμύρια προβολές και προκάλεσε ανησυχία ακόμη και σε ηγέτη αφρικανικής χώρας.
Αρχικά, ούτε ο ίδιος ο Γάλλος πρόεδρος κατάφερε να πείσει τη Meta να το αποσύρει.
Το ψεύτικο βίντεο ισχυριζόταν ότι στη Γαλλία είχε σημειωθεί πραξικόπημα και ότι ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ενδέχεται να είχε ανατραπεί.
Με το πρόσχημα «έκτακτης είδησης», παρουσιασμένης σε Facebook reel, μια υποτιθέμενη «ρεπόρτερ» του ανύπαρκτου γαλλικού καναλιού «Live 24» ανακοίνωνε ότι ο Μακρόν και η κυβέρνησή του είχαν ανατραπεί.
«Αυτή τη στιγμή, ανεπίσημες πληροφορίες δείχνουν πράγματι ότι βρίσκεται σε εξέλιξη πραξικόπημα στη Γαλλία, με επικεφαλής έναν συνταγματάρχη, η ταυτότητα του οποίου δεν έχει αποκαλυφθεί, και ότι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ενδέχεται να έχει καθαιρεθεί», ανέφερε.
Καθώς η υποτιθέμενη δημοσιογράφος μετέδιδε το “ρεπορτάζ”, στο φόντο φαινόταν ο φωτισμένος Πύργος του Άιφελ, αναβόσβηναν φώτα της αστυνομίας, ελικόπτερο πετούσε από πάνω, ενώ σε κοντινή απόσταση ένοπλος στρατιώτης φρουρούσε τον χώρο. Πίσω της, πλήθος πολιτών έμοιαζε αποσβολωμένο, προσπαθώντας να δει τι συνέβαινε πίσω από τα αστυνομικά κιγκλιδώματα.
Με τίτλο «Πραξικόπημα στη Γαλλία», το βίντεο υποστήριζε ότι ο πρόεδρος Μακρόν και η κυβέρνησή του είχαν ανατραπεί.
Ο Εμανουέλ Μακρόν ενημερώθηκε για το ψεύτικο βίντεο στις 14 Δεκεμβρίου. Παρά τις παρεμβάσεις του για την απόσυρσή του, η Meta το άφησε online για αρκετές ημέρες, υποστηρίζοντας ότι δεν παραβίαζε τους κανόνες της πλατφόρμας.
Την Κυριακή, οι χαοτικές, αν και απολύτως ψεύτικες και παραγόμενες από τεχνητή νοημοσύνη, σκηνές από τη Γαλλία τράβηξαν την προσοχή Αφρικανού αρχηγού κράτους, ο οποίος επικοινώνησε απευθείας με τον Γάλλο πρόεδρο.
«Ένας από τους Αφρικανούς ομολόγους μου μού έστειλε μήνυμα: “Αγαπητέ πρόεδρε, τι συμβαίνει στη χώρα σας;”», δήλωσε ο Μακρόν στην περιφερειακή εφημερίδα La Provence, κατά την επίσκεψή του στη Μασσαλία την Τρίτη.
Μέχρι τότε, το βίντεο, που φέρεται να είχε αναρτηθεί από χρήστη με το ψευδώνυμο «ISLAM», είχε ήδη συγκεντρώσει 13 εκατομμύρια προβολές.
Ο Μακρόν είπε ότι, αν και αρχικά το ψεύτικο ρεπορτάζ τον διασκέδασε, γρήγορα ανέθεσε στην ομάδα του να κινηθεί, αναφέροντας το βίντεο στη Meta, μητρική εταιρεία του Facebook, ζητώντας την απόσυρσή του.
Προς έκπληξή του, ωστόσο, η Meta αρνήθηκε αρχικά, υποστηρίζοντας ότι το περιεχόμενο δεν παραβίαζε τους «κανόνες χρήσης της πλατφόρμας».
«Μας κοροϊδεύουν. Δεν τους ενδιαφέρει η υγεία του δημόσιου διαλόγου, χλευάζουν την κυριαρχία των δημοκρατιών και μας θέτουν σε κίνδυνο», δήλωσε ο Μακρόν στη Μασσαλία.
«Τείνω να πιστεύω ότι έχω μεγαλύτερη επιρροή από τους περισσότερους […] Κι όμως, δεν λειτουργεί. Όπως βλέπετε, δεν είμαστε επαρκώς εξοπλισμένοι», πρόσθεσε, σε σαφή αιχμή προς τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς.
Τον Ιανουάριο, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ανακοίνωσε ότι οι πλατφόρμες του ομίλου –συμπεριλαμβανομένου του Instagram– καταργούν το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών ελέγχου γεγονότων, κίνηση που ερμηνεύθηκε ευρέως ως υποχώρηση υπό την πίεση του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
«Θα απαλλαγούμε από τους fact-checkers που ήταν υπερβολικά πολιτικά προκατειλημμένοι και κατέστρεψαν περισσότερη εμπιστοσύνη απ’ όση δημιούργησαν, ιδίως στις ΗΠΑ», είχε δηλώσει ο Ζούκερμπεργκ.
Ποιος κρύβεται πίσω από το ψεύτικο βίντεο με τεχνητή νοημοσύνη που ανακοινώνει πραξικόπημα στη Γαλλία;
Η Le Monde εντόπισε το άτομο που κρύβεται πίσω από αυτό το ψεύτικο βίντεο, το οποίο έχει συγκεντρώσει εκατομμύρια προβολές.
«Δεν ξέρω γιατί το έκανα, απλά το δημιούργησα έτσι», δηλώνει ο νεαρός άνδρας, ο οποίος δραστηριοποιείται από το Μπουρκίνα Φάσο και ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος.
Εξηγεί ότι δημοσίευσε αυτό το βίντεο, στις αρχές Δεκεμβρίου, σε μια σελίδα Facebook που διαχειρίζεται. Λέγοντας ότι « ήταν αγχωμένος και εντυπωσιασμένος », λέει ότι εμπνεύστηκε από « πολλά βίντεο με ψεύτικα πραξικοπήματα » που δημιουργήθηκαν σε άλλες χώρες της Αφρικής.
Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, αυτού του είδους τα βίντεο χρησιμεύουν μόνο για να αποδείξουν τις ικανότητές του στη δημιουργία βίντεο με τεχνητή νοημοσύνη, έναν τομέα στον οποίο έχει εκπαιδευτεί.