Ειδικός αποκαλύπτει γιατί το σβήσιμο των cookies είναι «άχρηστο» και τι πραγματικά πρέπει να κάνετε
Υπήρχε μια εποχή που το να διαγράφεις τα cookies σήμαινε περισσότερη ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο. Έσβηνες τα δεδομένα παρακολούθησης, ξεκινούσες «καθαρός» και είχες την αίσθηση ότι τα ίχνη σου είχαν εξαφανιστεί. Σήμερα, όμως, αυτή η συμβουλή δεν έχει την ίδια αξία σε έναν ψηφιακό κόσμο πολύ πιο εξελιγμένο τεχνολογικά.
Πώς λειτουργούν τα cookies
Τα cookies δημιουργήθηκαν αρχικά για να βελτιώνουν την εμπειρία του χρήστη. Τα λεγόμενα first-party cookies σε κρατούν συνδεδεμένο σε έναν ιστότοπο, αποθηκεύουν προϊόντα στο καλάθι αγορών και θυμούνται προτιμήσεις, όπως τη γλώσσα. Το πρόβλημα, ωστόσο, ξεκινά με τα third-party cookies. Αυτά επιτρέπουν στους διαφημιστές να σε παρακολουθούν από site σε site, χτίζοντας αναλυτικά προφίλ συμπεριφοράς και καταγράφοντας τις κινήσεις σου στο διαδίκτυο.
Σε αυτό προστίθεται και ο ρόλος των μεγάλων πλατφορμών. Google, Facebook και Instagram λειτουργούν ουσιαστικά ως διαφημιστικές μηχανές, με τους λογαριασμούς των χρηστών να αποτελούν βασικό εργαλείο συλλογής δεδομένων. Ακόμα και αν διαγράψεις τα cookies, το ψηφιακό σου προφίλ συνεχίζει να εμπλουτίζεται.
Γιατί το σβήσιμο δεν αρκεί
Ο ειδικός σε θέματα τεχνολογίας Gavin Phillips εξηγεί ότι η διαγραφή cookies μπορεί να εξαφανίσει ένα μέρος των δεδομένων, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. Όπως σημειώνει, αν ο στόχος είναι ο περιορισμός της παρακολούθησης, το κρίσιμο βήμα είναι να μειωθούν εξαρχής τα δεδομένα που «διαρρέει» ο browser.
Πώς μπορείς να περιορίσεις την παρακολούθηση
Η ψηφιακή ιδιωτικότητα, όπως τονίζει ο Phillips, απαιτεί πολλαπλά επίπεδα προστασίας. Η χρήση browser με έμφαση στην ιδιωτικότητα, όπως το Brave ή ο Firefox, προσφέρει ενσωματωμένες λύσεις, από απομόνωση scripts μέχρι μπλοκάρισμα του fingerprinting. Αντίθετα, ο Chrome, αν και κυρίαρχος στην αγορά, δίνει προτεραιότητα στις λειτουργίες και όχι στην προστασία προσωπικών δεδομένων.
Ένα ακόμη κρίσιμο βήμα είναι το κρυπτογραφημένο DNS. Το σύστημα DNS μετατρέπει τις διευθύνσεις σε αριθμητικές IP, όμως τα αιτήματα αυτά συνήθως ταξιδεύουν χωρίς κρυπτογράφηση, επιτρέποντας σε παρόχους ή διαχειριστές δικτύων να βλέπουν τη δραστηριότητά σου. Η χρήση encrypted DNS, σύμφωνα με τον ειδικό, προστατεύει τα δεδομένα που στέλνει και λαμβάνει η συσκευή σου.
Ρυθμίσεις και επεκτάσεις
Για όσους δεν θέλουν να αλλάξουν browser, υπάρχουν λύσεις μέσα από τις ρυθμίσεις. Τόσο το Chrome όσο και το Edge διαθέτουν επιλογές απορρήτου και επεκτάσεις που περιορίζουν την παρακολούθηση. Παράλληλα, ειδικά extensions μπορούν να απορρίπτουν αυτόματα τα ενοχλητικά cookie pop-ups που εμφανίζονται σχεδόν σε κάθε site.
Τίποτα δεν σε κάνει αόρατο
Ο Phillips ξεκαθαρίζει ότι καμία από αυτές τις πρακτικές δεν μπορεί να σε καταστήσει «αόρατο» στο διαδίκτυο. Μπορούν όμως να μειώσουν αισθητά τα δεδομένα που συλλέγονται και τα μοναδικά ψηφιακά σήματα που εκπέμπει η συσκευή σου. Σε μια εποχή όπου οι trackers παρακολουθούν συμπεριφορές, πληροφορίες browser και συνδεδεμένους λογαριασμούς, η ουσιαστική προστασία δεν είναι ένα κουμπί «διαγραφή», αλλά μια σειρά συνειδητών επιλογών.