Σπαθόχορτο, χυμός γκρέιπφρουτ, Ginkgo biloba: Πώς αλληλεπιδρούν με φάρμακα

Ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα στη φροντίδα των ηλικιωμένων είναι το να παίρνει κάποιος πέντε ή και περισσότερα φάρμακα ταυτόχρονα. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία είναι εκείνοι που παίρνουν τα περισσότερα φάρμακα, αφού συνήθως αντιμετωπίζουν πολλές χρόνιες παθήσεις ταυτόχρονα.

Αν και η πολυφαρμακία σε ορισμένες περιπτώσεις κρίνεται αναγκαία, συχνά σχετίζεται με περισσότερες παρενέργειες, επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και μείωση της ποιότητας ζωής. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, το 39% των ανθρώπων άνω των 65 ετών παίρνουν πέντε ή περισσότερα φάρμακα. Τα πιο συνηθισμένα είναι τα αντιυπερτασικά, οι στατίνες, τα αντικαταθλιπτικά, τα παυσίπονα και τα φάρμακα για το σάκχαρο. Στην Ελλάδα δεν έχει γίνει επεξεργασία ανάλογων δεδομένων. Τα παραπάνω ανέφερε ο καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας ΑΠΘ, Γεώργιος Παπαζήσης, σε ανακοίνωσή του, με θέμα «Η πολυφαρμακία στους ηλικιωμένους: πλεονεκτήματα και κίνδυνοι», η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 1ου Περιφερειακού Συνεδρίου Γηριατρικής, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.

«Οι ηλικιωμένοι παρουσιάζουν διαφοροποιημένη φαρμακοκινητική και φαρμακοδυναμική απόκριση, λόγω φυσιολογικών μεταβολών που σχετίζονται με την ηλικία, όπως μειωμένη νεφρική και ηπατική λειτουργία, αλλαγές στη σύσταση σώματος και μειωμένη λειτουργική εφεδρεία. Αυτό καθιστά τους ασθενείς πιο ευαίσθητους σε συγκεκριμένες ουσίες, όπως τα ηρεμιστικά, τα αντιχολινεργικά, τα οπιοειδή και τα αντιψυχωσικά, ενώ η απόκριση σε άλλες ουσίες, όπως οι β-αδρενεργικοί αγωνιστές, είναι μειωμένη» δήλωσε ο καθηγητής.

Ένα σημαντικό εργαλείο για την αναγνώριση και αποφυγή κινδύνων από την πολυφαρμακία στους ηλικιωμένους είναι τα κριτήρια που ανέπτυξε η American Geriatrics Society. Η λίστα αυτή περιλαμβάνει φάρμακα που είναι δυνητικά επιβλαβή για τον ηλικιωμένο πληθυσμό, ιδίως λόγω αντιχολινεργικών επιδράσεων που επηρεάζουν το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, την όραση, την ούρηση και τη γνωσιακή λειτουργία, σημείωσε ο κ. Παπαζήσης.

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με τροφές και συμπληρώματα

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και στις αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με τροφές και συμπληρώματα, επισήμανε ο κ. Παπαζήσης αναφέροντας ως χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• Το Ginkgo biloba και τη βιταμίνη Ε, που ενισχύουν την αντιπηκτική δράση φαρμάκων, αυξάνοντας τον κίνδυνο αιμορραγίας.
• Το σπαθόχορτο, το οποίο επηρεάζει τα ηπατικά ένζυμα και μειώνει την αποτελεσματικότητα φαρμάκων όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα αντισυλληπτικά και τα αντιυπερτασικά.
• Ο χυμός γκρέιπφρουτ, που αναστέλλει την αποδόμηση διαφόρων φαρμάκων, αυξάνοντας τα επίπεδά τους στο αίμα.

(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Διαβάστε επίσης