Να ενταχθούν στη συνταγογράφηση οι νέοι βιοδείκτες, ζητούν οι ογκολόγοι

Τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στη δημιουργία και χρήση νέων στοχευμένων εξατομικευμένων καινοτόμων θεραπειών είναι αλματώδεις για σχεδόν όλους τους τύπους καρκίνου. Χωρίς ιδιαίτερες καθυστερήσεις, με την έγκρισή τους από τον ΕΜΑ (Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων), οι θεραπείες αυτές έρχονται και στην Ελλάδα και μπαίνουν στους θεραπευτικούς αλγορίθμους των ογκολογικών ασθενών. Κλειδί για την ανεύρεση και την επιλογή των ασθενών εκείνων που πρέπει να λάβουν αυτές τις στοχευμένες θεραπείες είναι οι βιοδείκτες, οι οποίοι ανιχνεύονται με ειδικές μοριακές εξετάσεις και αναδεικνύουν το στόχο των θεραπειών αυτών.

Πριν από μία δεκαετία περίπου, εντάχθηκε στο δημόσιο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, της χώρας μας μια ομάδα βιοδεικτών. Έκτοτε έχουν προστεθεί μόνο οι μοριακές υπογραφές για τη διενέργεια ή όχι χημειοθεραπείας στον πρώιμο καρκίνο μαστού το 2018 και ο έλεγχος κληρονομικότητας για καρκίνο μαστού και ωοθηκών μέσω του ελέγχου για την ύπαρξη μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/2, προ 6 μηνών περίπου. Η ογκολογία και η φαρμακευτική καινοτομία, όμως, τρέχουν με ταχύτητα φωτός. Οι εξελίξεις τα 10 αυτά χρόνια είναι αλματώδεις και υπάρχει μια σειρά νέων βιοδεικτών, πλέον των 2 κατηγοριών που έχουν εγκριθεί μετά το 2014, που οι ογκολόγοι χρειάζονται καθημερινά προκειμένου να σχεδιάσουν την καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση για τους ασθενείς τους.

Η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) ως ο αρμόδιος επιστημονικός φορέας για την ενημέρωση στον τομέα της κλινικής ογκολογίας και την προώθηση της πρόληψης, διάγνωσης, θεραπείας και έρευνας των ογκολογικών παθήσεων, διοργάνωσε την Τρίτη (21/02/2023) ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο «Ο ρόλος των βιοδεικτών και η συμβολή της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) στις καινοτόμες εξατομικευμένες θεραπείες των ασθενών με καρκίνο στη Ελλάδα». Η εκδήλωση είχε ως βασικό σκοπό την ενημέρωση του κοινού για αυτό το καίριο ζήτημα και την ευαισθητοποίηση της πολιτείας, ώστε να προβεί άμεσα σε ενέργειες επικαιροποίησης του δημοσίου συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.

Η έναρξη έγινε με την παρουσίαση και τοποθέτηση της Προέδρου του ΔΣ της Εταιρείας, Ζένιας Σαριδάκη, η οποία μίλησε για το ρόλο των βιοδεικτών και ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με την ορθότερη εξατομικευμένη ογκολογική θεραπεία. Η κυρία Σαριδάκη τόνισε επίσης ότι στο πλαίσιο της ίσης και ισότιμης πρόσβασης όλων σε όλα δεν μπορεί να μην είναι ενταγμένοι σε ένα σύγχρονο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, καταλήγοντας ότι χρειάζεται άμεσα επικαιροποίηση της λίστας των βιοδεικτών που θα αποζημιώνεται από το ελληνικό κράτος. Αυτό ήταν και είναι ένα πάγιο αίτημα της ΕΟΠΕ, για το οποίο το Διοικητικό Συμβούλιο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την πολιτεία και τις αντίστοιχες αρχές. Παρουσίασε τέλος τη συνεισφορά της ΕΟΠΕ, η οποία από το 2011 υλοποιεί μια σειρά από Προγράμματα Ανίχνευσης Βιοδεικτών (δηλαδή Μεταλλάξεων και άλλων Μοριακών Χαρακτηριστικών), σε διάφορους τύπους καρκίνου (ενδεικτικά σε καρκίνο μαστού, ωοθηκών, πνεύμονα, παχέος εντέρου, ουροποιητικού συστήματος, στομάχου), για τους οποίους υπάρχουν καινοτόμες εξατομικευμένες θεραπείες που μπορούν να χορηγηθούν μόνο εφόσον ανευρεθούν οι συγκεκριμένοι βιοδείκτες στους όγκους των ασθενών και οι οποίοι δεν καλύπτονται από το δημόσιο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Οι ασθενείς εντασσόμενοι σε κάποιο από αυτά τα προγράμματα, μέσω αιτήσεων από τους Ογκολόγους-Μέλη της ΕΟΠΕ που τους παρακολουθούν, επωφελούνταν από τις πολύτιμες αυτές εξετάσεις, χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν για τη διενέργειά τους. Συνολικά, μέχρι σήμερα η ΕΟΠΕ έχει υλοποιήσει 21 τέτοια προγράμματα, τα οποία απολαμβάνουν ιδιαίτερης αναγνώρισης από ολόκληρη την ογκολογική κοινότητα. Μέσα από αυτά, έχουν ελεγχθεί δωρεάν, χωρίς δική τους επιβάρυνση, περισσότεροι από 4.500 ογκολογικοί ασθενείς, μια και η ΕΟΠΕ έχει καλύψει από ίδιους πόρους, αλλά και από σημαντικές χορηγίες από την φαρμακοβιομηχανία, το κόστος των αναλύσεων αυτών, το οποίο ξεπερνά τα 5,6 εκ. ευρώ.

Εκ μέρους του Υπουργείου Υγείας, η κυρία Μήτρου ανέλυσε την προσπάθεια που γίνεται με την υλοποίηση του Μητρώου Ασθενών με την αρωγή της ΕΟΠΕ, το οποίο θα αποτελεί μια πολύτιμη βάση δεδομένων για τη διαπραγμάτευση των νέων βιοδεικτών και φαρμάκων, ώστε όλοι οι ασθενείς να έχουν την απαιτούμενη ίση πρόσβαση στην κατάλληλη θεραπεία.

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, υπερθεμάτισε για τη σημαντικότητα των βιοδεικτών, σημειώνοντας ότι χρειάζεται συνολική επικαιροποίηση της λίστας με τους βιοδείκτες που αποζημιώνονται, καθώς και επανεξέταση των κονδυλίων που διατίθενται για τους βιοδείκτες ώστε να ανταποκρίνονται στις τρέχουσες ανάγκες.

Εκ μέρους της ΗΔΙΚΑ, η κυρία Τσούμα ανέφερε ότι ναι μεν η απόφαση ενσωμάτωσης νέων βιοδεικτών και νέων θεραπειών στο σύστημα συνταγογράφησης λαμβάνεται από το Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ, ωστόσο, η ένταξή τους στο δημόσιο ηλεκτρονικής συνταγογράφησης γίνεται στο βέλτιστο δυνατό χρονικό διάστημα, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα εργαλεία και τα απαιτούμενα πληροφοριακά συστήματα, πάντοτε δεδομένης της πολυπλοκότητας και των απαιτήσεων εφαρμογής.

Διαβάστε επίσης:

Καρκίνος: Οι ανησυχητικοί δείκτες για την Ελλάδα - Αύξηση περιστατικών μέχρι το 2040

Κοινή πρόταση ογκολογικών φορέων για τον έλεγχο του καρκίνου στην Ελλάδα

ΣΦΕΕ: Το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου και οι προκλήσεις για την Ελλάδα