«Ασφαλή» πλαστικά φυτικής προέλευσης συνδέονται με βλάβες σε όργανα

Τα πλαστικά προϊόντα αποσυντίθενται σταδιακά λόγω της φθοράς, απελευθερώνοντας μικροσκοπικά, συχνά αόρατα, πλαστικά σωματίδια που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία αν εισπνευστούν ή καταποθούν.

Για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, οι ερευνητές έχουν αναπτύξει βιοδιασπώμενα πλαστικά που παράγονται από φυτικό άμυλο αντί για πετρέλαιο.

Ωστόσο, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Agricultural and Food Chemistry της ACS διαπίστωσε ότι τα ζώα που εκτέθηκαν σε σωματίδια από αυτά τα πλαστικά φυτικής προέλευσης παρουσίασαν προβλήματα υγείας, όπως ηπατική βλάβη και διαταραχές στο μικροβίωμα του εντέρου τους.

«Τα βιοδιασπώμενα πλαστικά με βάση το άμυλο ενδέχεται να μην είναι τόσο ασφαλή και ευεργετικά για την υγεία όσο αρχικά θεωρείτο», δηλώνει ο Yongfeng Deng, ο συντάκτης της μελέτης.

Μικροπλαστικά στο σώμα: Ένα αυξανόμενο πρόβλημα

Τα μικροπλαστικά (πλαστικά κομμάτια με πλάτος μικρότερο από 5 χιλιοστά) εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω μολυσμένων υδάτινων πόρων, τροφίμων και ποτών — και ακόμη και ενδοφλέβιων εγχύσεων. Οι επιστήμονες έχουν συνδέσει τα πλαστικά σωματίδια στην κυκλοφορία του αίματος και στους ιστούς με διάφορους κινδύνους για την υγεία. Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου έχουν περισσότερα μικροπλαστικά στα κόπρανα τους. Τα βιοδιασπώμενα πλαστικά έχουν παρουσιαστεί ως μια ασφαλέστερη και πιο φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά πλαστικά με βάση το πετρέλαιο.

Ένας από τους πιο συνηθισμένους τύπους προέρχεται από το άμυλο, έναν υδατάνθρακα που βρίσκεται στις πατάτες, το ρύζι και το σιτάρι. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα βιοδιασπώμενα πλαστικά με βάση το άμυλο επηρεάζουν τον οργανισμό. Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Deng αντιμετώπισε αυτό το ζήτημα διερευνώντας αυτές τις επιδράσεις σε πειράματα με ζώα.

Οι ερευνητές συνέκριναν τρεις ομάδες πέντε ποντικών: μία ομάδα που κατανάλωνε κανονική τροφή και δύο ομάδες που κατανάλωναν τροφή εμπλουτισμένη με μικροπλαστικά με βάση το άμυλο. Οι δόσεις (χαμηλές και υψηλές) υπολογίστηκαν και κλιμακώθηκαν με βάση την αναμενόμενη ημερήσια κατανάλωση ενός μέσου ανθρώπου. Τάισαν τα ποντίκια για 3 μήνες και στη συνέχεια αξιολόγησαν τους ιστούς των οργάνων, τις μεταβολικές λειτουργίες και την ποικιλομορφία του μικροβιώματος του εντέρου των ζώων.

Επιπτώσεις στην υγεία που παρατηρήθηκαν σε πειράματα με ποντίκια

Τα ποντίκια που εκτέθηκαν στα πλαστικά σωματίδια με βάση το άμυλο παρουσίασαν:

• Πολλαπλές βλάβες σε όργανα, συμπεριλαμβανομένου του ήπατος και των ωοθηκών, με πιο έντονες βλάβες στην ομάδα που έλαβε υψηλή δόση. Ωστόσο, τα ποντίκια που έτρωγαν κανονική τροφή παρουσίασαν φυσιολογικά αποτελέσματα στις βιοψίες των ιστών των οργάνων.
• Μεταβολές στη ρύθμιση της γλυκόζης, συμπεριλαμβανομένης σημαντικής ανωμαλίας στα τριγλυκερίδια (ένα είδος λίπους) και διαταραχή των μοριακών βιοδεικτών που σχετίζονται με το μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων, σε σύγκριση με
• Διαταραγμένες γενετικές οδοί και συγκεκριμένες ανισορροπίες του μικροβιώματος του εντέρου, οι οποίες, σύμφωνα με τους ερευνητές, θα μπορούσαν να μεταβάλλουν τους κιρκαδικούς ρυθμούς των ζώων που καταναλώνουν μικροπλαστικά.

«Η παρατεταμένη έκθεση σε χαμηλές δόσεις μικροπλαστικών με βάση το άμυλο μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα επιπτώσεων στην υγεία, διαταράσσοντας ιδιαίτερα τους κιρκαδικούς ρυθμούς και διαταράσσοντας το μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων», λέει ο Deng. Ωστόσο, οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι, δεδομένου ότι αυτή είναι μία από τις πρώτες μελέτες που εξετάζουν τις επιπτώσεις της κατανάλωσης μικροπλαστικών με βάση το άμυλο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να κατανοηθεί πώς αυτές οι βιοαποικοδομήσιμες σωματίδια διασπώνται στον οργανισμό.