Movember: Γιατί ο Καρκίνος του Προστάτη χρειάζεται έλεγχο ρουτίνας

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες στην Ευρώπη. Κι όμως, γύρω του κυκλοφορούν ακόμη πολλοί μύθοι που μπερδεύουν, καθυστερούν τον έλεγχο και συχνά δημιουργούν αδικαιολόγητο άγχος. Με αφορμή τον Movember – τον μήνα αφιερωμένο στην ανδρική υγεία – βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους.

Γιατί ο καρκίνος του προστάτη λέγεται και σιωπηλή νόσος;

Ο καρκίνος του προστάτη, στα αρχικά του στάδια, συχνά δεν δίνει κανένα απολύτως σύμπτωμα. Δεν προκαλεί πόνο, δεν επηρεάζει την καθημερινότητα και έτσι μπορεί να περάσει απαρατήρητος για χρόνια. Αυτή η «σιωπή» είναι που καθιστά την έγκαιρη διάγνωση τόσο κρίσιμη: όσο νωρίτερα εντοπιστεί, τόσο πιο αποτελεσματική είναι η θεραπεία.

Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου

Η ηλικία παραμένει ο ισχυρότερος παράγοντας: μετά τα 50, ο κίνδυνος αυξάνεται σταδιακά. Σημαντικό ρόλο παίζει και το οικογενειακό ιστορικό (ιδίως όταν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού με καρκίνο προστάτη ή μετάλλαξη BRCA). Τρόπος ζωής, σωματικό βάρος και φυσική δραστηριότητα επηρεάζουν επίσης τον συνολικό κίνδυνο. Τίποτα από αυτά δεν προκαθορίζει την έκβαση — όμως υπογραμμίζει την αξία της πρόληψης του καρκίνου του προστάτη.

Τα Εργαλεία της Πρόληψης: PSA & Δακτυλική Εξέταση

PSA: Η Εξατομικευμένη Αξιολόγηση

Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει “μια” φυσιολογική τιμή PSA που να ισχύει για όλους.
Το PSA είναι μια απλή εξέταση αίματος που βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, αλλά δεν αφορά αποκλειστικά τον καρκίνο.

Μπορεί να αυξηθεί λόγω:

• καλοήθους υπερπλασίας προστάτη,
• προστατίτιδας,
• ακόμη και μετά από σεξουαλική επαφή.

Και, ναι, καρκίνος μπορεί να υπάρχει και με τιμές κάτω από τις φυσιολογικές τιμές του μικροβιολογικού εργαστηρίου. Γι’ αυτό το PSA αξιολογείται εξατομικευμένα από τον ουρολόγο, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και το ιστορικό του κάθε άνδρα.

Δακτυλική Εξέταση

Στο παρελθόν συναντούσαμε την δακτυλική ψηλάφηση ως τη βασική μέθοδο ελέγχου, καθώς η συγκεκριμένη εξέταση μπορεί να ανιχνεύσει σκληρίες ή όζους ακόμη και με φυσιολογική τιμή PSA. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι μόνο το 18% των περιστατικών μπορούν να διαγνωστούν καθαρά με τη μέθοδο αυτή.

Ως εκ τούτου, είναι ναι μεν ένα σημαντικό εργαλείο του αρχικού προληπτικού ελέγχου (screening), αλλά πλέον γνωρίζουμε ότι η ακρίβειά της είναι χαμηλή και ότι η σύγχρονη διάγνωση του καρκίνου βασίζεται κυρίως στις μεθόδους που θα δούμε παρακάτω.

Η Ακριβής Διάγνωση (Precision Diagnosis) – mpMRI & Fusion Biopsy

Όταν ο έλεγχος ρουτίνας δημιουργήσει την υποψία κακοήθειας, η σύγχρονη ουρολογία περνάει σε εργαλεία ακριβείας ώστε να αποφευχθεί η τυφλή βιοψία.

• H σύγχρονη διάγνωση του καρκίνου βασίζεται κυρίως στην πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (mpMRI) του αδένα. Η συγκεκριμένη μέθοδος αποτελεί το κύριο απεικονιστικό εργαλείο εντοπισμού ύποπτων περιοχών, μειώνοντας τις άσκοπες βιοψίες και επιτρέποντας στοχευμένη δειγματοληψία
• Στη συνέχεια, μέσω της Fusion Διαπερινεϊκής Βιοψίας, έχουμε πολλαπλές πληροφορίες και μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της νόσου. Η μέθοδος αυτή μας επιτρέπει να δούμε αρχικά αν υπάρχει πράγματι καρκίνος, ενώ παράλληλα χαρτογραφεί τον όγκο (έκταση, επιθετικότητα, θέση), παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα πόσο επιθετικός είναι, αλλά και σε ποιο σημείο του προστάτη βρίσκεται ακριβώς. Οι πληροφορίες είναι καθοριστικές γιατί επιτρέπουν το επόμενο βήμα που είναι η εξατομικευμένη θεραπεία του ασθενούς (από απλή παρακολούθηση, στοχευμένες θεραπείες ή ακόμα και ρομποτική χειρουργική).

Οι Εξελιγμένες Θεραπευτικές Επιλογές

Το ρομποτικό χειρουργείο παραμένει μια θεραπευτική επιλογή, ωστόσο η σύγχρονη προσέγγιση είναι πλήρως εξατομικευμένη για τον κάθε ασθενή, με βάση τα ευρήματα της βιοψίας και τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου.

Σήμερα οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

Ενεργό παρακολούθηση
Για χαμηλού κινδύνου νόσο που δεν απειλεί άμεσα τη ζωή του ασθενούς.

Εντοπισμένες – Εστιακές (focal) θεραπείες, χωρίς “κλασικό” χειρουργείο, όπως:

• HIFU (Focal One) – υψηλής έντασης υπέρηχος που καταστρέφει επιλεκτικά τα καρκινικά κύτταρα
• NanoKnife (IRE) – Ηλεκτρικοί παλμοί που στοχεύουν στην νέκρωση του καρκινικού ιστού

Οι θεραπείες αυτές διατηρούν τον υπόλοιπο αδένα ανέπαφο, με πολύ καλό λειτουργικό αποτέλεσμα.

Ρομποτική Ριζική προστατεκτομή
Για μετρίου και υψηλού κινδύνου ασθενείς, πάντα με στόχο τον πλήρη έλεγχο της νόσου και τη διατήρηση της ποιότητας ζωής.

Συνδυασμένες θεραπείες
Για πολύ υψηλού κινδύνου νόσο, όπου απαιτείται πιο “ομαδική” προσέγγιση (ακτινοθεραπεία + ορμονοθεραπεία ± χειρουργείο).

Movember: Μια ευκαιρία να ξανασκεφτούμε την πρόληψη

Ο Νοέμβριος είναι η ιδανική στιγμή για να ανοίξει η συζήτηση. Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, αρκεί να διαγνωστεί εγκαίρως.
Το μήνυμα του Movember είναι σαφές:
Μίλα, ενημερώσου, εξετάσου.
Η πρόληψη δεν χρειάζεται θάρρος· χρειάζεται απλώς απόφαση.

Αν είστε άνω των 45, ο Νοέμβριος είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνετε το πρώτο βήμα.
Κλείστε τον ετήσιο έλεγχο προστάτη σας στην κλινική Ploumidis Urology, σε ένα περιβάλλον όπου η τεχνολογία και η εξειδίκευση συναντούν την προσωπική φροντίδα.
Άλλωστε η πρόληψη είναι το πιο ισχυρό μέτρο προστασίας.

Ποιος είναι ο Δρ. Αχιλλέας Πλουμίδης

Ο Δρ. Αχιλλέας Πλουμίδης, Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος, διαθέτει πολυετή εμπειρία στη ρομποτική χειρουργική, έχοντας πραγματοποιήσει μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων επεμβάσεων για τον καρκίνο του προστάτη και άλλες ουρολογικές παθήσεις. Η βαθιά γνώση και η πρακτική του εξοικείωση με τις πιο σύγχρονες ρομποτικές πλατφόρμες αποτελούν σταθερό σημείο αναφοράς της κλινικής του δραστηριότητας.

Εξειδικεύεται σε όλο το φάσμα της σύγχρονης θεραπείας του καρκίνου του προστάτη — από τη ρομποτική ριζική προστατεκτομή, έως τις πιο εξελιγμένες focal θεραπείες, όπως το HIFU και το NanoKnife.

Η εκπαίδευσή του περιλαμβάνει κορυφαία κέντρα της Ευρώπης και των ΗΠΑ, όπως το Karolinska Institutet, το OLV Vattikuti Robotic Surgery Institute, το ORSI Robotic Surgery Institute, το Hôpital Tenon κ.α.

Επιπλέον, έχει ενεργό ακαδημαϊκό ρόλο στις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες (EAU Guidelines), συμβάλλοντας στη διαμόρφωση των επίσημων συστάσεων της ουρολογίας.

Το ακαδημαϊκό του έργο περιλαμβάνει πολλαπλές δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά υψηλής απήχησης καθώς και κεφάλαια βιβλίων, ενώ έχει προσκληθεί ως επίσημος κριτής διδακτορικών διατριβών σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, επιβεβαιώνοντας τη διεθνή του αναγνώριση.

Η Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία τον καλεί συχνά ως ομιλητή και εκπαιδευτή νέων συναδέλφων ουρολόγων, ενώ έχει αναλάβει τον ρόλο του εκπαιδευτή ρομποτικής χειρουργικής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, εκπαιδεύοντας κέντρα που υιοθετούν την ρομποτική χειρουργική.

Στο επίκεντρο της προσέγγισής του βρίσκεται πάντα ο ασθενής.
Στόχος του είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη και η διατήρηση της ποιότητας ζωής, με έμφαση στην εγκράτεια και τη σεξουαλική λειτουργία.