ΕΛΛΑΔΑ

Ένας χρόνος που πόνεσε την Ελλάδα

Ένας χρόνος που πόνεσε την Ελλάδα

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

Τα σημαντικότερα γεγονότα που απασχόλησαν την κοινή γνώμη, πέρα από τους αυστηρούς κανόνες της ειδησεογραφίας

Ήταν ένα έτος που θα θέλουμε να ξεχάσουμε ως Έλληνες, αλλά μάλλον θα μας κυνηγά σαν φάντασμα για χρόνια.

Κι αυτές ήταν οι 12 στιγμές που χαρακτήρισαν τον κάθε μήνα του, μικρά σύμβολα μιας παράνοιας που κράτησε 365 ημέρες.

Ιανουάριος: Μα ποια είναι αυτή η Υπατία;

Ακτιβιστές, προσκείμενοι στον ΣΥΡΙΖΑ μεταφέρουν στην Αθήνα από την Κρήτη 250 λαθρομετανάστες και τους εγκαθιστούν στο ανακαινισμένο κτήριο της Νομικής που θα παραδιδόταν τον Μάρτιο στους φοιτητές, σε μια προσπάθεια να ευαισθητοποιήσουν την ελληνική κοινωνία για τα προβλήματά τους. Αυτό που ακολουθεί είναι ένας θόρυβος εθνικής ασυνεννοησίας και μια υπόνοια εθνικού διχασμού. Είναι δηλαδή αυτό που θα χαρακτηρίσει ολόκληρο το 2011: Οι αρχές δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν, η Αριστερά χρησιμοποιεί τους άτυχους λαθρομετανάστες για να κάνει αυτό στο οποίο θα δώσει ρεσιτάλ καθ' όλη την διάρκεια της χρονιάς (να δημιουργεί ανακατωσούρα, δηλαδή), η Νέα Δημοκρατία απλά κράζει την κυβέρνηση, ο λαός χωρίζεται στα δύο και αποκαλούν οι μεν τους δε «φασίστες» και «ρατσιστές» και οι άλλοι «αναρχικούς» και «μπαχαλάκηδες». Κάποια στιγμή οι λαθρομετανάστες θα μεταστεγαστούν στο «Μέγαρο της Υπατίας» και ο ελληνικός λαός θα σπεύσει στα βίντεο κλαμπ για να νοικιάσει το DVD της ταινίας "Agora" με την Ρέιτσελ Βάις στο ρόλο της Υπατίας και να μάθει ποια ήταν η σπουδαία φιλόσοφος και μαθηματικός από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Φεβρουάριος: Αχ και να κέρδιζε ο «Κυνόδοντας»!

Ευελπιστώντας σε μια ένεση ηθικού, οι Έλληνες ξενυκτούν για να παρακολουθήσουν την ετήσια απονομή των Βραβείων Όσκαρ. Αιτία, η υποψηφιότητα του «Κυνόδοντα», του φιλμ του Γιώργου Λάνθιμου, στην κατηγορία «ξενόγλωσσης ταινίας». Η νίκη τελικά δεν έρχεται, το χρυσό αγαλματίδιο δεν κατεβαίνει στην Ομόνοια και τα πανηγύρια τύπου Euro 2004 αναβάλλονται μέχρι να ξαναδοθεί αφορμή.

Μάρτιος: Σύνοδος κορυφής. Μία από τις πολλές...

Οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσέρχονται στις Βρυξέλλες για μια σύνοδο κορυφής όπου ο Γιώργος Παπανδρέου θα τους τάξει αποκρατικοποιήσεις και πολλά άλλα μέτρα -και νιώθουν κάπως καλύτερα. Στην Πορτογαλία έχει παραιτηθεί η κυβέρνηση Σόκρατες και το άγχος έχει αρχίσει να κυριεύει την Ευρωζώνη. Θεωρητικά, στις συνόδους της ΕΕ, των μελών της Ευρωζώνης και των λοιπών φορέων, συζητιούνται όλα τα κρίσμα θέματα και στη συνέχεια βρίσκονται λύσεις. Πρακτικά, το μόνο που γίνεται είναι μια επίδειξη ατολμίας και καθυστέρησης στην λήψη αποφάσεων –και ένα μπαράζ υποσχέσεων από την Ελλάδα, τις οποίες τελικά δεν τηρεί ποτέ. Όσοι πίστεψαν ότι η ιστορία τέλειωσε το Μάρτιο ήταν βαθιά νυκτωμένοι. Εννιά μήνες μετά συνεχίζουν να συναντιούνται κάθε τόσο σε κάποια σύνοδο, να συζητούν (και να διαφωνούν) για τα ίδια και τα ίδια και να βρίσκονται πάντοτε πίσω από τις εξελίξεις.

Απρίλιος: Τα υποβρύχια του Άκη

Ο Άκης Τσοχατζόπουλος παραπέμπεται στην προανακριτική επιτροπή για την υπόθεση της μίζας των υποβρυχίων και ο ελληνικός λαός αναρωτιέται: Θα γίνει επιτέλους η αρχή και θα τιμωρηθούν κάποιοι από αυτούς που μας έφεραν ως εδώ; Ή θα βρεθεί ένα θύμα (αν βρεθεί κι αυτό) για να φανεί ότι αποδώσαμε δικαιοσύνη και όλοι οι υπόλοιποι θα σφυρίξουν αδιάφορα αποχωρώντας διακριτικά; (Ο Άκης ακόμη τριγυρίζει ελεύθερος, αλλά βρέθηκε νέος αποδιοπομπαίος τράγος. Τώρα στο κελί έχει μπει ο Εφραίμ). Αυτός ο Απρίλης, στο τελευταίο δεκαήμερό του, θα μείνει αξέχαστος σε μερικούς...

Μάιος: Η μούντζα είναι το νέο εθνικό σύμβολο

Ακόμη και για τη μεγαλύτερη λαϊκή συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Ιστορία μας έπρεπε να μας γαργαλήσουν τον εθνικισμό κάποιοι ξένοι. Αντιδρώντας σ' ένα «Αφήστε τους Έλληνες να κοιμούνται» που αναρτήθηκε σε ένα πανό στη Μαδρίτη (κάτι που στη συνέχεια αμφισβητήθηκε ότι συνέβη), δεκάδες χιλιάδες κατεβαίνουν στην Πλατεία Συντάγματος για να δείξουν αρχικά ότι είναι ξύπνιοι και στη συνέχεια ότι δεν κουράζονται να σηκώνουν τα χέρια και να ανοίγουν τις παλάμες και τα δάκτυλά τους (να μοιράσουν φάσκελα δηλαδή) με στόχο το Κοινοβούλιο. Σύντομα το κίνημα των Αγανακτισμένων καταντάει πανηγύρι, με καντίνες που πουλάνε «βρώμικα» και κατασκηνωτές που πλένονται στα συντριβάνια. Έχει προλάβει, πάντως, να θορυβήσει την κυβέρνηση που για πρώτη ίσως φορά συνειδητοποιεί ότι δεν έχει πια κανένα λαϊκό έρεισμα και ετοιμάζεται να ανασχηματισθεί, μπας και σώσει κάτι.

Ιούνιος: Και τώρα... Βενιζέλος

Ο ανασχηματισμός είναι γεγονός, αλλά όλοι καταλαβαίνουν πως πρόκειται απλά για μια εφαρμογή της λαϊκής ρήσης «άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς» στην πολιτική. Μόνη περίπτωση που τα ρούχα δεν είναι τα ίδια, είναι του νέου Αντιπροέδρου και «Τσάρου» της Οικονομίας Ευάγγελου Βενιζέλου (ας μην κάνουμε και το αστείο με το μέγεθος των ρούχων του Μανωλιού και του Μπένι). Ο Γιώργος Παπανδρέου ρίχνει τον μεγάλο του –εσωτερικό- πολιτικό αντίζηλο στον λάκο των λεόντων και ο Ευάγγελος Βενιζέλος βουτάει με την αυτοπεποίθηση ότι θα αναδυθεί από εκεί νικητής και νέος ηγέτης της παράταξης. Μισό χρόνο μετά, δεν έχει μείνει ούτε το μισό της παράταξης της οποίας ονειρευόταν να ηγηθεί.

ΥΓ. Ο κ. Παπανδρέου είχει υποσχεθεί μη πολιτικά πρόσωπα και φήμες λένε ότι προσέγγισε τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας κ. Λουκά Παπαδήμο. Τρέχα γύρευε τι τού πρότεινε για να τον απορρίψει ο άνθρωπος και να κλείσει μετά το τηλέφωνό του...

Ιούλιος: Αγαπούλα!

Μαζί με τον ανασχηματισμό έρχεται και η ψήφιση του Μνημονίου ΙΙ, η πιο μεγάλη στιγμή των Αγανακτισμένων (και η συνήθης εισβολή των «μπαχαλάκηδων» που θα ακολουθηθεί από την χαοτική επέμβαση των ΜΑΤ και την λήξη της κατάληψης του Συντάγματος για τα καλά), αλλά οι μισοί Έλληνες έχουν πιο σοβαρά θέματα να ασχοληθούν: Ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι οι αξιότιμοι κύριοι Ψωμιάδης και Μπέος και οι καλοί τους φίλοι δεν είναι αυτό που νόμιζαν, αλλά απλά κάποιοι που στήνουν ματς και βγάζουν τεράστια ποσά σε στοιχηματζίδικα στην Ασία. Σε μια Ελλάδα που πιέζεται να αλλάξει θεσμούς, ιδέες, να ξεριζώσει ζιζάνια στην πολιτική και την κοινωνία, έρχεται η UEFA και τραντάζει και το μοναδικό της μέσο εκτόνωσης: το ποδόσφαιρο. Η αλήθεια είναι πως η «θεραπεία σοκ» εφαρμόζεται καλύτερα όταν όλα είναι στο όριο, οπότε το timing ίσως και να είναι ιδανικό. Αλλά αυτά που ακολουθούν τελικά γίνονται απλά με τον «ελληνικό» τρόπο: Ονόματα σπιλώνονται, κατηγορούμενοι διαφεύγουν για μήνες της σύλληψης, και δύο μήνες μετά το ελληνικό πρωτάθλημα ξεκινάει με κενές θέσεις, αφού ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει ποιος πρέπει να τιμωρηθεί και ποιος έχει (αλλά και ποιος έχει λεφτά να πληρώσει τους παίκτες του). Η ποδοσφαιρική Ελλάδα μπαίνει στον γύψο. Κι όμως, η Εθνική της, λίγους μήνες μετά, προκρίνεται για το Euro 2012.

Aύγουστος: Να είχαμε την τύχη των Κυπρίων!

Ακόμη και στις διακοπές μας, δεν μας αφήνουν να ησυχάσουμε (όσους καταφέραμε να κάνουμε διακοπές, τέλος πάντων). Νέα μέτρα, περικοπές, φόροι ανακοινώνονται κατά ριπάς, την ίδια ώρα που η Κύπρος, που κι αυτή υποφέρει από όλα αυτά, ανακοινώνει ότι τον Οκτώβριο θα ξεκινήσει εξορύξεις στο περίφημο οικόπεδο 12 για να αντλήσει φυσικό αέριο. Η Τουρκία, με τον Ερντογάν να έχει πια καθαρίσει το σκηνικό στο εσωτερικό της χώρας και να επιζητεί ηγετικό ρόλο και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής, δεν θέλει με τίποτε να το δεχθεί αυτό και ξεκινάει ναυτικά γυμνάσια στην περιοχή που γίνονται οι μελέτες. Ευτυχώς, όλο αυτό αποδεικνύεται απλά μια κίνηση εντυπωσιασμού και λίγους μήνες μετά τα χαμόγελα λόγω του μεγέθους του κοιτάσματος επιστρέφουν στο Νησί της Αφροδίτης. Ωστόσο, μια νέα περίοδος ψύχρανσης στις σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου και Τουρκίας έχει εγκαινιασθεί.

Σεπτέμβριος: Ο τρόμος από τους ληστές με τα Καλάσνικοφ

Ήταν επόμενο η ανέχεια να προκαλέσει ένα κύμα διαρρήξεων και ληστειών, αλλά η ελληνική κοινωνία δεν ήταν προετοιμασμένη για μια τόσο ειδεχθή συμμορία. Οι «ληστές με τα Καλάσνικοφ» οργώνουν τα νότια προάστεια ολόκληρο το 2011, αλλά είναι τον Σεπτέμβριο που ξεπερνούν κάθε όριο, προβαίνοντας μέχρι και σε βιασμούς. Η Ελληνική Αστυνομία επιτέλους ξυπνάει, λόγω και της λαϊκης οργής, και καταφέρνει τον επόμενο μήνα να συλλάβει την παρέα που αποτελείται κυρίως από νεαρούς, αλβανικής καταγωγής.

Οκτώβριος: «Όχι» στους πολιτικούς, στην επέτειο του «Όχι»

Οι Αγανακτισμένοι δεν έχουν πεθάνει. Συντονισμένοι από τον εθνικό μας «μανούρα», το παλαβό κομμάτι της Αριστεράς, επιστρέφουν στους εορτασμούς της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου για να βρίσουν πολιτικούς και να ματαιώσουν παρελάσεις. Αποκορύφωμα ο εξαναγκασμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια να αποχωρήσει από την μεγάλη παρέλαση της Θεσσαλονίκης. Δεν είναι γνωστό τι ακριβώς ήθελαν να πετύχουν οι διαδηλωτές, αυτό όμως που τελικά συνέβη ήταν να οδηγήσουν σε πλήρη παραλογισμό τον Πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου. Λίγες ημέρες μετά, δηλώνει συγκλονισμένος από τα γεγονότα της παρέλασης και καλεί τους Έλληνες σε δημοψήφισμα, στην ουσία για την παραμονή τους ή όχι στο Ευρώ. Και τελικά καταφέρνει να στείλει τη χώρα ένα βήμα πιο κοντά στην δραχμή, το κόμμα του στα μικρότερα ποσοστά δημοφιλίας στην ιστορία του και τον εαυτό του στη λίστα με τους πιο αντιπαθείς πολιτικούς που πέρασαν ποτέ από την Ελλάδα.

Νοέμβριος: Νέος πρωθυπουργός

Αν υπήρχε έστω και μια μικρή μερίδα της ελληνικής κοινωνίας που δεν είχε συνειδητοποιήσει τους προηγούμενους μήνες την μικρότητα και την ανικανότητα του συνόλου σχεδόν των Ελλήνων πολιτικών, ο Νοέμβριος ήταν ο μήνας που έπαψε να ζει στο σκοτάδι ακόμη κι αυτή... Οι εξελίξεις από την ρουκέτα Παπανδρέου περί δημοψηφίσματος είναι ραγδαίες. Στελέχη του κόμματός του, σύσσωμη η αντιπολίτευση και –φυσικά- οι Ευρωπαίοι δανειστές μας ζητούν το κεφάλι του επί πίνακι.

Ο ΓΑΠ αργεί να το συνειδητοποιήσει, αλλά τελικά καταλαβαίνει πως το παραμύθι του τέλειωσε. Σκηνοθετεί μια ηρωική έξοδο ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης (τα υπόλοιπα παιδάκια τον χειροκροτούν συγκαταβατικά, μουρμουρώντας «εντάξει, ένα τελευταίο σόου είναι, σε λίγο επιτέλους όλα θα λήξουν»), μετά παραιτείται από πρωθυπουργός και ξεκινάει συζητήσεις με ΝΔ και ΛΑΟΣ για την επόμενη κυβέρνηση που θα είναι συνεργασίας. Θεωρητικά. Γιατί πρακτικά –και ενώ όλη η Ελλάδα περιμένει ο λευκός καπνός που θα βγει από το Προεδρικό Μέγαρο να γράψει το όνομα του Λουκά Παπαδήμου ή κάποιου άλλου εξωκοινοβουλευτικού παράγοντα στον αττικό ουρανό- ο Γιώργος Παπανδρέου παίζει ένα παρανοϊκό παιχνίδι ματαιοδοξίας πάνω στις πλάτες του ελληνικού λαού.

Την ίδια ώρα, βέβαια, ο Αντώνης Σαμαράς συνεχίζει να περιμένει το ώριμο φρούτο να πέσει, πυροδοτώντας και το κλίμα με ατάκες του τύπου «δεν υπογράφω», ο Γιώργος Καρατζαφέρης να πετάει λογοπαίγνια και η Αριστερά να επιδίδεται σε ένα έπος ανευθυνότητας. Ακόμη και όταν το όνομα του Φίλιππου Πετσάλνικου ακούγεται ως το πρώτο φαβορί και ο ελληνικός λαός παρακολουθεί τις εξελίξεις παγωμένος, το σόου των πολιτικών μας συνεχίζεται. Τελικά θα υπερισχύσει αυτό του Καρατζαφέρη που φεύγει μαινόμενος από το Προεδρικό Μέγαρο (και πιθανόν κάποιο τηλεφώνημα από το εξωτερικό...) και το όνομα του Λουκά Παπαδήμου επιστρέφει στο τραπέζι. Στις 10 Νοεμβρίου η Ελλάδα αποκτά επιτέλους νέο Πρωθυπουργό.

Θεωρητικά, στις 12 Νοεμβρίου 2011, ένας κύκλος εξελίξεων έκλεισε και άνοιξε έναν άλλο που τον χαρακτηρίζει η αβεβαιότητα...

Δεκέμβριος: Ο αποκλεισμός του Ολυμπιακού

Κι εκεί που η Ελλάδα νιώθει ότι επιτέλους κάτι αλλάζει και τα πράγματα θα πάνε προς το καλύτερο και βλέπει στον Ολυμπιακό (εντάξει, η μισή Ελλάδα) το πρώτο δείγμα ανάκαμψης, με την πρόκρισή του στους «16» του Champions League, αφου κερδίζει 3-1 την Άρσεναλ στο Καραϊσκάκη, έρχεται η ανατροπή μέσα στα τελευταία 5 λεπτά στο ματς Ντόρτμουντ – Μαρσέιγ για να σβήσει και αυτό το όνειρο. Το όργιο με το 1-7 υπέρ της Λυόν επί της Ντιναμό Ζάγκρεμπ επιτείνει τις φήμες ότι κάτι «βρώμικο» συνέβη στην τελευταία αγωνιστική των ομίλων. Αλλά άντε τώρα να τρέξεις να βρεις τα δίκια σου, εσύ, η χώρα του Μπέου και του Ψωμάδη...