Αλκοτέστ: Στην υγειά των προστίμων ή για την ασφάλεια των οδηγών και των πολιτών;

Ας ξεκαθαρίσουμε αρχικά, και με απόλυτο τρόπο, ότι οι εκτεταμένοι έλεγχοι αλκοτέστ είναι ίσως από τα πιο σωστά μέτρα που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια για την οδική ασφάλεια. Και μάλιστα άργησαν. Άργησαν πολλά χρόνια και κόστισαν πολλές ανθρώπινες ζωές.

Δυστυχώς, κάπου εδώ τελειώνουν τα καλά νέα και αρχίζουν τα παράδοξα, τα παράλογα και οι μισές αλήθειες. Γιατί όταν η πολιτική ηγεσία και οι αρχές (που πολλές φορές είναι αναγκασμένες να εφαρμόσουν ακόμα και... παράλογα) θέλουν να πείσουν ότι οι έλεγχοι γίνονται για το δημόσιο καλό –και όχι για την οικονομική ενίσχυση του κράτους– τότε αρχίζουν τα ερωτήματα.

Αρχικά, γιατί να υπάρχει όριο στο αλκοτέστ; Γιατί το γενικό όριο αλκοόλ για τους οδηγούς είναι 0,5 g/l στο αίμα (ή 0,25 mg/l στον εκπνεόμενο αέρα) και μειώνεται σε 0,2 g/l (0,1 mg/l εκπνοή) για αρχάριους ή επαγγελματίες; Γιατί να υπάρχουν διαφορετικά όρια ανάμεσα στους οδηγούς και κυρίως, γιατί να υπάρχει όριο; Η σωστή απάντηση είναι ξεκάθαρη και για τα όρια είναι μία: Μηδέν. Καμία ανοχή.

Αφού καμία επιστημονική μελέτη δεν μπορεί να μεταφράσει το όριο σε συγκεκριμένη ποσότητα ποτού, γιατί το θεσπίζει ο νομοθέτης; Μήπως για να υπάρχει περιθώριο ευελιξίας;

Και γιατί για τους δικυκλιστές το όριο είναι ουσιαστικά στο «μύρισα ένα ποτό» και όχι στο «ήπια ένα ποτό»; Τι εξυπηρετεί ειλικρινά; Γιατί να μην παντού είναι μηδενικό; Αν ως απάντηση χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα η «ευρωπαϊκή εναρμόνιση», μάλλον θα γυρίσει μπούμερανγκ, αφού πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αυστηρότερες ρυθμίσεις χωρίς λαϊκισμούς και μισές αλήθειες. Και επίσης, εκεί στα ξένα, τα πρόστιμα είναι ανταποδοτικά. Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση και μας οδηγεί σε άλλους... δρόμους.

Και μιας και αναφέρουμε τις μισές αλήθειες, ας δούμε και μερικές ακόμα. Σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, το πρόστιμο για τους παραβάτες οδηγούς του πρώτου επιπέδου (sic) είναι 350 ευρώ και συνοδεύεται από αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες. Στην πράξη, όμως, ούτε το ένα, ούτε το άλλο ισχύει πλήρως.

Το πρόστιμο όντως είναι 350 ευρώ, αλλά το όχημα ακινητοποιείται. Για να το παραλάβει ο ιδιοκτήτης, χρειάζεται επιπλέον 140-150 ευρώ για τον γερανό, δηλαδή σχεδόν τρία μεροκάματα με βάση τον κατώτατο μισθό. Ουσιαστικά, λοιπόν, το πρόστιμο ανεβαίνει αυτόματα, χωρίς να το αναφέρει πουθενά η κλήση. Και αντί να δηλώνεται ξεκάθαρα ότι το συνολικό ποσό φτάνει τα 500 ευρώ, αφήνεται να αιωρείται σαν ένα «κρατικό μυστικό».

Στο ερώτημα αν πρέπει ο παραβάτης να πάρει το όχημα και να φύγει, η απάντηση είναι πάλι απλή: ΟΧΙ. Όμως γιατί για παράδειγμα το όχημα δεν παραμένει ακινητοποιημένο στο σημείο ελέγχου; Γιατί ο οδηγός δεν έχει την δυνατότητα να καλέσει με δικά του έξοδα την οδική του βοήθεια; Γιατί δεν αναφέρεται ξεκάθαρα ότι το πρόστιμο ειναι 500 ευρώ και συμπεριλαμβάνεται, όχι ο καφές που έλεγε ο αείμνηστος Μητροπάνος, αλλά ο (ιδιωτικός) γερανός;

Το σύστημα θα έπρεπε να είναι σαφές και ενιαίο, όχι μπερδεμένο και τιμωρητικό.

Και πάμε στην άλλη μισή αλήθεια: το πρόστιμο μπορεί τυπικά να πληρωθεί μέσα σε 60 ημέρες, ενώ το δίπλωμα παρακρατείται για 30 ημέρες. Όταν, όμως, ο οδηγός πάει να το παραλάβει, δεν μπορεί να το πάρει αν δεν έχει πληρώσει το πρόστιμο, ακόμη κι αν έχει περάσει ο προβλεπόμενος μήνας. Παράλογο; Απόλυτα. Κανείς όμως δεν το εξηγεί, ούτε το αναφέρει η κλήση. Θα ήταν τόσο δύσκολο να αναφέρεται ρητά, ώστε να μην αναγκάζεται κάποιος να χάσει ένα μεροκάματο και να ταλαιπωρηθεί εξαιτίας της αμέλειας των υπευθύνων; Στο σημείο αυτό να πούμε ότι η απάντηση το αναφέρει ο νόμος, όταν δεν το γράφει ούτε η κλήση- το επίσημο χαρτί δηλαδή που βεβαιώνει την παράβαση- είναι μάλλον παιδική. Γιατι λοιπόν υπάρχει αυτή διαφορα στις ημέρες μεταξύ πληρωμής προστίμου και παρακράτησης του διπλώματος; Εκτός και ο νομοθέτης σκέφτηκε ότι δεν πειράζει, κανείς δεν θέλει άμεσα το δίπλωμά του... Οπότε αυτό το «λάθος» μάλλον θέλει άμεση (επί) διόρθωση

Και εν κατακλείδι γιατί, το 2025, το πρόστιμο δεν μπορεί να πληρωθεί ηλεκτρονικά, αλλά μόνο στα ΕΛΤΑ ή στα ταμεία των δήμων; Έχει άραγε καθίσει κάποιος από τους αρμόδιους στην ουρά μέσα στις γιορτές για να νιώσει την ταλαιπωρία;

Γιατί άλλο τιμωρία και άλλο σταύρωση. Άλλο το απαραίτητο αλκοτέστ και άλλο η γραφειοκρατική παγίδα που το συνοδεύει. Άλλο η πρόληψη και άλλο η είσπραξη. Άλλο ο ασυνείδητος οδηγός και άλλο ο αμήχανος πολίτης-παραβάτης που βρίσκεται βορρά της διαδικασίας. Είναι ωραίο να φτιάχνεις σύγχρονες γέφυρες, αλλά πρέπει να υπάρχει και δρόμος από κάτω – όχι να τον κατασκευάζεις εκ των υστέρων.