Τουρκική «τανάλια» σε Καύκασο και Ανατολική Μεσόγειο με συμφωνίες για μεταφορά ενέργειας
Σε εξέλιξη μια περιφερειακή ενεργειακή κούρσα επιρροής και εξαρτήσεων με πρωταγωνίστρια την Τουρκία
Με διπλωματικό αντιπερισπασμό μοιάζει η κίνηση της Τουρκίας με την εξαγγελία δήθεν θαλάσσιων πάρκων αμφισβητώντας εμπράκτως ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, γεγονός το οποίο προκάλεσε την αντίδραση της Αθήνας.
Μπορεί η κίνηση της Τουρκίας να έρχεται λίγες ημέρες μετά τις ανακοινώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την ίδρυση εθνικών θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο και το Ιόνιο, ωστόσο εν πολλοίς στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ η προκλητική απόφαση της Άγκυρας ήταν αναμενόμενη.
Τα θαλάσσια πάρκα της Τουρκίας μοιάζουν με το δέντρο σε ένα τεράστιο δάσος ενεργειών της Άγκυρας στην ευρύτερη περιοχή. Ενέργειες, η οποίες πρέπει άμεσα να αξιολογηθούν σωστά από την Αθήνα και τους συμμάχους της στην «γειτονιά» μας.
Εξέδωσε χάρτη η Τουρκία για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο σε περίοδο έντασης των ευρωατλαντικών παζαριών και συγκρούσεων
Το μεγάλο ζήτημα για την Ελλάδα είναι να μην μπερδευτεί με τον γεω-οικονομικό αντικατοπτρισμό και βρεθεί προ τετελεσμένων, το οποίο θα είναι πολυ δύσκολο να αντιστρέψει. Κι αυτό επειδή οι τουρκικές ενέργειες στο ενεργειακό -και όχι μόνο- πεδίο, έρχονται σε σύγκρουση με τα ελληνο-ισραηλινά συμφέροντα στην περιοχή.
Ξεκίνησε η ροή φυσικού αερίου από την Τουρκία προς τη Συρία
Ενώ, λοιπόν, το σύνολο των ελληνικών μέσων ενημέρωσης ασχολούνταν με τις τουρκικές εξαγγελίες για θαλάσσια πάρκα, η Άγκυρα πανηγύριζε για ακόμη ένα ενεργειακό πρότζεκτ ιδιαίτερης σημασίας.
Φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν άρχισε το Σάββατο να παραδίδεται στη Συρία μέσω Κιλίς δια μέσω του Αγωγού Φυσικού Αερίου Τουρκίας-Συρίας σε τελετή στην οποία παρευρέθηκε ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ.
Ο Τούρκος υπουργός Μπαϊρακτάρ δήλωσε σχετικά: «Θα παραδίδουμε έως και 6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα από τον Μετρητικό Σταθμό Γιαβουζλού. Θα μεταφέρουμε φυσικό αέριο στο Χαλέπι και τη Χομς» και πρόσθεσε, υποδεικνύοντας τα μεγαλεπήβολα σχέδια των Τούρκων: «Σήμερα, γινόμαστε μάρτυρες μιας ιστορικής στιγμής στην πόλη μας Κιλίς. Εγκαινιάζουμε τον αγωγό φυσικού αερίου Τουρκίας-Συρίας, σύμβολο της τουρκοσυριακής φιλίας στον ενεργειακό τομέα. Ελπίζω ότι αυτός ο αγωγός φυσικού αερίου θα φέρει αφθονία και ευημερία στις χώρες και τους λαούς μας, και ειρήνη στην περιοχή μας (...) Ως Τουρκία, διασφαλίζουμε την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού σε περιοχές όπως το Αφρίν και το Ιντλίμπ από το 2017. Αυτή τη στιγμή εξάγουμε ηλεκτρική ενέργεια στη Συρία από οκτώ διαφορετικά σημεία.
Θα αυξήσουμε την εξαγωγική μας ικανότητα κατά 25% αρχικά και θα την υπερδιπλασιάσουμε με τις νέες γραμμές σύνδεσης που θα προσθέσουμε αργότερα. Όταν ολοκληρωθεί το έργο μας, η χωρητικότητα σύνδεσής μας θα φτάσει τα 861 μεγαβάτ και θα καλύπτουμε τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας 1,6 εκατομμυρίων νοικοκυριών στη Συρία»
Ο διεθνολόγος Βασίλης Κοψαχείλης εξηγεί στο Newsbomb
«Το εγχείρημα εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της Τουρκίας για περιφερειακή ενεργειακή ολοκλήρωση της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου – Λεβάντε, με την Τουρκία σε κεντρικό ρόλο (Development Road Project)», εξηγεί στο Newsbomb, o διεθνολόγος, ειδικός σε θέματα γεω-επιχειρηματικότητας, Βασίλης Κοψαχείλης*.
Το Development Road Project ή Δρόμος Ανάπτυξης, είναι ένα συνεχιζόμενο έργο υποδομής στο Ιράκ, με στόχο τη σύνδεση της Ασίας με την Ευρώπη με τη δημιουργία ενός δικτύου σιδηροδρόμων, δρόμων, λιμανιών και πόλεων. Θα συνδέσει το λιμάνι Grand Faw στο νότιο Ιράκ με τα σύνορα της Τουρκίας και θα επεκταθεί περαιτέρω στην Ευρώπη.
«Το τουρκικό σχέδιο ξεκίνησε με την εξαγορά του μεγαλύτερου παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας στο Λίβανο από τουρκικά συμφέροντα. Στη συνέχεια επεκτάθηκε σε μια σειρά συμφωνιών παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στο Ιράκ από την Τουρκία, καθώς και με την λήξη το 2026 της συμφωνίας για τον αγωγό Κιρκούκ-Τσεϊχάν και την αντικατάσταση από μια συνολικότερη ενεργειακή συμφωνία. Η συνέχεια του τουρκικού σχεδίου περιλαμβάνει την ηλεκτρική σύνδεση Τουρκίας-κατεχόμενων Κύπρου», επισημαίνει αρχικά ο Βασίλης Κοψαχείλης.
«Σειρά στα τουρκικά σχέδια έχει η Συρία (περιοχές Χαλεπίου και Ομς, περιοχές δηλαδή που η Τουρκία έχει ισχυρά ερείσματα). Ο αγωγός Φυσικού Αερίου Αζερμπαϊτζάν – Τουρκία-Συρία ουσιαστικά δεν είναι τίποτε άλλο από επέκταση του τουρκικού δικτύου φυσικού αερίου προς τη Συρία και αφού επισκευάστηκε το συριακό δίκτυο, σε πρώτη φάση η Συρία θα προμηθεύεται 1,2 bcm αερίου το χρόνο με προοπτική επέκτασης στα 2 bcm. Το φυσικό αέριο θα χρησιμοποιηθεί σε επίπεδο Β2Β ή Β2G για την κίνηση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στη Συρία. Η σημασία του έργου έρχεται να ολοκληρώσει ενεργειακά μια γεωπολιτική ζώνη που εκτείνεται από τον Καύκασο ως τη βόρεια Μεσοποταμία και την Ανατολική Μεσόγειο», υπογραμμίζει ο διεθνολόγος στο Newsbomb.
Σύμφωνα με τον κ. Κοψαχείλη το τουρκικό πρόγραμμα GAP των πολλών φραγμάτων με την κατακράτηση νερών του Τίγρη και του Ευφράτη (κάτι που δημιουργούσε πολλές τριβές στις σχέσεις Τουρκίας-Συρίας-Ιράκ πριν το 2011) έρχεται να ολοκληρωθεί (και να ολοκληρώσει την εξάρτηση) μαζί με το αέριο του Αζερμπαϊτζάν, σε κάτι πολύ ευρύτερο από την απλή ενεργειακή ολοκλήρωση.
Όπως σημειώνει στο Newsbomb ο ειδικός αναλυτής, πρόκειται για ουσιαστικό έλεγχο της οικονομίας των χωρών της περιοχής, εξάρτηση των νοικοκυριών, προοπτικές ανάπτυξης των περιοχών που θα τύχουν της τουρκο-αζερικής συνεργασίας έναντι άλλων «αντιφρονούντων» περιοχών, και πολλά άλλα...
«Πλάτη» στον τουρκικό σχεδιασμό βάζει και το Κατάρ.
Αντίστοιχο τουρκικό σχέδιο σε Αφρική και Νότια Ασία
Όπως αναφέρει ο κ. Κοψαχείλης, αντίστοιχο σχέδιο η Τουρκία εξυφαίνει στην ανατολική Αφρική, με επίκεντρο τη Σομαλία, ενώ ο αμερικανικός παράγοντας «παίζει» δυνατά στη δυτική Αφρική με επίκεντρο την Γκάνα.
Την ίδια στιγμή ο ινδικός τύπος παρακολουθεί στενά τη στρατηγική επέκταση της Τουρκίας προς τη Νότια Ασία. Αντί για την ενέργεια στην προκειμένη πρείπτωση μοχλός της Άγκυρας είναι οι αμυντικοί εξοπλισμοί. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η Τουρκία, η οποία έχει αυξήσει την παρουσία της στη Νότια Ασία, έχει ενισχύσει τους δεσμούς της με το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές. Υπογραμμίστηκε δε ότι μια στρατηγική συμμαχία διαμορφώνεται στην περιοχή μεταξύ Τουρκίας, Πακιστάν και Μπαγκλαντές. Αναφέρθηκε επιπλέον ότι η αυξανόμενη παρουσία της Τουρκίας στις δύο χώρες έχει προκαλέσει συναγερμό στην Ινδία. Σημειώθηκε δε ότι η στρατηγική επέκταση της Άγκυρας προς τη Νότια Ασία σημαίνει εμβάθυνση του ενδιαφέροντός της για την άμυνα και τη γεωπολιτική δομή της περιοχής.
Έχει αναφερθεί ότι η βαθιά συμμαχική σχέση της Τουρκίας με το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, η οποία στοχεύει να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο στη Νότια Ασία, αποτελεί απειλή για την Ινδία. Αναφερόμενος στις αμυντικές συμφωνίες και τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Μπαγκλαντές, ο ινδικός τύπος έδωσε εκτενή κάλυψη στις συνομιλίες της κυβέρνησης της Ντάκα με τις τουρκικές αντιπροσωπείες σχετικά με την προμήθεια του UAV Bayraktar και του Εθνικού Τυφεκίου Πεζικού (MPT)-76.
Πώς ο ανταγωνισμός ακουμπάει και εμάς
Στον αντίποδα του τουρκικού σχεδίου βρίσκεται το Ισραηλινο-Κυπριακό-Αμερικανικό-Γαλλικό σχέδιο μιας άλλης ενεργειακής ολοκλήρωσης με το Ισραήλ και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου, που ελέγχει με την Κύπρο, σε κεντρικό ρόλο, και τις αμερικανικές και γαλλικές εταιρείες σε ρόλο χρήσιμου γεω-επιχειρηματία.
Ο Βασίλης Κοψαχείλης εξηγεί στο Newsbomb:
«-Η Γαλλική TotalEnergies είναι ο κρίσιμος παράγοντας στην ενεργειακή συμφωνία Λιβάνου-Ισραήλ.
-Η ουσιαστική αδιαφορία Ισραήλ και Κύπρου για την ηλεκτρική διασύνδεση με την Ελλάδα αφορά κυρίως αυτόν τον σχεδιασμό (θέλουν να παραμείνουν ανεξάρτητοι από την ευρωπαϊκή ενεργειακή ολοκλήρωση, η οποία εκτός των άλλων θα τους οδηγήσει και σε τιμολογιακή πολιτική που θα αποφασίζεται από το χρηματιστήριο ενέργειας στην Ολλανδία και είδαμε τα αποτελέσματα…). Όλα τα άλλα που λέγονται για γεωπολιτικά θέματα λόγω Τουρκίας, ποιος θα έχει τον έλεγχο κλπ είναι υπεκφυγές.
-Αυτός ο ανταγωνιστικός σχεδιασμός προσπάθησε – ανεπιτυχώς – στο παρελθόν να συμπεριλάβει την Ιορδανία και την Αίγυπτο»
«Ο πόλεμος μετά την 7η Οκτωβρίου έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα σε αυτόν τον ενεργειακό σχεδιασμό και όλα έχουν παγώσει. Αντίθετα προχωρά ακάθεκτος ο τουρκικός σχεδιασμός! Προφανώς η σχέση Τουρκίας-Χαμάς κρατούσε ενημερωμένους τους Τούρκους, οι οποίοι ενδεχομένως να ενθάρρυναν τη Χαμάς για την 7η Οκτωβρίου, για να ανατραπούν όλα και να βγει κερδισμένη η Τουρκία. Η οποία εκ του αποτελέσματος βγαίνει κερδισμένη», καταλήγει.
- Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι διεθνολόγος και γεωστρατηγικός αναλυτής, ο οποίος έχει ειδίκευση στη γεω-επιχειρηματικότητα, ενώ είναι και ιδρυτικό μέλος του Παρατηρητηρίου Ευρω-Μεσογειακής Ασφάλειας. Συγγραφέας του βιβλίου «Γεωεπιχειρηματίες, από τον Ιάσονα στον Έλον Μασκ».