Θανάσης Χουλιάρας στο Newsbomb.gr: «Η street art μπορεί να επηρεάσει την επόμενη μέρα μιας χώρας»

Το όνομα του Θανάση Χουλιάρα για πολλούς δεν είναι άγνωστο. Πρώην ραδιοφωνικός παραγωγός, τραγουδιστής και ιδρυτικό μέλος της ροκ μπάντας KollektivA, ο Θανάσης Χουλιαράς, μας ταξιδεύει με το βιβλίο του «Τα μάτια της πόλης» στην μαγεία της street art που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εντύποις.

Το βιβλίο διανύει μια μεγάλη διαδρομή εκκινώντας από το θεωρητικό κομμάτι και την ιστορική αναδρομή της street art αναδεικνύοντας τις αισθητικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές πλευρές της. Υποστηρίζει την ένταξή της στο συνεχές της ιστορίας της τέχνης και εντοπίζει τη σημασία της στη διαμόρφωση του σύγχρονου οπτικού πολιτισμού συνδέοντάς την με την αστικοποίηση. Εν τέλει, μελετά τον τρόπο με τον οποίο η street art επέδρασε στην αλλαγή της πολιτισμικής ταυτότητας της Αθήνας, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.

Ο Θανάσης Χουλιάρας μίλησε στο Newsbomb.gr για τα «Μάτια της πόλης», για το φαινόμενο της street art ενώ μας απάντησε για το... κλασικό ερώτημα, αν η Αθήνα είναι το νέο Βερολίνο.

Αναλυτικά όσα μας είπε ο συγγραφέας του βιβλίου που... βλέπει την πόλη με άλλη ματιά:

Τι είναι το street art σαν φαινόμενο, σαν κουλτούρα, σαν ιδεολογία;

Η street art ως φαινόμενο αποτελεί ένα διακριτό καλλιτεχνικό ρεύμα/κίνημα το οποίο μάλιστα εμφανίστηκε, σωτήρια κατά πολλούς, σε μια χρονική συγκυρία που δεν μπορούσε να εντοπιστεί κανένα άλλο μαζικό και επιδραστικό καλλιτεχνικό κίνημα. Ταυτόχρονα, ως κουλτούρα, είναι άμεσα συνυφασμένη αν και όχι ταυτισμένη με την ευρύτερη αστική street culture. Στο πλαίσιο αυτό έχουν διαμορφωθεί και τα αντιφατικά ή σε κάποιες περιπτώσεις τα συγκρουσιακά ιδεολογικά της χαρακτηριστικά.

Ποια είναι η σχέση της Αθήνας με το street art;

Η Αθήνα αν και εισήγαγε σε δεύτερο χρόνο, ακολουθώντας την διεθνή εμπειρία, την street art στην σύγχρονη εκδοχή της, διαθέτει, ως πόλη, μια σειρά στοιχεία που την κατέστησαν ευνοϊκό έδαφος για την ανάπτυξή της. Η street art εισήχθη σε ένα αστικό περιβάλλον που οι εγγραφές-καταγραφές στους τοίχους και ο οπτικός κορεσμός ήταν ήδη μια πραγματικότητα, ανεξαρτήτως της αποδοχής από το σύνολο των κατοίκων. Μέσα στην συνθήκη της οικονομικής κρίσης διαμορφώθηκαν σταδιακά και κάποια εντόπια ταυτοτικά στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση η σχέση της πόλης με την street art εξακολουθεί να έχει έναν έντονα δυναμικό χαρακτήρα.

Ποιος είναι ο Αθηναίος homo urbnicus;

Ο Αθηναίος homo urbanicus είναι αυτός που θα μπορεί να πραγματώσει, σύμφωνα με τον θεωρητικό αφορισμό του Lefebvre, την πόλη ως ένα ολοκληρωμένο έργο τέχνης. Επομένως ακόμα αναμένουμε την γέννησή του!

Είναι τελικά η κουλτούρα της Αθήνας έτοιμη για να γίνει το επόμενο Βερολίνο;

Κάθε πόλη, ιδιαίτερα οι μεγάλες μητροπόλεις και η Αθήνα συγκαταλέγεται σαφώς πλέον σε αυτές, φέρει την δική της ιστορία και τα δικά της ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτού που ο David Harvey αναφέρει ως παγκόσμιο σύστημα των πόλεων αναπτύσσονται οικονομικές και τουριστικές στρατηγικές που στόχο έχουν να αναδείξουν τις ιδιαιτερότητες αυτές ως πόλο έλξης προς την εκάστοτε πόλη. Στην συνέχεια οι στρατηγικές αυτές αντιγράφονται από άλλες περιφερειακές πόλεις με συνέπεια την δημιουργία όμοιων και πλέον αδιάφορων τουριστικών theme parks. Στο βιβλίο στέκομαι κριτικά απέναντι στον, χιπστεράδικο κατά τ’ άλλα, αφορισμό του “Athens is the new Berlin”. Σε τελική ανάλυση, κάθε πόλη είναι κάτι παραπάνω από «όποιο νέο Βερολίνο».

Το street art είναι πολιτικοποιημένο; Δηλαδή μπορεί να επηρεάσει την επόμενη ημέρα μιας πόλης, μιας χώρας;

Οι ρίζες της σύγχρονης street art σαφώς μπορούν να εντοπιστούν και στην πολιτική διαμαρτυρία και προπαγάνδα. Παράλληλα, όπως αναλύω στο βιβλίο, η σχέση της πολιτικής με την street art είναι οργανικού χαρακτήρα και σε έναν βαθμό ανεξάρτητη από τις προθέσεις των δημιουργών και αστικών παρεμβατιστών. Από εκεί και πέρα μπορούν να εντοπιστούν περίοδοι που παρατηρείται μια πιο έντονη πολιτικοποίηση στην θεματολογία αλλά και στην ίδια την φόρμα (η περίοδος της οικονομικής κρίσης ήταν μια τέτοια) όπως και περίοδοι αποπολιτικοποίησης. Συνεκτιμώντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που φέρει εξ ορισμού η street art, μπορεί η ίδια να μην μπορεί να καθορίσει, όπως και η τέχνη εν γένει αλλά σίγουρα μπορεί να επηρεάσει την επόμενη ημέρα μιας πόλης, μιας χώρας ιδιαίτερα στον βαθμό που συνδέεται με την πολιτική και κινηματική διεργασία.

Ποιο είναι το street art δημιούργημα που είδες και είπες απλά «ουάου»;

Στους τοίχους της Αθήνας μπορούν εντοπιστούν κάποια πραγματικά εντυπωσιακά έργα μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας. Πολλά απ’ αυτά κατακτούν την προσοχή θεατή- περαστικού από το «ουάου» που προκαλεί η ίδια η φόρμα τους. Παρά ταύτα το ουσιαστικότερο αισθητικό «ουάου» έρχεται όταν μπει κάποιος στην διαδικασία να εισχωρήσει στην ουσία που συνθέτει η σύμφυση μορφής- περιεχομένου κάποιων έργων. Με κάποια τέτοια έργα καταπιάστηκα τεχνοκριτικά στο βιβλίο. Αυτή τη στιγμή θα ξεχώριζα την “What if I fall? But imagine, what if you fly” τοιχογραφία του WD. Όταν μπήκα στην διαδικασία να την αναλύσω τεχνοκριτικά, μου δημιούργησε πραγματικά πολύ μεγάλη αισθητική συγκίνηση.

Ποιο προβλέπεις να είναι το επόμενο καλλιτεχνικό βήμα που θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια;

Σε ένα περιβάλλον γενικότερων ζυμώσεων, ανακατατάξεων και διεργασιών που προς το παρόν μοιάζουν αδυνατούν να οδηγήσουν σε μια συνεκτική πολιτισμική αφήγηση, τουλάχιστον για τον δυτικό καπιταλισμό, η ανάπτυξη μορφών τέχνης που διαπλέκουν την φυσική και χωρικά εντοπισμένη πόλη με την παγκόσμια ψηφιακή πόλη των bits θα είναι σταθερά στην πολιτισμική ημερήσια διάταξη.

Ποιος είναι ο Θανάσης Χουλιάρας

Ο Θανάσης Χουλιαράς είναι υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν στα ζητήματα του δημόσιου χώρου, της τέχνης, του κινηματογράφου και του ψηφιακού πολιτισμού. Η διδακτορική του διατριβή είναι πάνω στην πολιτισμική ταυτότητα της σύγχρονης Αθήνας.

Αυτό το διάστημα είναι βοηθός ερευνητής στο ερευνητικό πρόγραμμα «1821 και Σύγχρονος Οπτικός Πολιτισμός», το οποίο υλοποιείται υπό την αιγίδα του ΕΚΠΑ. Έχουν δημοσιευτεί αρκετά άρθρα του πολιτισμικής κριτικής. Είναι απόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος των Πολιτισμικών και Κινηματογραφικών Σπουδών του τμήματος ΕΜΜΕ του ΕΚΠΑ και απόφοιτος του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά, με ειδίκευση στην Διδακτική.

Έχει τελειώσει το τμήμα μοντέρνου τραγουδιού του ωδείου Φίλιππος Νάκας και είναι ο τραγουδιστής και ιδρυτικό μέλος του rock σχήματος KollektivA. Με το συγκρότημα έχει κυκλοφορήσει 3 ολοκληρωμένα albums, 1 mini cd, καθώς και αρκετά ψηφιακά singles, ενώ έχει κυκλοφορήσει και 2 solo albums, με το πιο πρόσφατο με τίτλο Κακή Φωτιά, να αφορά σε ερμηνεία μελοποιημένης ελληνικής ποίησης.

Έχει συνεργαστεί με διάφορους συνθέτες και έχει πρωταγωνιστήσει σε μια σειρά μουσικοθεατρικές παραστάσεις και musical, original και ρεπερτορίου, σε κάποιες από τις οποίες έκανε και την παραγωγή.

Στο παρελθόν έχει υπάρξει ραδιοφωνικός παραγωγός.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.