Αρκαλοχώρι: 17 μήνες μετά τον σεισμό, οι κάτοικοι παραμένουν σε κοντέινερ
Έχουν περάσει σχεδόν 17 μήνες από την ημέρα που ο σεισμός των 5,8 Ρίχτερ ισοπέδωσε το χωριό Αρκαλοχώρι στο Ηράκλειο της Κρήτης. Από τότε εκατοντάδες οικογένειες είτε εγκατέλειψαν τον τόπο τους, είτε μένουν «προσωρινά» σε κοντέινερ. 17 μήνες μετά δεν έχει αλλάξει τίποτα. Οι κάτοικοι συνεχίζουν να παραμένουν μακριά από τα σπίτια τους και οι δρόμοι συνεχίζουν να είναι γεμάτοι μπάζα...
Ήταν περίπου 9 το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου όταν ο σεισμός των 5,8 Ρίχτερ χτύπησε στην «καρδιά» του Αρκαλοχωρίου και το ισοπέδωσε. Ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του και εκατοντάδες κάτοικοι αγωνιούν για τις περιουσίες τους, τις οποίες ακόμα βλέπουν γκρεμισμένες.
Οι άνθρωποι βγήκαν από τα σπίτια τους και για αρκετό καιρό έμεναν σε σκηνές ή μέσα σε γήπεδο, όπου είχαν στηθεί κρεβάτια. Οι μετασεισμοί συνεχίζονται και μέχρι να πραγματοποιήσει ελέγχους η πολεοδομία κανένας δεν μπορούσε να επιστρέψει σπίτι του. Μετά από τις απαραίτητες διαδικασίες συνολικά τοποθετήθηκαν 170 κοντέινερ στο χωριό, όπου μέχρι και σήμερα μένουν οικογένειες, νέοι και ηλικιωμένοι πολίτες, ενώ 3.500 δημότες έφυγαν από το χωριό.
Η πολεοδομία έκανε ελέγχους σε κτήρια και τα χώρισε σε τρεις κατηγορίες. Τα πράσινα, τα πορτοκαλί και τα κόκκινα. Στην πρώτη κατηγορία είναι όσα δεν υπέστησαν σοβαρές ζημιές και μπορούν να κατοικηθούν. Στη δεύτερη κατηγορία είναι όσα είχαν πολλές ζημιές, οι οποίες ωστόσο επιδιορθώνονται και η τρίτη κατηγορία είναι για όσα σπίτια θεωρούνται ακατάλληλα για παραμονή ή διαμονή και πρέπει να κατεδαφιστούν.
Από τότε, περίπου 8.000 ακίνητα θεωρήθηκαν ακατάλληλα. Συνολικά δημιουργήθηκαν 1.200 φάκελοι για επιδιορθώσεις και έχουν εγκριθεί κάτω από 10 για επιδιορθώσεις. Οικογένειες μένουν σε κοντέινερ 20 τ.μ., ενώ τα σχολεία στεγάζονται επίσης σε κοντέινερ όπου κάνουν μαθήματα συνολικά 650 μαθητές, 2 Δημοτικά και ένα Γυμνάσιο.
Το Newsbomb.gr επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Συλλόγου Σεισμόπληκτων Δήμου Μινώα Πεδιάδας «Η Ελπίδα», κύριο Κώστα Γκαντάτσιο, ο οποίος παρουσίασε την κατάσταση που επικρατεί μέχρι και σήμερα στο χωριό του αλλά και τα αιτήματα που έχουν οι κάτοικοι προκειμένου κάποια στιγμή να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους και να στεγάσουν τα όνειρά τους.
Η καθημερινότητα των σεισμόπληκτων στα κοντέινερ
Μια καθημερινότητα σε έναν χώρο 20 τ.μ. μόνο εύκολη δεν μπορείς να την πεις. Όσο οι άνθρωποι περιμένουν να βρεθεί λύση με τις ακίνητες περιουσίες τους ξυπνάνε, κοιμούνται, εργάζονται και ζουν μέσα στα κοντέινερ. Οι ανάγκες τους εξυπηρετούνται μέσα σε έναν τόσο μικρό χώρο.
Αυτός είναι και ο λόγος που αρκετοί άνθρωποι αποφάσισαν να αφήσουν το χωριό και να πάνε είτε σε άλλα είτε στις πόλεις, προκειμένου να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα ή να περιμένουν μέχρι να μπορέσουν να επιστρέψουν στις οικίες τους. Άλλοι πάλι που δεν είχαν τη δυνατότητα αυτή, πρέπει να περιμένουν υπομονετικά μέσα στα κοντέινερ μέχρι να ξαναμπούν στα σπίτια τους αλλά και να ξανά-ανοίξουν τις επιχειρήσεις τους.
Οι δρόμοι στις γειτονιές έχουν ακόμα μπάζα από τα κατεστραμμένα κτήρια. Πέτρες αλλά και επικίνδυνα υλικά είναι σκόρπια στους δρόμους γιατί κανένας υπεύθυνος φορέας δεν ενδιαφέρθηκε να τα μαζέψει. Έτσι λοιπόν οι κάτοικοι τριγυρίζουν στο χωριό με πολύ μεγάλη προσοχή λόγω των επικίνδυνων σημείων.
Δύσκολη είναι η κατάσταση και για τους ανθρώπους με προβλήματα υγείας, οι οποίοι αν και έχουν ακόμα κοντά τους το Κέντρο Υγείας, δεν μπορούν στους χώρους που μένουν να εξυπηρετηθούν το ίδιο εύκολα και φυσικά δεν αντέχουν να βλέπουν τις περιουσίες ή αλλιώς τις αναμνήσεις χρόνων να παραμένουν ακόμα κατεστραμμένες.
«Πάρα πολλά παράπονα. Δεν είναι κατάσταση αυτή να ζούμε. Ως πότε θα είμαστε έτσι. Μέσα στα σοκάκια, στις γειτονιές υπάρχουν επικίνδυνα υλικά που πρέπει να μαζευτούν»
~Πρόεδρος Συλλόγου Σεισμόπληκτων Δήμου Μινώα Πεδιάδας «Η Ελπίδα», Κώστας Γκαντάτσιος
Ο κ. Γκαντάτσιος μοιράστηκε μαζί μας κάποιες φωτογραφίες, οι οποίες απεικονίζουν την καθημερινότητα στο Αρκαλοχώρι, τόσους μήνες μετά τον σεισμό.
Μια από τις πιο δύσκολες περιόδους όλους αυτούς τους μήνες ήταν η κακοκαιρία «Ελπίδα» η οποία πέρυσι δημιούργησε πάρα πολλά προβλήματα σε όλη τη χώρα με τις ισχυρές χιονοπτώσεις. Έτσι και οι κάτοικοι του Αρκαλοχωρίου έπρεπε να αντιμετωπίσουν τον έντονο χιονιά, ο οποίος δημιούργησε πολλά προβλήματα σε όσους έμεναν μέσα στα κοντέινερ, κυρίως λόγω του πολικού ψύχους και επειδή είχαν αποκλειστεί από το ύψος του χιονιού.
Τα αιτήματα των σεισμόπληκτων
Ο κύριος Κώστας Γκαντάτσιος εκ μέρους όλων των σεισμόπληκτων του Αρκαλοχωρίου μας περιέγραψε τα αιτήματά τους.
- Οι κάτοικοι αρχικά πιέζουν με υπομνήματα τους υπεύθυνους φορείς προκειμένου να ξεκινήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες και να επιστρέψουν κάποια στιγμή στην κανονική τους ζωή.
- Ζητάνε να στελεχωθεί τμήμα μηχανικών καθώς οι υπάλληλοι είναι πάρα πολύ λίγοι και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν όλο αυτό το πλήθος ζητημάτων με αποτέλεσμα οι διαδικασίες να κινούνται με αργές διαδικασίες.
- Επιπλέον οι κάτοικοι ζητούν να δοθούν καλύτερες τιμές στα τιμολόγια των επισκευών. Αν και δόθηκε μια διόρθωση τιμολογίου, η οποία ισχύει από το 2011 δεν είναι ικανοποιητική γιατί οι τιμές δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Θα πρέπει ο σεισμόπληκτος να βάλει το 60% του ποσού επισκευών από την τσέπη του. Έτσι λοιπόν είναι ριψοκίνδυνο να μπουν σε αυτή τη διαδικασία και να ξεκινήσουν οι εργασίες ανοικοδόμησης γιατί δεν θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν ποτέ.
- Είναι αναγκαία η απλοποίηση των διαδικασιών. Ένα σπίτι που κρίθηκε κόκκινο από την πολεοδομία έχει μια σειρά εργασιών και εγγράφων που για να μελετηθούν χρειάζεται ο ίδιος χρόνος και το ίδιο κόστος με ένα σπίτι που έχει ελάχιστες βλάβες. Θα πρέπει λοιπόν να αποσυμφορηθεί το τμήμα μηχανικών και να μπουν στα πιο ουσιώδη.
- Οι σεισμόπληκτοι ζητούν επίσης την απαλλαγή από το ΦΠΑ των εργασιών που θα κάνουν στα σπίτια τους και στις επιχειρήσεις τους. Σύμφωνα με τον κ. Γκαντάτσιο είναι ένα μέτρο που ισχύει και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπου στις φυσικές καταστροφές υπάρχουν ελαφρύνσεις στους πληγέντες.
- Ακόμα αιτούνται την περιβαλλοντική αναβάθμιση των κτηρίων. Ένα κτήριο το οποίο θα φτιαχτεί τώρα θα πρέπει να είναι ασφαλές και περιβαλλοντικά ασφαλισμένο και να μην μπουν οι κάτοικοι στη διαδικασία να βάζουν μονώσεις και θερμοπροσόψεις σε 5 χρόνια από τώρα.
Με λίγα λόγια οι κάτοικοι επιθυμούν να δημιουργηθεί από το υπουργείο Ανάπτυξης ένα ενιαίο αναπτυξιακό σχέδιο για το χωριό τους και να εκμεταλλευθούν τόσο την τοποθεσία του που είναι δίπλα στο αεροδρόμιο, όσο και το ότι μπορούν από την αρχή να δημιουργηθούν πιο ασφαλή και πιο περιβαλλοντικά σχεδιασμένα σπίτια και καταστήματα.
Η οικονομική διάσταση του ζητήματος και οι κίνδυνοι για τους σεισμόπληκτους
Ένα ακόμα πρόβλημα το οποίο έχουν να αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι που μένουν ακόμα στα κοντέινερ είναι ο κίνδυνος διακοπής του ρεύματος. Συνολικά υπάρχουν 7 οικισμοί με εννέα ρολόγια της ΔΕΗ. Αρχικά ο Δήμος είχε λάβει ενημέρωση ότι δεν θα πληρώνουν οι κάτοικοι το ρεύμα ωστόσο η ΔΕΔΔΗΕ απειλεί να το κόψει. Ακόμα οι κάτοικοι δεν έχουν λάβει κάποια επίσημη έγγραφη απάντηση.
Εκτός αυτού κάποιοι από τους κατοίκους που δικαιούνταν τα χρήματα της αρωγής δεν μπόρεσαν να τα πάρουν από τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Στην ουσία μπλοκαρίστηκαν από τις τράπεζες κάποιοι λογαριασμοί, με το υπουργείο Οικονομικών να διαβεβαιώνει ότι αυτό δεν θα έπρεπε να υφίσταται. Αν και έχουν γίνει ενέργειες για να λυθεί και για το συγκεκριμένο ζήτημα ακόμα δεν έχει υπάρξει κάποια λύση.
Το Συμπέρασμα...
Δεκαεπτά μήνες μετά, το βασικό ερώτημα είναι και θα παραμείνει ένα. Άραγε πότε θα επιστρέψουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους;
Μια υψηλόβαθμη υπάλληλος είχε αναφέρει στον κ. Γκαντάτσιο «Μην περιμένετε να αποκατασταθούν όλα αυτά πριν τα 10 χρόνια» και αυτή τη φράση κανείς δεν ήθελε να την πιστέψει, ωστόσο όπως όλα δείχνουν μέχρι σήμερα πρόκειται για την ωμή πραγματικότητα.
Οι κάτοικοι θα διεκδικήσουν όσα τους πήρε ο μεγάλος σεισμός και δεν θα παρατήσουν τις προσπάθειες για να επιστρέψουν στις ζωές τους όπως ήταν πριν τις 27 Σεπτεμβρίου του 2021.
Διαβάστε επίσης
Αρκαλοχώρι: Οι σεισμόπληκτοι ξεσηκώνονται - Δεν βρίσκονται στα σπίτια τους 17 μήνες μετά
Αρκαλοχώρι: Οι σεισμόπληκτοι απειλούνται με διακοπή ρεύματος λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών
Σεισμός 3,3 Ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι
