Ζουν μέσα σε άλλα ζώα: το μυστήριο παράξενων πλασμάτων από τον 19ο αιώνα αρχίζει να αποκαλύπτεται

Για περισσότερα από εκατό χρόνια, οι θαλάσσιοι βιολόγοι προσπαθούσαν να εξηγήσουν το μυστήριο των y-larvae, μικροσκοπικών θαλάσσιων πλασμάτων που εντοπίζονταν στα δείγματα πλαγκτού σε όλο τον κόσμο.

Αν και είναι γνωστά από τον 19ο αιώνα, ποτέ δεν είχε βρεθεί η ενήλικη μορφή τους. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Current Biology ίσως έδωσε επιτέλους την απάντηση — και αυτή αποδεικνύεται πολύ πιο παράξενη απ’ όσο φανταζόμασταν.

Δεν είναι αυτό που φαίνονται

Σε πρώτη ματιά, τα y-larvae (γνωστά και ως Facetotecta) μοιάζουν με τις συνηθισμένες προνύμφες των βαλανιδιών. Σε αντίθεση όμως με τις υπόλοιπες, που καταλήγουν να κολλούν σε βράχους, πλοία ή ακόμα και σε φάλαινες, η ενήλικη μορφή των y-larvae δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ. Οι επιστήμονες πιστεύουν πλέον ότι αυτό συμβαίνει επειδή ζουν κρυμμένα μέσα σε άλλα θαλάσσια ζώα ως παράσιτα.

Η ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετείχαν ο James Bernot, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, και ο Niklas Dreyer από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Δανίας, ανέλυσε τα μεταγραφώματα περισσότερων από 3.000 y-larvae για να εντοπίσει τις βιολογικές τους ρίζες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σχετίζονται με τα βαλανίδια, αλλά δεν έχουν στενή συγγένεια με τις παρασιτικές μορφές που γνωρίζουμε ήδη.

Το παράδοξο είναι πως έχουν αναπτύξει παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως αγκιστρωτές κεραίες και μια αλλόκοτη μεταμόρφωση που πυροδοτείται από ορμόνες έκδυσης, η οποία τα μετατρέπει σε ένα σκουληκόμορφο πλάσμα που οι ερευνητές ονομάζουν ypsigon.

Η επαναλαμβανόμενη εξέλιξη

Όπως εξήγησε ο Bernot, «επειδή πιθανότατα είναι παρασιτικά και κάνουν παρόμοια πράγματα, έχουν εξελιχθεί σε ανάλογες στρατηγικές για να προσκολλώνται σε ξενιστές και να γίνονται αυτή η σκουληκόμορφη προνύμφη». Η υπόθεση ότι κρύβονται μέσα στο σώμα άλλων ζώων ίσως εξηγεί γιατί δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα η ενήλικη μορφή τους.

Η μεταμόρφωση φαίνεται να ενεργοποιείται όταν τα ελεύθερα y-larvae εκτεθούν σε ορμόνες ανάπτυξης καρκινοειδών. Τότε μεταμορφώνονται σε μορφές που θυμίζουν έντονα τις παρασιτικές εκδοχές άλλων βαλανιδιών — ένδειξη πως προετοιμάζονται για παρασιτικό τρόπο ζωής. Ωστόσο, χωρίς να γνωρίζουν τον τελικό ξενιστή τους, οι επιστήμονες παραμένουν στο σκοτάδι για το ποια είδη προσβάλλουν.

Ένας αόρατος κόσμος παρασίτων

Η έρευνα αποκάλυψε περισσότερα από 100 νέα και γενετικά ξεχωριστά είδη y-larvae μόνο σε ένα λιμάνι της Ιαπωνίας. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα υπάρχουν εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, αχαρτογράφητα είδη εκεί έξω — τα περισσότερα εκ των οποίων παραμένουν αόρατα, αφού δεν γνωρίζουμε την ενήλικη μορφή τους.

Το εύρημα ανοίγει κρίσιμες συζητήσεις για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τον ρόλο των παρασίτων στα οικοσυστήματα. Είναι γνωστό ότι κάποια παρασιτικά βαλανίδια έχουν απίστευτες ικανότητες: μπορούν να ευνουχίσουν καβούρια, να ελέγξουν τα αναπαραγωγικά τους συστήματα, ακόμα και να εξαπατήσουν τα αρσενικά ώστε να συμπεριφέρονται σαν «έγκυες» θηλυκές, φροντίζοντας στην πραγματικότητα τμήματα του ίδιου του παρασίτου.