Ζεράρ Ντεπαρντιέ: Καταδικάστηκε όπως ο ρόλος του – Ο Στρος Καν τον «στοίχειωσε»
Ο ηθοποιός Ζεράρ Ντεπαρντιέ αποχωρεί από την αίθουσα του δικαστηρίου για ένα διάλειμμα κατά τη διάρκεια της δίκης του για σεξουαλικές επιθέσεις σε δύο γυναίκες το 2021.
Η ζωή μερικές φορές έχει έναν περίεργο τρόπο να επιστρέφει στους πρωταγωνιστές της με ειρωνικό βλέμμα. Για τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ, έναν από τους πιο γωστούς ηθοποιούς του κινηματογράφου, αυτή η επιστροφή ήρθε με τη μορφή δικαστικής ετυμηγορίας. Ένοχος για σεξουαλική επίθεση εναντίον δύο γυναικών, κατά τη διάρκεια γυρισμάτων ταινίας το 2021, όπως αποφάσισε το Δικαστήριο του Παρισιού.
Η είδηση της καταδίκης συγκλόνισε όχι μόνο τον καλλιτεχνικό κόσμο, αλλά και τη συλλογική συνείδηση μιας κοινωνίας που παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα στην ελευθερία της έκφρασης και την ανάγκη για δικαιοσύνη και ισότητα. Κι όμως, η ειρωνεία δεν σταματά εκεί.
Το 2015, ο Ντεπαρντιέ είχε ενσαρκώσει τον Ντομινίκ Στρος Καν στην ταινία «Welcome to New York», του σκηνοθέτη Άμπελ Φεράρα. Η ταινία, εμπνευσμένη από το σκάνδαλο του 2011 που συγκλόνισε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την πολιτική σκηνή της Γαλλίας, παρουσίαζε μια βίαιη και ωμή εικόνα της κατάρρευσης ενός ισχυρού άνδρα υπό το βάρος κατηγοριών για βιασμό. Ο Στρος Καν, τότε, είχε κατηγορηθεί από καμαριέρα ξενοδοχείου στη Νέα Υόρκη, προκαλώντας παγκόσμιο σάλο και τη δική του πολιτική καταστροφή.
Σήμερα, ο άνθρωπος που τον υποδύθηκε στη μεγάλη οθόνη βρέθηκε στη θέση του κατηγορουμένου και μάλιστα καταδικασμένος.
Ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ δεν είναι ένας τυχαίος ηθοποιός. Με δεκάδες βραβεύσεις, πολυετή παρουσία σε κλασικά έργα του γαλλικού και παγκόσμιου κινηματογράφου, θεωρείται σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής. Όμως τα τελευταία χρόνια, το όνομά του συνδέεται ολοένα και περισσότερο με καταγγελίες για ανάρμοστη συμπεριφορά.
Η πρόσφατη καταδίκη αφορά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης κατά τη διάρκεια γυρισμάτων, με τις γυναίκες να περιγράφουν σαφείς, ενοχλητικές και μη συναινετικές σωματικές επαφές. Το γαλλικό δικαστήριο έκρινε ότι οι καταγγελίες στοιχειοθετούν ποινική ευθύνη και ο ηθοποιός κρίθηκε ένοχος, συνεχίζοντας να αρνείται τις κατηγορίες.
Παράλληλα, παραμένει ανοιχτή και μια άλλη υπόθεση βιασμού, από το 2018, όπου η εισαγγελία εξακολουθεί να διερευνά καταγγελίες ηθοποιού για σεξουαλική κακοποίηση.
Η τέχνη ως πρόβα ενοχής
Η υποκριτική τέχνη βασίζεται στη δυνατότητα του ηθοποιού να «μπαίνει» στον ρόλο. Όταν όμως ο ρόλος λειτουργεί ως «προειδοποίηση» για μια σκοτεινή πτυχή του εαυτού, το όριο μεταξύ τέχνης και ζωής γίνεται επικίνδυνα θολό.
Στο «Welcome to New York», ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Ντεπαρντιέ είναι ένας σαρκικός, αδίστακτος άνδρας που θεωρεί τον εαυτό του υπεράνω ηθικών και νομικών ορίων. Ένας άνθρωπος εξουσίας, εθισμένος στην κατάχρηση. Ο Ντεπαρντιέ είχε δηλώσει τότε: «Δεν συμπαθώ τον Στρος Καν. Έπαιξα αυτόν τον ρόλο για να δείξω την αηδία μου».
Η κοινή γνώμη δεν μπορεί να αγνοήσει την τραγική συμμετρία. Δεν είναι απλώς ότι ένας ηθοποιός καταδικάστηκε. Είναι ότι ο ηθοποιός αυτός είχε προ πολλού ενσαρκώσει το ίδιο πρόσωπο που τώρα καθρεφτίζεται στο δικό του ποινικό μητρώο. Όταν η μυθοπλασία προηγείται της πραγματικότητας, προκύπτει η υποψία πως η τέχνη δεν είναι αθώα. Είναι ενίοτε πρόβα ενοχής, προφητεία που αυτοεκπληρώνεται, ή και συγκαλυμμένη ομολογία.