Γάζα: Σημαντικές τροποποιήσεις στο σχέδιο Τραμπ θα ζητήσει η Χαμάς - Ασφυκτική πίεση να πει «ναι»
Σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να απαιτήσει η Χαμάς, ωστόσο η οργάνωση δεν αποκλείεται να δεχθεί το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου τις επόμενες ημέρες ως βάση για νέες διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με αναλυτές και πηγές κοντά στην οργάνωση.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έδωσε διορία «τρεις ή τέσσερις ημέρες» στη Χαμάς, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση «θα πληρώσει με κόλαση».
Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει ήδη αποδεχθεί την πρόταση Τραμπ, η οποία ενσωματώνει πολλές από τις βασικές θέσεις του Ισραήλ, χωρίς να έχει προηγηθεί επικοινωνία με τη Χαμάς. Ο ίδιος έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι, εάν η οργάνωση απορρίψει το σχέδιο, το Ισραήλ «θα ολοκληρώσει τη δουλειά».
«Ναι, αλλά χρειαζόμαστε αλλαγές»
Μέσα σε αυτό το κλίμα έντονων πιέσεων, η Χαμάς καλείται να επιλέξει, όπως σχολιάζει στον Guardian ο πολιτικός επιστήμονας από τη Γάζα Μκαϊμάρ Αμπουσάντα, «ανάμεσα στο κακό και στο χειρότερο».
«Αν πουν "όχι", όπως το έχει διατυπώσει ο Τραμπ, θα δώσουν στο Ισραήλ το πράσινο φως να προχωρήσει όπως κρίνει. Άρα πιθανώς να απαντήσουν "ναι, αλλά χρειαζόμαστε αλλαγές"», πρόσθεσε.
Ο Χιου Λόβατ, ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, εκτιμά ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τη Χαμάς να αποδεχτεί το σχέδιο χωρίς όρους.
«Αυτό είναι κατανοητό, γιατί το κείμενο είναι ασαφές και χωρίς λεπτομέρειες. Ωστόσο, οτιδήποτε άλλο πέρα από την πλήρη και ξεκάθαρη αποδοχή μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον της Χαμάς — από το Ισραήλ, την κυβέρνηση Τραμπ και ίσως και την Ευρώπη», εξηγεί.
Ο ένοπλος αγώνας «δομικό στοιχείο» της ταυτότητας της οργάνωσης
Οι ηγέτες της Χαμάς βρίσκονται διασκορπισμένοι μεταξύ Κωνσταντινούπολης, Ντόχα και Γάζας, κάτι που δυσκολεύει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Την ίδια ώρα, Τουρκία και Κατάρ ασκούν πιέσεις στην οργάνωση για να προχωρήσει σε παραχωρήσεις.
Παρά τις ενδείξεις για εσωτερικές διαφωνίες, ορισμένοι αναλυτές θεωρούν πως αυτές υπερτονίζονται. Ο Μάικλ Μίλσταϊν, ειδικός σε θέματα Χαμάς από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, σημειώνει: «Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν τόσο βαθιές διαφορές ανάμεσα στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την εξωτερική ηγεσία. Όλοι συμφωνούν ότι ο αφοπλισμός είναι αδιαπραγμάτευτος, γιατί ο ένοπλος αγώνας είναι δομικό στοιχείο της ταυτότητάς τους».
Κεντρικό σημείο τριβής αποτελεί η απαίτηση για πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην οργάνωση. Η παράδοση του οπλισμού θεωρείται αδύνατη χωρίς παράλληλη πολιτική διαδικασία ή ουσιαστική πρόοδο προς μια λύση δύο κρατών.
«Υπάρχουν διαφορετικές τάσεις εντός του κινήματος. Η ηγεσία στη Ντόχα τείνει να είναι πιο ρεαλιστική σε σύγκριση με τη στρατιωτική πτέρυγα στη Γάζα. Όμως, η υποστήριξη των στρατιωτικών στελεχών και των μαχητών είναι κρίσιμη», σημειώνει ο Λόβατ.
Μία ακόμη πηγή ανησυχίας για τη Χαμάς είναι η ασάφεια γύρω από την αποχώρηση του Ισραήλ. Αν και η ρητή δέσμευση ότι δεν θα υπάρξει προσάρτηση ή μόνιμη κατοχή της Γάζας θεωρείται θετική, δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα ή μηχανισμός εφαρμογής.
Παρά τις σοβαρές απώλειες που έχει υποστεί η οργάνωση στο πεδίο, η Χαμάς εξακολουθεί να διατηρεί παρουσία στην πόλη της Γάζας, σε στρατόπεδα στον κεντρικό τομέα του θύλακα, καθώς και στα νότια και στην παραλιακή ζώνη του αλ-Μαουάσι.
«Η Χαμάς έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Δραστηριοποιείται ακόμη και σε περιοχές όπου ο ισραηλινός στρατός είχε δηλώσει ότι την είχε εξαλείψει. Δεν μπορείς να την εξαφανίσεις πλήρως – έχει μεταλλαχθεί και επιβιώσει», καταλήγει ο Μίλσταϊν.