Νόμπελ Ειρήνης: Ποιες είναι οι 20 γυναίκες που έχουν τιμηθεί με το βραβείο και γιατί το έλαβαν

Η Mαρία Κορίνα Ματσάδο, ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα, τιμήθηκε φέτος με το Νόμπελ Ειρήνης, κατατάσσοντας την σε μια μικρή λίστα με γυναίκες που έχουν λάβει το συγκεκριμένο βραβείο. Από το 1901, που ξεκίνησαν να απονέμονται τα Βραβεία Νόμπελ Ειρήνης, μέχρι και φέτος, μόλις 20 γυναίκες το έχουν λάβει.

Αυτό συμβαίνει καθώς, όπως αναφέρει η επίσημη ιστοσελίδα των Βραβείων Νόμπελ: «μέχρι το 1970, το Νόμπελ Ειρήνης ήταν σχεδόν αποκλειστικά προνόμιο των υψηλά μορφωμένων λευκών ανδρών από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Μέχρι εκείνη τη δεκαετία, μόλις τρεις γυναίκες είχαν κερδίσει το Νόμπελ Ειρήνης: το 1905 η Bertha von Suttner από την Αυστρία, το 1931 η Jane Addams από τις ΗΠΑ και το 1946 η Emily Greene Balch επίσης από τις ΗΠΑ.

Ποιες είναι, λοιπόν, οι υπόλοιπες 19 ξεχωριστές γυναίκες που τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης και γιατί έλαβαν αυτό το βραβείο.

1905: Bertha von Suttner (1843 - 1914)

Η Bertha von Suttner από την Αυστρία τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1905 «για την τόλμη της να αντιταχθεί στις φρίκες του πολέμου». Η von Suttner, η οποία έγινε η πρώτη γυναίκα που βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης, έγραψε ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία του 19ου αιώνα, το αντιπολεμικό μυθιστόρημα «Lay Down Your Arms» (1889).

Ο τίτλος ήταν προκλητικός για πολλούς, αλλά το αντιμιλιταριστικό του μήνυμα έγινε δημοφιλές. Στη δεκαετία του 1870 έγινε στενή φίλη του Άλφρεντ Νόμπελ και ανταλλάσσανε επιστολές για χρόνια με θέμα την ειρήνη.

Η βαρόνη έγινε μία από τις ηγέτιδες του διεθνούς κινήματος για την ειρήνη και το 1891 ίδρυσε την Αυστριακή Εταιρεία Ειρήνης. Στα ανδροκρατούμενα συνέδρια για την ειρήνη ξεχώριζε ως φιλελεύθερη και δυναμική ηγέτιδα. Στις αρχές του νέου αιώνα αναφερόταν ως η «γενική ηγέτιδα του κινήματος για την ειρήνη».

1931: Jane Addams (1860 - 1935)

Η Jane Addams από τις ΗΠΑ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1931 για την «επίμονη προσπάθειά της να αναβιώσει το ιδανικό της ειρήνης και να αναζωπυρώσει το πνεύμα της ειρήνης στη χώρα της και σε ολόκληρη την ανθρωπότητα».

Η Addams ήταν η δεύτερη γυναίκα που έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης. Ίδρυσε τη Διεθνή Ένωση Γυναικών για την Ειρήνη και την Ελευθερία το 1915 και εργάστηκε για πολλά χρόνια προκειμένου να πείσει τις μεγάλες δυνάμεις να αφοπλιστούν και να συνάψουν ειρηνευτικές συμφωνίες.

Στις ΗΠΑ, η Jane Addams εργάστηκε για να βοηθήσει τους φτωχούς και για να σταματήσει η εκμετάλλευση των παιδιών ως βιομηχανικοί εργάτες. Διηύθυνε το Hull House στο Σικάγο, ένα κέντρο που βοηθούσε κυρίως τους μετανάστες.

Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, προήδρευσε μιας γυναικείας διάσκεψης για την ειρήνη που πραγματοποιήθηκε στη Χάγη της Ολλανδίας και προσπάθησε μάταια να πείσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Γούντροου Γουίλσον να μεσολαβήσει για την ειρήνη μεταξύ των εμπόλεμων χωρών. Όταν οι ΗΠΑ μπήκαν στον πόλεμο, η Jane Addams εξέφρασε την έντονη αντίθεσή της. Ως αποτέλεσμα, χαρακτηρίστηκε επικίνδυνη και απειλή για την ασφάλεια των ΗΠΑ.

Η Addams ήταν επικριτική απέναντι στη συνθήκη ειρήνης που επιβλήθηκε στη Γερμανία το 1919, υποστηρίζοντας ότι ήταν τόσο ταπεινωτική που θα οδηγούσε σε έναν πόλεμο εκδίκησης. Στο τέλος της ζωής της, η Jane Addams τιμήθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση για τις προσπάθειές της για ειρήνη.

1946: Emily Greene Balch (1867 - 1961)

Η Emily Greene Balch από τις ΗΠΑ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1946 για το «έργο της σε όλη της τη ζωή για την ειρήνη».

Όταν η Emily Greene Balch έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης το 1946 για το έργο της, δεν έλαβε συγχαρητήρια από την αμερικανική κυβέρνηση. Οι επίσημες Αρχές των ΗΠΑ την θεωρούσαν από καιρό επικίνδυνη ριζοσπάστρια.

Η κοινωνιολόγος Balch μελέτησε τις συνθήκες διαβίωσης των εργατών, των μεταναστών, των μειονοτήτων και των γυναικών, με αποτέλεσμα να αυτοαποκαλείται σοσιαλίστρια ήδη από το 1906. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου συνεργάστηκε με την Jane Addams, κάτοχο του Νόμπελ Ειρήνης του 1931, για να πείσουν τους αρχηγούς κρατών ουδέτερων χωρών να παρέμβουν για να σταματήσουν τον πόλεμο. Όταν οι ΗΠΑ μπήκαν στον πόλεμο, οι αντιπολεμικές ακτιβίστριες Addams και Balch χαρακτηρίστηκαν επικίνδυνες αντιφρονούντες.

Το 1935 η Emily Greene Balch έγινε ηγέτης της Διεθνούς Ένωσης Γυναικών για την Ειρήνη και την Ελευθερία. Προειδοποίησε για τον φασισμό και επέκρινε τις δυτικές δημοκρατίες για το ότι δεν προσπάθησαν να σταματήσουν την επιθετική πολιτική τόσο του Χίτλερ όσο και του Μουσολίνι.

1976: Betty Williams (1943 - 2020) - Mairead Corrigan (1944 -)

Οι Betty Williams και Mairead Corrigan από το Ηνωμένο Βασίλειο τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης το 1976 για τις «θαρραλέες προσπάθειές τους να ιδρύσουν ένα κίνημα με στόχο τον τερματισμό της βίαιης σύγκρουσης στη Βόρεια Ιρλανδία».

Το 1976, τρία αθώα παιδιά σκοτώθηκαν σε ένα επεισόδιο πυροβολισμών στο Μπέλφαστ. Η νοικοκυρά και γραμματέας Betty Williams ήταν μάρτυρας της τραγωδίας. Αποφάσισε να ξεκινήσει μια εκστρατεία κατά της άσκοπης χρήσης βίας στη σύγκρουση μεταξύ προτεσταντών και καθολικών στη Βόρεια Ιρλανδία. Η Betty ένωσε τις δυνάμεις της με τη θεία των νεκρών παιδιών, Mairead Corrigan, και μαζί ίδρυσαν την ειρηνική οργάνωση Community of Peace People.

1979: Μητέρα Τερέζα (1910 - 1997)

Η Μητέρα Τερέζα από την Αλβανία τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1979 για το «έργο της να προσφέρει ανιδιοτελή βοήθεια στους δυστυχισμένους, τα παιδιά και τους πρόσφυγες».

Σε ηλικία δώδεκα ετών, η καθολική Αλβανή κοπέλα Agnes Gonxha Bojaxhiu άκουσε ένα κάλεσμα. Ο Θεός της ζήτησε να αφιερώσει τη ζωή της σε Αυτόν. Μπήκε σε μοναστήρι, έλαβε εκπαίδευση και στάλθηκε στην Καλκούτα της Ινδίας για να γίνει δασκάλα. Το νέο της όνομα ήταν Τερέζα. Στην Ινδία έλαβε ένα δεύτερο κάλεσμα από τον Θεό: να βοηθά τους φτωχούς ζώντας ανάμεσά τους. Ίδρυσε μια νέα αδελφότητα, τις Αποστολικές Αδελφές της Αγάπης. Η Μητέρα Τερέζα και οι βοηθοί της έχτισαν σπίτια για ορφανά, γηροκομεία για λεπρούς και ξενώνες για ετοιμοθάνατους ανθρώπους στην Καλκούτα. Η οργάνωση της Μητέρας Τερέζας ασχολήθηκε επίσης με ανθρωπιστική βοήθεια σε άλλα μέρη του κόσμου.

Το 2016, η Μητέρα Τερέζα ανακηρύχθηκε αγία από τον πάπα Φραγκίσκο.

1982: Alva Myrdal (1902 - 1986)

H Alva Myrdal από την Σουηδία τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1982 «για το έργο της υπέρ του αφοπλισμού και της δημιουργίας ζωνών χωρίς πυρηνικά και όπλα».

Η Alva Myrdal είχε ήδη μια εκτενή καριέρα πίσω της όταν εκλέχθηκε στο σουηδικό «riksdag» (νομοθετική συνέλευση) το 1962. Είχε σπουδάσει φιλολογία και παιδαγωγική και, στα χρόνια μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων, αφιερώθηκε στη βελτίωση των συνθηκών της εργατικής τάξης μέσω του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Επίσης, έγινε γνωστή ως ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών.

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Alva Myrdal κατείχε σημαντικές θέσεις στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, έχοντας επιλεγεί προσωπικά από τον Γενικό Γραμματέα. Μεταξύ άλλων, ήταν επικεφαλής του τμήματος κοινωνικών επιστημών της UNESCO. Από το 1955 ήταν πρέσβης της Σουηδίας στην Ινδία.

Ως εκπρόσωπος της ουδέτερης Σουηδίας, εργάστηκε ενεργά για να πείσει τις δυνάμεις να αποστρατιωτικοποιηθούν. Ο πυρηνικός αγώνας ήταν ένα σημαντικό ζήτημα και αγωνίστηκε για τη δημιουργία ζωνών χωρίς πυρηνικά όπλα στην Ευρώπη.

1991: Aung San Suu Kyi (1945 -)

Η Aung San Suu Kyi από το Μιανμάρ τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 1991 για τον «μη βίαιο αγώνα της για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Η βραβευμένη με το Νόμπελ Ειρήνης της Μιανμάρ Aung San Suu Kyi είναι κόρη του θρυλικού ηγέτη του απελευθερωτικού κινήματος Aung San. Μετά τις σπουδές της στο εξωτερικό, επέστρεψε στην πατρίδα της το 1988. Από τότε ηγήθηκε της αντιπολίτευσης κατά της στρατιωτικής χούντας που κυβερνούσε τη Μιανμάρ από το 1962. Ήταν μία από τις ιδρύτριες της Εθνικής Ένωσης για τη Δημοκρατία (NLD) και εξελέγη γενική γραμματέας του κόμματος.

Εμπνευσμένη από τον Μαχάτμα Γκάντι, αντιτάχθηκε σε κάθε χρήση βίας και κάλεσε τους στρατιωτικούς ηγέτες να παραδώσουν την εξουσία σε μια πολιτική κυβέρνηση. Στόχος ήταν η δημιουργία μιας δημοκρατικής κοινωνίας στην οποία οι εθνοτικές ομάδες της χώρας θα μπορούσαν να συνεργάζονται αρμονικά.

1992: Rigoberta Menchú Tum (1959 -)

Η Rigoberta Menchú Tum από την Γουατεμάλα τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 1992 για τον «αγώνα της για κοινωνική δικαιοσύνη και εθνο-πολιτισμική συμφιλίωση με βάση τον σεβασμό των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών».

Το 1992, ο δυτικός κόσμος γιόρτασε τα 500 χρόνια από την άφιξη του Κολόμβου στην Αμερική. Την ίδια χρονιά, η Γουατεμαλανή ιθαγενής Rigoberta Menchú βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης.

Οι οργανώσεις των ιθαγενών άσκησαν πιέσεις για την υποψηφιότητά της, θέλοντας να επιστήσουν την προσοχή στο γεγονός ότι η ανακάλυψη της Αμερικής από τους Ευρωπαίους είχε ως αποτέλεσμα την εξόντωση και την καταπίεση των ιθαγενών πληθυσμών.

1997: Jody Williams (1950 -)

Η Jody Williams από τις ΗΠΑ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1997 για το «έργο της για την απαγόρευση και την απομάκρυνση των ναρκών».

Όταν η Jody Williams σπούδαζε διεθνή πολιτική στη δεκαετία του 1980, ασχολήθηκε με την παροχή βοήθειας στο Ελ Σαλβαδόρ, που είχε καταστραφεί από τον πόλεμο. Οι νάρκες αποτελούσαν συνεχή απειλή για τον άμαχο πληθυσμό και της ανατέθηκε η ευθύνη να παρέχει τεχνητά άκρα σε παιδιά που είχαν χάσει τα χέρια και τα πόδια τους.

Από το 1991 και μετά, η Jody Williams υπήρξε η κινητήρια δύναμη για την έναρξη μιας διεθνούς εκστρατείας κατά των ναρκών. Μέχρι το 1997, χάρη στη δύναμη και το οργανωτικό της ταλέντο, η Διεθνής Εκστρατεία για την Απαγόρευση των Ναρκών (ICBL) είχε 1.000 οργανώσεις από 60 χώρες στον κατάλογο των μελών της.

Η Σύμβαση της Οτάβα, η οποία υπογράφηκε από 120 κράτη και τέθηκε σε ισχύ το 1999, θα συνδέεται πάντα με τα ονόματα της Jody Williams και της ICBL. Απαγόρευσε τη χρήση, την παραγωγή, την πώληση και την αποθήκευση ναρκών κατά προσωπικού. Επιπλέον, περιλάμβανε διατάξεις σχετικά με την απομάκρυνση των ναρκών και την υποχρέωση παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

2003: Shirin Ebadi (1947 -)

Η Shirin Ebadi από το Ιράν τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 2003 για τις «προσπάθειές της υπέρ της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έχει επικεντρωθεί ιδιαίτερα στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών».

Η δικηγόρος Shirin Ebadi ήταν μία από τις πρώτες γυναίκες δικαστές του Ιράν. Μετά την επανάσταση του Χομεϊνί το 1979, απολύθηκε. Η Ebadi άνοιξε δικηγορικό γραφείο και άρχισε να υπερασπίζεται άτομα που διώκονταν από τις αρχές. Το 2000 φυλακίστηκε η ίδια επειδή επέκρινε την ιεραρχία της χώρας της.

Η Shirin Ebadi ανέλαβε τον αγώνα για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ειδικά τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών. Συμμετείχε στην ίδρυση οργανώσεων που έθεσαν αυτά τα ζητήματα στην ημερήσια διάταξη και έγραψε βιβλία προτείνοντας τροποποιήσεις στους νόμους περί κληρονομικής διαδοχής και διαζυγίου του Ιράν. Ήθελε επίσης να αφαιρέσει την πολιτική εξουσία από τον κλήρο και υποστήριξε τον διαχωρισμό της θρησκείας από το κράτος.

2004: Wangari Maathai (1940 - 2011)

Η Wangari Maathai από την Κένυα τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 2004 για «τη συμβολή της στην αειφόρο ανάπτυξη, τη δημοκρατία και την ειρήνη».

Η Wangari Maathai ήταν η πρώτη Αφρικανή γυναίκα που έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης. Ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα μελετητής από την Ανατολική και Κεντρική Αφρική που απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα (στη βιολογία) και η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην πατρίδα της, την Κένυα. Η Maathai διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στον αγώνα για τη δημοκρατία στην Κένυα και ανήκε στην αντιπολίτευση του καθεστώτος του Daniel arap Moi.

Το 1977 ξεκίνησε ένα λαϊκό κίνημα με στόχο την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών, η οποία απειλούσε τα μέσα διαβίωσης του αγροτικού πληθυσμού. Η εκστρατεία ενθάρρυνε τις γυναίκες να φυτεύουν δέντρα στο περιβάλλον τους και να σκέφτονται οικολογικά. Το λεγόμενο Κίνημα της Πράσινης Ζώνης εξαπλώθηκε σε άλλες αφρικανικές χώρες και συνέβαλε στη φύτευση πάνω από τριάντα εκατομμυρίων δέντρων.

Η κινητοποίηση των αφρικανών γυναικών από την Maathai δεν περιορίστηκε στην προσπάθεια για βιώσιμη ανάπτυξη. Η ίδια έβλεπε τη φύτευση δέντρων σε μια ευρύτερη προοπτική που περιλάμβανε τη δημοκρατία, τα δικαιώματα των γυναικών και τη διεθνή αλληλεγγύη. Σύμφωνα με τα λόγια της Επιτροπής Νόμπελ: «Σκέφτεται παγκοσμίως και δρα τοπικά».

2011: Ellen Johnson Sirleaf (1938 -), Leymah Gbowee (1972 -), Tawakkol Karman (1979 -)

Η Ellen Johnson Sirleaf από τη Λιβερία, η Leymah Gbowee επίσης από τη Λιβερία και η Tawakkol Karman από την Υεμένη τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης το 2011 για τον «μη βίαιο αγώνα τους για την ασφάλεια των γυναικών και για τα δικαιώματα των γυναικών στην πλήρη συμμετοχή τους στο έργο της οικοδόμησης της ειρήνης».

Η Tawakkol Karman, δημοσιογράφος από την Υεμένη, ήταν η πρώτη γυναίκα από τον αραβικό κόσμο που κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης. Μοιράστηκε το βραβείο με δύο γυναίκες από τη Λιβερία, την Ellen Johnson Sirleaf και τη Leymah Gbowee, για τις μη βίαιες προσπάθειές τους να προωθήσουν την ειρήνη και τον αγώνα τους για τα δικαιώματα των γυναικών.

2014: Malala Yousafzai (1997 -)

Η Malala Yousafzai από το Πακιστάν τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 2014 για τον «αγώνα της ενάντια στην καταπίεση των παιδιών και των νέων και για το δικαίωμα όλων των παιδιών στην εκπαίδευση».

Η Malala Yousafzai βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης για τον αγώνα της για το δικαίωμα κάθε παιδιού να λάβει εκπαίδευση. Γεννήθηκε στην κοιλάδα Swat του Πακιστάν. Όταν το ισλαμικό κίνημα των Ταλιμπάν ανέλαβε τον έλεγχο της κοιλάδας το 2008, τα σχολεία των κοριτσιών κάηκαν. Η Malala κράτησε ημερολόγιο των γεγονότων, το οποίο δημοσιεύθηκε το 2009 από το BBC Urdu. Στο ημερολόγιό της καταγγέλλει το τρομοκρατικό καθεστώς των Ταλιμπάν. Μια αμερικανική ταινία ντοκιμαντέρ έκανε τη Μαλάλα διεθνώς γνωστή.

Δεν άργησε να λάβει απειλές κατά της ζωής της από τους Ταλιμπάν. Το 2012, η Malala δέχθηκε πυροβολισμό στο κεφάλι από έναν οπλισμένο Ταλιμπάν ενώ βρισκόταν σε σχολικό λεωφορείο. Επιβίωσε, αλλά αναγκάστηκε να καταφύγει στην Αγγλία και να ζήσει εκεί εξόριστη.

Το 2013, το περιοδικό TIME ανακήρυξε τη Malala ως μία από τις «100 πιο επιδραστικές προσωπικότητες στον κόσμο». Στα 16α γενέθλιά της μίλησε στα Ηνωμένα Έθνη. Στην ομιλία της, η Malala ζήτησε ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση για τα κορίτσια σε όλο τον κόσμο και έγινε σύμβολο.

2018: Nadia Murad (1993 -)

Η Nadia Murad από το Ιράκ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 2018 για «τις προσπάθειές της να τερματίσει τη χρήση της σεξουαλικής βίας ως όπλο πολέμου και ένοπλης σύγκρουσης».

Η Nadia Murad μεγάλωσε στο χωριό Kojo στο βόρειο Ιράκ. Είναι μέλος της μειονότητας των Γιαζίντι. Οι Γιαζίντι είναι μια αρχαία εθνοθρησκευτική ομάδα.

Το 2014, μαχητές του Ισλαμικού Κράτους (IS) κατέλαβαν το Κοτζό και σφαγίασαν αρκετές εκατοντάδες άνδρες και ηλικιωμένες γυναίκες. Το IS ισχυρίστηκε ότι οι Γιαζίντι ήταν λάτρεις του διαβόλου και έπρεπε να εξοντωθούν.

Η 21χρονη Nadia Murad και άλλες νεαρές γυναίκες απήχθησαν και κρατήθηκαν ως σεξουαλικές σκλάβες. Η Νάντια βιάστηκε και απειλήθηκε με εκτέλεση αν δεν προσηλυτιζόταν στην εκδοχή του Ισλάμ που πρεσβεύει το IS.

Μετά από μερικούς μήνες, η Nadia Murad κατάφερε να δραπετεύσει και το 2015 έφτασε στη Γερμανία. Εκεί αποφάσισε να διηγηθεί στη διεθνή κοινότητα τα δεινά που είχε υποστεί. Η Nadia Murad ήλπιζε ότι με αυτόν τον τρόπο οι θύτες της θα οδηγούνταν στη δικαιοσύνη για τα εγκλήματά τους.

Το 2016, διορίστηκε πρώτη Πρέσβειρα Καλής Θέλησης των Ηνωμένων Εθνών για την Αξιοπρέπεια των Επιζώντων της Εμπορίας Ανθρώπων. Το 2008, τα Ηνωμένα Έθνη αποφάσισαν ότι η χρήση σεξουαλικής βίας σε πολέμους και συγκρούσεις αποτελεί έγκλημα πολέμου.

2021: Maria Ressa (1963 -)

Η Maria Ressa από τις Φιλιππίνες τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1963 «για τις προσπάθειές της να προστατεύσει την ελευθερία της έκφρασης, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη δημοκρατία και τη διαρκή ειρήνη».

Η Maria Ressa γεννήθηκε στη Μανίλα των Φιλιππίνων. Σε ηλικία εννέα ετών, μετακόμισε με την οικογένειά της στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αφού σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, επέστρεψε στη χώρα καταγωγής της και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο από το Πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων Diliman. Από το 1995, η Ressa εργάστηκε ως τοπική ανταποκρίτρια για το CNN, καλύπτοντας ιδίως την αύξηση της τρομοκρατίας στη Νοτιοανατολική Ασία.

Το 2012, ήταν μία από τους συνιδρυτές του διαδικτυακού ειδησεογραφικού ιστότοπου Rappler. Ως δημοσιογράφος ερευνών, έχει διακριθεί ως ατρόμητη υπερασπίστρια της ελευθερίας της έκφρασης και έχει αποκαλύψει την κατάχρηση εξουσίας, τη χρήση βίας και τον αυξανόμενο αυταρχισμό του καθεστώτος του προέδρου Rodrigo Duterte. Ειδικότερα, η Ressa έχει επικεντρώσει την κριτική της προσοχή στην αμφιλεγόμενη και δολοφονική εκστρατεία του προέδρου Duterte κατά των ναρκωτικών. Η ίδια και το Rappler έχουν επίσης τεκμηριώσει τον τρόπο με τον οποίο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, την παρενόχληση των αντιπάλων και τη χειραγώγηση του δημόσιου διαλόγου.

2023: Narges Mohammadi (1972 -)

Η Narges Mohammadi από το Ιράν τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 2023 «για τον αγώνα της ενάντια στην καταπίεση των γυναικών στο Ιράν και για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας για όλους».

Το Νόμπελ Ειρήνης για το 2023 απονεμήθηκε στην φυλακισμένη ιρανή ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα Narges Mohammadi. Πάνω από 20 χρόνια αγώνων για τα δικαιώματα των γυναικών την έκαναν σύμβολο της ελευθερίας και ηγέτιδα του αγώνα κατά της ιρανικής θεοκρατίας. Το 2003, εντάχθηκε στο Κέντρο Υπερασπιστών των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που ιδρύθηκε από τη νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης εκείνης της χρονιάς, Shirin Ebadi. Στα χρόνια που ακολούθησαν, η κ. Mohammadi βοήθησε φυλακισμένους ακτιβιστές, ηγήθηκε μιας εκστρατείας κατά της θανατικής ποινής και επέκρινε τη χρήση βασανιστηρίων και σεξουαλικής βίας από το καθεστώς.

Ο αγώνας για την ελευθερία της κόστισε ακριβά. Συνελήφθη 13 φορές και καταδικάστηκε σε 31 χρόνια φυλάκισης και 154 μαστιγώματα. Τον Οκτώβριο του 2023, όταν ανακοινώθηκε η επιλογή της ως νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης, βρισκόταν φυλακισμένη στη διαβόητη φυλακή Εβίν της Τεχεράνης.

Διαβάστε επίσης

• Νόμπελ Ειρήνης 2025: Ποια είναι η «σιδηρά κυρία» της Βενεζουέλας, Μαρία Κορίνα Ματσάδο
• Νόμπελ Ειρήνης 2025: Γιατί δεν το κέρδισε ο Ντόναλντ Τραμπ - Τι απάντησε η Επιτροπή
• Νόμπελ Ειρήνης 2025: Όταν ο Τραμπ «ύμνησε» την María Corina Machado